Қарағанды Мемлекеттік Медицина Университеті Клиникаға кіріспе кафедрасы Тақырыбы: Дене биомеханикасы туралы түсінік. Науқасты тасымалдауды кәсіптік қорғаныс. Науқастың әртүрлі функционалды қалыптар Фаулер, Симс қалпы. Емдеу бөлімшелеріне науқастарды тасымалдау қалпы.
Дене биомеханикасы туралы түсінік • Биомеханика тірі ағзадағы механикалық қорғаныс туралы ғылым. Адамның қорғаныштық қасиеті ең қиын құбылыстың бірі. Адам көздеген мақсатына қимыл қозғалыс арқылы жетеді. Адам өз еркімен тоқтайды және қимыл қозғалысты бастайды. Қимыл қозғалыс белсенділігі бұлшық ет жұмысымен басқарылады
Қалі ауыр науқасқа күтім жасау барысында ауыртпашылық және жауапкершіліктің барлығы мейірбикеге жүктеледі. Олар науқасты керуетке орналастырады, каталкамен алып жүру, науқасты кресло-каталкамен, носикамен тасымалдау, ал тасымалдау құралдары болмаған жағдайда қолмен тасымалдайды. Науқасты тасымалдау барысында оның қаіпсіздігіне көңіл бөлу керек және тасымалдау белгілі бір тәртіппен, ұқыптылықпен жүргізіледі.
• • • Носилкамен науқасты тасымалдау: Носилканы горизонтальді түрде ұстау керек, себебі науқасты зақымдап алуымыз мүмкін Жүргенде аяқты алшақ баспай, қысқа қадамен жүру керек және науқасты басымен алдыға, носилканы шайқамай жүру керек. Арта келе жатқан мед. сестра науқастың жағдайын бақылап жүруі тиіс. Баспалдақтан түсіргенде басы соңында, аяғы алдында болуы тиіс. Баспалдақтан көтерілгенде носилканы горизонтальді ұстап, аяғы соңында, басы алдында болуы керек.
Каталкамен тасымалдау тәсілдері: Аурудың сипатына, ауырлық дәрежесіне қарай науқасты каталкаға ыңғайлы орналастыру керек. Осындай қалып науқастың бұлшық еттерің босансуына ықпалын тигізеді.
Кресло-каталкамен тасымалдау тәсілдері: • Кресло-каталканы алға қарай енкейтіп, аяқ қоюға арналған тепкішке жақындату керек. • Науқастың тұруын сұрау керек, оны ұстап тұрып керслоға отырғызу керек. • Кресло-каталакны бастапқы қалпына келтіру керек • Тасымалдау барысында науқастың қолдары жинақы болуын қадағала • Тасымалдап болғаннан кейін креслокаталканы залалсыздандыру керек.
• Каталка мен носилкалар ақжаймамен және кленкамен жабдықталу қажет, бас жағына жастықша қой. Науқастың үстін жабу жыл мезгіліне байланысты (Қыста - одеялмен, жазда - жаймамен) Аурухана ішілік инфекцияның алдын алу үшін жаймаларды әр науқастан кейін ауыстырып, жайманы кір жаймаларға арналған қалталарға салып, ал матрац пен жастықшаны 2 рет дез ертіндімен сүрту керек.
Фаулер қалпы • Функционалды төсек орнында және кәдімгі төсек орнында орындалады (1 Мейірбике орындайды) • Көрсеткіші: ойықтардың пайда болуы, мәжбүрлік қалпы. • Дайындық: Ауыстыру мақсаты мен барысын түсіндіру , келісімін алу • Қажет жабдықтар: Жастық, одеял, валик т. б • Орындалуы: Науқастың керует ортасында жатқанына көз жеткізу керек. Жастықтарды алып тастау , керуетің бас бөлімін 45 -60° көтеру, науқастың балтырының астына жастықша, тізесінің астына валик немесе жастық қоп, табандары 90° тұратын тіреуіш қою. Науқастың ыңғайлы жатқанына көз жеткізу. Болғасын қолды жуып, кептіру.
Симс қалпы • Функционалды немесе кәдімгі төсек орнында орындалады. (2 мейірбике орындайды) Бұл ішпен жату не бүйірімен жату арасындағы қалып болып табылады. • Көрсеткіші: ойықтардың даму қалпы, мәжбүрлі қалып. • Дайындық кезең: Мақсатын және барысын түсіндіру, келісімін алу • Қажет заттар: 2 жастық, одеял, валик, құм салынған жастық • Орындалуы: Науқас керуеттің ортасында жатуы керек, жастықтарды алып тастау, керуеттің бас жағын көлденнен қалпына келтіру. Науқасты керуеттің қырына ауыстырыныз және бүйірімен не ішпен жату қалпына ауыстырыңыз, үстінгі бүгілген қолының астына иық деңгейінде жастық қою. Екінші қолын төсекке қоп, табанның өкшесіне құм салғыш жастық қою. Науқасқа ыңғайлы ма сұрау керек, қолды өндеу керек.
Қорытынды: • Денебиомеханикасының бұзылуы адамнаң өздігі нен жүре алмай қалу қаупін тудырады. Өздігінен жүре алмайтын адамды (науқасты) міндетті түрде тасымал-дауға тиістіміз. Тасымалдау түрлері жоғарыда айтылғандай каталкада, кресло каталкада, зембілде, өздігінен қозғала алатындарды жаяу медбике көмегімен тасымалдау, қолға алу жатады. Тасымалдауда науқасқа ешқандай да зақым келтірмей, бөлімшеге құжаттарын толық түрде қамту арқылы жеткізуіміз керек.
Қолданылған әдебиеттер: • “Основы сестринского дела” Т. Обуховец, Т. Склярова О. Чернова • “Сестринского дело” И. В. Яромич 2008 год • “Основы общего ухода за больными” Гребенов, Шептулин, Хохлов (Москва “Медицина” 1999 г) www. google. kz •
Скачать презентацию Қарағанды Мемлекеттік Медицина Университеті Клиникаға кіріспе кафедрасы Тақырыбы
Dene_biomekhanikasy_turaly_t_1199_sinik_Nau_1179_asty_tasy.ppt