Та ырыбы: ант диабетінде қ Қ диагностика

Та ырыбы: ант диабетінде қ Қ диагностика алгоритмі. Орында ан : Ерлан ызы А. ғ қ Тексерген: Данышбаева А. Б Тобы: ЖМ 13 -037 -01 қС. Ж. АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДА Ы Ғ АЗА ЛТТЫ МЕДИЦИНА Қ Қ Ұ Қ УНИВЕРСИТЕТІ КАЗАХСКИЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ ИМЕНИ С. Д. АСФЕНДИЯРОВА С Ж Ө Эндокринология

Жоспары : • 1. Кіріспе. антты диабет , жіктемесі , ауіп- атер Қ қ қ факторы ; • 2. Диагностика критерийлері ; • 3. К мірсу алмасу жа дайын зерттеуге ө ғ к рсетілімдер; ө • 4. Емдеу тактикасы. Негізгі диагностикалы қ шаралар тізімі ; • 5. Госпитализациялау бойынша к рсетілімдер ; ө • 6. Пайдаланыл ан дебиеттер. ғ ә

• антты диабет ( Д) Қ Қ – б л созылмалы гипергликемиямен ұ мінезделетін, инсулинні серециялануы, инсулинні ə рекеті ң ң немесе осы екі факторларды а ауларыны нə тижесі болып ң қ ң табылатын, метаболикалы (алмасулы ) топта ы аурулар. қ қ ғ • • Хаттама коды: PN-T-010 » антты диабет» Қ Терапевтикалы салада ы медициналы пункттар шін қ ғ қ ү • АХЖ-10 бойынша коды (кодтары): • Е 10 Инсулинге тə уелді антты диабет қ • Е 11 Инсулинге тə уелсіз антты диабет қ • Е 12 Тама тану жетіспеушілігімен байланысты антты диабет қ қ • Е 13 антты диабетті бас а да аны тал ан т рлері Қ ң қ қ ғ ү • Е 14 Аны талма ан антты диабет қ ғ қ

• Жіктемесі Диабетті негізгі типтері: Д 1 ж не Д 2. ң Қ ə Қ • 1 типтегі антты диабет ( Д 1) Қ Қ – инсулинні абсолюттік ң тапшылы ымен шарттал ан, к мірсу, сонан со метаболизмні бас а ғ ғ ө ң ң қ да т рлеріні б зылыстарына алып келетін, полиэтиологиялы ү ң ұ қ синдром. Д 1 й ы безіні инсулин ндіруші Қ ұ қ ң ө клеткаларыны (аутоиммунды н с асы) немесе кенеттен ң қ ұ қ (идиопатиялы н с асы) аутоиммунды б зылыстар н тижесінде қ ұ қ қ ұ ə дамиды. Ауру к бінесе 30 жас а дейінгі т л аларда дамиды (20 -25% ө қ ұ ғ жа дайларда кешірек). ғ • 2 типтегі антты диабет ( Д 2) қ Қ – инсулинні абсолюттік ң тапшылы ымен шарттал ан, к мірсу, сонан со метаболизмні бас а ғ ғ ө ң ң қ да т рлеріні б зылыстарына алып келетін, полиэтиологиялы ү ң ұ қ синдром. Ауру к бінесе 35 -40 жаста ы т л аларда дамиды (90%). ө ғ ұ ғ

• ауіп атерлі факторлар: Қ қ • Д 1 ауіп- атерлі факторлар: 1 Д бойынша Қ Қ қ Қ т ым уалаушылы , бір атар инфекциялы аурулар ұқ қ қ ( ызамы , т мау жə не т. б. ). қ қ ұ • Д 2 ауіп- атерлі факторлар: Д бойынша бай Қ қ қ Қ т ым уалаушылы , семіздік, АГ, анамнездегі ұқ қ қ гестациялы Д, 4, 0 кг жə не одан к п салма пен қ Қ ө қ туыл ан балалар, 4, 0 кг жə не одан к п салма пен бала ғ ө қ ту ан ə йелдер. ғ

• Диагностика критерийлері • 1 типтегі Д жар ын манифестті басталады: ш лдеу, Қ қ ө полиурия, салма ты азаюы, лсіздік ж не т. б. қ ң ə ə Диабетті б л т рі к бінесе жастар, оны ішінде ң ұ ү ө ң балалар шін мінезді. ү • 1 типтегі антты диабеттен, 2 типтегі антты Қ Қ диабетті айырмашылы ы, ол нау ас пен д рігер ң ғ қ ə шін бай алмай басталады. Симптомдар зіндік ү қ ө ерекшеліксіз ж не де бас а да к птеген аурулар ə қ ө кезінде кездесуі м мкін: лсіздік, д мкестік, е бекке ү ə ə ң абілеттілікті т мендеуі. 2 типтегі Д жиірек дене қ ң ө Қ салма ыны артуымен арт адамдарда ғ ң қ кездеседі. Біра со ы жылдары балалар арасында қ ңғ б л ауруды жиілеп кеткендігі бай алады. ұ ң қ

• К мірсу алмасу жа дайын зерттеуге к рсетілімдер: ө ғ ө • 1. Бірінші туысты линиясында ы туыстарда антты диабетті ң ғ қ ң болуы. • 2. Семіздік. • 3. 4, 0 кг жəне одан к п салма пен туыл ан балалар. ө қ ғ • 4. 4, 0 кг жəне одан к п салма пен бала ту ан əйелдер. ө қ ғ • 5. Анамнезінде гестационды диабеті бар əйелдер. қ • 6. АГ. 140/90 мм. с. б. . • 7. Анамнездегі гипергликемия. • 8. Кардиоваскулярлы б зылыстарды болуы. қ ұ ң • Классикалы симптомдар (ш лдеу, полиурия, əлсіздік, ж деу) қ ө ү бол ан кезде, сонымен атар оларды болма ан жа дайында да, ғ қ ң ғ ғ антты диабетті диагностикасы келесі алгоритм бойынша ж зеге қ ң ү асырылуы ажет. қ

• Емдеу тактикасы — д рігермен аны талады. ə қ • Семіздік барлы т рінде сынылады қ ү ұ • 1. мір салтын згерту: Ө ө • — белсенді режим; • — темекі тартпау; • — тама тануды згерту: майлы, т тті, ннан жасал ан қ ө ə ұ ғ тама тарды шектеу; жеміс-жидектер, к к ністерді қ ө ө пайдалану; • — зін зі ба ылау – д рыс тама тану, физикалы ө ө қ ұ қ қ белсенділік, гликемияны зін ба ылау а йрену шін, ө қ ғ ү ү диабет мектебіне жіберу (немесе эндокринолог а). қ

• Негізгі диагностикалы шаралар тізімі: қ • 1. Бойын, дене салма ын лшеу. ғ ө • 2. ОТ жəне ОБ, ОТ/ОБ индексін аны тау. қ • 3. Артериалы ысымды лшеу. қ қ ө

• Негізгі ж не осымша д рі-д рмектер тізіміə қ ə ə Кома кезінде – тез арада анда ы глюкоза де гейін қ ғ ң аны тау. Гликемия 2, 8 ммоль/л жə не т мен болса – қ ө тамырішіне 40 мл 40% глюкоза немесе б лшы етішіне ұ қ гликагон, нау асты стационар а жеткізу. қ ғ Жо ары гликемия кезінде, нау асты тыныс шы ар ан ғ қ ң ғ ғ ауасында ацетон иісі немесе ацетон а зə рді о анализі ғ ң ң болса – ыс а ə сердегі инсулинді физиологиялы қ қ қ ерітіндіде араластырып вена ішіне ю 0, 1 бір/кг/са құ ғ есебінен жə не стационар а тасымалдау. ғ • Д осыл ан аурулар кезінде (ЖИА, артериалы Қ қ ғ қ гипертензия, миокард инфаркты, инсульт жə не т. б. ), – тиісті хаттамалар а сə йкес жə рдем. ғ

• Жабды тар тізімі: қ • 1. Бой лшегіш. ө • 2. Медициналы таразылар. қ • 3. Сантиметрлік лента. • 4. А лшеу аппараттары. Қ ө • 5. ФАП персоналдары мен емделушілер шін салауатты мір ү ө салты туралы медициналы əдебиет. қ • Ем тиімділігіні индикаторлары: ң Д нау астарды жəне Д Қ қ Қ ауіп атерлі факторларымен нау астарды аны тау, оларды ем қ қ алу шін дəрігерге жолдау, дəрігер та айындауларын ү ғ орындауды, дене салма ыны динамикасын ба ылау, салауатты ғ ң қ мір салтын ж ргізу, диабет профилактикасы туралы ө ү т р ындар арасында санитарлы — а артушылы ж мыстар. ұ ғ қ ұ

• Госпитализациялау шін к рсетімдерү ө • Нау ас д рігер консультациясына қ ə жіберіледі: • 1. Д к дік бол анда. Қ ү ғ • 2. Д нау асты ахуалы нашарласа. Қ қ ң

• Пайдалан ан дебиетті тізбесі ғ ә ң I. Ауруларды диагностикасы ж не емдеу хаттамалары ң ә (Приказы № 764 — 2007, № 165 — 2012) I. Хаттаманы дайындау барысында пайдаланыл ан дебиеттер: 1. ғ ə Консенсус по диагностике и лечению сахарного диабета, заболеваний щитовидной железы, метаболического синдрома. Б. Р. Базарбекова, М. Е. Зельцер, Т. Ф. Косенко, Ш. С. Абубакирова. Астана, 2005 2. Профилактика через первичное здравоохранение /Под ред. L. Dobrossy. — Одиссей, 2003. 168 с. Примечания: 1. ИМТ – индекс массы тела. Высчитывается по формуле: вес в кг / (рост в м). . В нормеу женщин — до 25 кг/м. , у мужчин – до 27 кг/м. 2. ОТ – окружность талии 3. ОБ – окружность бедер