Қабындырғыш әсерлі күшті әсер етуші улы заттарға сипаттама беру. Күшті әсер етуші улы заттармен уланған кезде көмек көрсету.
Қабындырғыш әсерлы улы заттар-олар ауыл шаруашылығында қолданылатын уыттылығы бар, адамдарды және жануарлар мен өсімдіктерді жаппай уландыру қабілеті бар токсинді химиялық заттар.
Адамсит — тітіркендіргіш әсері бар уландырғыш зат. Адамсит қою жасыл түсті кристалды ұнтақ немесе балқытылған масса. Ысыту кезінде немесе жарылыс әсерінен адамсит адамның тыныс алу жолдарын қатты тітіркендіретін сары түсті улы түтін бөліп шығарады. Адамсит улы түтінді құтыларда, артиллериялық снарядтарда, авиабомбаларда қолдануға арналған. Адамситтен корғану үшін газтұмылдырық пайдаланылады.
Адамсит формуласы C 12 H 9 As. Cl. N
Цезий(лат. Caesіum), Cs — элементтердің периодтық жүйесінің Қ тобындағы хим. Элемент. сілтілік металдарға жатады. . Цезийді 1860 ж. неміс ғалымдары Г. Кирхгоф және Р. Бунзен спектроскоп. жолмен ашқан. Ол сирек элементтер қатарына жатады. Цезийдің екі минералы (авогадрит, поллуцит) белгілі. Цезий — күміс түсті ақ, өте жұмсақ металл, тығызд. 1, 90 г/см 3 (20°С-та) , балқу t 28. 5 °C, қайнау t 705°С, барлық қосылыстарындағы тотығу дәрежесі +1, хим. қасиеттері жағынан калийге ұқсас, бірақ одан хим. активтігі жоғары. Ауада өздігінен тұтанады. Цезийді вакуумде, минералын май немесе керосинде сақтайды. Ол сумен реакцияласып Ц. гидрототығын түзеді және сутек бөледі. Галогендермен тікелей қосылысып, галогенсутек қышқылдарының тұздарын түзеді. Ц. Цезий қосылыстары лепидолит пен поллуциттен алынады. Металл Цезийді 700 — 800°С темп-рада металл кальциймен Цезий галогенидтерін тотықсыздандыру арқылы алады. Ол фотоэлементтер дайындауда, кейбір қосылыстары медицинада, т. б. қолданылады. Цезий көптеген өсімдіктер және жануарлардың тілінде кездеседі.
цезий
Хлор тұншықтыратын иісі бар сары жасыл тісті газ, ауадан 2. 5 есе ауыр, өте улы суды залалсыздандыруға қажетті хлорланған сұйықтықтар алу үшін қолданылады, сонымен қатар тоқыма өндірісінде матаны түссіздендіру үшін де қолданылады. Хлормен улану белгілері: Тыныс жолдарының спазмасы Жүрек қызметінің өзгеруі Тыныс алу және қан тамыр орталықтарының қозуы Теріге тгенде хлорлы бөртпе, экзема, дерматит және т. б тері ауруларының пайда болуы
Метиламин ащы, өткір иісті, суда тез еритін газ. ПВА желімдерін, тері илеуге қажетті заттарды, бояуларды, зымыран орындарын әзірлеуде қолданылады. Тез жарылғыш тұтанғыш. Газдың булары теі мен шырышты қабыққа қоздырғыш әсер етеді, көз бен теріні күйдіреді. Өте улы тыныс алуға қауіпті. Онымен уланғанда тыныс алу қыйындайды, әлсіздік, құсу, жүретің қатты соғуы, пульс жйілігінің бұзылуы, тұмау, жөтел, көздің жасаурауы байқалады.
Бром Br — элементтердің периодты жүйесінің VІІ тобындағы химиялық элемент. галогендер тобына жатады. Бром қалыпты жағдайда өткір иісті, қызыл қоңыр түсті, ауыр сұйық. Ауада тез буланып, сары қоңыр түсті бу түзеді, Табиғатта теңіз суында, тұзды көлдерде, табиғихлоридтерде кездеседі. Химиялық активтігі жөнінен хлор мен иод арасында орналасады. Көптеген бейметалдармен және металдармен тікелей әрекеттеседі, қышқылдармен реакцияға түспейді. Сілтілермен реакцияласқанда гипобромит (салқындатқанда) және броматтар (қыздырғанда) түзеді. Сутегімен әрекеттесіп бромсутегін береді, оның судағы ерітіндісі қышқылдық қасиет көрсетеді. Олар өткір иісті сұйық, күшті қышқылдар қатарына жатады. Бромды сутек қышқылының тұздарын бромидтер деп атайды. Бром суы және бромидтер ерітіндісі арқылы хлор жібергенде Бром бос күйінде бөлінеді. Бұл реакция теңіз суынан және тұзды көл суларынан бром алу үшін пайдаланылады. Бром және оның қосылыстарын органикалық синтезде, фотоматериалдар мен бояулар алуға және дәрі-дәрмек өндіруге пайдаланады.
Бромид
Люизит — қоңыр түсті, өткір иісті, тері-іріңдік, тітіркендіретін күшті улағыш зат Американ химигі У. Л. Льюстің (1917 ж. улағыш зат ретінде қолдануды үсынған) құрметіне аталған. Техникалық Люизит — ащы, тітіркендіретін иісті, суда ерімейтін, органикалық еріткіштерде жақсы еритін сұйық. Өте қауіпті концентрациясы тыныс органдары арқылы әсер еткенде — 0, 25 мг/л (15 мин ішінде); теріге тигенде — 25 мг/кг. Люизиттен қорғану құралдары — газтұмылдырық және қорғаныш киімдер. Онымен уланған жағдайда емделудің ең тиімді жолы — димеркаптопропанал және оны алмастырушылар. Ұрыс операцияларында Люизит қолданылмаған.
Фосген түссіз газ сегіз градустан төмен температурада түссіз сұиықтыққа конднсацияланады. Оның иісі преле кокөністеріне немесе шөптің иісіне ұқсас. Ауадан ауыр, суда нашар еризі. Фостгеннің тек буы ғана улы болып табылады. Уланудың алғашқы белгілері бірден байқалмайды. Торт сегіз сағаттан кеин. Алдымен азғантай жөтел, мұрын қуысы ашып, кейн қатты жөтел, дем жетпей қалу пайда болады. Бет және еріндер қатты көгереді. Толық тыныштық қажет, сырқатты арқасымен, трелка қойып жатқызып, оттегі және ыстық сусын беру керек.
Фосген
Күкіртсутек жағымсыз иісті, түсіз газ. Булар ауамен бірігіп жарылғыш қоспалар түзеді, сілекейлі қабықтарды қоздырады. Бас ауруын тудырад, құсқыны келтіреді, кекіртеді кеудеде ауру пайда болады. Тұншықтырады, көз ашиды, ауызда темірдің дәмі пайда болып көзден жас ағады. Мұндай белгілер пайда болғанда сырқаттанушыларға тазаауаға алып шығып, көзін онбес минуттан кем емес уақыт бойы ағынды сумен немесе екі пайыз бор қышқылы ерітіндісімен шайқау қажет.
КӘУЗ бен қатты улану барысындағы алғашқы медициналық көмек арнайы у қайтаратындарды салуға бағытталады, ағзаны удан тазартуға, адам өміріне маңызды зақымдалған ағзалардың жұмысын демеп отыру. Жедел медицина көмегі келгенге дейін терінің умен ластанған жерлері мен шырышты сумен жууға, асқазанды жууға, 30 -50 г. активтенген көмір (ересек адамға) беруге, немесе іш жүргізетін (20 -30 г. магний сульфаты, 50 -100 г. майсана майын) беруге болады. Дем алысы бұзылған (құсу, тілінің көмейге кетіп қалуы) жағдайда, зардап шегушінің басын ыңғайлы етіп қойып, тілін шығару керек, дем алысы тоқтап қалған жағдайда – қолдан дем алдыру қажет.
Скачать презентацию Қабындырғыш әсерлі күшті әсер етуші улы заттарға сипаттама
Презентация1.pptx