Жоспары: І. Кіріспе. ІІ. Негізгі б лім.

Жоспары: І. Кіріспе. ІІ. Негізгі б лім. ө Тістерді егеуде болатын ас ынуларды пайда болу қ ң факторлары. Жансыздандыр ыш препараттарды олдану, олданбау ғ қ қ к рсеткіштері. ө Алды ы топ тістерін егеу ережелері. ңғ Егелген дентинді ор ау шаралары. қ ғ І II. орытынды. Қ IV. Негізгі олданыл ан дебиеттер. қ ғ ә

Тісті егеу-тістің қатты тіндеріне абразивті айналатын аспап көмегімен жүзеге асырылатын хирургиялық араласу. Бұл жергілікті жарақаттық әсер және көп жағдайда ағзаның стресстік реакциясымен: қорқыныш, үрей сезімдері, психоэмоциональды әсер, ауру сезімі және функциональды қызметтердің бұзылуы, нейро-эндокринді аппараттың, жүрек қан тамыр жүйесінің-артериялық қысымның өзгеруі, миокардқа қысым түсіп, оттегіге мұқтаждығы пайда болады.

Ауру сезімі — тісті егегенде пайда болатын ағзаның жауаптық рекциясы. Ауру сезімінің айқындығы: жүйке жүйесіне, ағзаның жалпы жағдайы, қатты тіндер патологиясының мінезі, аспаптардың айналу жылдамдығы және абразивті аспаптарды қолдану көрсеткіштері, егеу тәртібі және жансыздандыру препараттарын қолдану факторларына байланысты болады.

Тісті егегенде ауру сезімінің пайда болуы тістің ысуы, абразивті аспаптың вибрациясы әсерінен микрожарақат, ұлпаның күйуі және тістің қатты тіндерін көп мөлшерде егеу. Тістің ысуына келесі факторлар әсер етеді: айналу жылдамдығы, абразивті аспаптың диаметрі мен тіске түсіретін қысымы, тінмен жанасу ұзақтығы. Сол үшін тістің қатты тіндерін үзіп-үзіп егеу керек, абразивті ұзақ уақыт бір нүктеде ұстамау керек, қысымды азайту, диаметрі кішкентай абразивті аспаптарды пайдалану, тіс тіндерін суытып отырған дұрыс.

Вибрация, жо ар ы температура, механикалы ғ ғ қ ысым серінен келесі ас ынулар пайда болады: қ ә қ ан тамырларыны ке еюі, гиперемия, ан Қ ң ң қ йылулар. құ лпаны асептикалы абынуы. Ұ ң қ қ Пародонтта ы асептикалы абыну. ғ қ қ

Белгілі ережелер мен тәртіптерді сақтай отырып, дәрігер мүмкін болатын қателіктерді алдан ала біліп, өз жұмысын максимальды қауіпсіз етіп жасауға тырысады. Бұл үшін келесі жағдайларға көңіл аудару керек.

Әр науқас тісті егеу алдында ерекше психологиялық дайындықты қажет етеді. Науқаста ауру сезімі пайда болса, дәрігерге белгі беру керек, мысалы: сол қолын көтеру. Ауру сезімі пайда болса, науқас кенеттен, күтпеген іс әрекеттер жасамау керек екендігін түсіндіру. Тісті егеу, жансыздандырғыш препараттар көмегімен жүргізілу. Жақсы орталықтанған, жоғары абразивті қасиеті бар аспапты пайдалану. Жұмыс істер алдында бормашина жағдайы мен аспаптың ұштыққа дұрыс орнығуын қадағалау.

Аспапты толық тоқтағаннан кейін ауыз қуысынан шығару. Жарықтың жеткілікті көлемде түсуі керек. Тісті егегенде суытып отырған дұрыс. Бормашинаны ауыз қуысына енгізгеннен кейін қосу керек және қолды ыңғайлы етіп ұстау.

Жансыздандыр ыш препараттарды олдану, ғ қ олданбау к рсеткіштері: қ ө Жансыздандыру препараттарын қолдану науқастағы үрей, қорқыныш, ауру сезімдерін басу үшін қолданылады. Жоғарғы жақ борпылдақ болып келгендіктен инфильтративті анестезия жүргізіледі. Төменгі жақ қозғалмалы болғандықтан өткізгіштік анестезия жасалады. Жансыздандыруға кері көрсеткіш егер науқаста аллергиялық реакциясы болса.

Алды ы топ тістерді егеу ережелеріңғ Алды ы топ тістерді егегенде Н. Г. Аболмасов ж не ңғ ә Е. И. Гавриловты ауіпсіздік айма тары туралы ң қ қ м ліметтеріне с йену керек. ә ү К рек тістерде: ү — Кесу ырымен; қ — Экватор бойымен оральды ж не вестибулярлы ә беттерінде; — Мойын айма ында. ғ С йір тістерде: ү — У рвущего бугорка; — Экватор бойымен вестибулярлы, оральды ж не жанасу ә беттерінде.

20 -24 жаста ы адамны тіс сауытыны абыр асыны ғ ң ң қ ғ ң алы ды ы: қ ң ғ Жо ар ы жа та ы орталы к рек тіс кесу ыры ғ ғ қ ү қ 3, 05 0, 57 мм Б йір к рек тістерде 2, 61 ү ү 0, 22 мм С йір тістерде 2, 82 ү 0, 43 мм Т менгі жа та орталы к рек тісті мойын айма ында ө қ қ ү ң ғ (мм) Вестибулярлы бетінде 1, 77 0, 19 мм Оральды бетінде 2, 09 0, 22 мм Медиальды бетінде 1, 58 0, 17 мм Дистальды бетінде 1, 56 0, 17 мм

Б йір к рек тістерде 1, 62 ү ү 0, 11; 1, 78 0, 19; 1, 45 0, 13 ж не 1, 42 ә 0, 13 мм Т менгі жа та орталы к рек тістерді мойын ө қ қ ү ң айма ында ы абыр аларыны алы ды ы ж а ғ ғ қ ғ ң қ ң ғ ұқ болады. Медиальды бетінде 1, 21 0, 20 мм Дистальды бетінде 1, 22 0, 18 мм Вестибулярлы бетінде 1, 39 0, 18 мм Оральды бетінде 1, 47 0, 18 мм

Егелген дентинді ор ау шаралары. қ ғ Дентинді ор ау шаралары фторлак жа у. Лак жа у дентин қ ғ ғ ғ каналдарыны жабылуына негізделген. ң олдану дісі: тісті тазартып, кептіріп, сілекейден о шаулап, Қ ә қ лакты арнайы кисточка к мегімен ж а абат етіп жа ады, ө ұқ қ ғ 10 -15 с ауамен кептіру ажет. Лак тіс бетінде бірнеше к нге қ ү дейін са талады. қ лпаны инфекциядан, термиялы , химиялы ж не т. б. Ұ қ қ ә Тітіркендірулерден са тау шін тіске уа ытша қ ү қ пластмассадан дайындал ан сауыт кигізеді ғ (В. С. Емгахов, В. Н. Трезубов, МЗ. Штейнгарт). Десенситайзер. Дентин бетінде т здар пайда болады. ұ

орытынды: Қ Тісті егеген кезде дәрігер өз білімін жоғары дәрежеде көрсете отырып, асқынулардың алдын алу керек, және қателіктер жібермеуге тырысуы тиіс. Себебі, бір қателіктен пайда болған асқыну науқастың психикасына кері әсерін тигізуі мүмкін. Сол үшін дәрігер барынша науқасқа дұрыс ортопедиялық көмек көрсете отырып, науқастың көңілінен шығуы керек.

Негізгі олданыл ан дебиеттер: қ ғ ә В. Н. Трезубов, А. С. Щербаков, Л. М. Мишнев “Ортопедическая стоматология” Москва 2008. Н. Г. Аболмасов, Н. Н. Аболмасов, В. А. Бычков, А. Аль-Хаким “Ортопедическая стоматология” Москва 2003. Руководство по ортопедической стоматологии под ред. В. Н Копейкина; Москва 1993. www. stomfak. ru