Қ А Яссауи атындағы халықаралық түрік университеті Жалпы

Қ. А. Яссауи атындағы халықаралық түрік университеті Жалпы медицина Жедел жәрдем кафедрасы қазақ- Тақырыбы: Комалық шұғыл жағдайда дәрігерге дейінгі көмек көрсетудің алгоритмін құрастыру Қабылдаған: Татыкаева Ш. Орындаған: Алтай З. Тобы: ЖМ-108

ЖОСПАРЫ: 1. Кома анықтамасы, этиологиясы 2. Классификациясы 3. Клиникалық көрінісі 4. Дифференциальды диагностикасы 5. Алғашқы көмек және емдеу принциптері 6. Қорытынды 7. Пайдаланылған әдебиеттер

Тақырыптың мақсаты: Комалық шұғыл жағдайда дәрігерге дейінгі көмек көрсетудің алгоритімін студенттерге түсіндіру

Тақырыптың міндеті: Комалық шұғыл жағдайда дәрігерге дейінгі көмек көрсетуде қателіктерді жібермеу

Анықтамасы Кома – (соmа - терең ұйқы) - толық есінен тану, сыртқы тітіркендіргіштерге реакцияларының жойылуы және организмнің өмірге маңызды функцияларының реттелуі бұзылатын орталық жүйке жүйесі қызметінің терең тежелу күйі.

Этиологиясы Бас қаңқа ішілік қысымның жоғарылауы на әкелетін бас қаңқа ішілік үрдістер - Гипоксиялық жағдайлар - Интоксикация Зат алмасу бұзылыстары

Электролит тік кома Біріншілік церебральды кома Токсикалық кома Классифика циясы Термиялық кома Гипоксиялық кома Эндокринды кома

Эпилептикалық (лат. coma epilepticum) Травмалық (лат. coma traumaticum) Менингиальды (лат. coma meningeale) Біріншілік церебральды кома Апоплектикалық (лат. coma apoplecticum) Ісіктік Апоплектиформд ы кома (лат. coma apoplectiforme)

Эндокринді кома Метаболизм бұзылысына байланысты гормон синтезінің жеткіліксіздігі немесе оның өндірілуінің көбеюінен дамиды. Гормонның артық өндірілуінен дамитын кома Диабеттік кома (лат. coma diabeticum) Гиперкортикоидты кома (лат. coma hypocorticoideum) Гипопитуитарлы кома (лат. coma hypopituitarium) Гипотиреоидты кома (лат. coma (hypothyreoideum) Гормон жеткіліксіздігі нен дамитын кома Тиреотоксикалық кома (лат. coma thyreotoxicum) Гипогликемиялық кома(лат. coma hypoglycaemicum

Токсикалық кома Алкогольды кома Барбитуратты кома Холералық кома Эклампсиялық кома Гиперкетонемиялық кома Гиперосмолярлық кома Гиперлактациялық кома Бауырлық кома Уремиялық кома

СУ ЭЛЕКТРОЛИТ, ЭНЕРГЕТИКАЛЫҚ ЗАТТАРДЫҢ АЛМАСУЫНЫҢ БҰЗЫЛЫСЫНАН ДАМИТЫН КОМА Аштық кома Алиментарлық дистрофия әсерінен дамиды. Гемолитика лық кома Жедел массивті гемолиз әсерінен дамиды. Хлорпеник калық кома Организимнің хлоридтернің жоғалтуынан дамиды.

Гипертермиялық кома

Алиментарлы-дистрофиялық кома

Опиатты кома

Жарақаттық кома

Цереброваскулярлы кома

Эклампсиялық кома

Эпилепсиялық кома

Глазго бойынша кома шкаласы Клиникалық белгілері Реакциясы балы Көзін ашуы спонтанды 4 Дыбысқа реакциясы 3 Ауырсынуға реакциясы 2 Реакциясы жоқ 1 Команда бойынша қозғалуы 5 Ауырсынуға адекватты реакциясы 4 Ауырсынуға рефлекторлы реакциясы 3 Ауырсынуға тоникалық (бұлшықеттік) жиырылуы 2 Ауырсынуға реакциясы болмауы 1 Нақты, дұрыс сөйлеу 4 Түсініксіз, мағынасыз сөйлеу 3 Бөлшектелген дыбыстар шығару 2 Реакциясы болмау 1 Қозғалыстық реакциясы Сөйлеу

Глазко шкаласы бойынша: Ес жағдайын бағалау Ұпай есінің бүтін болуы 15 есеңгіреу 13 -14 сопор 12 кома 4 -8 ми өлімі 3

КЛИНИКАЛЫҚ КӨРІНІСІ 1 -саты прекоматозды 1 - жеңіл дәреже науқас меңзең, денесі бозарған, тахикардия, тынысы жиі, АҚҚқалыпты, рефлексте рі сақталған 2 -орташа дәреже терең ұйқы, тынысы жиі, тахикардия, АҚҚ жоғары, рефлекстері әлсіз сақталған. 2 -саты коматозды 3 -ауыр барлық рефлекстер жоғалған, акроцианоз, тынысы өте жиі, АҚҚ төмен 4 -терминальды Арефлексия, адинамия, брадикардия, АҚҚ анықталмайд ы

Гипергликемиялық Гипогликемиялық Естің біртіндеп жоғалуы Тез, кенеттен шұғыл түрде пайда болады Естің жоғалуы жедел Терінің құрғауы, сусыздануы Шырышты қабаттың, терінің көгеруі. Тілі құрғақ Бұлшық еттің босауы Дірілдеу байқалмайды Пульс жиі, толымы нашар Тәбеттің жоғалуы, лоқсу Дене қызуы қалыптағыдан төмен Ацетон иісі болады Ацетонурия, глюкозурия болады Тері мен шырышты қабаттың бозаруы, терлеуі Тілі ылғалды Бұлшық еттің жиырылуы Дірілдеу. Бабинский симптомы Тыныс алу қалыпты Брадикардия Дене қызуы қалыпты Ацетон иісі болмайды Ацетонурия, глюкозурия болмайды Инсулин мөлшерінің жетіспеушілігі Тамақтану режимін бұзу Майлы тағамды көп қолдану Инсулинді артық мөлшерде қолдану Инсулинді енгізгеннен кейін дұрыс тамақтанбау

АЛГОРИТМ: Пульсті тексереміз пульс анықталмаса жүрек-өкпе реанимациясын жүргіземіз. Пульс анықталса мына шараларды жасаймыз.

Адекватты тыныс алуды қалпына келтіру және сақтау 1. Тыныс алу жолдарының өткізгіштігін қалпына келтіру мақсатында тазалау, ауа өткізгішті орналастыру немесе тілді фиксациялау, маска немесе интубациялық түтікше арқылы ЖТА, кей жағдайларда трахео- немесе коникотомия. 2. Оксигенотерапия 3. Трахеяны интубациялау алдында 0, 1% атропин ерітіндісін енгізу (0, 5— 1 мл), 4. Глюкометрия 5. ЭКГ 6. Көктамырға 0, 9% натрий хлор ерітіндісін 500 -1000 мл енгіземіз. 7. АҚҚ

Төмен Глюкозаның деңгейі Қалыпты Жоғары

Глюкоза төмен болған жағдайда Көктамырға 20 -60 мл 40%глюкоза ерітіндісін енгізу

Гипергликемиялық Гипогликемиялық 40% глюкоза ерітіндісін көктамырға 80 -100 мл, әсері болмаса көктамырға 5% глюкоза ерітіндісін 400 мл тамшылатып енгіземіз - оксигенотерапи я, - - 0, 9% натрия хлорид ерітіндісі 500 мл көктамырға

ГЛЮКОМЕТР

Глюкоза мөлшері қалыпты Аритмия Алгоритм аритмия Опиаттармен улану Көктамырға 0, 5% 1 -2 мл налоксон ерітіндісін енгізу

Алгоритм гипертермия Стационарға жеткізу

Пайдаланылған әдебиеттер 1. Қ. М. Тұрланов, С. А. Қалқабаева «Жедел медициналық жәрдем» Алматы, 2004 2. Интернет материалдары

НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!!!