Қ а р а ғ а н д

Қ а р а ғ а н д ы М е м л е к е т т і к М е д и ц и н а У н и в е р с и т е т і СӨЖ Тақырыбы: Медициналық заттар мен инструменттерді залалсыздандыру түрлері мен әдістеріДәрігерге дейінгі дайындыққ кафедрасы Орындаған: 215 топ студенті Батен Г Тексерген: Жүнісова Ж. С Қарағанды-09 ж

ЖОСПАР Кіріспе Асептика, шығу тарихы Инфекция түрі, алдын алу тәсілі Антисептика, шығу тарихы, түрлері Стерилизация, өткізу заңдары Дезинфекция, түрлері Ертінділер Қортынды Пайдаланылған әдебиеттер

Асептика мен антисептиканы бір-бірінен б лек арастыру а болмайды. ө қ ғ Б лар жарада ы инфекцияны алдын алу мен емдеуге арнал ан бірт тас ұ ғ ң ғ ұ шаралар ж йесі болып саналады ү. Антисептика ымын хирургия а 1760 ж. а ылшын скери хирургі Pringl ұғ ғ ғ ә е гізді. Біра , б л ым е гізілгенге дейін де залалсыздандыруды т сілдері ң қ ү үғ ң ң ә б дан б ры ы уа ыттарда да олданылды. ү ұ ңғ қ қ Д рігерді олдарыны ж не жарамен жанасатын заттарды ә ң қ ң ә ң тазалы тары ежелгі Индия мен Грецияда міндетті т рде талап етілді. қ ү Гиппократ жараларды жуу мен та у кезінде айна ан сумен, вино а ң қ ғ ғ батырыл ан таза ж не жа сы сор ыш та ушы заттарды, ралдарды ғ ә қ ғ ң құ пайдаланды. Антисептикалы д уірге дейінгі ж ргізілген операциядан кейінгі лім те қ ә ү ө ө жо ары болды. Сол кезді зінде жараны ірі деуіні себептерін — жара а ғ ң ө ң ң ң ғ сырттан андайда бір тірі н рселерді т суінен болар, — деген к з арастар қ ә ң ү ө қ алыптаса бастады. қ Кіріспе

Асептика Физикалық тәсілдер мен химиялық дәрілерді қолдана отырып қоздырғыштардың операциялық жараға түсуінің алдын алатын тәсіл. Бір сөзбен айтқанда, жарамен жанасатын заттардың барлығы қоздырғыштардан таза болуы керек. Қоздырғыштар табиғатта кең тараған, олар адам терісінде, денеге жанасатын барлық заттарда, суда, ауада, ас қорыту, тыныс алу жолдарында, т. б. кездеседі.

Асептиканың шығу тарихы Асептикалы т сіл ірі жа алы тарды бірі болып хирургияны дамуына лкен жол ашты. Карбол қ ә ң қ ң ң ү ыш ылы к шті улы зат бол анды тан, улан ан ауруларды да, ызыметкерлерді де саны к п болды. қ қ ү ғ қ ғ ң қ ң ө Сонды тан, карбол ыш ылын алмастыратын заттарды іздестіру басталды. Н. В. Склифосовский қ қ қ сулеманы, йодоформды олданса, П. П. Полехин трихлорфенолды сынды, ал С. П. Колемин салицилат қ ү ыш ылын олданды. Асептикалы заттар те улы бол анды тан к птеген хирургтар одан м лдем бас қ қ ө ғ қ ө ү тартты. Листер 1867 ж. операция жасау шін асептикалы т сіл сынып, осы ба ытта операциялы ү қ ә ұ ғ қ б лмені ауасында ы, заттарда ы, ауада ы инфекцияны жою шін к шті антисептик карбол ыш ылын ө ң ғ ғ ғ ү ү қ қ ке інен т жірибеде олдануды сынды. ң ә қ ұ Луи Пастер зіні т жірибелерінде бактерияларды айнату мен жо ар ы де гейдегі ызуды ө ң ә ң қ ғ ғ ң қ ң серінен летінін д лелдеді. ә ө ә 1881 жылы Роберт Кох сетін орталар мен лабораториялы ыдыстарды заласыздандыру шін ө қ ү буды а ынын пайдалануды сынды. ң ғ ү Б л айтыл ан т жырым автоклав жасау шін ке інен ү ғ ұ ү ң олданылды. қ ткен асырды 80 -ші жылдарыны со ында р елде рт рлі алымдар бір-біріне байланыссыз Ө ғ ң ң ң ә ә ү ғ асептикалы дістерді дамыта бастады. Бергман мен Шиммельбуш осы ба ытта лкен жетістіктерге қ ә ғ ү жетті. Бергман аспаптарда ы, киімдердегі, та у, тігу заттарында ы оздыр ыштарды ысты су мен буды ғ ң ғ қ ң к мегімен жоюды сынды. Россияда асептиканы негізін алыптастыр андар И. В. Склифосовский ө ұ ң қ ғ (Москва), Ф. А. Рейн (Киев), Н. Н. Финоменов пен Л. Л. Левшин ( азан), В. А. Ратимов, М. С. Субботин Қ (Петербург) болып табылады. 1890 жылы асептика м селесі Берлиндегі хирургтарды халы аралы конгрессінде тал ыланды. Осы ә ң қ қ қ конгресстен кейін асептика ке інен олданыла бастады. Асептиканы е гізу хирургияны жа а д уіріні ң қ ң ң ң ә ң бастамасы болды. Жасал ан операцияларды саны арта т сті. Операциядан кейін ас ыну аз ғ ң ү қ бол анды тан жедел аппендицит, жедел холецистит, ас азанны , он екі елі ішекті ойы жарасыны ғ қ қ ң ң қ ң ас ынуы, т. б. ауруларды хирургтар операциялы дістермен емдейтін болды. қ қ ә

Инфекция түрлеріСырт ы қ инфекция — оздыр ыштар жара а қ ғ ғ сырт ы ортадан қ т седі: ауа ар ылы, ү қ т кірік (тамшы), ү жарамен жанасатын заттардан (жанасу) ж не жарада ә алдырыл ан заттар қ ғ ар ылы қ (имплантация).

Ауа мен тамшы ар ылы тарайтын инфекцияны алдын aлy. қ ң Асептикалы т сілді олдан анда ауа мен тамшы ар ылы тарайтын инфекцияны алдын қ ә қ ғ қ ң алу а к п к іл б лінеді. Ол с йлегенде, т кірікпен бірге т кіргенде, ж телгенде, сіресе ғ ө өң ө ө ү ү ө ә баспа, т мау, тыныс жолдарымен ауыратын адамдардан таратылады ж не орша ан ұ ә қ ғ ке істіктен ртурлі беткейлерге т седі. Сонды тан, операциялы б лмеде рбір ң ә ү қ қ ө ә ызыметкерлер зін- зі стауды ережелерін білу керек. қ ө ө ү ң оздыр ыштар б лмені ауасына андай жолдармен т седі? Оны екі жолы бар: Қ ғ ө ң қ ү ң 1. Б лмедегі адамдарды ауызынан тамшы ар ылы таратылады; ө ң қ 2. Ша -тоза мен бірге тарайды. ң ң Ауада ы оздыр ыштар саны б лмедегі адамдарды саны мен оларды асептикалы ғ қ ғ ө ң ң қ т р ыдан здерін алай ста анына ты ыз байланысты келеді. Егер де б лмеде адам к п ұ ғ ө қ ұ ғ ғ ө ө болып, олар ж теліп, т шкіріп, с йлеп т рса, ауада оздыр ыштар саны бірден к бейіп, ө ү ө ұ қ ғ ө артынан операциялы жараны ірі детуі м мкін. қ ң ү Егер де т мылдыры ты (маска) д рыс кимесе (мысалы: м рын жабылмаса) операциялы ұ қ ұ ұ қ б лмеде с йлеп, т шкіріп, ж теліп т р анда, жарада ауіпті ас ынулар болатынын естен ө ө ү ғ қ қ шы армау керек. Сонды тан да операциялы б лмеде м лдем с йлеуге болмайды. Тек, ғ қ қ ө ү ө операция а атысып жат ан ызыметкерлерге, оны зінде тек іске атысты с з айту а ғ қ қ қ ң ө қ ө ғ р сат етіледі. ұқ

Инфекцияны ша — тоза мен таралуын айт андаң ң ң қ : оны негізгі себебі ң операциялы б лмеде рі-бері ж ру, еденді р а ш берекпен с рту болып қ ө ә ү қү ғ қ ү ү табылатынын айта кеткен ж н. Еденге т гілген ірі немесе тастал ан с лгілер ө ө ң ғ ү кепкеннен кейін оларда ы ірі мен ан ша -тоза а айналады, одан ж рген кезде ғ ң қ ң ңғ ү ауа а к теріліп, жара а т седі. Е ауіптісі ша нан т сетіні, одан кейінгісі — тамшы ғ ө ғ ү ң қ ң ү ар ылы т сетін инфекция. Б лмеде адам к п жиналып, ж ріс к п болса ауаны қ ү ө ө ү ө ң а ымы к шті болады да, онда ы оздыр ыштарды жара а т суі басым болады. ғ ү ғ қ ғ ң ғ ү Ауа мен тамшы ар ылы т сетін инфекцияны алдын алу -антисептикалы қ ү ң қ шаралар болып табылады. Ауа мен тамшы ар ылы т сетін инфекцияны алдын алу шін мынандай қ ү ң ү ережелерді орындауымыз керек: 1. Операциялы б лмеде тек операция а атысып жат ан кісілерге ана қ ө ғ қ қ ғ с йлесуге р сат етіледі ж не оны зі іске атысты болу керек. ө ұқ ә ң ө қ 2. Операция а баспамен, т маумен ауыратын, тыныс жолдарына суы тиген ғ ұ қ адамдар а кіруге ғ болмайды. 3. Міндетті т рде 4 -6 абаттан т ратын т мылдыры (маска) кию керек. ү қ ұ ұ қ 4. Б лмелерді ауасын тазартып отыру ажет. ө ң қ 5. Б лмені міндетті т рде дезинфекциялы ертінділермен жуып отыру керек. ө ү қ 6. Б лмені ауасын са к лгін (УФО) с улемен, лазермен залалсыздандырып ө ң ұ қ ү ә отыру керек.

Жанасу ар ылы т сетін инфекцияны алдын алу. қ ү ң Инфекцияны жанасу ар ылы жара а т су м селесін арастыру керек. Себебі ол инфекцияны ң қ ғ ү ә қ ң негізгі таралу жолы болып табылады. Асептикалы дісті негізгі міндеті жанасу ар ылы т сетін инфекцияны алдын алу, я ни қ ә ң қ ү ң ғ ызыметкерлерді олын, операциялы ала ды, аспаптарды, тігін жіптерін, операциялы киімді, та у қ ң қ ң заттарын залалсыздандыру керек. Инфекцияны к зі болып хирургті олында ы, нау ас денесіндегі, т. б. ң ө ң қ ғ қ жерлердегі оздыр ыштар болып табылады. Микроорганизмдерді негізгі шо ырлан ан жерлері -тері, қ ғ ң ғ ғ май бездері ж не рт рлі са жара аттар оздыр ыштарды е к п жина тал ан ж не сіп нген орны ә ә ү ү қ қ қ ғ ң ң ө қ ғ ә ө ө болып табылады. Д рігерді олымен жара а инфекция т спес шін хирургті олы р уа ытта таза болуы керек, ә ң қ ғ ү ү ң қ ә қ со ан арамастан ол р операцияны алдында олын белгілі бір діспен деп отырады. ғ қ ә ң қ ә өң олды тазалауды жолдары. Қ ң Операция алдында олды жууды дістері те к п. Е қ ң ә ө ө ң ал аш олды деуді сын ан Зиммельвейс еді (хлор ғ қ өң ұ ғ суы), с л кешірек -Листер болды (карбол ыш ылы). ә қ қ олды деу шаралары т рт т рлі кезе нен т рады: Қ өң ө ү ң ұ 1) теріні механикалы жолмен тазалау; қ 2) майсыздандыру, 3) илеу (дубление), тері тесіктерін жабу; 4) залалсыздандыру (дезинфекция). олды аншалы ты таза жу анымен 1 -2 са аттан кейін Қ қ қ ғ ғ ала анны іші мен сырты терлеп, майланып, қ ң ластанады. Сонды тан, азіргі уа ытта олды деуді қ қ өң ң дістері іздестірілуде. олды деуді е к п ә Қ өң ң ң ө олданылатын т рлерімен танысу ажет. қ ү қ

І. Фюрбрингер дісі. ә I — кезе. 10 минут бойы — алдымен 5 мин бір залалсыздандырыл ан щеткамен, ң ғ кейіннен 5 мин екіншісімен олды сабындап, жылы сумен жуады. Ала андар, олды қ қ қ ң сырты, тырна асты, білектер ыпты жуылады. қ үқ II — кезе. олды белгілі бір ретпен залалсыздандырыл ан с лгімен немесе ша ын ң Қ ғ ү ғ с рткішпен р атады (алдымен олды басы, содан кейін білек). ү құ ғ қ ң III — кезе. 5 минут бойы олды 70° спиртпен е дейді. ол б л кезде майдан ң қ ң Қ ұ тазарады ж не толы залалсызданады. ә қ 2. Альфельд дісі. ә Ал аш ы екі кезе Фюрбрингер т сілімен с йкес ж ргізіледі. III- кезе. олды 5 минут ғ қ ң ә ә ү ң Қ 96 ° спиртпен деп, тырна тарды астын йодпен с рту. өң қ ң ү 3. олдарды 0, 5% хлоргексидин ертіндісімен деу. Қ өң олды деу шін 20% хлоргексидин мен 70° спиртті 1: 40 м лшерде араластыр анда Қ өң ү ө ғ т зілетін хлоргексидинні 0, 5% ертіндісі олданылады. олдарды екі минут бойы жылы ү ң қ Қ сумен жу аннан кейін дейді. ғ өң Тазалауды ай т сілін олданса та олдардьі терісіндегі оздыр ыштарды м лдем ң қ ә қ қ қ ң қ ғ ү жойып жіберу м мкін емес, онда р ашанда біраз оздыр ыштар алып ойып отырады. ү ә қ қ ғ қ қ Сонды тан олдар барыяша таза болу шін ол ап киіп ж мыс істеу керек. Ж мыс стінде қ қ ү қ ғ ұ ұ ү олдар терлейді де, тері тесіктері ар ылы сырт а оздыр ыштар шы ады. Сонды тан қ қ ғ ғ қ ол ап за ымдал анда оны міндетті т рде алмастыру ажет. қ ғ ү қ

Антисептика Жарада ы оздыр ыштар саныны азаюына, ғ қ ғ ң оны жара а еніп, су ауіпін т мендетуге ң ғ ө қ ө ба ыттал ан т сілдер мен діс, іс имылдар ғ ғ ә ә қ ж йесін айтады. Б ан инфекция ү ұғ оздыр ыштарыны тасымалдануын қ ғ ң т мендету, оны к бею, су абілетін зу, ө ң ө ө қ ү залалдан ан айма тарды емдеу ар ылы ол ғ қ қ қ жеткізуге болады.

Гиппократ жараларды жуу мен та у кезінде айна ан сумен, вино а батырыл ан таза ж не жа сы ң қ ғ ғ ғ ә қ сор ыш та ушы заттарды, ралдарды пайдаланды. ғ ң құ Антисептикалы д уірге дейінгі ж ргізілген операциядан кейінгі лім те жо ары болды. Сол кезді қ ә ү ө ө ғ ң зінде жараны ірі деуіні себептерін — жара а сырттан андайда бір тірі н рселерді т суінен болар, — ө ң ң ң ғ қ ә ң ү деген к з арастар алыптаса бастады. ө қ қ Ата ты хирург Бильрот жараларды ірі деуіні себептері андайда бір т менгі тектес организмдерден қ ң ң ң қ ө десе, оны отандасы И. Земмельвейс жараны жазылуына хирургті олдарыны жеткіліксіз т рде ң ң ң қ ң ү тазалануы лкен ауіп т ндіретіндігін сезіп, ан. Ол антисептика т сілдерін ру а » е жа ын ү қ ө үққ ә құ ғ ң қ келгендерді бірі: бірінші болып д рігерлік т жірибеде хлорлы суды олданды, сіресе аспаптарды, ң ә ә қ ә перзентханада босану жолдарын тазалау а ж йелі т рде пайдаланды. ғ ү ү XIX асырды 60 -70 жылдары жараларды ірі деу себептерін ылыми зеріттеу негізге алды. ғ ң ң ң ғ 1860 -1861 ж. Пастер тамаша т жірибе ж ргізіп, оректік орталарды залалдануыны себебі орша ан ә ү қ ң ң қ ғ ортада ы оздыр ыштарды серінен екенін д лелдейді. ғ қ ғ ң ә ә Антисептика шығу тарихы XIX асырды бірінші жартысында хирургияны ркендеуіне тежеуші себептерді бірі болып ғ ң ң ө ң операциядан кейінгі жараларды ірі деуі болды. Жаралар к рделі ж не те арапайым ң ң ү ә ө қ операциялардан со да ірі деді. ң ң Сепсис, к йдіргі, тілме (рожа), шіру (гангрена), сіреспе (столбняк) сия ты ауіпті ас ынулар ү қ қ қ операциядан со жиі кездесіп, сыр аттар мен жаралан андарды лімдеріне себеп болды. М ны ң қ ғ ң ө ұ ң барлы ы сол уа ытта ы хирургтарды ірі деген жараны емделу т сілдерінен бейхабар ғ қ ғ ң ң ң ә бол анды тарынан болса керек. ғ қ Антисептика ымын хирургия а 1760 ж. а ылшын скери хирургі Pringl е гізді. Біра , б л ым ұғ ғ ғ ә ң қ ү үғ е гізілгенге дейін де залалсыздандыруды т сілдері б дан б ры ы уа ыттарда да олданылды. ң ң ә ү ұ ңғ қ қ

Антисептиканы т рлері. ң ү

Биологиялы антисептика. қ Антисептиканы б л т ріне жарада ы оздыр ыштарды суін жою шін т рлі ң ұ ү ғ қ ғ ң ө ү ү биологиялы заттарды олдану жатады. қ қ азіргі кезде бас а инфекция оздыр ыштары арасында стафилококк 70% шамасында жиі Қ қ қ ғ — кездеседі. Б л инфекциямен к ресуде стафилококк анатоксиннін, стафилококке арсы ұ ү қ плазманы дайдаланады. Ірі ді жараларды емдёуде протеолитті ферменттер (трипсин, ң химиотрипсин, стрептокиназа) здерін жа сы жа ынан к рсете білді. Б л ферменттер ө қ ғ ө ұ белокты ыдырат ыш (протеолизис) жасиеттеріні ар асында лі тіндерді ерітіп, оларды қ ң қ ө ң тез сырт а б лініп шы уына ж не ірі ді жараны жазылуына к рсетер пайдалы серлері қ ө ғ ә ң ң ө ә к п биологиялы заттар болып саналады. ө қ Механикалы антисептика қ — жарада бактерияны сірмеуді алдын алу шін жараны ө ң ү б где заттардан тазартып, ернеуі мен т бін кесіп альга тастайды. ө ү Б л — хирургияда жараны ұ ал аш ы хирургиялы деу операциясы, ғ қ қ өң — деп аталады. Барлы тосыннан бол ан қ ғ жаралар біріншіден залалдан ан, — деп саналып, оны ернеулері мен т бін кесіп алып тастап, ғ ң ү оны кесілген операциялы жара а айналдырып, жіп салу а дайындайды. қ ғ ғ Физикалы антисептика қ — б л физикалы дістерді к мегімен тазарту. Жараларда ы ұ қ ә ң ө ғ с йы ты а ып кетуін, тазаруын жа сы жол а ою. М ндай жа дайда резиналы т тіктер, ұ қ ң ғ қ ұ ғ қ ү д келік білтелер (тампон) олданылады. Д кені сорып ал ыш абілеті ас т зыны ә қ ә ң ғ қ ү ң ойылтыл ан ертіндісіне малып ал анда жо арылайды, былайша айт анда жарадан қ ғ ғ ғ қ с йы ты (эксудатты ) д кеге б лініп а уын жа сартады. са к лгін с уле-¥КС (УФО), ү қ ң ң ә ө ғ қ Ү қ ү ә са дыбыс, лазер с улелерін, электрофорез, магнит рісін олдану да физикалы ү қ ә ө қ қ антисептика а жатады. ғ Химиялы антисептика. қ Антисептиканы б л т рінде жарада ы микробтарды суін ң ү ү ғ ң ө тежеу ж не жою шін т рлі химиялы заттарды олданады. Оларды олды, аспаптарды, ә ү ү қ қ ң қ операциялы ал апты, тігіс жіптерін, ралдарды, т. б. тазартып, залалсыздандырып қ қ құ дайындауда ат аратын орны орасан зор. қ

С т е р и л и з а ц и я Жарамен түсетін заттардың тірі, зиянды жәндіктерден (микробтардан ), физикалық және химиялық тәсілмен тазалануын айтады.

Стерилизациядан өткізу заңы андай стерилизациялы т сіл Қ қ ә олданылсада алдымен материял барынша қ кір ж не микроптардан тазалануы керек. ә Стерилизация тек ана тазартыл ан қ ғ заттар а, ралдар а ж ргізіледі. Б ан ғ құ ғ ү ұғ дейінгі материялдар дезинфекциядан ткізіледі, со ынан р атылады. ө ң құ ғ

ол аптарды залалсыздандыруды жолдары. Қ ғ ң 1. Ішіне, сыртына тальк сеуіп, д кеге орап, I атм. ысымда автоклавта ә қ залалсыздандырылады. 2. 15 минут бойы айнату. қ 3. 1: 1000 сулема немесе 2% хлорамин ертіндісінде 60 минут бойы стау. ұ Аспаптарды залалсыздандыруды т рлері. ң ү 1. 2% сода ертіндісіне 30 минут айнатады. (сурет – 2) қ 2. 1, 5 атм. ысыммен автоклавта залалсыздандырады. (сурет – 3) қ 3. 2% хлорамин ертіндісінде 2 са ат стайды. ғ ұ 4. 133 -135° температурада 1 са. бойы ыздыру ( р а ысты ғ қ құ ғ қ қ кебеже). Кескіш, тескіш ж не шаншитын аспаптарды 3 мин. айнатып, кейін 2 -3 са ат ә қ ғ спиртте стайды. ү Ірі мен был ан ан аспаптар 2% хлорамин ертіндісінде жуылып, кейіннен 45 ң ғ ғ мин. айнатылады. Анаэробты инфекциямен был ан ан аспаптарды 2% қ ғ ғ хлорамин ертіндісінде жуып, кейіннен 2 са. айнатады. ғ қ Пайдалан ан аспаптарды щеткамен а ынды суды астында жуып, 10 минут ғ ғ ң айнатып, р атып с ртеді. қ құ ғ ү

Тігіс салуга арналган заттарды залалсыздандыру. Тігіс салу а сі іріліп кететін (кетгут) ғ ң ж не сі ірілмейтін (жібек, капрон, ма та жіптер, тантал сымы) заттар олданылады. ә ң қ қ Кохер дісі бойынша жібекті залалсыздандыру. ә I — кезе. Жібекті 10 минут бойы сабындап жуып, таза сумен шаяды да, таза с лгімен с ртіп ң ү ү р атады. қү ғ II — кезе. Медбике операция а киінгендей киініп, жібекті шы ыршы а немесе шыны а орайды ң ғ ғ ққ ғ да, жібекті майдан тазалау шін 24 са ат а эфирге салып ояды. ү ғ қ қ III — кезе. Жібекті 24 са ат а сусыздандырып, залалсыздандыру шін 70° спиртке салып ояды. ң ғ қ ү қ IV — кезе. 1: 1000 сулема ертіндісінде 10 минут айнатылады. Жібекті 96° спирт йыл ан ң қ құ ғ тыларда 8 т уліктен екі рет айталап са тайды да бактериологиялы сына алады. қү ә қ қ Кетгутты Ситковский дісі бойынша залалсыздандыру. ә I — кезе. Майдан тазарту шін эфирде 24 са ат стау керек. ң ү ғ ү II — кезе. Кетгут жібін шке б ліп, 1: 1000 сулема ертіндісімен с ртеді. ң ү ө ү III — кезе. Кетгутті 1 минут а йодты калий ертіндісіне батырады. ң қ IV — кезе. Кетгутті с лгімен р атып, д гелек етіп орайды. Содан со оны жіпке тізіп, ішінде йод ң ү қү ғ өң ң таблеткасы бар банканы ішіне ояды. ң қ V — кезе. Банканы ты ыныны сыртынан парафин жа ып, бекітіп тастайды. Кетгут 3 -5 к ннен ң ң ғ ү кейін олдану а дайын болады. қ ғ Кетгутты Клаудиус дісі бойынша залалсыздандыру. ә I — Майдан тазарту шін 24 са. эфирге салу керек. ү ғ II — Эфирді т гіп тастап, оны орнына 3% Люгольді сулы ертіндісін яды, сонда 7 т улікке екі ө ң ң құ ә рет айталап са тайды да бактериологиялы сына ж ргізеді. қ қ ү III — Та ы да 3% Люголь ертіндісін 7 т улікке йып, сонда кетгутты са тап ояды. ғ ә құ қ қ Кетгутты Губарев дісі бойынша залалсыздандыру. ә Барлы кезе і Клаудиус дісін айталайды, біра Люголь сулы ертіндісіні орнына Люголь 96° -ті қ ң ә қ қ ң спирт ертіндісі олданылады. қ

ДЕЗИНФЕКЦИЯ орша ан ортада ы адам Қ ғ ғ организіміне сер ететін ә потогенді ж не шартты ә потогенді микроорганизімдерді жою

Стерилизатор

Дезинфекция т рлеріү Профилактикалы қ- Аурухана ішілік инфецияның алдын-алу мақсатында жасалады Ошақты — науқастың аймағында төсегінде жүргізіледі.

ралдарды химиялы т сілмен Құ қ ә дезинфекциялау шін ертінділер. ү Флорамин-3% Фенол-0, 3% К мір ыш ыл содасы-15% ө қ қ Хлорамин — 5 -0, 5% Сутегі ас ын тоты ы – 3% қ ғ Дезоксоно -1 -0, 1% Дихлоро – 1%

Күнделікті қолданатын хлор ертінділерінің дайындалуы: негізгі 0, 5% -500 мл 10% хлор ертіндісіне + 9, 5 л су негізгі 1%-1000 мл 10% хлор ертіндісіне + 9 л су негізгі 2%-2000 мл 10% хлор ертіндісіне + 8 л су қосу арқылы жасалынады. Бұл ертінділер қазір қолданылмайды. Хлорамин ертінділерінің дайындалуы: Хлорамин ертінділері тура пайдалану алдында жасалынады 1%-10 г хлораминге+990 мл су 3%-30 г хлораминге+970 мл су 5%-50 г хлораминге+950 мл су қосады

Қорытынды азіргі кезде антисептика, — деп жарада ы оздыр ыштар саныны азаюына, оны Қ ғ қ ғ ң ң жара а еніп, су ауіпін т мендетуге ба ыттал ан т сілдер мен діс, іс имылдар ғ ө қ ө ғ ғ ә ә қ ж йесін айтады. Б ан инфекция оздыр ыштарыны тасымалдануын т мендету, оны ү ұғ қ ғ ң ө ң к бею, су абілетін зу, залалдан ан айма тарды емдеу ар ылы ол жеткізуге ө ө қ ү ғ қ қ қ болады. Ал, асептиканы е гізу хирургияны жа а д уіріні бастамасы болды. Жасал ан ң ң ң ә ң ғ операцияларды саны арта т сті. Операциядан кейін ас ыну аз бол анды тан жедел ң ү қ ғ қ аппендицит, жедел холецистит, ас азанны , он екі елі ішекті ойы жарасыны қ ң ң қ ң ас ынуы, т. б. ауруларды хирургтар операциялы дістермен емдейтін болды. қ қ ә Сонымен, асептика — физикалы т сілдер мен химиялы д рілерді олдана қ ә қ отырып оздыр ыштарды операциялы жара а т суіні алдын алатын т сіл. Бір қ ғ ң қ ғ ү ң ә с збен айт анда, жарамен жанасатын заттарды барлы ы оздыр ыштардан таза ө қ ң ғ қ ғ болуы керек.

олданыл ан дебиеттерҚ ғ ә • «Общая хирургия» , И. Г. Руфанов, Москва, Медгиз 1953 • «Справочник практического врача» И. Г. Кочергина, Москва “ Медицина” 1973 • «Жалпы хирургия. Та дамалы д рістер» , Т. О. Оспанов, ара анды-2006 ң ә Қ ғ • «Хирургия» Э. Д. Рубан, Ростов-на-Дону, “Феникс” 2006 • «Основы общего ухода за больными» А. Л. Гребенев, А. А. Шептулин, Москва “Медицина” 1991 • http: //www. medintech. ru / • http: //medafarm. ru/php/content. php? id=