Қарағанды Мемлекеттік Медицина Университеті Жұқпалы аурулар және дерматовенерология

Қарағанды Мемлекеттік Медицина Университеті Жұқпалы аурулар және дерматовенерология кафедрасы СӨЖ Тақырыбы: «Эпидермофития, руброфития, кандидоз, пруриго, буллездық дерматоз кезіндегі рациональды дифференциалдық диагностика алгоритмі » . Орындаған: Азимбаев Д. А. 6 -044 -топ Тексерген: Бейімбетова М. Р. Қарағанды 2015 жыл

Жоспары 1. • • • 2. • • • 3. • • • 4. • • • 5. • • • Эпидермофития Клиникасы Диагностика Емі Руброфития Клиникасы Диагностика Емі Кандидоз Клиникасы Диагностика Емі Пруриго Клиникасы Диагностика Емі Буллезді дерматоз Клиникасы Диагностика Емі

Эпидермофития- дерматофитон текті саңырауқұлақтармен шақырылатын, тері жамылғылысың беткей қабаттары мен табан және шап тері жамылғысын зақымдаумен сипатталатын өте жұқпалы инфекционды ауру. Эпидермофитияның екі негізгі түрге ажыратылады: • Шаптық эпидермофития • Табан эпидермофитиясы.

• • - Эпидермофитияның даму себептері Шаптық эпидермофитияның қоздырғышы - Epidermophyton inguinale Табан эпидермофитиясының қоздырғышы –Trichophyton mentagrophytes. Саңырқұлақтық инфекция науқас адамнан томендегі жолдармен жұғады: Тұрмыстық заттар арқылы Ас үй жабдықтар арқылы Ыдыс-аяқ арқылы Еден арқылы Жиһаздар арқылы Жеке бас гигеналық заттар арқылы Төсек жаймалары арқылы Аяқ киім арқылы Орамалдар арқылы Мочалка арқылы Спортзалдарда Маттар Спорттық инвентарьлар арқылы Қоғамдық орындарда Душтарда Моншаларда Бассейндерде

Клиникасы • Шаптық эпидермофития Зақымдалу ошақтары шап тері жабындысында, сүт безі ацмағында, қолдық астында орналасады. Сондай – ақ процесс дене терісінде, аяқ-қол тері жабындысында, жыныс мүшелерінің тері – жабсындысында, бастың шашты бөлігінде дамуы мүмкін. Сирек жағдайда процесс алақанды қамтиды. Ауру ағымы айқын көзге көрінетін қабынулық клиникалық көрініспен байқалады. Терідегі ошақтар аймағы дөңгелек, сау теріден шеткі шекаралары бөлектенген анық қызыл дақтармен сипатталады. Дақтар бір-бірімен құйылыуға бейім. Ошақты ортасы ақшыл түлеумен көрінсе, ал шеттері тығыз бұдырлармен, іріңді көпіршіктермен, тыртықтармен және эрозиямен қапталған. Қабыну процессі қатты қышумен және күйдірі сезімімен жүреді.

• Табан эпидермофитиясының клиникалық көрінісі Стертая формасы. Мардымсыз процесстің дамуымен сипатталады. Бақай аралық тыртықтардың қажалуымен және міндетті түрде төртінші бақай аралық арасының зақымдалуымен байқалады. Өкшеде ұсақ жарылулар пайда болады. Сквамозно-гиперкератотикалық формасы. Табанда сау тері тінідерінен шеттелген көкшіл-қызыл түсті ұсақ түйіндер пайда болады. Ортасы ақшыл-сұр қабыршақты бөрітпелермен қапталса, шеттерінің мүйізді қабатының қабаттануы байқалады, оның астында мөлдір сұйықтыққа толы көпіршіктер орналасады. Уакыт өте тері түсі сарғыштанып, беткейі сүйелденеді. Интертригинозды формасы жиі зақымдалу аймағы 3, 4, 5 бақай аралық арасы болып табылады. Ошақтар қызыл түсті, беткейі дымқыл, ойық жаралы, эрозиялы. Дисгидротикалық формасы Табанда коп мөлшерде ұсақ сұйықтыққа толы көпіршіктер пайда болады. Тері жабындысы қызыл түстеніп ісінеді.

Тырнақ эпидермофитиясы Көбіне 1 немес 5 саусақ тырнақтары зақымдалады. Тырнақ қалыдығында сары жолақтар мен дақтар пайда бола бастайды. Олар үлкейе келе тырнақты орнынан жылжытады. Ары қарай тырнақ қалыңдап , сынғыш болып, тырнақ орнынан жылжуы мүмкін.

Диагностикасы • Жалпы клиникалық зертханалық талдаулар: - ЖҚА - ЖЗА - Қандағы глюкоза мөлшері - Биохимиялық талдаулар (общий и прямой билирубин, общий белок и его фракции, уровень трансаминаз – АЛТ, АСТ, щелочная фосфатаза, тимоловая проба). • Спецификалық зерттеу әдістері - Шаптық эпидермофития: Микроскопиялық зерттеу кезінде 2 -4 мкм мицелияны созып тұрған қысқа жіпшелер және пішіні дөңгелек спораларды көреміз. Культурная (мәдени) диагностика Қоректік ортада саңырауқұлақтардың өсуі 67 күнде басталады. Бастапқыда колонияда сұрлауытқан жіпшелердің жинақталу байқалады, сосын ол дөңгелек пішінге айналады, ортасы шеткері ығысып ол жерден радиальді сайлар пайда болады. Уакыт өте түсі сарғайып, беткейі тегістеледі. - Табан эпидермофитиясы: Микроскопиялық зерттеу кезінде ошақтан алған қабыршақтарда мицелия жіпшесі мен саңырауқұлақ спорасын көреміз.

Емі Шаптық эпидермофития Саңырауқұлаққа қарсы препараттар: кетоконазол крем – 2 раза в сутки. Курс лечения 3 – 5 недель; клотримазол крем – 2 раза в сутки. Курс лечения 3 – 5 недель; оксиконазол крем – 1 раз в сутки. Курс лечения 3 – 5 недель; тербинафин – 2 раз в сутки. Курс лечения 3 – 5 недель; нафтифин – 2 раз в сутки. Курс лечения 3 – 5 недель. глюкокортикострероидты мазь; Бұлшықет ішіне антигистаминди препараттар (супрастин 1, 0 2 раза в день в течение 5 – 7 дней); Стероидтты емес кабынуға қарсы препараттар (диклофенак, ибупрофен); Антибиотиктар (цефалоспорины, фторхинолоны). Табан эпидермофития Айқын көрінген қабынулық процессте ошақты мынамен өңдейді: Резорцин ерітіндісі мен калий перманганатпен өңдейді. Көпіршіктің беткейін инемен теседі немесе қайшымен ашады. осыдан соң анилин бояуын ерітіндісін қолданады. : бриллиант көгін, фукарцин пайдаланады. Жергілікті саңырауқұлаққа қарсы препаратар жағады.

Руброфития – жиі кездесетін тегіс тері жабындысын, білезіктен бастап саусақ ұшына дейінгі бөлімді, аяқ тырныақтарын зақымдайтын саңырауқұлақтар тобымен шақырылатын ауру. Ауру қоздырғышы болып Trichophyton rubrum табылады. Руброфития дамуына әсер ететін факторлар: • Экзогенді факторлар: - Жоғарғы тершеңдік - Тері жабындысының шамадан тыс құрғауы - Тері жабындысының жиі жарақаттануы - Аяқ терісінің сүйелденуі - Жеке бас гигенасын сақтамау • Эндогенді факторлар: - Эндокринді аурулар ( гипотиреоз, қант диабеті) - Зат алмасу бұзылыстары ( семіздік) - ВИЧ-инфекциясымен науқастар - Онкологиялық аурулар - Ішкі органдар трансплантациясынан кейінгі аурулар - Ұзақ мерзімді гормондармен, химиялық препаратттармен және антибиотиктармен емделу - Ішкі мүшелердің созылмалы аурулары

Руброфития симптомдары • Табан зақымдануы Табанның өкше тұсындағы тері беткейі қанық қызыл түсті болады. Терінің мүйізді қабаты қалыңдап бұдырланады. Ұсақ иректер жақсы көріне бастайды. Тері жамылғысы құрғақтанып, қатпарлар (складок) аймағында ақшыл түсті түлеулер пайда болады. • Білезіктің зақымдалуы көбіне алақан мен саусақ тырнақтарында зақымдалу жүреді. Бұл кезде түлеу айқын байқалады. • Тегіс терінің зақымдалуы Руброфития ошақтары сан және тізе тері жамылғысында орналасады. Ауру алқызыл және қызыл түсті дөңгелек дақтардың пайда болуымен басталады. Ошақтың беткейі ақшыл қабыршақпен қапталған. Дақтың шеттерінде көпіршіктермен қапталған валиктар түзіледі.

Руброфития кезінде тырнақ тілімшесінің (пластин) зақымдалуы Нормотрофикалық тип – тырнақтың бүйір жағының беткейінде ақ-сары түсті дақтар мен жолақтар пайда болады. Бара бара дақтар мен жолақтар шекаралары ұлғайып барлық тырнақтың түсін өзгертеді. Гипертрофикалық тип – тырнақ тілімшесінің түсі сұрланады. Тырнақтақ бірден қалыңдап жылтырлығын жоғалтады, сыңғыштыққа бейім болып келеді. Тырнақтардың сынуы бүйір жағынан басталады. Бұндай зақымдалу кезінде науқастарда жүрген кезде ауырсыну сезімі байқалады. Онихолтикалық тип – тырнақ түсі сұрланады. Тырнақтық орынынынан тырнақ толықтай сыдырылып қалады.

• Ірі қатпарлардың зақымдалуы Ошақтардың сипаты тегіс тері руброфитиядағыдай. Қабыну процессі қатпарлардан аспайды, тек қатты қышу пайда болуымен сипатталады.

Диагностикасы • Жалпы клиникалық зертханалық талдаулар: - ЖҚА - ЖЗА - Қандағы глюкоза мөлшері - Биохимиялық талдаулар (общий и прямой билирубин, общий белок и его фракции, уровень трансаминаз – АЛТ, АСТ, щелочная фосфатаза, тимоловая проба). • Спецификалық зерттеу әдістері - Микроскопиялық зерттеу кезінде зақымдалу ошағынан саңырауқұлақ мицелиясын көреміз. Культурная (мәдени) диагностика Қоректік ортада саңырауқұлақтардың өсіргенде көзге анық көрінетін ашық қызыл түсті секреттер бөлетін колониялар түзіледі.

Емі 2 этаптан тұрады: • Емге дайындық этапы Руброфития ошағындағы қабыршақты сыдырып алу. Ол үшін кератолитикалық заттар қолданады: - Арисвич бойынша қабаттану – құрамында 82 г вазилин, 12 г салиицил қышқылы, 6 г сүт қышқылы бар жақпа майын 2 тәулікке зақымданған ошаққа жағады. - Сүт-саллицилді коллоид – 10 г сүт қышқылы, 80 г коллойд. Ошаққа тәулігіне 2 рет 6 -8 кунге жағады, кейін сабын-содалы ерітіндімен ванны тағайындайды. • Тікелей емдеу этапы - Тырнақ пластиналарының емдеу саңырауқұлаққа қарсы препараттарды жүйелі ішке таблетка түрінде тағайындау керек. ламизил по 250 мг 1 рет тәулігіне 6 – 12 апта қолдың тырнақтарының руброфитиясын емдеу үшін , 12 -30 апта аяқ тырнақтарын емдеу үшін. орунгал по 400 мг 1 рет тәулігіне 7 күн ішінде , курсты 3 аптадан кейін қайталайды. Қол саусақтары үшін курсты 1 рет қайталайды, аяқ саусақтары үшін 2 рет қайталайды. гризеофульвин – 1 ай бойы 6 -8 таблеткадан күнделікті тағайындайды, содан соң 68 таблетка 1 күннен соң 1 ай бойы тағайындайды. содан соң 2 аптада 1 рет сау тырнақ өскенше қайталайды.

низорал (кетоконазол) по 200 мг 1 раз в сутки. Емдеу курсы 6 -8 апта. Жергілікті емге біріктіріп береді. Руброфитияның жергілікті емі хирургиялық алу болып табылады: -хирургиялық жолмен алу -тырнақ пластинкасын еріту арқылы жоятын пластырлер , например урепласта (20 г мочевины, 5 г воска, 10 г воды, 20 г ланолина, 45 г свинцового пластыря). Бұндай препаратты 2 тәулікке қояды. Тырнақ толығымен еріп кетеді , ал тырнақ орнын саңырауқұлаққа қарсы препараттармен емдейді. (ламизил, , клотримазол, нитрофунгин, жидкости Кастеллани).

Пруриго (Почесуха) – теріде папулезді, папулездівезикулезді, түйінді бөртепелермен, қатты қышынумен жүретін, нейроаллергодерматоздар тобындағы созылмалы ауру. Жіктелуі: • Балалар почесухасы (строфулюс, балалар есекжемі) • Ересектер почесухасы (қарапайым почесуха) • Түйінді почесуха (папулезды тұрақты есекжем, түйінді нейродермит) Сонымен қатар, нозологиялық бірлігі бір, симптоматикалық пруригоны бөліп қарастырады: • Жүкті әйелдер пруригосы • Мезгілдік пруриго (қысқа, жаздық) • Лимфатикалық, лимфагранулематозды

Гайд түйінді почесухасы полиэтиологиялық сирек ауру. Патогенезде метаболитикалық бұзылыстар, аутоинтоксикация, эндокринді жүйе патологиясы, атопия, құртты инвазия басты орын алады. Сонымен қатар, дерматоздардың дамуында иммунды жүйенің төмендеуінің маңызы бар. Себебі, қан сарысуында Ig E жоғары деңгейі байқалады. Гайд түйінді почесухасы 40 тан асқан әйелдерде дамиды. Басы қатты қышумен көрінеді. Теріде қатты жартылай шар тәрізді қызыл түсті папулалар дамиды.

Ересектер почесухасы жиі орта немесе егде жастағы әйелдерде дамиды. Жиі, АІТ қызметінің, эндокринді жүйе, онкологиялық аурулардың фонында дамиды. Балалардағы сияқты, ересектер почесухасы тағамдық аллергиямен байланысты. Аяқ қолдың бүгуші бетінде, кейін денеде приригинозды бөртпелер пайда болады. Бөртпелер қанды корочкамен жабылған. Бүкіл денедегі бөртпелер бірімен қосылмайды, тек ғана қатты қышынумен көрінеді.

Буллезды дерматит Буллёзный дерматит — теріде сұйықтыққа толы көпіршіктердің пайда болуымен жүретін қабынулық ауру. Буллезды дерматит сыртқы ортаның агрессивті факторымен қатынаста болған кезде дамиды. Сонымен қатар ол эндокринді жүйе мен генетикалық ауытқулардың нәтижесінде пайда болуы мүмкін. Диагностикасында маңызды орынды теріге әсер ететін сыртқы фактор, зертханалық диагностика және биопсия алады.

Диагностикасы мен емі Бірінші кезекте зақымдану орны, орналасуы, таралуы маңызды. Инфекционды табиғаты бар көпіршік кезінде бактериоскопия мен ондағы сұйықтықты ортаға дақылдандыру. Диагностиканың ақпаратты әдісі ретінде биопсия, содан кейінгі гистологиялық сәулелендіру саналады. Биопсиялық материал ретінде жаңа бұзылмаған көпіршік, айналасындағы аздап теріні қамтумен алынады. Аллергиялық табиғатын дәлелдеу үшін тікелей немесе тікелей емес иммунофлуоресценция әдісі қолданады. (РИФ) Емінің негізгі бағыты— қоздырушы факторды жою. Егер дерматит басқа аурудан пайда болса, негізгі ауруды емдейді. Тұқымқуалаушылық дерматитте симптоматикалық ем жасалады. Жергілікті кортикостероидты және антибактериальды мазьдар, қабынуға қарсы қосылыстар, көпіршіктерден кейінгі эрозиялардың жазылуын қамтамасыз етеді.

Кандидо з (моло чница) — Candida (бірінші кезекте — Candida albicans) туыстастығымен шақырылған микроскопиялық ашытқы тәрізді саңырауқұлақтармен шақырылған саңырауқұлақтық инфекция. Бұл туыстастық шартты патогенді флораға жатады. Кандида туыстастығындағы микроорганизмдер қынаптың және тоқ ішектің қалыпты микрофлорасына кіреді. Бұл аурудың дамуына жалпы және жергілікті иммунитет төмендеуімен байланысты. .

Кандидоз дамуына алып келетін факторлар: -кең спектрлі антибиатиктерді ұзақ қолдану -жалпы иммунитет төмендеуі(климат ауыстыру, эмоциональды стресс) -жүктілік(әсіресе соңғы 3 айда ) -қантты диабет -ВИЧ-инфекциясы -

Кандидоз Ашытқы тәрізді саңырауқұлақтармен қоздырылатын терінің, шырышты қабаттың, ішкі органдардың жұқпалы ауруы. Жер шарында кең тараған, әсіресе, тропиктік және субтропиктік аймақтарда жиі кездеседі. Аурудың қоздырғыштары теріні зақымдап, органдардың ішкі шырышты қабаттарында (ауыздың, өңештің, ішектің, әйелдің жыныс мүшелерінің, т. б. ) өніп көбейеді.

Кандидозды вульвовагинит, баланит және баланопостит Жыныс органдарының кандидозы кезінде ірімшік тәрізді бөліністер болады, қышыну тән. Қынаптық кандидоз кезінде де қалыпты микрофлора балансы бұзылғаннан болады. Кандидозды емедегенде науқаспен бірге партнерді де емдеу қажет. Әйелдердегі кандидоз симптомдары. -сыртқы жыныс жолдарында қышынулар, күйдіру сезімі -қынаптан ақ бөлініділер бөлінуі -жыныстық қатынас кезінде ауырсыну -несеп шығаруда ауырсыну -өткір, . жағымсыз иіс Ерлердегі кандидоз белгілері: -мүше аймағында қышыну, күйдіру сезімі -мүше басының қызаруы -жыныстық қатынас кезінде ауырсыну -несеп шығарғанда спермаға ұқсас ақ бөлінді бөліну

Ішек кандидозы ауыр дисбактериоздың түрі болып табылады. Ішекте қалыпты микрофлора өсуіне жағдай болмағанда кандидалар саны өсе бастайды. Бұл іш өтумен, артық газ түзілумен, нәжісте ақ мақта тәрізді бөлінділермен анықталады. Ерте жастағы балалар үшін қауіптісі салмақтан және бойдан қалып қалады, іш өту кезінде витаминдерді жоғалтады.

Оральды кандидоз Бұл форма жиі кішкентай балалрда кездеседі. Ауыз қуысын, ұртты, аңқаны ақ жабындымен жабады, ол қар түйіршіктеріне ұқсас болады кейде ірімшікке де ұқсатады, бұл кезде бала сол уақытта ірімшік жеген немес айран ішкендей болады. Егер анасында жүктілік кезінде немес оның алдында жыныс мүшелерінде жағымсыз сезімдер болса бұл кандидоз екені нақты болады. Ауыз қуыс кандидозы уақытылы ем жүргізілген жағдайда қауіпсіз болып келеді.

Ауыз қуысының кандидозы

Тырнақ кандидозы

Тері кандидозы

Диагностика Кандидоз ауруының диагнозын клиникалық белгілеріне қарап анықтайды. Ол үшін лабораториялық зерттеулер (серологиялық реакциялар және кандидааллерген мен терілік аллергиялық сынамалар) жасалады.

ЕМІ Ерлерде кандидозды емдеу: -клотримазол 2 рет тәулігіне 5 -7 кун -флуканозол 150 мг. Әйелдерді емдеуде: - клотримазол (Антифунгол, Йенамазол 100, Кандибене, Канестен, Канизон, Клотримазол) – наиболее распространенный препарат для местного лечения; - изоконазол (Гино-травоген Овулум); - миконазол (Гинезол 7, Гино-дактарин, Клион-Д 100); - натамицин (Пимафуцин); - нистатин (Полижинакс, Тержинан).

Әдебиеттер тізімі Иванов О. Л. Кожные и венерические болезни. -М. : Шико, 2002. Кожные болезни и инфекции, передающиеся половым путем/Под ред. Ю. С. Бутова (Руководство для врачей). М. : Медицина, 2002. Кожные и венерические болезни / Под редакцией Соколовского Е. В. / Санкт-Петербург, Фолиант, 2006. Кожные и венерические болезни. Руководство для врачей / Под ред. Ю. К. Скрипкина, В. Н. Мордовцева. – М. : Медицина, 2002. Родионов А. Н. Сифилис. Санкт-Петербург, 2007. www. google. ru

Назарларыңызға рахмет!!!!!