มาตรฐานสนคาเกษตรส AEC โดย นางสาวนลนทพย เพณ นกวชาการมาตรฐานชำนาญการพเศษ สำนกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต มกอช

มาตรฐานสนคาเกษตรส AEC โดย นางสาวนลนทพย เพณ นกวชาการมาตรฐานชำนาญการพเศษ สำนกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต (มกอช(. 1

หวขอบรรยาย • การคาสนคาเกษตรและอาหารไท ยในตลาดโลก /อาเซยน • AEC กบมาตรฐาน • มาตรฐานสนคาเกษตรของอาเซย น • มาตรฐานสนคาเกษตรไทย • ถาม/ตอบ 2

ประเทศไทยสงออกอาหารไปทวโลก กวา 200 ประเทศ Canada UK USA Russian EU Japan Federation China Indian Mexico THAILAND แนวโนมมลคาสงออกอาหาร ป 2556 ประมาณ 9 แสนลานบาท (สนคาเกษตรกวา 6 แสนลานบาท ( 3

4

ภาพรวมโครงสรางประชาคมอาเซ กฎบตรอาเซยน (ASEAN ยน Charter( เปรยบเสมอนธรรมนญของอาเ ซยน ประชาคมอาเซยน )ASEAN Community( ประชาคมการเ ประชาคมสง ประชาคมเศร มองและควา คมและวฒน ษฐกจ มมนคง ธรรม อาเซยน (AEC( (APSC( (ASCC( 5

การตดตามความกาวหนาในการดำเน นงานในระดบอาเซยน กฎบตรอาเซยน (ASEAN Charter) กำหนดกรอบกวาง ประชาคมสงคมแ ละวฒนธรรมอาเ ซยน ประชาคมการเม องและความม นคงอาเซยน ประชาคมเศรษฐก จอาเซยน APSC Blueprint AEC Blueprint ASCC Blueprint AEC Scorecard ASCC Scorecard แผนแมบทวาดวยความเชอมโยงระหวางก นในอาเซยน )Master Plan on ASEAN Connectivity( 6

เปาหมาย AEC Blueprint . 1 เปนตลาดและฐานการผลต สนคาเคลอนยายได รวม อยางเสร ทำธรกจบรการไดอ ยางเสร ไปลงทนไดอยางเสร แรงงานมฝมอไปทำงา นไดอยางเสร เงนทนเคลอนยายได อยางเสรมากขน . 3 มพฒนาเศรษฐกจอยาง สนบสนนการพฒนา เสมอภาค SMEs ลดชองวางการพฒนาร ะหวางสมาชก . 2 มขดความสามารถในการแ ขงขนสง e-ASEAN ป 2015 นโยบายภาษ นโยบายการแขงขน การคมครองผบรโภ ค สทธทรพยสนทางป ญญา . 4 บรณาการเขากบเศรษฐก จโลก ปรบประสานนโยบายเศรษ ฐกจ สรางเครอขายการผล ต จำหนาย จดทำ FTA กบประเทศนอกอาเซยน 7

เปาหมาย AEC Blueprint A– ตลาดและฐานการผลตเดยว A 1 -5 : การเคลอนยายเสร (สนคา บรการ การลงทน เงนทนแรงงานฝมอ ( A: 6 เรงรดการรวมกลมรายสา ขา 8

ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC ( อาเซยนจะรวมตวเปนประชาคมเศรษฐ กจอาเซยน (AEC) ภายในป 2558 (ค. ศ. 2015) โดยมแนวคดวาอาเซยนจะกลายเปน เขตการผลตเดยว ตลาดเดยว หรอ Single market and production base นนหมายถง จะตองมการเคลอนยายปจจยการ ผลตไดอยางเสร สามารถดำเนนกระบวนการผลตทไห

การบงคบใชมาตรฐานตามกรอบของ การการคาโลก องค ►เพอความปลอดภย ►เพอสขอนามย สตว พช ( (คน ► เพอคมครองผบร โภค ►เพอสงแวดลอม 10

กตกาดานมาตรฐานขององคก ารการคาโลก • โปรงใส • ปฏบตเสมอภาค • อางองมาตรฐานระหวางประเทศ - Codex, IPPC, OIE • ปรบมาตรฐานเขาหากน • ยอมรบมาตรฐานและผลการทดสอบ/ร บรองทเทาเทยมกน 11

แนวทางกำหนดมาตรฐานของอาเซยน /ปร ะเทศ § ประยกตใชหลกการทางวทยาศ าสตรและหลกการวเคราะหควา มเสยงสำหรบการกำหนดมาต รฐานความปลอดภยอาหาร § นำมาตรฐาน Codex ไปใช § มสวนรวมในการกำหนดมาตรฐ าน Codex

ASEAN Bodies Related to Food Safety

ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC( Single Market Single Standard Harmonization 14

กจกรรมการมาตรฐาน การกำหนดมาตรฐาน )Standards Development( มาตรวทยา การตรวจสอบและรบรอง )Conformity Assessment( )Metrology(

ASEAN Standard & Conformance Framew 16

การรวมกำหนดมาตรฐานอาเซยน ภายใตรฐมนตรเกษตรและปาไม -AMAF 1. มาตรฐานพชสวนและพชอาหาร - Task Force on the ASEAN Standards for Horticultural Produce and other Food Crops) TF MASHP ( สนคาพชสวนและพชอาหาร 40 เรอง ประกาศรบรองแลว -มาตรฐานผลไม จำนวน 20 เรอง ไดแก ทเรยน มะมวง สบปะรด มะละกอ เงาะ มงคด แตงโม สมโอ สมเปลอกลอน ฝรง ลองกอง มะพราวออน กลวย ขนน เมลอน สละ ชมพ ละมด นอยหนา และมะขามหวาน -มาตรฐานผก /เครองเทศ จำนวน 15 เรอง ไดแก กระเทยม หอมแดง กระเจยบเขยว มะเขอยาว พรกหวาน พรก หอมใหญ ฟกทอง ขาวโพดหวาน แตงกวา ถวฝกยาว กะหลำปล เหดนางรม มนเทศ 17 และขมน

การรวมกำหนดมาตรฐานอาเซยน ภายใตรฐมนตรเกษตรและปาไม -AMAF 2. การกำหนดคาปรมาณสารพษตกคาง (MRL)- Expert WG on the Harmonization of MRL of Pesticide among ASEAN Members : EWGMRL กำหนดคา ASEAN-MRL ของสารพษตกคางไดมากกวา 800 ชนด สอดคลองกบมาตรฐาน Codex และขอมลการใชสารเคม /ขอมลสารพษตก คางของประเทศสมาชกอาเซยน 18

การนำมาตรฐานไปใช - ASEAN GAP (ผกผลไมสด ( ป กจกรรม 25552558 ประเทศสมาชกตองปรบประสาน /จดทำมาตรฐาน GAP ทสอดคลอง /เทยบเคยง ASEAN GAP หมวดความปลอดภยอาหารในป 2555 และทกหมวดภายในป 2558 25562559 พฒนากลไกการรบรอง ASEAN GAP โดยจดใหม ASEAN-GAP Certification System และ ASEANGAP Accreditation committee and system 25572558 สรางกลไกการยอมรบรวมสำหรบระบบการรบรอง ASEAN-GAP Certification System เชน Letter of Intent/Lol, Equivalecy หรอ Matual Recognition Agreement/MRA สงเสรมประเทศสมาชกนำ ASEAN GAP 19 ไปประยกตใชใหแพรหลาย 25552559

ASEAN MRLs by agricultural commodity Agricultural commodity Number of MRLs established by EWG-MRLs Referred to Codex Data submitted by AMCs Total % Vegetables 472 16 488 58 Fruits 198 19 217 26 Vegetables and Fruits 670 35 705 84 Other agricultural commodities 133 3 136 16 Total 803 38 841 100

การรวมกำหนดมาตรฐานอาเซยน ภายใตรฐมนตรเศรษฐกจ - AEM คณะทำงานดานผลตภณฑอาหารสำเรจรป ( Prepared Foodstuff product working ) ภายใต คณะกรรมการทปรกษาดานมาตรฐานและคณภาพขอ งอาเซยน (ASEAN Consultative Committee for Standards and Quality; ACCSQ) Ø การปรบประสานมาตรฐาน /ขอกำหนดดานเทคนค Ø การจดทำกรอบความตกลงการยอมรบรวม ♦ ♦ ♦ การปรบมาตรฐานความปลอดภยอาหาร วตถเจอปนอาหาร สารปนเปอน การปรบมาตรฐานและกฎระเบยบทางเทคนค ♦ สขลกษณะอาหาร ฉลาก ระบบการควบคมอาหาร แนวทางการตรวจประเมน GMP HACCP ขนตอนการขนทะเบยนและออกใบรบรองอาหารนำเขาและสงออก 21

กระทรวงเกษตรและสหกรณกบคว ามปลอดภยอาหาร • นโยบายหลกของกระทรวง • ใหความสำคญทงความปลอดภยคนไท ยและการสงออก • ใชมาตรฐานเปนเครองมอในการจดก ารความปลอดภยอาหาร - กำหนดมาตรฐาน สงเสรมใหเกษตรกร /ผประกอบการน ำมาตรฐานไปใช 22

สำนกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแ หงชาต (มกอช(. ภารกจหลก - ภารกจตามพ. ร. บ. มาตรฐานสนคาเกษตร กำหนดมาตรฐานสนคาเกษตร (มกษ. ) ทวไป /บงคบ อนญาตผผลต /ผนำเขา /ผสงออก สนคาเกษตรตามมาตรฐานบงคบ -ออกใบอนญาตและรบรอง CB เอกชนทใหการรบรอง มกษ. -ตรวจสอบควบคมผผลต /ผนำเขา /สงออก สนคาเกษตรตามมาตรฐานบงคบ ประสานงานและรวมเจรจาแกปญหาดานเทคนคสขอนาม ยและสขอนามยพช www. acfs. go. th - เปนศนยประสานงานกบองคกรกำหนดมาตรฐานระหวาง ประเทศ (Codex/OIE/IPPC) 23

พรบ. มาตรฐานสนคาเกษต ร พ. ศ. 2551 สนคาเกษตรทผลตใ การกำหนดมาต กลไก นประเทศ/นำเขา รฐานและ ยงไมมมาตรฐานบงค การตรวจสอบแล บใช สงผลให ะรบรอง สนคาเกษตรดอยคณ คมครองผบรโภคจากสนคาเกษตรไมไดคณภาพหรอไมปลอ ดภย ภาพ คมครองผผลต /เกษตรกรจากการถกเอาเปรยบ สรางความเชอถอระหวางผผลต -ผคา -ผบรโภค ไมปลอดภยตอผบร เปนเครองมอในการพฒนา เพมความสามารถในการแขงขน โภค สอดคลองกบพนธกรณระหวางประเทศ ใชในการทำขอตกลงความเทาเทยมกบประเทศคคา

มาตรฐานสนคาเกษตร มาตรฐานบงคบ หมายความวา มาตรฐานทม กฎกระทรวงกำ หนดใหสนคาเกษตร ตองเป นไปตามมาตรฐานทวไป หมายความวา มาตรฐานทม ประกาศกำหนดเ พอ สงเสรม สนคาเกษตรให ไดมาตรฐาน

การกำหนดมาตรฐานสนคาเกษตรแล ะอาหาร กตกา /ขอตกลงองคการการคาโลก มาตรฐานระหวางประเทศ )Codex/OIE/IPPC( มาตรฐานภมภาค (อาเซยน ( มาตรฐานระดบประเทศ มาตรฐานกลมผผลต /ทองถน 26

แหลงรว บรวม และกระจ ายสนค า คาปล ก รานอา หาร แปลงเพา ะปลก การผล ตขน ตน GAP GMP/HA GMP CCP GMP การแปร รป มาตรฐานสนคาเกษตร (มกษ(.

มาตรฐานสนคาเกษตรทประกาศใชแล ว สนคา 84เรอง ระบบการผลต 103เรอง ขอกำหนดทวไป 33เรอง มกษ. 220 เรอ ง มาตรฐานทวไป )สมครใจ ( 28

มาตรฐานสนคา § ตวอยาง ลำไย มงคด ทเรยน สบปะรด มะมวง กลวย ขาวหอมมะลไทย หนอไมฝรง พรก กระเจยบเขยว ลองกอง เงาะ สมโอ มะเขอเทศ สมเปลอกลอน ขาวโพดฝกออ น § ไกเนอ § § § § § § § § ไกไข ไขไก เนอแพะ เนอสกร กลวยไม ปลานล กงกามกราม ปลาหมก ปลาแลเยอกแขง ปมา ปลาทนาและโบนโตในภ าชนะบรรจปดสนท ปลากะพงขาว กงเยอกแขง หอยแมลงภ กงขาวแวนาไม รวม 84 กงกลาดำ เรอง 29

มาตรฐานระบบการผลต ตวอยาง การปฏบตทางการเกษตรท ดสำหรบลำไย § การปฏบตทางการเกษตรท ดสำหรบ ขาวหอมมะลไทย § การปฏบตทางการเกษตรท ดสำหรบพชอาหาร § § การปฏบตทางการเกษตรทด สำหรบฟารมผง การปฏบตทางการเกษตรท ดสำหรบหนอไมฝรง § การปฏบตทางการเกษตรท ดสำหรบ กระเจยบเขยว § การปฏบตทางการเกษตรท ดสำหรบพรก § § § § § การปฏบตทางการเกษตรทดส ำหรบกลวยไม การปฏบตทดสำหรบศนย รวมนำนมดบ การปฏบตทดในการ ผลต สตว นำ เลม 1 การปฏบตทดในการผลตสต วนำ เลม 2 การปฏบตทดในการผลตสต วนำ เลม 3 การปฏบตทางการเกษตรทดส ำหรบฟารมเปดไข การปฏบตทางการเกษตรทดส ำหรบฟารมนกกระทา 103 เรอง รวม การปฏบตทางการเกษตรทดส ำหรบฟารมแพะเนอ 30 การปฏบตทางการเกษตรทดส

มาตรฐานขอกำหนดทวไป ตว §อยา สารพษตกคาง §ง สารพษตกคาง § § § § : ปรมาณสารพษตกคางสงสดทปนเปอนจากสาเหต ทไมอาจหลกเลยงได วธชกตวอยางเพอตรวจหาสารพษตกคาง ขอกำหนดดานความปลอดภยสนคาเกษตรและอาหาร มาตรการสขอนามยพช : แนวทางการเฝาระวง หลกการทำงานในการวเคราะหความเสยง ขอปฏบตการควบคมการใชยาสตว หลกการวเคราะหความเสยงของอาหารทไดจากกา รใชเทคโนโลยชวภาพสมยใหม การประเมนความเปนไปไดในการกอภมแพ รวม 33 เรอง อาหารฮาลาล 31

ผทตองปฏบตตามพระราชบ ญญตมาตรฐานสนคาเกษตร • ผผลต ผสงออก ผนำเขาสนคาเกษตรตามมาตรฐานบง คบ หรอมาตรฐานทวไป • ผประกอบการตรวจสอบมาตรฐานทตรวจส อบมาตรฐานสนคาเกษตรใหกบผผลต ผสงออก ผนำเขาสนคาเกษตรตามมาตรฐานบง คบ หรอมาตรฐานทวไป • ผจำหนาย และผมไวครอบครองเพอจำหนายส 32

เครองหมายรบรองมาตรฐาน เครองหมายรบรอง มาตรฐานบงคบ เครองหมายรบรอง มาตรฐานทวไป ใชกบสนคาเกษตรท ตองควบคมตาม มาตรฐา รบรองตาม มาตรฐานท นบงคบ 56 วไป มาตรา เพอความปลอดภยของผ เพอสงเสรมการผลต / หามมใหผใดใชเครองหมายรบรองมาตรฐานตามมา 33 บรโภค54 เวนแตเปนผผลต จำหนายสนคาทได ตรา ผสงออก

ตวอยางการปรบประสานมาตรฐาน ASEAN GAP พชอาหาร Codex : มกษ. GAP พชอาหาร (มกษ. 9001 -2556( สนคา ขายไดทวโ ลก 34

การเตรยมความพรอมดานมาตรฐานส นคาเกษตร เพอรองรบ AEC • การจดทำมาตรฐาน อาจตองกำหนดมาตรฐานบงคบในสนคาทป ระเทศไทยมความพรอม เพอปองกนการนำเขาสนคาดอยคณภา พ/คมครองความปลอดภยผบรโภค • การตรวจสอบรบรองมาตรฐาน โดยพฒนาศกยภาพหนวยตรวจ /เพมจำนวน • พฒนาระบบแจงเตอนความปลอดภยอาหาร /การ ตรวจสอบยอนกลบ ทงการสงออกและนำเขา • สรางเครอขาย /ความรวมมอใหมการสงเสร 35 มและนำมาตรฐานสนคาเกษตรไปใชในทกระ

ขอบคณคะ 36