Та ырыбы: Медициналы т жірибедегі потенцияметрияқ қ ә

Та ырыбы: Медициналы т жірибедегі потенцияметрияқ қ ә Орында ан: К рі л Ж. ғ ә құ Қ абылда ан: Ногаева А. Н Қ ғ ара анды 2017 Қ ғара анды Мемлекеттік Медицина университеті Қ ғ СӨЖ

1. Потенциометрия аны тамасы: қ 2. Потенциометрияны теориялы ң қ негіздері: 3. Потенциометриялік титрлеу: 4. Потенциометрлік лшеу: ө 5. Потенциометрлік титрлеуді олдану: қ 6. орытынды: Қ Жоспары:

Потенциометрия — те герілген электродты потенциал мен электрохимиялы реакция а ң қ ғ атысушы оспаларды термодинамикалы активтілігі арасында ы т уелділікті аны тау а негізделген қ қ ң қ ғ ә қ ғ электрохимиялы зерттеуді т сілі. қ ң ә Потенциометрлік діс айтымды немесе айтымсыз гальваникалы элеменггердегі электродта пайда ә қ қ қ болатын электр потенциалдарыны айырымын лшеуге негізделген. М ны ерітіндідегі затты м лшері мен ң ө ұ ң ө физикалы -химиялы сипаттамасын аны тау шін олданады. қ қ қ ү қ Б л дісте олданылатын гальваникалы элемент индикаторлы , салыстырмалы деп аталатын екі ұ ә қ қ электродтан т рады. Б ларды тасымалсыз элемент болатындай бір ерітіндіге немесе аралары с йы ұ ұ ұ қ ос ыш ар ылы жал ас ан тасымалды тізбек ратын р т рлі ерітіндіге енгізуте болады. Индикаторлы қ қ қ ғ қ құ ә ү қ электродты потенциалы ерітіндідегі аны талатын иондарды активтігіне, я ни концентрациясына ң қ ң ғ т уелді. Ал оны м нін зге иондар а т уелсіз т ра ты потенциалы бар салыстырмалы, я ни алыпты ә ң ә ө ғ ә ұ қ ғ қ электрод к мегімен аны тайды. Талдауда олданатын потенциометрлік дісті басты арты шылы ы — ө қ қ ә ң қ ғ оны аса д лдігі, сенімділігі, сезімталды ы, о ай айталампазды ы, с йытыл ан, боял ан рі лайлы ң ә ғ ң қ ғ ұ ғ ғ ә ерітінділерге олдану м мкіндігі. Сондай-а , б л діспен алдын ала жеке б ліп алмай-а , екі не одан да к п қ ү қ ұ ә ө қ ө заттан т ратын рамдас б ліктерді де аны тай береді. Б л оны талдау м мкіндігіні ше берін ке ейте ұ құ ө қ ұ ң ү ң ң ң т седі. Б л дісті та ы да бір арты шылы ы сигналдарды, сенсорларды пайдаланып, титрлеу ісін ү ұ ә ң ғ қ ғ автоматты ж ргізуге, тіпті ед уір ашы ты тан (не к рші б лмеден де) бас ару а болады. ү ә қ қ қ ө ө қ ғ

Потенциометрия деп зерттеуді физикалы –химиялы ң қ қ дістеріні бірін айтады, б л дісті негізінде ә ң ұ ә ң индикаторлы электрод пен салыстыру электродынан қ растырыл ан тізбекті электро оз аушы к шін лшеу. құ ғ ң қ ғ ү ө Индикаторлы электродты потенциалы ерітіндегі ң зерттелінетін ион активтілігіне байланысты бол анды тан, электр оз аушы к шті лшеу ар ылы ғ қ қ ғ ү ө қ с йкес иондар м лшерін аны тау а болады. ә ө қ ғ Потенциометрия дісі тура ж не жанама ә ә потенциометрлік дістер болып б лінеді. Тура ә ө потенциометрлік дісте ион активтілігін немесе ә концентрациясын аны тау шін м лімет беруші қ ү ә индикаторлы электрод потенциалыны санды м ндері ң қ ә алынады. Жанама потенциометрлік дістер, к бінесе ә ө титрметрлік анализде эквиваленттік н ктені аны тау ү қ шін пайданылады. Потенциометрлік титрлеуді ү ң эквиваленттік н ктені титрлеп табу дісінен ү ә арты шылы тары бар; лайлы ж не бояулы биологиялы қ қ ә қ с йы тарды титрлеу м мкіндігі мен зерттеуді здіксіз ұ қ ү ү ж руі. ү

Потенциометрияны теориялы негіздерің қ дісті м ні. Талдауды потенциометрлік дістері, электрохимиялы яшы та пайда Ә ң ә қ ұ қ болатын электр оз аушы к шті талданатын ерітіндідегі аны талатын рамдас қ ғ ү ң қ құ б лік таралымына т уелділігін пайдалану а негізделген. Екі электрод потенциалыны ө ә ғ ң айырымы Э К болады, я ни Э К = Е Қ ғ Қ 1 -E 2 арапайым электролиттік яшы та екі электрод болады, оларды бірін Қ ұ қ ң индикаторлы электрод дейді. Оны потенцалы аны талынатын ион қ ң қ концентрациясына тікелей т уелді болады, екіншісін — салыстыру электроды дейді, ә оны потенциалымен салыстыра отырып, индикаторлы электродта ы потенциалды ң қ ғ лшейді. ө

Потенциометриялік титрлеу: Потенциометрлік титрлеу Эквиваленттік н ктені табу а негізделген ү ғ титрлеу реакциясына атынас ан осылысты тек біреуі ана электродты қ қ қ ң ғ былыс а араласатын бол анда, эквиваленттік н ктені ма ында құ қ ғ ү ң ң индикаторлы электродты потенциалы згереді. Айталы ыш ылды — ң ө қ қ қ негізді діс бойынша титрлегенде, шыны электродын хлоридті хлор-к міс ә ү ар ылы ж зеге асырады. М нда ы реакциялар тез тіп, со ына дейін толы қ ү ұ ғ ө ң қ ж реді. Жалпы потенциометрлік титрлеуді ж ргізу шін талданатын ү ү ү ерітіндідегі индикаторлы электрод пен салыстыру электродынан т ратын ұ тізбекті жина тайды. қ

Потенциометрлік лшеуө : Потенциометрлік лшеу олданылатын ө ө қ дістерді б рінде ә ң ә индикаторлы электрод потенциалыны аны талатын рамдас қ ң қ құ б ліктерді активтігіне, я ни концентрациясына т уелділігі ө ң ғ ә пайдаланылады. Сонымен атар б л діспен жалпы электрохимиялы қ ұ ә қ тізбекте ток тпей т р анда, онда ы электр коз аушы к шті лшейді. ө ұ ғ ғ ғ ү ө Тізбектен ток тсе, онда электродтар полюстенеді, я ни айтымсыз ө ғ қ ток к зі ретінде ж мыс істеп, Э К м ні тепе-те дік жайда ыдан ө ұ Қ ә ң ғ т мендейді. Тізбектегі осымша токтан м лдем арылу м мкін емес, ө қ ү ү сонды тан оны мейлінше 10 қ − 7 А шамасында азайту а тырысады. ғ

Потенциометрлік титрлеуді олдану: қ Потенциометрлік титрлеу дісі бойынша талдаулы р т рлі физика-химиялы ә қ ә ү қ м селелер шешіледі: ерітіндідегі бір не бірнеше заттарды концентрациясын ә ң аны тау; лсіз негіздер мен ыш ылдарды диссоциациялану т ра тысын табу; қ ә қ қ ң ұ қ кешенді осылыс т ра тысын аны тау; ерігіштік к бейтіндісін аны тау; қ ұ қ қ ө қ алыпты тоты у-тоты сыздануды потенциалын табу. қ ғ қ ң Потенциометрлік титрлеу дістері реакция т ріне байланысты т нбалау, ә ү ұ кешенді осылыс т зу, тоты у-тоты сыздану, бейтараптау дісі болып б лінеді. қ ү ғ қ ә ө Потенциометрлік титрлеуді суы бар ж не сусыз, рі аралас ерітінділерге ә ә олданады. Алайда, органикалы еріткіштерді ерітінді рамында кездесуі қ қ ң құ диффузиялы потенциалды д л аны тау а м мкіндік бермейді де, м ны қ ә қ ғ ү ұ ң салдарынан термодинамикалы лшемдерді аны тау иындайды. қ ө қ қ

Типы кривых потенциометрического титрования (Е — измеряемая ЭДС, . . .

орытынды: Қ Потенциометрия — теңгерілгенэлектродтыпотенциал менэлектрохимиялық реакцияға қатысушы қоспалардың термодинамикалық активтілігі арасындағы тәуелділікті анықтауға негізделген электрохимиялық зерттеудің тәсілі. Потенциометрлік титрлеу әдістері реакция түріне байланысты тұнбалау, кешенді қосылыс түзу, тотығу-тотықсыздану, бейтараптау әдісі болып бөлінеді. Потенциометрия әдісі тура және жанама потенциометрлік әдістер болып бөлінеді.

олданыл ан дебиеттерҚ ғ ә : лажанов. С. Аналитикалы химия: IIтомды о улы. II-том. Құ Қ қ қ О улы. Алматы: «ЭВЕРО» баспаханасы, 2005. қ қ Бірімжанов. Б. А. , Н рахметов. Н. Н. Жалпыхимия, 1992 ж ұ