Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі «Назарбаев Зияткерлік мектептері» ДББҰ Мемлекеттік жалпыға міндетті бастауыш білім беру стандарты жобасының ұсынысы Астана, мамыр 2014
Орта білім мазмұнын жаңарту не үшін қажет? Елімізде білім беру саясаты мен тәжірибеге ықпал ететін келесі маңызды салаларда айтарлықтай өзгерістер орын алды: экономика; адамдардың өзін-өзі басқаруы; қарым-қатынас көлемі және жылдамдығы; еңбек нарығының құрылымы; шекарамыздың ашықтығы; біздің азаматтарға ашылған мүмкіндіктер кеңістігі; оқыту мен үйретудің анағұрлым нәтижелі тәсілдерінің анықталуы. 2
Еңбек нарығы: орта білім мазмұнын жаңарту не үшін қажет? Жылдам дамып жатқан тау-кен өнеркәсібі және құрылыс салаларында кадрлар жетіспеушілігі, медициналық және әлеуметтік қызмет салаларында, өндіріс және тағам өнімдерін қайта өңдеу салаларында айтарлықтай жетіспеушілік байқалуда. Белгілі бір кәсіп бойынша жетіспеушілікпен қатар жұмыс берушілер жалпы жақсы мамандардың жетіспеушілігін де проблема ретінде көрсетеді. Дүниежүзілік банк жүргізген сауалнама көрсеткендей, Қазақстандағы фирмалардың жартысы өндіріс пен өнімділіктің артуының басты кедергілерінің бірі ретінде жұмыскерлердің төмен білімін атайды. Бұл Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы елдеріндегі орташа көрсеткішпен салыстырғанда 3 есе жоғары. Дүниежүзі бойынша 75 миллион жас адам жұмыссыз, алайда кәсіпорындар бос орындарды толтыру үшін жеткілікті мөлшерде білікті жұмыскерлер таба алмауда. Осындай жағдай Қазақстанда да байқалады. Қазіргі таңда республикада 14 -29 жас аралығында 4 376 148 жас адам бар, олардың 116, 1 мыңы жұмыссыз. Жастар арасындағы жұмыссыздық 2013 жылы 5, 5 %-ды құрады, жалпы жұмыссыздық деңгейі – 5, 2%. Себептердің бірі – жас мамандардың төмен бәсекелестік деңгейі. Жапонияда 700 000 жас адам хикикомори болып табылады, олар ата-ана үйінен кетуден бас тартады, өздерін 6 айдан астам уақыт бойы бөлек бөлмеде қоғам мен жанұядан аластайды және қандай да бір жұмыс не табыссыз отырады. Солтүстік Африкада тынымсыз жастар Египет пен Тунисте үкіметті құлатқан шерулердің алдыңғы қатарында болды. Америка Құрама Штаттарында әлсіреген экономика тығырыққа тірелген не ақысыз қалған Ү ұрпаққа ықпал етті. 3
Орта білім мазмұнын жаңарту не үшін қажет? Біз келешек ұрпақтың қандай болатынын әлі білмейміз, бірақ олардың келешегі туралы бірқатар болжам жасай аламыз: Бірінші сыныпқа келгенде балалар АКТ дағдыларын жақсы меңгерген. Олар деректер мен ақпараттар алу үшін көптеген ресурстарды қолданады. Бастауыш мектепке биыл баратын оқушылар 2050 жылы 40 жаста болады. Ол кезде олар ата-ана және жанұя иелері, қоғам көшбасшылары, айқын әртараптанған экономиканың бір бөлігі болады. Оған дейін олардың көпшілігі жұмыс орнын үшінші не төртінші рет ауыстырады, мысалы, еңбек департаментінің деректері бойынша АҚШ-та қазіргі оқушы 38 жасқа дейін 10 жұмыс орнын ауыстырады. Қызмет көрсету салалары 2050 жылы анағұрлым маңызды болады. Ол экономиканың төрттен үшін құрайтын болады және денсаулық сақтау, білім беру, көлік, бухгалтерлік есеп және туризм салаларында жұмыс орындары ашылады. Бұлар – басқалардың қажеттіліктерін айту, тыңдау және түсіну дағдыларын қажет ететін жұмыс орындары. Бұлар – терең білімді және клиенттің проблемаларын шешу және жеке қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін осы білімді қолдану мүмкіндігін талап ететін жұмыс түрлері. Көлік, метталлургия, тағам өнеркәсібі және тоқыма салаларында өсім байқалатын болады. Осы салалардағы өсім мен инновациялар табиғи-жаратылыстану және математикалық білімді түсіну және қолдану дағдыларын, проблемаларды шешу іскерліктерін меңгерген, логикалық және сыни тұрғыдан ойлайтын адамдардан тәуелді болады. Джорджтаун университеті зерттеушілерінің айтуынша, келешек бірінші кезекте инженерлер мен математиктерге тиесілі. Олар жоғары білікті техникалық мамандар қажет кез-келген салада сұранысқа ие болады. Олардың бәрі Қазақстанның, бүгінгіге қарағанда бай, алуан түрлі және күрделі болатын мемлекеттің, азаматтары болады. Олар әлемдегі көшбасшылардың бірі болатын, негізінде демократиялық нарықты дамытуға бағыттылық жатқан мемлекеттің мүшелері болады. 4
Мемлекеттік жалпыға міндетті бастауыш білім беру стандартының жобасы: ол не? Мемлекеттік жалпыға міндетті бастауыш білім беру стандарты: Ø бастауыш білім берудің жалпы білім беретін бағдарламаларын жүзеге асыратын білім беру ұйымдарындағы білім беру үрдісін ұйымдастыруға арналған негізгі құжат болып табылады, себебі: Ø оқушылардың дайындық деңгейіне, бастауыш білім беру мазмұнына, оқушылардың ең жоғары оқу жүктемесіне қойылатын талаптарды айқындайды, мөлшерлейді; мектеп қызметкерлерінің іс-әрекетін, оқушылар, атааналар, қоғамдастық өкілдері, барлық білім беру 5 деңгейлерінің басқарушыларының іс-әрекетін, білім Ø
Мемлекеттік жалпыға міндетті бастауыш білім беру стандартының жобасы БАҒАЛАУ БІЛІМ БЕРУ ҮРДІСІН ҰЙЫМДАСТЫРУ БІЛІМ БЕРУ САЛАЛАРЫ КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕЛЕР ҚҰНДЫЛЫҚТ АР 6
Құндылықтар адам тәртібінің өмірлік бағдарларын айқындайды Білім беру білім мен іскерліктер жүйесін анықтап қана қоймайды, өз іс-әрекетінің мазмұнына өмірлік құндылықтар мен идеалдарды да енгізеді. Білім беру үрдісі барысында оқушыларда құндылық бағдарлары (не жеке құндылықтар) қалыптасады. q ҚР МЖМБББС жобасында құндылық бағдарлары жүйесінің моделі (Бубнов С. С. ) пайдаланылған: v v v 7 ҚҰНДЫЛЫҚТАР-ИДЕАЛДАР: рухани, танымдық, эстетикалық, гуманистік және әлеуметтік. өмірлік іс-әрекетте бекітілетін және тұлғаның қасиеттері түрінде байқалатын ҚҰНДЫЛЫҚТАР-ҚАСИЕТТЕР. ҚҰНДЫЛЫҚТАР-ТӘРТІП ТӘСІЛДЕРІ, құндылықтар-қасиеттерді жүзеге асыру және бекітудің ең сәйкес құралдары.
Құндылықтар мы МЖМБББС жобасында Құндылықтар-идеалдар: v білім беру мақсаттары мен міндеттерінде; v Қазақстан халқының «Мәңгілік ел» , «Қазақстан – біздің ортақ үйіміз» , «Қазақстан – менің Отаным» жалпы ұлттық идеясын жүзеге асыру жөніндегі мектеп миссиясында ұсынылады. МЖМБББС жобасында Құндылықтар-қасиеттер құндылықтар тізімінде: v қазақстандық патриотизм мен азаматтық жауапкершілік, құрмет, ынтымақтастық, ашықтық, өмір бойы білім алу бағдарлары түрінде ұсынылады. 8
Құндылықтар мы МЖМБББС жобасындағы Құндылықтар-тәртіп тәсілдері Орта білім беру құндылықтары оқушылардың келесі қабілеттерінде байқалуы тиіс: Отан алдында өз міндеттерін орындау және Қазақстанның дамуына үлес қосу үшін жауапты болу және белсенді азаматтық ұстанымын көрсету; дұрыс шешім қабылдау және қоғам өміріне жасампаздықпен араласу, икемділік пен өзгерістерге бейімділігін көрсету үшін шығармашылық және сыни тұрғыдан ойлау; ақпараттық-коммуникациялық құралдарды қолдана отырып, кез-келген тілдік ортада ұжымдық жұмыста коммуникативті болу; қоршаған ортаны объективті бейнелеу үшін мәдениеттер көзқарастарға құрмет көрсету; өзіне және өзгелерге құрметпен қарау үшін жылы шырайлы және қамқоршы болу; 9 мен Кез келген өмір жағдаятында өзінің танымдық үрдісін және мансабының жоғарылауын өз бетімен реттеу үшін өмір бойы білім алуға дайын
Күтілетін нәтижелер – білім беру мақсаттарының жүйесі Мектептен «шығу» кезіндегі нәтижелер ҰЗАҚ МЕРЗІМДІ СИПАТТАҒЫ КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕЛЕР ҚЫСҚА МЕРЗІМДІ ОҚЫТУ МАҚСАТТАРЫ ҰЗАҚ МЕРЗІМДІ СИПАТТАҒЫ КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕЛЕР Жоғары мектеп (11 -12 сыныптар) кең ауқымды дағдылар түрінде көрініс табады МЖМБББС-те білім беру салалары және деңгейлер бойынша көрініс табады пәндер және деңгейлер бойынша оқу бағдарламаларында көрініс табады Негізгі мектеп (6 -10 сыныптар) ҚЫСҚА МЕРЗІМДІ ОҚЫТУ МАҚСАТТАРЫ Бастауыш мектеп (1 -5 сыныптар) Бастауыш мектеп бітіргеннен кейін оқушыларда: 10 ü оқу дербестігі; ü қарым-қатынас және ынтымақтастық дағдылары; ü пән салалары бойынша бастапқы білім; ü зерттеу іс-әрекетінің бастапқы дағдылары қалыптасады.
МЕМЛЕКЕТТІК ЖАЛПЫҒА МІНДЕТТІ ОРТА БІЛІМ БЕРУ СТАНДАРТЫНЫҢ ЖОБАСЫ: КЕҢ АУҚЫМДЫ ДАҒДЫЛАР сыни тұрғыдан ойлау; зерттеу жұмыстарын орындау; ақпараттық-коммуникациялық технологияларды (АКТ) қолдану; коммуникативті қарым-қатынас тәсілдерін, оның ішінде тілдік дағдыларды пайдалану; топтық және жеке жұмыс; білімді шығармашылықпен қолдану. 11
Білім беру салалары және пәндер Тіл және әдебиет Кіріктірілген қазақ тілі және әдебиеті (Т 1) Қазақ тілі (Т 2) Кіріктірілген орыс тілі және әдебиеті (Я 1) Орыс тілі (Я 2) Ағылшын тілі Адам және қоғам Дүниетану Өзін-өзі тану 12 Математика және АКТ Математика Ақпараттықкоммуникациялық технологиялар (ИКТ) Жаратылыстану Ғылымға кіріспе Өнер Дене шынықтыру
ҚР МЖМБББС-тағы тілдердің мәртебесі, ролі және орны Бірінші тіл Т 1 • Бірінші оқытылатын тіл • Жоғары жиілікпен қолданылатын тіл • Арнайы оқытусыз, табиғи тілдік ортада ерте балалық шақтан меңгерілетін тіл Екінші тіл Т 2 • Ана тілінен кейін меңгерілген тіл • Азырақ қолданылатын тіл • Арнайы оқыту барысында меңгерілетін тіл • Көптілді ортада меңгерілетін тіл Үшінші тіл Т 3 • Екінші тілге қарағанда арнайы оқыту барысында әлеуметтік ортадан меңгерілетін тіл Қазақ тілінде оқитын сыныптар • Т 1* – қазақ тілі • Т 2**– орыс тілі • Т 3*** – ағылшын тілі Орыс тілінде оқитын сыныптар • Я 1* – орыс тілі • Я 2**– қазақ тілі • Я 3*** – ағылшын тілі Тәжік, өзбек, ұйғыр тілінде оқитын мектептерде қазіргі кездегідей төрт тіл оқытылады. 13
ТІЛДІК ПӘНДЕР коммуникативтік дағдыларды дамытады ТЫҢДАЛЫМ ОҚЫЛЫМ АЙТЫЛЫМ ЖАЗЫЛЫМ 14
Кіріктірілген «Тіл және әдебиет» пәні Сөйлеу іс-әрекетінің 4 түрін (тыңдалым, айтылым, оқылым, жазылым) дамыту: Күнделікті өмірмен байланыс Халық ауыз шығармашылы ғы Ертегілер Түпнұсқадағы мәтіндер Журналдар, газеттер, рецепттер, нұсқаулықтар, аннотациялар, жарнама, т. б. мәтіндермен жұмыс 15 Мақалдар Мәтелдер Жаңылтпаштар, т. б. Сахналау Стоп-кадр Мәнерлеп оқу Көркем әдебиет Көркем мәтіндер Өлеңдер Әңгімелер Мысалдар, т. б. Талдау Болжау Шығармашылық жазу: әңгімелер, өлеңдер, ертегілер құрастыру
«Математика» пәнінің ерекшеліктері Сандар, алгебра, Тәжірибелік геометрия, шығыршық бағыттылық қағидаты бойынша математикалық Үрдістерді түрлі модельдеу мәнмәтінде бейнелеу салаларындағы үшін математикалық білімі модельдерді құрастыра мен іскерліктерін білу дамыту Техникалық құралдар Қолданбалы есептер мен қолданбалы Кең ауқымды шығару арқылы бағдарламаларды коммуникативті зерттеу дағдыларын (Geo. Gebra) қолдануды дағдыларды меңгеру дамыту оқыту Сандар 16 Алгебра Геометрия Математикалық модельдеу
Бағдарламалар сабақтастығы Мазмұнды желілер Негізгі және жоғары мектеп Бастауыш мектеп Оқыту мақсаттарын бөлімдер 1. Сандар 2. Алгебра 3. Геометрия 4. Статистика және ықтималдықтар теориясы 5. Математикалық модельдеу және талдау 1. Сандар 2. Алгебра 3. Геометрия 4. Математикалық модельдеу 17 Жаңа бағдарламалардың артықшылықта мен бөлімшелер бойынша жүйелендіру (шиыршық қағидаты) Деректерді кестелер, графиктер, диаграммалар түрінде ұсыну және талдауды оқыту Қолданбалы бағдарламаларды (Excel, Geogebra) қолдану дағдыларын дамыту Математика бойынша бастауыш мектептегі сағат саны 676 сағатты құрайды (қазіргі МЖМБББС бойынша – 608
Содержание предмета «ИКТ» Бастауыш мектепке арналған АКТ курсы мазмұнында пәндік бөліктің айтарлықтай көлемі пропедевтикалық сипатқа ие. Бөлімшелер № Бөлімдер Күтілетін нәтижелер 1 Аппараттық қамсыздандыру Компьютерлер Желілер Файлдармен жұмыс 2 Бағдарламалық қамсыздандыру түрлері Ақпарат ұсыну Ақпарат өңдеу - компьютерлер, заманауи технологиялар және олардың қоғам өміріндегі ролі туралы бастапқы мәліметтерді біледі; - мәтін, графика, кесте, мультимедианы өңдеу үшін қолданбалы бағдарламалармен, сонымен қатар ойын және оқыту бағдарламаларымен бастапқы деңгейде жұмыс істей алады; Деректерді талдау Алгоритмдер Бағдарламалау 3 Есептік ойлау Модельдеу Дүниежүзілік ғаламтор Қауіпсіздік 4 18 Қоғамдағы АКТ Жауапкершілік - шынайы және абстрактілі нысандар мен үрдістердің қарапайым модельдерін бейне және сызба, электронды кесте, бағдарлама (оның ішінде блоксызба түрінде) түрінде жасай алады; - қарапайым іздестіру арқылы Интернет желісінен ақпарат ізденісін жүзеге асыра алады; ақпараттық және коммуникациялық технологиялар құралдарымен
«АКТ» курсының мазмұнында көрсетілген дағдылар Ақпараттық сауаттылық негіздері Дағдылар: ақпарат, оның ішінде мәтін, кесте, тізбек, жиынтық, т. б. түрінде берілген ақпаратты іздеу, ұсыну, өңдеу, сақтау және жеткізу тәсілдері мен жолдарын меңгеру Алгоритмдік және есептік ойлау негіздері Дағдылар: алгоритмдерді сипаттау, құрастыру және талдау; түрлі заттар мен құбылыстарды салыстыру және жіктеу; себеп-салдарлық байланыстарды анықтау; есептерді шығаруда жалпы заңдылықтарды іздеу; ұқсастық бойынша шешім табу; логикалық тұжырымдар тізбегін жасау Коммуникациялық құзіреттілік негіздері Дағдылар: ақпараттық түсініктер жүйесін меңгеру, ақпарат алу және жеткізу үшін тілді пайдалану, т. б. Компьютерлік қауіпсіздік негіздері Дағдылар: компьютерді қауіпсіз қосу және өшіру, жеке компьютермен жұмыс барысында еңбек және демалыс режимін қадағалау 19
«Ғылымға кіріспе» пәні «Біз көбінесе балалаларды нақты дағдыларға үйрете отырып, оларды өз жаңалықтарын ашу мүмкіндігінен айырамыз» (Ж. Пиаже). • ойлау, зерттеу және коммуникативтік дағдыларын дамыту және қалыптастыру; • қызығушылығын, ғылыми түсінігін дамыту; тәжірибелік іс-әрекет; сыртқы әлем туралы білімін кеңейту. • • Теорияны тәжірибе арқылы үйрену 20
«Ғылымға кіріспе» пәні бағдарламасының мазмұны № Бөлімдер 1 Ғылыми зерттеу дағдылары Бөлімшелер Бақылау Ғылыми зерттеуді жоспарлау Деректерді алу және ұсыну Нәтижелерді түсіндіру Өсімдіктердің алуан түрлілігі 2 Өсімдіктер Гүлді өсімдіктердің бөліктері және олардың маңызы Өсімдіктердің өмір шарттары Өсімдіктерді қорғау Жануарлардың алуан түрлілігі 3 Жануарлардың мінезі-құлығы және өмірлік үрдістері Жануарларды қорғау 4 21 Адам денесінің құрылысы Адамның өмірлік іс-әрекетінің үрдістері
«Ғылымға кіріспе» пәні бағдарламасының мазмұны № Бөлімдер Бөлімшелер Зат түрлері Заттар және олардың қасиеттері Ауа 6 Ғарыш 7 Күш және қозғалыс 5 Су Пайдалы қазбалар. Минералдар мен тау жыныстары Жарық 8 Физикалық құбылыстар Дыбыс Жылу Электр тоғы Магнетизм 22
«Дүниетану» пәнінің бағыттылығы қоғамдық, мәдени және табиғи үрдістер мен құбылыстарды олардың алуан түрлілігі және өзара әрекеті аясында зерттеу және түсіну, қоршаған шынайы ортаны оқушылардың біртұтас қабылдауын қалыптастыру оқушылардың тарихи, географиялық және әлеуметтік ойлауын дамыту өмір жағдаяттарында пайдалану үшін білім мен дағдылар қалыптастыру өмір жағдаяттарын шешу арқылы зерттеу дағдыларын дамыту қазақстандық патриотизмді, толеранттылықты қалыптастыру кең ауқымды коммуникативтік дағдыларды меңгеру, сыни тұрғыдан ойлауды дамыту Күтілетін нәтижелер Тарихты білу және түсіну 23 Географияны білу және түсіну Қоғамды білу және түсіну оқушыларда адамның әлеуметтік, мәдени және табиғи ортасы туралы білім негіздерін, ұлттық, жалпы адами құндылықтар мен әлеуметтік тәжірибе түсінігін, қоршаған әлемнің барлық салаларында өзара әрекеттесу қағидаларын пайдалану іскерліктерін қалыптастыру
«Дүниетану» пәнінің мазмұны v Пәнді оқыту мақсаттарын жүзеге асыру құралы ретінде пайдаланылады. v Осы мақсатпен: өткен өмір мен оның қазіргі заманға әсері, адамдардың жанұя мен қоғамдағы өзара қарым-қатынас деректері қолданылады; өз Отаны үшін мақтаныш сезімін қалыптастыруға, жанұя, жергілікті, аумақтық, ұлттық және жаһандық қоғамдастықтағы өз орнын ұғынуға, қазақстандық қоғам құндылықтары мен жалпы адами құндылықтарды түсінуге септігін тигізетін жағдаяттар жасалады; өз халқы мен басқа халықтардың мәдениетіне деген құрметті, өз әрекеттері үшін жеке жауапкершілігін дамытуға, басқа адамдардың сезімдерін түсініп, олармен бірге күйзелуге, адамға деген адами қатынасты тәрбиелеуге арналған оқу жағдаяттары мен тапсырмалары жасалады. 24
«Өнер» пәні Бағдарлама мақсаты • Оқушыларда өздерінің шығармашылық қабілеттері негізінде әлемнің біртұтас бейнесін көркем қабылдауын қалыптастыру Бағдарлама ерекшелігі • «Музыка» , «Бейнелеу өнері» және «Еңбекке баулу» пәндерінің кіріктірілуі Бағдарлама құрылымының ерекшелігі • Екі компонент: «Бейнелеу өнері» және «Музыка» , олардың мазмұнындағы еңбекке баулу және технология көркемшығармашылық және музыкалық композицияларды жасау құралы болып табылады 25
«Өнер» пәні: кіріктіру механизмі Музыка пәнаралық «Өнер» пәні бойынша кіріктіру механизмі Бейнелеу өнері пәнаралық пәнішілік Еңбекке баулу 26
Жаңа және қолданыстағы оқу бағдарламаларын салыстыру Кіріктірілген «Өнер» пәні «Бейнелеу өнері» және «Музыка» компоненттері бойныша оқу бағдарламасы Оқыту мақсаттары: 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) 10) 11) 12) көркем-шығармашылық және музыкалық іс-әрекеттің алуан түрлеріндегі өнердің басты үрдістерін кіріктіру негізінде оқушылардың пәнді түсінуін қалыптастыру және дамыту; алуан өнер түрлері жиынтығының кең ауқымды дағдылары мен құзіреттерін қалыптастыру және дамыту, жеке және ұжымдық шығармашылық көмегімен осы сала аясында мүмкін жаңа кіріктіру жолдарын ойлап табу; оқушыларда аспаптық және вокалдық дағдыларды (түрлі музыкалық технологиялар мен АКТ-ны қосқанда), музыкалылық және артисттікті қалыптастыру; Шығармашылық жұмыстар жасау барысында зерттеу және тәжірибе жасау дағдыларын, дербестік пен өзіне деген сенімділікті қалыптастыру; стандартты емес шешімдер қабылдау барысында ойлау икемділігін қалыптастыру; Бастапқы технологиялық білімді, еңбек іскерліктері мен дағдыларын, еңбекті жоспарлау және ұйымдастыру дағдыларын қалыптастыру және дамыту; қолдың сенсорикасын, жеңіл моторикасын, кеңістік қиялын, түрлі ақпараттарды бағдарлау және пайдалану қабілеттерін дамыту тұлға ретіндегі өзі, қоршаған әлемді өзгертудегі адамның еңбек іс-әрекетінің ролі туралы білім қалыптастыру және дамыту; адамгершілік-эстетикалық сезімдерді қалыптастыру, адамгершілік тәжірибені байыту, адамгершілік сезімді, Қазақстан халқы мен басқа да халықтардың мәдениетіне деген құрмет сезімін тәрбиелеу; ; еңбекқорлық дағдыларын қалыптастыру және дамыту, адамдарға және олардың еңбек нәтижелеріне деген құрмет сезімін тәрбиелеу; өнердің түрлі стильдерін, жанрларын қарастыру және игеру барысныда ө зінің көркем жұмыстары және/не басқалар жасаған өнер туындыларын сыни тұрғыдан ойлау және сыни тұрғыдан түсінуді қалыптастыру, при рассмотрении и изучении различных стилей, жанров искусства; оқушылардың табысты қарым-қатынасына, тұжырым жасауына және сыншы ролін атқаруына қажетті толеранттылықты қалыптастыру. 27 Қолданыстағы МЖМБББС пәндері «Музыка» , «Бейнелеу өнері» , «Еңбекке баулу» пәні бойынша оқу бағдарламасы Оқыту мақсаттары: 1) бастапқы технологиялық білімді, еңбек іскерліктері мен дағдыларын, еңбекті жоспарлау және ұйымдастыру тәсілдерін меңгеру; 2) қолдың сенсорикасын, жеңіл моторикасын, кеңістік қиялын, түрлі ақпараттарды бағдарлау қабілеттерін дамыту; 3) қоршаған әлемді өзгертудегі адамның еңбек іс-әрекетінің ролі туралы білімді меңгеру; 4) еңбекқорлықты қалыптастыру, адамдарға және олардың еңбек нәтижелеріне деген құрмет сезімін тәрбиелеу. «Музыка» пәні бойынша оқу бағдарламасы Оқыту мақсаттары: 1) оқушылардың музыкалық мәдениетін қалыптастыру; 2) көркем талғамды қалыптастыру, шығармашылық тұлғаны дамыту «Бейнелеу өнері » пәні бойынша оқу бағдарламасы Оқыту мақсаттары: 1) эстетикалық сезімдерді қалыптастыру, адамгершілік тәжірибені байыту, адамгершілік сезімді, Қазақстан халқы мен басқа да халықтардың мәдениетіне деген құрметті тәрбиелеу; 2) қиялды, өнер мен қоршаған әлемді қабылдау үшін қабілетін, көркем ісәрекетте ынтымақтастық іскерліктері мен дағдыларын дамыту; 3) халық шығармашылығына деген қызығушылық пен сүйіспеншілікті тәрбиелеу; 4) байқампаздық пен көру есін дамыту
Оқу нәтижелеріндегі ерекшелік Кіріктірілген «Өнер» пәні Оқу нәтижелері: • біледі, • түсінеді, • қолданады, • талдайды, • синтез жасайды, • бағалайды. Шынайы оқу үрдісі әр сабақта білім алу үшін оқушылардың өздерінің белсенді іс-әрекетімен сипатталады. 28 Қазіргі МЖМС пәндері 2013 ж. «Музыка» , «Бейнелеу өнері» , «Еңбекке баулу» Оқу нәтижелері: • біледі, • түсінеді, • үлгі, ұқсастық бойынша, ішінара өнімді деңгейде қолданады Шынайы оқу үрдісі жеделтумен сипатталады: барлық пән бойынша үлкен көлемдегі дайны ақпаратты «беріп үлгеру» керек.
Білім беру үрдісін ұйымдастыру v Оқыту мен тәрбиенің бірлігі қағидаты жүзеге асырылады, ол: ü орта білім беру құндылықтар мен мақсаттарына, ü мектептен «шығу» кезіндегі күтілетін білім беру нәтижелеріне, ü білім беру салалары бойынша күтілетін оқу нәтижелеріне негізделеді. v Тәрбие мен оқытудың мазмұндық негізінің функционалдық толыққандылық қағидаты, яғни білім берудің барлық компоненттері бар: ақыл-ой, адамгершілік, коммуникативтік, еңбек, эстетикалық, физикалық білім. v Білім беру үрдісі барлық қатысушылардың «субъект-субъект» қатынасымен сипатталады: Ø оқушы – өз танымының субъектісі, Ø мұғалім – оқушылардың танымдық іс-әрекетін ұйымдастырушы v Күтілетін оқыту нәтижелерінің жүйесі оқушылардың оқуы мен тәрбиесінің мазмұнды бөлігіні айқындайды. v Дамытуға бағытталған Бағалау жүйесі. 29
Білім беру үрдісін ұйымдастыру v Төмендегілерге деген бастамасын көрсету арқылы оқушылардың өздерінің тәжірибе игеруін ұйымдастыруға бағытталған интерактивті оқыту әдістері қолданылады: мәселелерді талқылауда, көзқарасына дәйек келтіруде белсенділік, v ізденіс, конструктивті шешім қабылдау. Оқушылардың жоба және зерттеу іс-әрекетін дамыту: қызығушылық дәрежесіне қарай: жеке өздік жұмыс, шағын топтарда жұмыс, топтық жобалар; мазмұнына қарай: оқушылардың жоба іс-әрекеті пәндік, пәнаралық сипатта, тәрбиелік бағытта болуы мүмкін; Ұйымдастыру формасын қарай: : оқу жобалары, сабақтан тыс, мектептен тыс сипаттағы жобалар, әлеуметтік бағыттағы ірі жобалар. 30
КРИТЕРИАЛДЫ БАҒАЛАУ Оқу жетістіктерін БАҒАЛАУ – оқушылардың нақты қол жеткізген нәтижелерінің жоспарланған оқу мақсаттарына сәйкестік деңгейін анықтау. . КРИТЕРИАЛДЫ БАҒАЛАУ – оқу мақсаттарына сәйкес күтілетін нәтижелерге қол жеткізу мақсатында оқушылардың жеке оқу жолын түзетуге мүмкіндік беретін, алдын-ала белгілі бағалау критерийлеріне сай оқушылардың оқу жетістіктерін бағалау. Білу және түсіну Тұжырымдама жасау, рефлексия Білімді қолдану Оқушылардың дағдылары Зерттеу жүргізу Тыңдалым, айтылым, жазылым, оқылым 31 Ақпарат іздеу, өңдеу және талдау Топ ішіндегі ынтымақтасты қ және жеке жұмыс
Критериалды бағалаудың практикалық мәні Критериалды бағалауды қолдану келесі мүмкіндіктерді береді: Оқу нәтижелеріәне Мұғалімдерге Оқу үрдісінің әр кезеңінде әрбір оқушының дайындық деңгейін анықтау Оқушыларға Ата-аналарға Оқудағы өз нәтижелесін болжау Өз баласының оқу және табысын сезіну үшін бағалау деңгейі туралы критерийлерін білу және түсіну объективті дәлелдер алу Оқушы оқудағы ілгерілеуін және жеке Оқу нәтижелеріне қол жеткізу даму бағытын қадағалау үшін түрлі оқу стильдерін, ойлау іс-әрекеті түрлері және қабілеттердің алуан түрлілігін қолдану Баласының оқудағы ілгерілеуін қадағалау Оқушыларды оқу бағдарламасын меңгерудегі кемшіліктерін жоюға ынталандыру Өзін және құрдастарын бағалап, рефлексияға қатысу Оқу барысында балаға қолдау көрсету Оқу бағдарламасының тиімділігі туралы мониторинг жүргізу Нақты тапсырмаларды орындау үшін білім мен дағдыларды қолдану, түрлі пікір айту, сыни тұрғыдан ойлау Мектеп әкімшілігі және мұғалімдермен кері байланыста болу Мұғалімдер, ата-аналар және оқушылар арасында кері байланыс 32 орнату
Жаңартылған орта білім беру мазмұнын енгізу кестесі: қазақ, орыс, ағылшын тілдері және АКТ 1 -с. 2 -с. 3 -с. 4 -с. 5 -с. 6 -с. 7 -с. 8 -с. 9 -с. 10 -с. 2016 -2017 11 -с. 12 -с. 11 -жылдық бағдарлама 2017 -2018 -2019 -2020 Толықтай жаңартылған орта білім беру мазмұнын сатылай енгізу 2020 -2021 -2022 -2023 -2024 11 -жылдық мектептерге ішінара енгізу : тілдік пәндер және АКТ 2024 -2025 -2026 -2027 -2028 33 ЖОО базасындағы даярлық курстары
Жаңартылған орта білім беру мазмұнын енгізу кестесі: қазақ, орыс, ағылшын тілдері және АКТ 2016 -2017 оқу жылындағы сыныптар Жаңа бағдарламалар бойынша оқи бастайтын сыныптар 11 -сынып - 10 -сынып 9 -сынып Жаңа бағдарламалар бойынша оқу мерзімі 10 -сынып 2 жыл 8 -сынып 4 жыл 5 -сынып 7 жыл 8 -сынып 7 -сынып 6 -сынып 5 -сынып 4 -сынып 3 -сынып 2 -сынып 34
Жаңартылған орта білім беру мазмұнын енгізу кестесі: жаратылыстану циклі пәндері бойынша жобалар және жоба жұмысы 1 -с. 2016 -2017 -2018 -2019 -2020 2 -с. 3 -с. 4 -с. 5 -с. 6 -с. 7 -с. 8 -с. 9 -с. 10 -с. 11 -с. 12 -с. 11 -жылдық бағдарлама Толықтай жаңартылған орта білім беру мазмұнын сатылай енгізу 2020 -2021 -2022 -2023 11 -жылдық мектептерге ішінара енгізу : жаратылыстану циклі пәндері бойынша жобалар 2023 -2024 -2025 -2026 11 -жылдық мектептерге ішінара енгізу : Жоба жұмысы 2026 -2027 -2028 ЖОО базасындағы даярлық курстары 35
Қай стандарттар әрекет жасайтын болады? Оқу Қолданыстағы жылдар стандарт ы Енгізілген өзгерістері бар қолданыстағы стандарт Жаңа стандарт 20162017 2, 3, 4, 5, 11 сыныптар 6, 7, 8, 9, 10 сыныптар 1 сынып 20172018 3, 4 сыныптар 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 сыныптар 1, 2 сыныптар 20182019 4 сынып 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 сыныптар 1, 2, 3 сыныптар 20192020 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 сыныптар 1, 2, 3, 4 сыныптар 20202021 6, 7, 8, 9, 10, 11 сыныптар 1, 2, 3, 4, 5 сыныптар 20212022 7, 8, 9, 10, 11 сыныптар 1, 2, 3, 4, 5, 6 сыныптар 202236 2023 8, 9, 10, 11 сыныптар 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 сыныптар
Апробация Талдықорған және Көкшетау қалаларындағы Зияткерлік мектептерінде ҚР 30 жалпы білім беретін мектептерінде ҚР жалпы білім беретін барлық мектептерінде 2013 жылдың 2015 жылдың 2016 жылдың қыркүйегінен бастап 37
ПЕДАГОГИКАЛЫҚ КАДРЛАРДЫҢ КӘСІБИ ДЕҢГЕЙІН АРТТЫРУ Елдегі мұғалімдер мен басшылар үшін үш деңгейлі білікті арттыру курстары Орта білім мазмұнын жаңарту аясында педагогикалық кадрлар біліктілігін арттырудың қысқа мерзімді курстары Оқыту модульдері: 1) Оқыту мен үйретудегі жаңа тәсілдер, 2) Сыни тұрғыдан ойлауды оқыту, 3) Оқыту үшін бағалау және оқытуды бағалау, 4) Оқытуда АКТ пайдалану, 5) Талантты және дарынды балаларды оқыту, 6) Балалардың жас ерекшеліктеріне сай оқыту және үйрету, 7) Оқытудағы басқару және көшбасшылық. Мұғалімдерді оқыту материалдары: • Білікті арттыру бағдарламасы; • Мұғалім нұсқаулығы; • Оқыту кезеңінде орындалатын тапсырмалар (мұғалімге арналған); • Таратпа материал; • Тренер нұсқаулығы; • Тренерлерді оқыту бағдарламасы; • Оқыту кезеңінде орындалатын тапсырмалар (тренерге арналған); • Таратпа материал (тренерге арналған). 26 845 педагог оқыды: 3 деңгей – 20 658 педагог, 2 деңгей – 3 094 педагог, 1 деңгей – 3 093 педагог, Мектеп басшыларын оқыту курстарынан 585 адам өтуде. 2012 -2016 жж. 120 000 мұғалім оқиды; 2013 -2016 жж. 2 969 мектеп басшылары оқиды. 38 2015 -2023 жж. 359 172 педагогика қызметкері оқиды.
2015 -2017 ЖЖ. ПЕДАГОГТАРДЫ ЖАҢАРТЫЛҒАН МАЗМҰНМЕН ЖҰМЫСҚА ДАЯРЛАУҒА АРНАЛҒАН КУРСТАР ТІЗІМІ Курс бағдарламаларын әзірлеу Педагогтарды оқыту мерзімі Тренерлерд і даярлау Педагогтарды оқыту Бастауыш сынып мұғалімдері үшін 1 (3 апта) 94 47 226 «Өнер» пәні бойынша бастауыш мектеп мұғалімдері 1 (2 апта) 25 7402 Қазақ тілі мұғалімдері үшін 1 (1 ай) 138 30 057 Орыс тілі мұғалімдері үшін 1 (1 ай) 75 17 716 Ағылшын тілі мұғалімдері үшін 1 (1 ай) 46 14 427 Жоба жұмысы бойынша мұғалімдер үшін 2 (2 апта) 76 24 322 АКТ мұғалімдері үшін 1 (2 апта) 28 7 592 1 (1 ай) 30 4000 Критериалдық бағалау бойынша 5 (1 апта) 148 71630 Директордың тәрбие істері жөніндегі орынбасарлары үшін 1 (1 апта) 26 6 438 Директордың жаңарту жөніндегі орынбасарлары үшін 1 (1 апта) 10 6 438 Енгізу мониторингі бойынша 1 (1 апта) 5 80 39 Мектеп директорлары үшін 1 (1 апта) 25 6 438 Әдіскерлер үшін
МЖМББС жобасы және өзгерістер енгізілген қолданыстағы стандарт бойынша даярлық курстарынан өту кестесі Жыл Бастауы ш мектеп Негізгі мектеп Жоғары мектеп Қазақ тілі Орыс тілі Ағылш ын тілі АКТ Критериалды қ бағалау Жоба жұмысы 2015 143 - - 138 75 46 28 148 76 2018 - 122 - - - - 2021 - - 46 - - - 2015 120 60 60 360 120 2016 23024 - - 5244 3066 2486 1280 51474 24202 2017 15742 - - 14852 8754 7129 3750 19796 - 2018 15742 - - 9901 5836 4752 2502 - - 2019 15742 - - 5304 3126 2546 1340 - - 2020 15742 24667 - - - - 2021 - 24667 - - - - 2022 - 24666 10500 - - - 2023 - - 10500 - - - 40 тренерле р мұғалімде р
МҰҒАЛІМДІ ҚОЛДАУ Стандарт Білім беру үрдісін ұйымдастыру Оқу жоспарлары (ұзақ мерзімді, орта мерзімді және қысқа мерзімді жоспар үлгісі) Оқу бағдарламаларын жүзеге асыру үшін кабинетті жабдықтау жөніндегі нұсқаулар Критериалды бағалау жүйесі бойынша әдістемелік нұсқаулар Мониторинг 41 Мұғалімдерді оқыту Зияткерлік мектептерінің ресурстық орталықтары және Қолдау мектептері арқылы көмектесу Пән мұғалімдерінің кәсіби қауымдастығы Оқулықтар мен ОӘК Сандық білім беру ресурстары Мұғалімдерге арналған онлайн платформа Ортақ платформа әзірлеу жұмысы жүргізілуде
Мектептерді оқулықтар және ОӘК-пен қамтамасыз ету кестесі № Іс-шаралар Орындау мерзімі 1 Мемлекеттік бастауыш білім беру стандартын бекіту Желтоқсан 2014 ж. 2 Бастауыш білім беру пәндері мен сыныптары бойынша оқу бағдарламаларын бекіту Желтоқсан 2014 ж. 3 Бастауыш білім берудің Мемлекеттік стандарты Желтоқсан 2014 ж. мен пәндер және сыныптар бойынша оқу бағдарламаларын жариялау 4 Әзірленген оқулықтар мен ОӘК сараптамасын ұйымдастыру Желтоқсан 2015 ж. * 5 Оқу үрдісінде пайдалануға рұқсат етілген оқулықтар мен ОӘК тізімін бекіту Ақпан 2016 ж. * Тамыз 2016 ж. * 6 Оқулықтар мен ОӘК-ты жергілікті атқарушы органдардың сатып алуы және жалпы білім беретін мектептерге жеткізу * 1 -сынып оқулықтары мен ОӘК. Қалған сыныптарға 1 жыл кейін беріледі 42
Бастауыш мектепке арналған пәндер тізімі және оқулықтар дайындау кестесі Пәндер Кіріктірілген қазақ тілі және әдебиеті (қазақ тілінде оқитын мектептер үшін) Қазақ тілі (орыс тілінде оқитын мектептер үшін) Оқулықтар Қазақ тілі және әдебиеті (Әліппе, Көркем Жазу) Әңгімелер, ертегілер және өлеңдер жинағы Қазақ тілі Кіріктірілген орыс тілі және Русский язык и литература (Букварь, әдебиеті (орыс тілінде пропись) Сборник рассказов, сказок и оқитын мектептер үшін) стихотворений Орыс тілі (қазақ тілінде Русский язык оқитын мектептер үшін) Ағылшын тілі English Математика Өзін-өзі тану Математика (оқулық, жұмыс дәптері және мұғалімге арналған нұсқаулық) АКТ (оқулық, жұмыс дәптері және мұғалімге арналған нұсқаулық) Дүниетану (оқулық, жұмыс дәптері және мұғалімге арналған нұсқаулық) Ғылымға кіріспе (оқулық, жұмыс дәптері және мұғалімге арналған нұсқаулық) Өнер (оқулық, жұмыс дәптері және мұғалімге арналған нұсқаулық) Өзін-өзі тану Дене шынықтыру Мұғалімге арналған нұсқаулық АКТ Дүниетану Ғылымға кіріспе Өнер 43 1 сынып 2 сынып 3 -сынып 4 сынып 5 сынып маусым 2015 маусым 2016 маусым 2017 маусым 2018 тамыз 2015 тамыз 2016 тамыз 2017 тамыз 2018 маусым 2015 маусым 2016 маусым 2017 маусым 2018 маусым 2015 маусым 2016 маусым 2017 маусым 2018 тамыз 2015 тамыз 2016 тамыз 2017 тамыз 2018 маусым 2015 маусым 2016 маусым 2017 маусым 2018 Cambridge University Press және Macmillan оқулықтарының ҚР мектептері үшін бейімделген нұсқалары қазан 2014 наурыз 2015 қыркүйек 2016 қыркүйек 2016 маусым 2017 қазан 2014 наурыз 2015 қыркүйек 2016 маусым 2017 ҚР мектептері үшін әзрленген ағымдағы оқулықтар маусым 2015 маусым 2016 маусым 2017 маусым 2018
Стандарт жобасын жұртшылықпен талқылау нәтижелері МЖМБББС жобасын ел жұртшылығымен талқылау нәтижесінде келесі шешімдер қабылданды: • Кіріктірілген «Өнер» пәні бойынша бағдарламаны екіге бөлу Бейнелеу өнері Өнер 44 Музыка
Стандарт жобасын жұртшылықпен талқылау нәтижелері талқылау МЖМБББС жобасын ел жұртшылығымен талқылау нәтижесінде келесі шешімдер қабылданды: • Кіріктірілген «Бірінші тіл және әдебиет» пәні бойынша бағдарламаны екіге бөлу Бірінші тіл және әдебиет Бірінші тіл әдебиеті 45
Назарларыңызға рахмет! 46
Скачать презентацию Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі Назарбаев Зияткерлік
ГОСНО от 29052014 каз (1).pptx