Қарағанды Мемлекеттік Медицина Университеті Иммунология және аллергология кафедрасы Тақырыбы: Иммундық жүйе құрылысы. Иммунитет теориялары. Антигендер. Антиген ұсынушы жасушалар, иммундық жауапты индукциялауда және реттеудегі рөлі Орындаған: Турдыкул А. Х 3005 топ ЖМФ Қабылдаған: Касымбекова Б Қарағанды 2015 ж
Мазмұны Кіріспе. . . . . 3 Иммунологияның даму тарихы. . . . . 4 Иммундық жүйенің қызметі. қасиеті. . . 5 -6 Иммундық жүйе мүшелері . . 7 Иммундық жүйе жасушалары. . . . . 8 Иммунитет. . . . . 9 -10 Антигендер……………………… 11 -12 Қорытынды. . . . . 13 Пайдаланылған әдебиеттер. . . . . 14 Сұрақтар. . . . . 15 Тест тапсырмалары. . . . 16 -20
КІРІСПЕ Иммунды жүйе — барлық лимфоидты организмдер мен организмдегі торшалар жинағы. Ерекше иммундық қорғаныс механизмдеріне жауапты. Иммунды жүйе сүйектік қызыл кемігі, лимфа безі, айыршық безі (тимус), кұстардық фабрицнев қапшығы, көкбауыр, сондай-ақ тыныс алу және ас қорыту жолдарындағы топталған лимфоидты тканьдар кіреді.
Иммунологияның даму тарихы Иммунология 19 ғасырда дами бастады. Оның атасы – вируленттігі әлсіреген микробтан вакцина жасау принциптерін ашқан — Луи Пастер. Л. Пастер – құтыруға, түйнемеге, тауық тырысқаққа қарсы вакцинаны шығарушы болады. Иммунизациядан кейін пайда болатын заттар антиденелер деп аталған. Сол жылдарда П. Эрлихтің гуморалды иммунитет теориясы шығады. Микробқа қарсы пайда болған заттарды антидене деп атады.
Иммундық жүйенің қызметі: • организмнің бөгде заттар мен бөлшектерге қарсы тұру қабілеттілігін күшейтеді; • организмнің генетикалық тұрақтылығын сақтайды; • организмді жұқпа аурулардан қорғайды, қатерлі ісіктердің түзілуін бақылайды; • ауыстырып отырғызған мүшеге қарсы организмнің жауабын қалыптастырады; • басқа қызметтер атқарады. Иммундық жүйенің мүшелері басқа мүшелермен өзара әрекеттеседі
Иммундық жүйенің қасиеттері: жоғары ерекшелігі, бөгде қосылыстар мен бөтен микроорганизмдерге қарсы ерекше реакцияларды қалыптастырады. организмнің өзінің қосылысын танып, бөтен заттан айыру қабілеттілігі
Иммундық жүйе мүшелері: орталық иммундық жүйе мүшелері: тимус (айырша без), сүйек кемігі; перифериялық иммундық жүйе мүшелері: көкбауыр, лимфа түйіндері, әр түрлі ішкі мүшелердегі лимфоидті ұлпа жиынтықтары.
Иммундық жүйенің жасушалары: • лимфоциттер, • фагоциттер, • базофилдер, • бағана жасушалар, • тромбоциттер, • басқа жасушалары, мысалы ұлпа жасушалары. Барлық жасушаларының тегі – плюропотентті бағана жасушалары
Иммунитет - организмнің ауру тудыратын агенттерді олардың тіршілік ету өнімдерін, сондайақ генетикалық табиғаты басқа заттарды қабылдамаушылығы. Иммунитеттің қалыптасуына тұтас жүйе ретінде бүкіл организм қатысады, өйткені оның қорғану механизмі бір-біріне байланысты, әрі нейрогуморалды реттеу жағдайында әрекет етеді. Иммунитеттің 2 түрі бар: табиғи және жасанды болып бөлінеді.
Антигендер (antigen; көне грекше: anti — карсы; көне грекше: genesis — шығу тегі) организмге әртүрлі жолдармен енген және оган қарсы жүретін иммундық реакциялар нәтижесінде адам мен жануарлар денелерінде қарсыденелер (антиденелер) түзілетін, табиғаты организмге жат ірі молекулалы протеиндік заттар және полисахаридтер
Антигендер 4 негізгі қасиетпен сипатталады: Бөгделік – генетикалық өзгешілікті көрсететін ұғым. Бул ұғым антигеннің организмнен айырмашылығын көрсетеді Антигендік – заттың иммун жауапты қоздыру мөлшерінқаблетін көрсететін ұғым. Иммуногендік – иммунитет тудыру қабілеті. Бул ұғым бөгделікпен, жеткілікті молекулярлы массасымен, химиялық құрылысының ерекшеліктерімен анықталады Ерекшелік— арнайылық – АГ-дің бір-бірінен ерекшеленіп ажырайтын қасиет.
ҚОРЫТЫНДЫ Иммунологияның негізгі мақсаты: қалыпты және патологиялық жағдайларда иммундық жүйе қызметінің жалпы заңдылықтарын, нақты аурулардың (әсіресе, жұқпалы індеттердің) пайда болуында, дамуында және оны емдеуде иммундық жүйенің атқаратын рөлін анықтау, диагноз қою, емдеу және алдын ала сақтану үшін иммунологиялық тәсілдерді қолдану және оларды жетілдірудің аса маңызды ролі бар екенін ескергеніміз жөн.
Пайдаланылған әдебиеттер: 1. www. google. com 2. Вирусология, иммунология, генетика, молекулалық биология. Орысша-қазақша сөздік. – Алматы, «Ана тілі» баспасы, 1993 жыл. ISBN 5 -630 -0283 -X 3. Р. Ұ. Бейсембаева. Медициналық және ветеринарлық биотехнология. Оқу құралы. Алматы, 2009. 200 бет 4. www. wikipedia. com
Cұрақтар • 1 Иммундық жүйеге жалпы сипаттамасы беріңіз? • 2 Иммундық жүйенің қызметі қандай? • 3 Иммундық жүйенің қасиеттерін айтыңыз? • 4 Иммундық жүйе мүшелеріне не жатады? • 5 Иммундық жүйенің жасушаларын атаңыз? • 6 Иммуитетке жалпы түсінік? • 7 Иммунитет түрлері? • 8 Антиген деген не? • 9 Антигеннің қандай қасиеттері бар? • 10 Иммунология қай ғасырда дамыды?
Тест сурақтары 1. Иммунология қай ғасырларда дами бастады? А. X Б. IX В. XV Г. XIX Д. XII {Дұрыс жауап}=Г {Қиындығы}=1 {Иммунология}=Шортанбайев Ә. Ә 2008 ж(11 бет) 2. Жалпы иммунитет нешеге бөлінеді? А. 1 Б. 2 В. 3 С. 4 Д. 5 {Дұрыс жауап}=Б {Қиындығы}=1 {Иммунология}=Р. М. Хаитов 2015 ж
3. Иммунды жүйенің орталық ағзасына жатпайтын мүшені атаңыз? А. Көкбауыр Б. Құстарда Фабрицус қапшығы В. Айрықша без Г. Лимфопоэз Д. Сүйек кемігі {Дұрыс жауап}=А {Қиындығы}=1 {Иммунология}=Р. М. Хаитов 2015 ж(27 бет) 4. Иммунды жүйенің перифериялық мүшесін атаңыз? А. Бауыр Б. Милық талшықтар В. Лимфалық түйін Г. Тимус Д. Сүйек кемігі {Дұрыс жауап}=В {Қиындығы}=1 {Иммунология}=Р. М. Хаитов 2015 ж(27 бет)
5. Тимустың әрбір бөлшегі қанша аймақтан және қанша бөліктен тұрады? А. 2 -3 Б. 3 -3 В. 3 -6 Г. 2 -2 Д. 3 -4 {Дұрыс жауап}=Г {Қиындығы}=1 {Иммунология}=Р. М. Хаитов 2015 ж(28 бет) 6. Ненің нәтижесінде антигенді танитын және антигені бар организмнің перифериялық тіндерін және өзін деструкцияға ұшырататын эффекторлық лимфоциттер клондары қалыптасады? А. Иммунологияның Б. Иммунды жүйенің В. Иммунопатологияның Г. Иммуногенездің Д. Иммунитеттің {Дұрыс жауап}=Г {Қиындығы}=2 {Иммунология}=Р. М. Хаитов 2015 ж(27 бет)
7. Иммундық жүйеде ерекше орынды алатын мүше ? А. бүйрек Б. көкбауыр В. жүрек Г. өкпе Д. Бауыр {Дұрыс жауап}=Д {Қиындығы}=2 {Иммунология}=Р. М. Хаитов 2015 ж (26 бет) 8. Тимус, көкбауыр, лимфа түйіні немен қапталған? А. капсуламен Б. дәнекер тінімен В. Лимфойдтық тіндермен Г. эпителимен Д. май қабатымен {Дұрыс жауап}=А {Қиындығы}=2 {Иммунология}=Р. М. Хаитов 2015 ж (25 бет)
9. Тимустан тыс бастауыш тимоциттерге қандай молекуласын цитоплазмалық түріне экспрессияланады? А. CD 8 Б. CD 6 В. CD 2 Г. CD 32 Д. CD 9 {Дұрыс жауап}=B {Қиындығы}=2 {Иммунология}=Р. М. Хаитов 2015 ж (29 бет) 10. Қанға түскен антигендердің лимфоциттік кедені қандай ағза болып табылады? А. Бауыр Б. Өкпе В. Журек Г. Көкбауыр Д. Бүйрек {Дұрыс жауап}=Г {Қиындығы}=2 {Иммунология}=Р. М. Хаитов 2015 ж(27 бет)
Назарларыңызға рахмет!
Скачать презентацию Қарағанды Мемлекеттік Медицина Университеті Иммунология және аллергология кафедрасы
иммуна алтынай.ppt