ҚОҒАМДЫҚ ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ КАФЕДРАСЫ
10 Дәріс. Ауыл тұрғындарына медициналық көмекті ұйымдастыру
Дәріс жоспары: 1. 2. 3. 4. 5. Ауыл тұрғындарына медициналық көмек көрсету ерекшеліктері. Ауыл тұрғындарына медициналық көмекті ұйымдастыру сатылары. Ауылдық дәрігерлік учаске. Аудандық орталық аурухана. Облыстық, республикандық аурухана.
2003 -2007 жылдардағы қала мен ауыл халқы санының салыстырмалы көрсеткіштері Халық саны 2003 2004 2005 2006 2007 Жалпы Республикада 14 866837 14 951 200 15 074 767 15 219 291 15 396 878 Қала 8 457 152 8 518 242 8 614 651 8 696 520 8 833 249 Ауыл 6 409 685 6 432 958 6 460 116 6 522 771 6 563 629 Пайызбен (ауыл тұрғындары) 43 43 42, 6
Қала мен ауыл арасындағы айырмашылықты сақтауға әсер ететін факторлар: 1. тұрғындарды жайластырудың ерекшеліктері; 2. ауыл шаруашылық еңбегінің ерекшеліктері (мезгілділігі, механизацияландырудың нашарлығы, қол еңбегігің салыстырмалы салмағының көптігі, тұратын орны мен жұмыс орнының арасының алшақтығы және т. б. ); 3. жастар мен еңбекке жарамды жастағылардың қалаға ағылуы; 4. өмір сүру жағдайының төмендігі; 5. ауыл тұрғындарының ерте қартаюы; 6. әлеуметтік-экономикалық және тұрмыстық қиындықтар.
Тұрғындарға медициналық көмектің сапасының төмендеу себептері: • • • қажыландырудың шектеулігі; материалды-техникалық базаның нашарлығы: медициналық көмекті ұйымдастыру формаларының ескіруі; кадрлармен, көлікпен, байланыс құралдарымен нашар қамтамасыз етілуі; дәрілердің қымбаттылығы; медициналық көмектің сатылары арасындағы байланыстың нашар сақталуы.
Ауылды жерлерде медициналық санитарлық көмекті дамытудың шешуші бағыттары: 1. Денсаулық сақтаудың біртұтас мемлекеттік жүйесін сақтау. 2. Ауыл тұрғындарының өмір сүру жағдайы мен қоршаған ортаны сауықтыру жолымен халық денсаулығын жақсарту. 3. Ауылды жерлерде кадрлар мәселесін оптимизациялау, денсаулық сақтау қызметкерлерінің әлеуметтік дамуы мен қорғалуы бағдарламасын құрастыру. Ауылдық жерлерде медициналық қызметкерлердің тұрақтануы мақсатында медициналық санитарлық заңдылықтарды жетілдіру, жеңілдіктермен (тегін тұрғын үй, жылыту, жарықтандыру, еңбек стажына жеңілдіктер, квалификациясын жетілдіру) қамтамасыз ету.
Ауылды жерлерде медициналық санитарлық көмекті дамытудың шешуші бағыттары: 4. Демографияның келешектегі көрінісін және халықтың медициналық көмекке қажеттілігін ескере отырып, медициналық мекемелер торабын құрастыруда медициналық ұйымдастыру принциптерін қатаң сақтау. 5. Ауылдық емдеу-профилактикалық ұйымдардың құрылымы мен жұмысын жетілдіру. 6. Арнайы ұйымдар мен ауылдық учаскелік тораптың қарым-қатынасын қамтамасыз ету. 7. Біріншілік есеп-тіркеу құжаттарын құрастыру, оның тиімділігін талдау.
Ауылды жерлерде медициналық санитарлық көмекті дамытудың шешуші бағыттары: 8. Учаскелік ауруханалар жанынан қарттарға және мүгедектерге арналған әлеуметтік-медициналық көмек беретін мекемелер (реабилитациялық) құрастыру. 9. Ауыл шаруашылығының басқа салаларына халық денсаулығына әсер ететін көрсеткіштерді бекітуде және қолайлы өмір сүру ортасын қамтамасыз етуде денсаулық сақтау жүйесіне негізгі жүйе статусын беру.
Облыстар Халықтың табиғи өсімі 2003 2004 2005 2006 92 669 120 778 121 856 144 546 Ақмола 480 1415 739 1474 Ақтөбе 3963 5613 6463 6992 Алматы 11339 13231 12296 15162 Атырау 5483 5901 6924 7581 Батыс Қазақстан 2179 3545 3178 3630 Жамбыл 9499 12209 12884 15004 Қарағанды 1069 1917 2403 3391 Қостанай -173 156 -590 -458 Қызылорда 7963 9611 9236 10399 Маңғыстау 5485 6741 7103 8425 Оңтүстік Қазақстан 35717 42942 41982 47251 Павлодар 1085 1969 1499 2060 Солтүстік Қазақстан -995 -678 -470 -914 Шығыс Қазақстан -356 999 583 2327 Қазақстан Республикасы
Республикада денсаулық сақтауды басқару үш деңгейдегі принцип бойынша жүргізіледі: 1. 2. 3. стратегиялық деңгей - денсаулық сақтау министрлігі мен мемлекеттік басқару органдары, олар заңдылықты және регламенттеуші шешімдер (заңдар, үкімдер, қаулылар, бұйрықтар) қабылдайды, яғни саланың алдағы уақыттағы дамуына талдау жасайды. тактикалық деңгей, яғни территориалдық облыстық органдар. Стратегиялық деңгейдегі бұйрықтар және жағдайлармен жұмыс жасайды. Басты функциясы денсаулық сақтау жүйесінің жұмысын реттеу. Оперативті деңгей – емдеу профилактикалық мекемелерінің басқармасы, олардың структуралық бөлімдері кіреді.
Денсаулық сақтаудың негізгі принциптері: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. мемлекеттік сипаты; жоспарлығы; тегін болуы; қол жеткізудің оңайлығы; алдын-алуға бағытталған болуы; ғылыммен байланыстығы; қоғамның денсаулық сақтауға қатысуы.
I саты. Ауылдық дәрігерлік амбулатория (халық саны 10 мыңнан жоғары болғанда): Учаскелік аурухана, құрамына үйде қарастырылатын стационар, амбулатория, күндізгі стационар. Дәрігерлік амбулатория құрамы учаскелік аурухана сияқты, тек стационар болмайды. Біріншілік медициналық -санитарлық көмек (халық саны 10 мыңнан төмен болғанда).
II саты. Орталық аудандық аурухана. Құрамына ересектер мен балаларға арналған стационар, арнайы бөлімдер, кеңес беретін емхана, ұйымдастыру-әдістемелік кабинет кіреді. Орталық аудандық ауруханамен аудандық санитарлық-эпидемиологиялық басқарма, аудандық дәріхана тығыз байланыста жұмыс жасайды.
III саты. Облыстық, республикалық аурухана. Құрамына арнайы бөлімдері бар стационар, кеңес беретін емхана, ұйымдастыруәдістемелік кабинет, жедел және жоспарлы медициналық көмек беретін бөлімдер кіреді. Облыстық арнайы мекемелер (онко диспансер, туберкулезге қарсы диспансер, қан құю стансасы және т. б. ); Облыстық гигиена және эпидемиология орталығы; Облыстық орталықтағы медициналық және ғылыми-зерттеу институттарының клиникалары; Облыстық дәріханалық басқарма.
Ауыл тұрғындарының жұмыс ерекшеліктері: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Жұмыстың мезгілдігі (медициналық көмекті қажет етуіне әсер етеді: 45% - қыста, 25% - көктемде, 10% жазда, 20% күзде). Метеорологиялық факторлардың әсері (ашық аспан астында жұмыс жасау). Жұмыс түрінің жиі ауысуы. Жұмысты едәуір алыс жерлерде жүргізуі. Физикалық жүктеменің ерекшеліктері. Жұмыс тәртібінің уақыттық ерекшеліктері (мыс: сауыншылардың таң атқаннан күн батқанға дейін жұмыс жасауы). Ауыл еңбегін механизацияландырудың ерекшеліктері. Шаң, шу, вибрация.
Өмір сүретін ортасының ерекшеліктері 1. 2. 3. 4. 5. 6. Биологиялық объектілермен (жануарлар, жәндіктер) байланыста болуы. Экологиялық факторлардың (химикаттар, тыңайтқыштар, нитраттар және т. б. ) әсері. Санитарлық-гигиеналық мәселелер (сумен қамтамасыз ету, жеке бас гигиенасын сақтау және т. б. ). Көлік мәселелері, халықтың орналасуы, байланыс жүйесінің, медициналық көмектің ерекшеліктері. Тамақтану ерекшеліктері. Витаминдердің балансының мезгілдік ерекшеліктері.
Әлеуметтік психологиялық ерекшеліктер 1. Топтасу және жекелену сезімдері. 2. Темекі шегу және алкоголизм.
Ауылдық дәрігерлік амбулаторияның тапсырмалары: • тұрғындарға емдеу-профилактикалық көмек көрсету; • практикаға жаңа профилактикалық, диагностикалық, емдеу әдістерін енгізу; • тұрғындарға медициналық көмек көрсетудің жаңа формалары мен әдістерін дамыту және жетілдіру, емдеу-профилактикалық көмектің сапасы мен тиімділігін арттыру; • тұрғындар арасында профилактикалық шаралардың кешенін ұйымдастыру және жүргізу; • ана мен бала денсаулығын қорғауда емдеупрофилактикалық шараларын жүрізу; • жалпы аурушылдық және уақытша еңбекке жарамсыздық себептерін зерттеу, оны төмендету шараларын құрастыру; • тұрғындарды, әсіресе балалар мен жасөспірімдерді диспансеризациялау;
• эпидемияға қарсы шараларды (егу, жұқпалы вауруларды анықтау, олармен байланыста болған адамдарды бақылау және т. б. ) жүргізу; • күнделікті санитарлық бақылау жүргізу; • туберкулезге, тері венерологиялық және қатерлі ісіктерге қарсы емдеу-профилактикалық шараларын жүргізу; • тұрғындар арасында санитарлық гигиеналық тәрбиелеуде, салауатты өмір салтын насихаттау, соның ішінде дұрыс тамақтану, белсенді қозғалысты арттыру, ішімдікті қолданумен, темекі тартумен және зиянды әрекеттермен күресу жұмыстарын жүргізу; • халық денсаулығын қорғау шараларын құрастыру мен жүргізуге қоғамдық ұйымдарды кеңінен араластыру.
Скачать презентацию ҚОҒАМДЫҚ ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ КАФЕДРАСЫ 10 Дәріс Ауыл
10лЛПП на селе презент (2).ppt