ตลาดและการกำห นดราคา Market and Price Determination ตลาด

ตลาดและการกำห นดราคา Market and Price Determination

ตลาด ( Market ) • ตลาด หมายถง กจกรรมการตกลงซอขายสนคาและบร การรวมทงปจจยการผลต ไมจำเปนตองเปนเฉพาะสถานท แตเนนทการซอขายเปนหลก เชน การซอขายบนอนเตอรเนต การซอโดยผานทางโทรศพท • ตลาดจงมหนาทอำนวยความสะดวกใ ห ผซอ และผขาย ไดทำการแล

No Market

Market

Delivery New Market Order

การจำแนกตลาด • จำแนกตามเขตภมศาสตร เชน ตลาดทองถน ตลาดภายในประเทศ ตลาดตางประเทศ ตลาดโลก • จำแนกตามชนดของสงของทซอขาย เชน ตลาดผลผลต ตลาดปจจยการผลต • จำแนกตามชนดสนคาจำแนกตามสภาพแ ละลกษณะการซอขาย เชน ตลาดกลาง ตลาดขายสงและขายปลก • ตลาดอนๆ ** เชน ตลาดการเงน ตลาดทน

โครงสรางตลาด ( Market Structure ) • สามารถแบงลกษณะของตลาดตามความสาม ารถในการกำหนดราคาของผผลต จำนวนผผลต และลกษณะของสนคาและบรการ ซงอาจแบงเปน 2 กลมหลก คอ • ตลาดแขงขนสมบรณ ( Perfectly Competitive Market ) • ตลาดแขงขนไมสมบรณ ( Imperfectly Competitive Market )

Competition - Many Firms, Free Entry -One Product. Number of Firms Monopolistic Oligopoly - Many Firms, - Few. Firms, Free Entry Limited Entry -Differentiated -One Product Differentiation Product Monopoly - One Firm, No Entry

การตงราคาในทางทฤษฎ • เกณฑสำคญในการตงราตาตามทฤษฎ นนตองจำแนกเสยกอนวา โครงสรางตลาดมลกษณะเปนอยางไร เพราะยอมสงผลตอ อปสงค อปทาน ความสามารถในการกำหนดราคาของผผล ต ตลอดจนดลยภาพของตลาด • นอกจากน คณลกษณะของเสน ตนทนเฉลย ตนทนสวนเพม

ตลาดแขงขนสมบรณ • ผซอและผขายมจำนวนมากราย ผซอและผขายรายหนงรายใดไมท ำใหอปสงคของตลาดเปลยนแปลง ไมสงผลกระทบตอราคาตลาดไมสามารถเปลยนโดยคนใดคนห นง • สนคามลกษณะใกลเคยงกน ผซอไมเหนความแตกตางของสนค าจากผผลตแตละราย • ผผลตสามารถเขาสตลาดโดยงาย (

• จากการทผขายแตละรายตองขายต ามราคาตลาด ไมสามารถตงราคาตามใจของตนเองได ( Price Taker ) • ราคานนเปนราคาดลยภาพของตลาด ราคา (ขายจะสามารถขายไดราคาเดยว S ดงนนอปสงคทผขายพบคอเ D =AR =MR P P ปนเสนขนานแกนนอน ( ความยดหนมคาเปนอสงไขย ) D ปรมาณ

ราคา MC AC P C O A B Q D = MR =AR ปรมาณผลผลต

ขอสงเกต • ณ จดทกำไรสงสด MC = MR ใหปรมาณทควรผลตเทากบ Q • ดงนนรายไดรวมจงมคาเทากบ OP. OQ = พนทสเหลยมใหญ OPAQ • ตนทนตอหนวย ณ ปรมาณการผลต Q พจารณาจากเสน AC คอ หนวยละ OC บาท ดงนนตนทนรวมเทากบ OC. OQ = พนทสเหลยม OCBQ

• โดยปกตหากเกดกรณทมผผลตได กำไรเกนปกต เนองจากผผลตรายใหมเลงเหนกำไ รสวนนและดวยความทเปนตลาดแขง ขนสมบรณ ผผลตรายใหมสามารถเขามาไดโดยงา ย จงทำใหเกดการแขงขนและกำไรสวน ทเกนปกตนกจะหายไป • และหากพจารณาตอถง

กรณท ราคา AVC < MC AC A P C B C 1 AVC D O Q D = MR =AR ปรมาณผลผลต

กรณท ราคา MC AVC < Zero Prof AC A CP D = MR =AR C 1 O AVC D Q ปรมาณผลผลต

ราคา AVC < TR = OPBQ กรณท TC = OCAQ MC TVC = OC 1 DQ AC Loss = PCAB AVC C P A C 1 D O B Q D = MR =AR ปรมาณผลผลต

ราคา TR = OPDQ กรณท TC = OCAQ MC TVC = OC 1 BQ Loss = PCAD O AC AVC A C C 1 P P < AV B D = MR =AR D Q ปรมาณผลผลต

ตลาดผกขาดแทจรง Monopoly ) ( • มผผลตเพยงรายเดยวเทานน เรยกวา ผผกขาด ( Monopolist ) • สนคานนไมสามารถหาสนคาใดมาเท ยบเคยงได ( ถาไมมสนคาทดแทนแสดงวาความย ดหยนมคาเปนศนย หรอมคาความยดหยนทนอยมาก • ผผลตรายใหมๆไมสามารถเขาสตลา ดได อาจเปนความสามารถกดกนจากผผลต )

• เนองจากเปนผขายรายเดยว เสนอปสงคของสนคาทผผลตเ ผชญจงเปนเสนเดยวกนกบเสนอ ปสงคตลาด ( ทอดจากซายบนมาขวาลาง ) • จดททำใหกำไรสงสดยงคงเปน ตามเงอนไข MC = MR

ราคา MC AC P C A B D = AR C MR O Q ปรมาณผลผลต

ราคา AC B C P A MC D = AR C MR O Q ปรมาณผลผลต

ขอสงเกต • ณ จดทกำไรสงสด MC = MR ใหปรมาณทควรผลตเทากบ Q • ดงนนรายไดรวมจงมคาเทากบ OP. OQ = พนทสเหลยมใหญ OPAQ • ตนทนตอหนวย ณ ปรมาณการผลต Q พจารณาจากเสน AC คอ หนวยละ OC บาท ดงนนตนทนรวมเทากบ OC. OQ = พนทสเหลยม OCBQ

• ในกรณของตลาดผกขาดสมบรณ ราคาสนคาสงกวา MC เสมอ • ราคาในตลาดผกขาด สงกวาราคาในตลาดสมบรณเสมอ เพราะผผลตจะคมราคาหรอปรมาณท ทำให ระดบราคาสงกวา MC และ AC เสมอ เพอทจะสามารถไดกำไรเกนปกต • กำไรเกนปกตจะคงอย เพราะไมมคแขงรายใดสามารถเขาส

ตลาดกงแขงขนกงผกขา ด • หนวยผลตมจำนวนมาก • ผผลตรายใหมเขาสตลาดไดโดยง าย • สนคานนไมใชมลกษณะเดยวก น ( Heterogeneous Product ) เหมอนกบกรณแขงขนแบบสมบรณ ( ถาสนคาเหมอนกน เรยก Homogeneous Product ) • ความแตกตาง เชน

ตลาดผขายนอยราย ( กรณ 2 ราย : Oligopoly) • ผขายมนอยราย โดยทสนคานนมลกษณะทเหม อนกน ดงนนผขายจงทำการกำหนดปรม าณการผลต ( ปรมาณสามารถบงชวาราคาควรเปนเ ทาไร P = f( Q 1 + Q 2 ) ) • ผขายรายหนงอาจดวาผขายอกรา

• ในการพจารณาอาจใชทฤษฎเกม ( Game Theory ) เขามาประกอบการตดสนใจ สมมตนกโทษ 2 คน วางแผนจะหนจากคก ซงถาทงสองสามารถทำสำเรจกจะเป นประโยชนทงค แตถาไมแหกคก ตางคนกตางรบโทษ แตหากมใครหกหลงคนทเอาไปฟองกจ ะเปนประโยชน ในขณะทอกฝายกจะไดรบโทษมากข น นกโทษ B รวมมอ

กรณทผผลตมการพจารณาถงกลยทธของอก ปรมาณท B ผลต ราคา S* S D ปรมาณ Q 1+Q ปรมาณท Aผ

การกำหนดราคาในทางปฏบต • การตงราคาเพอใหไดกำไรสงสด Maximize Profit Pricing ) • การตงราคาตามตนทนสวนเพม ( Marginal Cost Pricing ) • การตงราคาตามตนทนเฉลย ( Average Pricing ) • การตงราคาตามราคาตลาด ( Market Pricing ) (

การกำหนดราคาในทางปฏบต • การตงราคาตามรนหรอรปแบบสนค า ( Multiple Model Pricing ) • การตงราคาเพอสรางคานยม ( Pristige Pricing ) • การตงราคาตามประเพณนยม ( Customary Pricing ) • การตงราคาแบอนๆ เชน การขายพวง การตงราคาลงเลข 9

การตงราคาเพอใหไดก ำไรสงสด • ในการพจารณานนเปนการคดในเชงท ฤษฎ ตองตงราคาตามเงอนไข MC = MR ซงเปนการยาก ( ยากทสด ) ในการวดคาตนทนเพม รายรบเพม ซงจะงายหากมขอสมมตฐานวาตลาดน นเปนตลาดทแขงขนสมบรณ ซงทจรงอาจไมใช • บางหนวยผลตอาจไมไดมงการสรางก

การตงราคาตามตนทนส วนเพม • ในการตงราคาจะให MC = AR แทนทจะเปนตามเงอนไข MC = MR • ในตลาดแขงขนสมบรณแลวกตกาไมไ ดแตกตางจากเดม เพราะ AR เปนเสนเดยวกบ MR แตในตลาดแขงขนไมสมบรณนนจะ มความแตกตาง • ความแตกตางนน คอ

ราคา ตลาดแขงขนสมบรณ MC AC P C O A B Q D = MR =AR ปรมาณผลผลต

ราคา ตลาดแขงขนไมสมบรณ MC AC P P* C A B C D = AR MR O Q Q* ปรมาณผลผลต

การตงราคาตามตนทนเฉ ลย • ในกรณนจะใหตนทนเฉลยมค าเทากบรายรบเฉลย ( AC = AR ) โดยกำหนดจดนนเปนปรมาณการผ ลตของหนวยผลต เพราะตนทนนนมการรวมตนทนข องผประกอบการไวแลว ดงนนกเพยงพอสำหรบผผลตเ พราะจะไดกำไรปกตอยแลว

ราคา ตลาดแขงขนสมบรณ กรณผ MC AC CP O A D = MR =AR Q ปรมาณผลผลต

ราคา ตลาดแขงขนไมสมบรณ กรณผ MC AC P* P P** C A B C D = AR MR O Q Q* Q** ปรมาณผลผลต

การตงราคาตามราคาตลาด • การตงราคาตามวธนกเปนการสงเก ตวาดลยภาพของตลาดอยทเทาไร ผผลตกจะตงราคาตามนน • เมอเปนเชนนน ผผลตกตองพยายามลดตนทนการผล ตของตน หรอผลตใหมประสทธภาพดขนเพ อใหไดกำไรทสงขน • ถาราคาตลาดสงกวาตนทนการผลต ผผลตกไมสามารถอยได

ตลาด กรณ การซอขายเงนตราตางประเท • เงนตราตางประเทศ ศ มการเสนอราคาเทยบกบเงนบาท สกล ดงน เสนอซอ ( Bid ) คอ เสนอขาย ( Ask ) US Dollar 45. 15 45. 60 DM 19. 40 20. 10 JPY ( 100 เยน ) 30. 30 30. 70

ตวอยางการตงราคาตามราคา ตลาด กรณ การเสนออตราดอกเบย • อตราดอกเบยขนกบระยะเวลาเปนส ำคญ ตามตวอยางคอ สกล เสนอซอ ( Bid ) เสนอขาย ( Ask ) 7 Days 2. 25 2. 50 1 Mth 2. 50 - 60 3 Mths 2. 70 - 85 6 Mths 3. 00 - 25 9 Mths 3. 30 - 70 12 Mths 3. 75 - 4. 00

การตงราคาตามตนทน • เปนวธการทนยม ผผลตจะคดตนทนทงหมดและบวกก ำไรทตองการ เชนหากตนทน 100 บาท ตองการกำไร 20% ดงนนกจะตงราคาขาย 120 บาท • ราคาขายทตงนนตองไมสงกวารา คาทซอขายอยในตลาด ถาอยสงกวาราคาตลาด ผผลตตองหาหนทางคอ

การตงราคาสนคาใหแต กตางกน • สนคาชนดเดยวกนแตอาจปรบปรง คณสมบต หรอขอกำหนดบางประการ แลวแยกตลาดในการกำหนดราคา เชน สายการบนทมชน First Class, Business Class, Economy Class หรอ การตงราคาไฟฟาทตางกนระหวาง ครวเรอนและโรงงานอตสาหกรรม หรอ การกำหนดราคาตวตามอาย เชนกรณของบตรรถไฟฟา หรอ การขายของทมาจากกโรงงานเดยวกนใน

ตลาด A ราคาสง กรณน แบงตล าดไดอย างเดด ขาด ตลาด B ราคาตำ ตลาด A ราคาสง ตลาด C ราคาสงมาก กรณน แบงตล าดไดอย างไมเด ดขาด ตลาด B ราคาตำ

ราคา ตลาดแขงขนไมสมบรณตงราคาหลาย P** P* C C* P ตลาด C B B* A D C O ตลาด B Q** Q* Q ตลาด A ปรมาณผลผลต

ขอสงเกต • หากเขาตงราคาเดยวท P เขาจะมรายได = สเหลยม OPAQ • หากเขาตงราคาเดยวท P* เขาจะมรายได = สเหลยม OP*AQ* • หากเขาตงราคาเดยวท P** เขาจะมรายได = สเหลยม OP**AQ** • ซงพนท OPAQ > OP*AQ* > OP**AQ**

การตงราคาตามรนหรอ รปแบบสนคา • วธการนใชกบสนคาทมความท นสมย เพราะ จะมรนใหมๆออกมาประจำและอาจเกด การตกรนได และราคาของสนคาทตกรนกจะมรา คาทคำกวาสนคาทไมตกรน • ผผลตอาจตงราคาสนคาโดยมการปร บเปลยนคณภาพสนคา เชน โทรศพทมอถอ ทมตงแตรน 3210 3310 8250 หรอการผลตรถ

การตงราคาเพอสรางค านยม • ในทนราคาอาจไมสมพนธกบต นทนการผลต โดยอาศยชอเสยงและเอกลกษณของส นคานนๆ • ราคาอาศยการโฆษณาเปนสำคญ และอาจแสดงถงรสนยมของผซอสน คาและบรการนนๆ • สนคาเหลานสวนใหญเปนสนคา ทฟมเฟอย มลกษณะพเศษคอ

การตงราคาตามประเพณน ยม • การตงราคาแบบนอาศยความเคยชน ของคนทวไป เชน นำแขงแหง นำอดลม หนงสอพมพ คาบรการรถโดยสารประจำทาง การตงราคาแบบอนๆ ซงหากสนคาพวกนขนราคากจะ • ตงราคาตามกลยทธทางการตลาดและทางจ มการโวยวาย ตวทยา เชน ลงดวยเลข 9 การใหของแถม • การตงราคาเพอทมตลาด ( Dumping Pricing )