Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министрлігі Оңтүстік Қазақстан Мемлекеттік Фармацевтика Академиясы Биохимия, биология және микробиология кафедрасы презентация Тақырыбы; Энтеровирустық инфекцияларға лабороториялық диагноз қою принциптері, алдын алуы және емдеуі. Орындаған: Жақсылықова М Тобы: 204 «Б» МПД Қабылдаған: Алимжанова Г. Т
• • Жоспар: І-Кіріспе ІІ-негізгі бөлім А)ЕСНО вирустары туралы түсінік, таксономиясы және морфологиясы Б)ЕСНО вирустарының патогенезі және клиникалық көріністері. С)ЕСНО вирустарының микробиологиялық диагноз қою, алдын алуы, емдеуі. ІІІ-Қорытынды ІV-Пайдаланған әдебиеттер
• ЕСНО вирустары-тыныс алу жолдарының жоғарғы және орта бөлімдерін, нерв жүйелерін және де ішек жолдарын зақымдайтын цитопатогенді вирустар. 1941 жылы Эндерс дейтін зерттеуші полиомиелит ауруына күмәнді науқастың ішегінен вирус бөліп алған, бірақ оның адам патологиясындағы рөлі белгісіз болды. Д. Мельников т. с. с адамдардың нәжісінен бөліп алып зерттеген. Бұл вирус қоздыратын аурулар полиомиелит ауруна және ішек инфекция ауруларына ұқсас. Белгілі бір ауру «иес» болмағандықтан оны «жетім « вирус деп те атайды» • Кейіннен мұндай вирустардың адамдарда ішек ауруларын қоздыруда едәуір рөл атқаратыны дәлелденді. ЕСНО деген атау Entric cytopathogenic human orphan деген ағылшын сөздерінің бірінші әріптерінен алынған. Қазіргі кезде олардың кең таралғаны және адам патологиясындағы маңызы кушті екені белгілі болып отыр. Полиомиелит және Коксаки вирустарына қарағанда ЕСНО вирустары эертханалық жануарлар үшін патогенді емес.
• • • Таксономиясы; Тұқымдастығы: Picornaviridae Туыстастығы: Enterovirus Түрі: ЭСНО вирустар Морфологиясы; коксаки вирустарға ұқсас Антигендері; Қазіргі кезде ЕСНО вирустарының 34(соңғы мәліметтер бойынша 37) серологиялық варианттары –серотиптері бар, олардың бәріне ортақ компплемент байланыстырушы антигендері бар. Серотиптерін бір-бірінен бейтараптау реакциясы бойынша ажыратып анықтайды. ЕСНО вирустарының кейбір серотиптерінің қаны О тобына жататын адамдардың эритроциттерін агглютинциялау қабілеттігі бар.
• Дақылдандыру және патогенділігі; ЕСНО вирустар жасуша дақылдарында өсіп –өніп көбейеді, және де ЦПӘ-і бар. Зертханалық жануарларға ЕСНО вирустар патогенді емес. Полиовирустардан ерекшілігі –маймылдарға патогенсіз, ал Коксаки –вирустардан ерекшелігі – жаңа туылған тышқандарға патогенді емес. • Эпидемологиясы-инфекция көзі ауру немесе вирустасымалдаушы адам болып саналады. Вирус ас қорыту жолдары арқылы( фекальды-оральды) арқылы, сирек жағдайда ауалы-тамшылы жолмен жұғады. Ауру өте жұқпалы
• "Энтеровирус-71 (ағылш. Enterovіrus-71, EV 71) — жұқпалы вирус, әсіресе, балаларды баудай түсіріп, күн сайын өршіп бара жатыр. Enterovіrus-71 (EV 71) инфекциясыҚытайдың орталық Аньхуэй провинциясындағы Фуян қаласынан басталған екен. Тіркелген бес мыңға жуық науқастың көп ұзамай 22 -сі көз жұмған. Қауіпті ауру 1998 жылы Гонконг аумағында тіркелген болатын. Ол кезде 129106 бала ауырып, оның 78 -і қайтыс болған.
• Белгілер мен қасиеттері • Энтеровирустар табиғатта кеңінен таралған, сондықтан одан бойды аулақ ұстау мүмкін емес. Инфекцияға қарсы вакцина жоқ. Вирус бірнеше жылдан кейін, адамдардың иммунитеті жойыла бастаған кезде қайталап соғып отырады. кездегі анықталған адам денсаулығы үшін патогендік болып саналатын стеретиптердің түрлері 80 -нен астам, алдағы уақыттарда бұдан да көп болуы мүмкін. Enterovіrus-71 оңайлықпен залалсыздандырылмайды. Полиовирустар көкөністерде, сүт өнімдерінде 37 градус жылылықта 3 -4 айға дейін сақталады. Энтеровирус инфекциясын тағамдар арқылы, үй мүліктері арқылы вирусты жұқтырған ауру адамдар таратады. Қан арқылы энеровирустар адамды сал ауруына, энцефалиттік және асептикалық менингитке шалдықтыруы мүмкін.
• . Астана қаласында ағымдағы жылдың басынан энтеровирусты инфекцияның (серозды менингит) 46 жағдайы тіркелді. Сырқаттанушылық 14 жасқа дейінгі балалар арасында тіркеліп, соның ішінде, аурудың 50 %-ын 4 -6 жастағы балалар, 20 %-дан астам бөлігін 7 -9 және 10 -14 жастағы балалар құрайды. Бұл алаңдататын жағдай. Осы қалыптасқан жағдайға байланысты Мемлекеттік Бас санитарлық дәрігер қол қойған 2014 жылғы 18 шілдедегі «Энтеровирустық инфекция бойынша санитариялықэпидемияға қарсы (профилактикалық) іс-шараларды жүргізу туралы» № 16 Қаулысы шықты. Сол құжатқа байланысты жергілікті жерлерде қандай шараларды қолға алу қажет, ең басты шаралар, бұл-санитарлық-гигиеналық шаралар, қоғамдық орындардың тазалығы, тұрмыстық гигиена, ауыз судың тазалығы, су қоймаларының тазалығы, тағам гигиенасы және жеке бас гигиенасы және тұрғындар арасында санитарлық-ағарту шараларын жүргізу болатын.
• ТМД мемлекеттерінде (Грузия, Армения, Қырғызстан, Молдова және т. б. ) энтеровирусты инфекциямен ауру тұрғындар арасында жоғарылауына байланысты, облыс аймағында энтеровирусты инфекцияның сырттан әкелініуі мен таралуын болдырмау мақсатында, алдын алу және індетке қарсы іс -шаралар белсенді жүргізілуде
• Патогенезі және клиникалық көріністері. • Патогенезі бойынша полиомиелит ауруына ұқсас келеді. Қоздырғыштың «кіру қақпасы» -мұрынның , жұтқыншақтың , жіңішке ішектің шырышты қабаттары, олардың эпителиялық жасушаларында, және де лимфоидты тіндерінде вирустардың өсіп-өніп көбеюі жүреді. Лимфойдты тіндерге бейімділігі –бұл вирустарға тән сипатының ерекшелігі болып табылады. Вирустар көбейгеннен кейін лимфаға өтеді , содан кейін қанға түсіп (вмрусемия), инфекцияның генерализациялануына әсер етеді. Кеселдің ары қарай дамуы вирустың қасиетіне , оның тіндік тропизмділігіне және де организмнің иммунологиялық статусына байланысты. Вирус қанға түскеннен кейін гематогенді жолмен организмге тарайды да, оның тропизмділігіне байланысты таңдамалы түрде әртүрлі ағзалар мен тіндерге шоғырланады. Полиомиелит тәрізді ауру немесе серозды менингит дамуы орталық жүйке жүйесінің (ОЖЖ)-ның гематоэнцефалиттік тосқауылынан вирус өтіп кеткен жағдайда ғана болады, бірақ мұндай жағдай сирек кездеседі. ЕСНО – вирустық аурулардың клиникалық белгілері Коксаки-вирустар қоздыратын ауруларға ұқсас. Дегенмен , ЕСНО-инфекция кезінде айқын клиникалық көріністері байқала бермейді.
• ЕСНО-вирустардың 11, 18 және 19 сероварианттары эпидемиялық тұрғыдан ең қауіпті болып табылады. Вирустың 8 -11 және 20 –серологиялық варианттары «суық тиген» сияқты аурулар, 2 -9, 12, 14, 16, 21, -серологиялық варианттары –асептикалық менингит , ал 9 және 16 –варианттары-қызылша ауруы кезіндегідей бөртпе шығумен сипатталатын дене қызбасының көтерілуіне себепкер болады.
• Микробиологиялық диагноз қою. ; Зерттелетін заттар-коксаки –инфекциясы кезіндегідей. Вирусты бөліп алу (индикациялау)-жасуша дақылдарына (біріншілік және ауыспалы)жұқтыру – ЦПӘ (толық дегенерациялану). Вирусты идентификациялау. БР(емізу шағындағы тышқандарда) ИФТ, ГАТР, РСК. Серологиялық диагноз қою – БР, КБР, ИФТ, ГАТР. Жедел диагноз қою – ИЭМ, ПТР. • Алдын алуы ; жалпы медициналық шаралары , спецификалық профилактикасы, яғни вакцина егу қолданылмайды. • Емдеуі-симптоматикалық шаралар.
• Пайдаланылған әдебиеттер • 1. Жалпы микробиология (оқу-әдістемелік құрал). Микробиология кафедрасы-ның профессорлары Б. А. Рамазанова, А. Л. Котова, Қ. Қ. Құдайбергенұлы, оқытушылар: Б. М. Хандиллаева, Г. Р. Амзеева, Т. С. Бегадилова, А. М. Бармакова, Д. Ж. Батырбаева. Алматы. 2006. – 176 б. 2. В. В. Руководство к практическим занятиям по медицинской микробиологии, вирусологии и иммунологии –Медицина, 2002. 3. Медицинская микробиология под ред. Покровского В. И. 1998. 4. Коротяев А. И, Бабичев С. А. Медицинская микробиология, иммунология и вирусология // С-Петербург: Специальная литература, 1998. • 5. Поздеев О. К. Медицинская микробиология: Учеб. для вузов /О. К. Поздеев; под ред. В. И. Покровского. 2 -е изд, 2004. • 6, интернет
Назар аударғандарыңызға рахмет!!!
Скачать презентацию Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министрлігі Оңтүстік Қазақстан
мб през.pptx