Халы а к рсетілетін ққ ө медициналы к

Халы а к рсетілетін ққ ө медициналы к мекті қ ө ң т рлері мен принциптері. ү

ЖОСПАР: 1. ала т р ындарына емханалы ж не ауруханалы Қ ұ ғ қ ә қ к мекті йымдастыру. ө ұ 2. Профилактикалы б лімні негізгі міндеттері. қ ө ң 3. Ауыл т р ындарына медициналы профилактикалы ұ ғ қ қ к мекті йымдастыру. ө ұ 4. йелдерге к рсетілетін медициналы к мекті Ә ө қ ө йымдастыру. ұ 5. Физиологиялы б лім қ ө 6. Обсервациялы окушерлік б лім. қ ө 7. Балалар а к рсетілетін медициналы к мекті ғ ө қ ө йымдастыру. ұ 8. кімшілік шаруашылы б лімі. Ә қ ө

Халы денсаулы ын са тауды йымдастыруды азір і кезендегі т рлерін қ ғ қ ү ң қ ү білу. Тегін ж не а ылы медициналы хврдемтурглы т сінік. ә қ қ ү Емлгу-профилакпікалы мекемелерді мемлекетгік, са танлыру, жеке-меншік қ ң қ т рлерін білу. Оларды , рылымымен танысу жэне негізгі корсеткіштерін білу. ү ң қү Халы а емдеу-профилактикалы ж рдемді йымдастыру азіргі ққ қ ө ү қ уа ытта ете к рдеяі рі ж не иын да ж мыс екені рас. 1997 жылы қ ү ө ә қ ұ абылддн ан » аза стан Республикасында азаматгардъщ қ ғ Қ қ денсаулыгын са тау туралы, , за ьшда мемлекетгік саясат пен қ ң азаматтарды денсау-лы ьш са тауды негізгі принциптері ң ғ қ ң келтірілген: денсаулы са тау саласы, чда мемлекетгік кепіллітікті амтамасыз қ қ қ ету ж не азаматтарды ыктарын са тау; ә ң қүқ қ мемлекетгікденсаулы сактау йымдар кепілді к лем ше берінде қ ү ө ң к рсететін медициналы -сакитарлы , мемлекеттік- леуметтікж не ө қ қ ә ә д рі-д рмектік к мек к рсет\лі олайлылы ы. саба тасты ы меи ә ә ө ө ң қ ғ тегіндігі ж не оларды ж зеге асыруда ы жауапкершшігі; ә ү ғ

» аза стан Республикасьпгла азаматтарды денсаулы ын са тау Қ қ ң ғ қ туралы» занда ы халы а медігцнналы -санитарлы ж рдемді ғ ққ қ қ ә к р-сететін мекемелер ж йесі келт>ілген: емхана, а\г’/хана ө ү мекемелері; медащиналы -санитарлы болі: -; лер, анаменбаланы қ қ кор аумекемелері; диспансерлер, медициналык х: °лел ж рдем ғ ә орынлары; жекеменшік т рлеріне ү арамастансанаторк; : лык-курорттык мекемелер, медици-налы қ қ кооперативтер ж не озс а ла мекемелер. сондай-а жеке ә қ қ медащиналы практикамен ш гытдак андар. қ ү ғ лы Отан согысыны м гедекл-ері, о ан атысутлылар ж не Ү ң ү ғ қ ә солар а те естірціген адамдар шін Ресгп-блика кіметі шешімі ғ ң ү Ү бойьшша ар-наулы медициналы мекемелер рылады. қ қү Республиканьщ минис-трліктері, ведомстволары здеріие ө медициналы ж йе ру а а ьшы. Осы завда — қ ү қү ғ қ қ мемлекетгікешсу-профилактикалы ^<екемелеріні ы тары қ ң қүқ қ келтірілген.

Ж алпы практикалы д рігерлер азіргі уа ытга алалы жерлерде к п тараган қ ә қ қ қ ө жо. Ал ауылды жерлердегі д рігерлер медициналы ж рдемні барлы қ қ ә ң қ т рлерін к рсетеді. Сонды ган оларды азірді зінде жалпы практикалы ү ө қ қ ң ө қ д рігер деуге болады. ә Отбасы д рігері жан я м шелеріні б рін, я ни жа а туыл ан н рестеден ә ү ү ң ә ғ ң ғ ә бастап ересек адамдарды да емдеуі керек. Ал, отбасы д рігерлеріні ә ң ж мысын йымдастьфу шін бірталай ЖЗГДУЙ жасау ажет. Мысалы, ү ұ ү қ д рігерлерді т р ьш иі, ба ылауывда ы т ргындар а жа ын абылдау ә ң ү ғ ү қ ғ ү ғ қ қ б лмесі, к мекші мейірбике, д рігерлік аппаратурасы болуы керек. Б л лі де ө ө ә ү ә к бінесе шешілмей ж рген м селе. ө ү ә азіргі уа ытта ші аш ы медициналы -санитарлы к мекті Қ қ ғ қ қ қ ө йым-дасгараты дар — детге амбулаторлы -емханалы мекемелер. ү ң ә қ қ Б лар-ды рамына амбулатория (3 -5 д рігерлік мамавды бойынша ү ң қү ә қ абыддау ж ргізетін мекеме), емхана (кемінде 13 -15 маманды тан д рігерлік қ ү қ ө абылдау ж ргізіледі), диспансерлер, мамандандырыл ан емханалар қ ү ғ (стоматологиялы , физиотерапевтік, т. б. ), йелдер консуль-тациясы, қ ө фельдшерлік-акушерлік б лімшелер. ө

^ Бас ада денсаулы са тау мекемелерімен зара іс- рекет уйлесшін ж не қ қ қ ө ө ө саба тастыга н са гау. қ қ алалы емхананы рылымына мьшадай б лімдер йреді: гіркеу орны, Қ қ ң қү ө профилакгакалы белімі, емдеу кабинетгері, осымша диагаос-тикалы қ қ қ кабинетгер, кімшілік шаруашылы белімі. ө қ ТІркеу орныны ж мысы те ма ызды, себебі ауруларды д рігерлік ң ұ ө ң ө абылдауга жіберу, д рігерді аурулардьщ йіне ша ыру бойынша баруын қ ө ү қ йымдасшру, уа ытша е бекке жарамсызды парашн толтыру, аурулардьщ ұ қ ң қ д рігерлік абылдау а алдын ала жазылуы, ш ып ж рдем к рсетуге жаздыру ә қ ғ үғ ө ө ж не тагы бас а ж мыстар ат арады. ө қ ұ қ , алалык емхананы бакылауында 30 000 астам тур ындар болса, онда Қ ң ғ рамында профилактикалы б лімін ашу а болады. Профилактикалы б лім қү қ ө ғ қ ө мынадай кабинеттерден т рады: д рігерден б рын абылдау кабинеті, ү ә ү қ йеддерді абылдау кабинеті, ауру аупі жогары адамдарды іріктеу шін ә қ қ ү с рау ж ргізу кабинеті, диспансерлік ж мысты йымдастыру ж не ү ү ә диспансерлік ба ылау ж ргізу жатгарын са тайтьш кабинеті, санитарлы қ ү құ қ қ а арту ж не гигиеналык т рбие кабинеті, мі детті т рде диспансерлік ғ ә ә ң ү ба ылауда болатьшдарды абылдау кабинеті. қ қ

Профилактикалы б лімні негізгі міндеттері: қ ө қ — ауьфу аупі жо ары адамдарды ж не ауруларды тіркеуге алу; қ ғ ө — кезекті ж не алдын алу профилактикалы арауды йымдастыру ж не білікті ә қ қ ү ә емдеу ж ргізу; ү — диспансерлік арауды ж ргізуді йымдастыру ж не ба ылау; қ ү ү ә қ — ересек адамдар а ж не жас спірімдерге профилактикалы егу ж ргізуді ғ ө ө қ ү йымдастыру ж не ба ылау; ү ә қ — ауруларды алдын алу шін ал аш ы ж не кезекті профилакти-калы ң ү ғ қ ә қ шараларды ж ргізуді жоспарын жасау; ү ң — халы арасы да санитарлы -гагаеналы білімді насихатгау ж не зия ды қ ң қ қ ә ң да дылар а (ара ішу, темекі шегу, наша орлы , уыт марлы. т. б. ) арсы ж мыс ғ ғ қ қү қ қ ү ж ргізу ж не ж ріс-т рыс оз алуды аз болуы-ны , тама к п ішу, арты ү ә ү ү қ ғ ң ң қ ө қ салма ты болуды зияндылы ын т сіндіру. қ ң ғ ү Халы саны 400 000 астам ірі алаларда к п б лімді ауруханаларда, д рігерлік қ қ ө ө ә жо ары о у орц дарыны клиникаларьшда, шлыми-зертгеу инстгауітары ғ қ ң ң рамында консультациялы — диагаостикалы емхана ашылуы м мкін. Олардьщ қү қ қ ү негізгі міндеті — ауруларга арнайы жо ары мамандандырыл ан консультативтік ғ ғ ж не диагаостикалы к мек ә қ ө

Учаскелік д рігерді ережесіне е йкес ол мынадай ж мыстар аткарады: ә ң ә ү — емханада, й жа дайында зіне тіркелген т р ындарга уа тылы білікті ү ғ ө ү ғ қ д рігерлік ж рдем керсетеді; ә ә — жара атган андар а, улан андар а, та ы да сондай жа дайларда аурулар а қ ғ ғ ғ ғ жедел ж рдем к рсетуге міндетті: ә ө — ауруды тияна ты зерттеп аурухана а уа ытысы ца СіМдеуге жат- ызады; қ ғ қ ң қ — ажетті жа дайларда белім ме герушісін, бас а емхана маман-дарын, егер қ ғ ң қ кёрек болса бас а да денсаулы са тау мекемелерінен д рігерлерді ке ес алуга қ қ қ ә ң ша ьфады; қ — зіні к нделікті ж мысы да азіргі уа ытга ы жетістікті пайда-ланьш, ө ң ү ү ң қ қ ғ профилактикалы , емдеу, сауы тьфу, т. б. ж мыстарында жа а дістерді қ қ ү ң ө пайдаланады; — ауруларды азіргі уа ытта олданылып ж рген ережеге с йкес уа ьггша қ қ қ ү ө қ е бекхе жарамсызды сараптамасын ткізеді; ң қ ө

Емхананы ж мысын ба алау шін мынадай негізгі ң ү ғ ү статистикалык к рсеткіштер есептелінеді: ө Халы ты ауыру к рсеткіші = қ ң ө Алгашкы рет аныкталган аурулар т рінін саны \. !)’Ю ү Емхана а тіркелген т ргандарды саны Орта есеппен 1000 ғ ү ң адам а ша анда 1600— 1700 болуы м мкш. ғ ққ ү — Емхана а арайтын ндіріс ж мысшыларыны уа ытша ғ қ ө ү ң қ енбскке жарамсызды (УЕЖ) ауру жиілігі: қ А. 100 ж мысшы а есептегенде ауыру а байланысты ү ғ ғ УЕЖ-тын жа дай саны = ғ УЕЖ жагдай саны ______ х 100 ж мысшыларды жылды орта саны ү ң қ

Б. 100 ж мысшы а есептеге де ауыру а байланысты УЕЖ-ты к ндер ұ ғ ң ү саны = УЕЖ к ндер саны ү _______ х 100 ж мысшылардын жыдцык орта саны ұ Орта есеппен б л к рсеткіпггі де гейі 600 -1200 к н шамасывда. В. ү ө ң ң ү УЕЖ 1 жа дайыны орташа за ты ы = ғ ң ұ қ ғ УЕЖ к ндер саны ү УЕЖ жагдай саны Орта есеппен 6— 10 к н шамасында. ү — Ж мысшылар мен гмханага тіркелген т р ыіідар ү ұ ғ ызметшілерді алгаш ы арасында ал аш ы рет мугедек қ ң қ ғ қ рет мугедектік жагдайыны = ң болгаплар саны х 1000 аны талуы қ емханага тіркелген т р ыидарды жылдык орташа саны. обыр ауруыньщ ас ын ан ү ғ ң қ ғ жагдаііынын саны х 100 барлы аны тал ан обыр ауруыны 1 қ қ ғ ң жылда ы саиы ғ

Учаскелік аурухананы негізгі міндеттері: ң • : — тіркеяген жердегі барлы т р ы дар а — білікті д рігерзйк к мек қ ұ ғ ң ғ ө ө к рсегу (амбулаторлы ж не ауруханалы ); ө қ ә қ 226 Хогттаптчу т р ындарыньщ арасында аурушылды ты, ү ғ қ жара атгануды азайту; қ — амбулаториялы -емханалы к мек керсетуді азіргі уа ытга жа а қ қ ө ң қ қ ң туплері мен йымластыру дістерін колдану, аупупы анътктзу, ү ө емдеужетістікгерін енгізу; — фелвдшерлік-акушерлік б лімні ж не бас а денсаулы са тау ө ң ә қ қ қ мекемелеріні ж мысына басшьшы ету ж не бакылау ж ргізу. ң ұ қ ә ү 1980 жыдцардан бастап 10 -15 т сектік шагын учаскелік ауруханалар ө д рігерлік амбулатория а айналдырылды, ал кейбір жерлерде ә ғ орталы ауданды ауруханалар ауруларды емдеуді одан ері қ қ жал астыратын б лімше больш алды. Шамамен бір д рігерлік ғ ө қ ә амбулатория арама-гында 3 -4 мы адам болуы м мкін. қ ң ү Учаскелік аурухананы немесе амбулаторияны д рігерлері ң ң ә балаларды ж не ересек адмдарды бірдей абылдайды, ш гыл ә қ ү ж рдем к рсетеді ж не ша ыру бойынша йде де емдейді. ә ө ө қ ү

Орталы ауданды аурухана ж не онын аудан т р ындарына қ қ ә ү ғ ендеу-профилактикалы к мекті йы дастырудагы ма ызы қ ө ү ң ң Орталы ауданды аурухана аудан келеміндегі ауыл т ргандарына қ қ ү емдеу-профилактикалы ж рдем к рсететін негізгі мекеме. Сонымен атар б л қ ә ө қ ү басшылы жургізетін ж не йымдастьфушы медициналы к мекті сапасын, қ ө ү қ ө ң к лемін ба ылаушы орталы болып есептелінеді. ә қ қ Орталы ауданды аурухананы рамьша негізгі мамандыктармен бірге қ қ ң қү б лімдері бар аурухана ж не емдеу-диагаостикалы кабинеттері мен ө ә қ лабораториясы бар емхана, жедел ж не ш гал ж рдем к рсететін белім, ө ү ә ө патанатомиялы /> лім, йымдастырушылы -медициналы кабинет ж не қ ө ү қ қ ә осымша б лімдер (аптека, медициналы архив ж не т. б. ) кіреді. қ ө қ ә Орталы ауданды аурухананьщ т сек санына байланысты 6 турі болады: қ қ ө І т сектен жогары, ө 2. /300 -350 тесёкйк 3. 250 -300 т се гік, ө қ 4. 200 -250 т секгік, ө 5. 150 -200 т секгік, ө 6. 100 -150 т секгік. ө

Орталы ауданды аурухананы негізгі міндеттері: қ қ қ — аудан т ргандарьш ж не ауданны ү ө ң орталы ында ыларды жет-кілікті к лемде білікті ғ ғ ө мамандандырыл ан ауруханалы ж не емха-налы ғ қ ө қ медициналы ж рдеммен амтамасыз ету; қ ә қ — йьщдастьфушьільг -методикальі басшылы ұ қ қ қ жасау ж не аудан калемівдегі барлы денсаулы ә қ қ са тау мекемелерді ж мысьш ба ылау; қ ң ү қ — аудавдагы денсаулы са тау мекемелеріні қ қ ң ж мысьш жоспарлау, аржыландьф)’, ү қ материадды -техникалы жа ынан жабды тау; қ қ ғ қ — аурулы ты азайту, балалар лімін ж не жаліш лім қ ө ә ө к рсет-кішін т мендеіу ж не денсаулы ты ны айту ө ө ә қ ғ шін медициналы ү қ

Орталы ауданды аурухананы штатында дерматолог қ қ ң (тері ауруынны д рігері), фтизиатр (туберкулез ң ә ауруыны д рігері), пси-хиатр-нарколог, т. б. д рігэрлер ң ә ә арнайы диспансерлерде ж мыс істеу шін белгіленеді. ү ү Со ы жыдцары ауданаралы мамандандырыл ан ңғ қ ғ б лімдер ауыл т р ындарына медициналы ж рдем ө ү ғ қ ә к рсетуге кеп лес осты. Олар-дын т сек орны мен ө ү қ ө амбулаторяы -емханалы ж рдемінін к лемі т р ьщцар қ қ ә ө ү ғ санына байланысты болды. да ір т рі ү к шпелі бригадасы, о^п отгг ө. , Іньі ^анынаи ң уиымдастырылады. Ауыл т р ындарына меяициналы жэрдем керсетуді ү ғ қ уйымдастылуда ы ойлыстьік ғ Облысга қ г- руха-ІЭі — ү емд 7 г; р; ф5Ілактшсалк м^ қ ішівдегі е лкен рі к п ырлы ң ү ә ө қ емдеу-профилакгакалы мекемелер-. ді бірі. Оны қ ң ң негізгі ма саты — облыс т р ы дарына толы к лемде қ ұ ғ ң қ ө жо ары ғ

ЙЕЛДЕРГЕ К РСЕПЛЕПН Ә Ө ШД*У Ся £актш* ма сзты: қ йеллер денсаулыгын оріауды леумепік-медидйиаль. ^ ; д- ызын Ә қ ң ө ң т сіну, йевдерге медициналы к мек корсететін негізгі ү ө қ ө мскс-мелерді ж мысты йымдастыруж йесшен танысу, оны ң ү ү ү ң негіздерін білу. Б л мекемелердегі профилакгакалы жумысты ү қ йымдастырудын ерекІ^еліктері. йелдер денсаулы ын оргауда ы ү Ә ғ қ ғ олданылатын завдарды білу. қ :

Назар аудар андары ыз шін ғ ң ү к птен к п рахмет!!! ө ө