ТА ЫРЫБЫ: Қ К сіпкерлік ә ызметтегі т

ТА ЫРЫБЫ: Қ К сіпкерлік ә ызметтегі т уекелдер қ ә Орындаған: Айтжан Армант Э-

Т уекелділік ымы к сіпорын ресурстарыны бір ә ұғ ә ң б лігін жо алту ы тималдылы ы. Нары ты ө ғ қ қ экономикасы дамы ан елдерді т жірибесі бизнесті ғ ң ә ң т уекелсіз болмайтынын к рсетеді. ә ө Т уекелді зін- зі са тандыру есебінен ж не ә ө ө қ ә хеджирлау жолымен т уекелді б ліктерін бас а ә ң ө қ фирмалар а беру ар ылы азайту а болады. Шет елдерде ғ қ ғ т уекелді азайтуды ке тара ан т сілі – хеджирлау ә ң ң ғ ә (аудармасы – жо алтулардан са тау). ғ қ

К сіпкерлік т уекел ә ә — німдерді тауарларды, ызмет ө қ к рсетулерді ндірумен, оларды ткізумен, тауар-а ша ө ө ө қ ж не аржы операцияларымен, коммерциямен ә қ байланысты кез келген ызмет т рінде пайда болатын қ ү леуетті м мкін ауіптілік, ресурстарды ы тимал ә ү қ қ жо алтулар. Ол ресурстарды к тпеген, есептелмеген ғ ң ү шы ыны ретінде немесе ресурстарды тымды ғ ұ пайдалану а есептелген н с амен салыстыр анда ы ғ ұ қ ғ ғ табысты ала алмауы ретінде сипатталады.

Тәуекелділіктің бірнеше түрі бар өндірістік коммерциялық қаржылық инвестициялық нарықтық

Өндірістік тәуекел. Бұл өнімді өндірумен және оны өткізумен байланысты. Бұл тәуекелге өнімнің белгіленген көлемінің өзгеруі және өткізу қарқыны, материалдық және еңбек шығындарының артық жұмсалуы. Нарықтағы баға деңгейінің кемуі, брак, рекламация т. б. себептер тікелей ықпал жасайды. Коммерциялық тәуекел – бұл кәсіпкердің сатып алған өнімді нарықта өткізуінде пайда болады. Коммерциялық келісім жағдайында бағаның төмендеуін, тауар өткізуде кездесетін қосымша шығындарды ескеру керек.

Қаржылық тәуекел – қаржылық кәсіпкерлік ісінде кездеседі. Мысалы, қаржылық келісім тәуекелділік шарттасушылардың бір жағының төлем қабілеттілігінің кемдігінен пайда болуы, т. б. Инвестициялық тәуекел – бұл кәсіпорынның өзінің және сатып алған құнды қағаздарының құнсыздануы арқылы болуы мүмкін. Нарықтық тәуекел – бұл ұлттық ақша бірлігінің нарықтағы процент ставкасының немесе шет ел келісім серіктестіктерінің валюта курсының өзгеруімен байланысты.

К сіпкерлік т уекелді туындататын факторлар ә ә К сіпкерліктегі т уекел бір атар факторларды ә ә қ ң болуымен байланысты, я ни жо алтуларды ғ ғ ң туындау ы тималдылы ын жо арылата қ ғ ғ отырып, сол немесе зге іс- рекеттерді ө ә ту ызатын шарттармен сипатталады. М ндай ғ ұ шарттар к сіпкерді зіні белгілі бір ә ң ө ң іс- рекеттері н тижесінде к сіпкерлік ә ә ә рылымдарды ішкі ызмет сферасында, құ ң қ сондай-а бизнесті орша ан ортаны , я ни қ қ ғ ң ғ мемлекеттік органдарды , ң жабды таушыларды , б секелестіктерді қ ң ә ң рекеттеріні серінен туындайды ә ң ә.

Компанияларды аржылы т уекеліні де гейіне сер ететін қ қ ә ң ң ә негізгі факторлар Объективтік Субъективтік — елімізді экономикалы даму де гейі; ң қ ң — Макроэкономикалы к рсеткіштерді қ ө ң динамикасы; — елімізді инфляциялы су ар ыны; ң қ ө қ қ — аржы нары ында ы жеке қ ғ ғ сегменттерді б секелестік де гейі; ң ә ң — компанияларды аржылы ызметін ң қ қ қ мемлекеттік реттеуді сипаты; ң — форс-мажорлы топтарды қ ң факторлары. — Омпанияларды аржылы ң қ қ стратегиясыны негізгі параметрлері; ң — м мкін болатын т уекелді ү ә ң саясатына менеджерлер меншік иелеріні к з арастары; ң ө қ — меншікті капиталды к лемі; ң ө — пайдаланылатын капиталды ң рамы; құ — аржы менеджерлеріні біліктілік Қ ң де гейі. ң

• Инфляциялы т уекелқ ә • Салы ты т уекел қ ә • Несие т уекелі ә • Депозиттік т уекел ә • Валюталы т уекел қ ә • Инвестициялы т уекел қ ә • Пайызды т уекел қ ә • Бизнес т уекел ә аржылы т уекелді т рлері Қ қ ә ң ү

К сіпкерлік т уекелді ба алау ә ә ғ дістері ә К сіпорынны т уекелдерін ба алауды негізгі дістері ә ң ә ғ ң ә болып статистикалы дістер есептеледі. Оларды қ ә ң ішіндегі перспективалы діс аржылы т уекелдерді ә қ қ ә факторлы талдау (факторлы ж йе моделін олдану) қ қ ү қ болып табылады. Мысалы, диверсификациялан ан ғ инвестициялы т уекелді инвестиция объектісіні даму қ ә ң перспективаларыны бар-жо ты ы бойынша, ң қ ғ б секелестік де гейі, тапсырыстар саны, келісілген ә ң шарттар саны бойынша, ал диверсификацияланба ан – ғ несиелер бойынша пайызды м лшерлемелер, қ ө инфляциялы к тілімдер, ел экономикасыны дамуыны қ ү ң ң жалпы беталыстары бойынша ба аланады. ғ

Т уекелдерді бас ару дістеріә қ ә Т уекелді бас ару дегеніміз ә қ – т уекел ә факторларын бейтараптандыру ж не талдау ә дістеріні жиынты ы. ә ң ғ Т уекелді бас ару рдісін 6 саты а б луге ә қ ү ғ ө болады: 1) Ма сатты аны тау қ қ 2) Т уекелді ай ындау ә қ 3) Т уекелді ба алау ә ғ 4) Т уекелді бас ару дістерін та дау ә қ ә ң 5) Та дал ан дісті олдану ң ғ ә қ 6) Н тижелерді ба алау ә ғ