Тақырыбы: «Фермент» туралы түсінік қалыптастыру Ферменттердің құрылымы мен белсенді орталығы туралы түсінік. Осы сабақтың көмегімен қол жеткізілетін оқу Мақсаттары: 1. 2. 3. фермент түсінігін анықтау. Ас қорыту процесіндегі органикалық заттар мен тиісті ферменттердің арасында байланысты орнату ферменттердің белсенділігіне әр түрлі жағдайлардың (температура, р. Н) әсерін зерттей алады. Оқушылардың көпшілігі: 1. «Ферменттер» түсінігіне анықтама бере алады, 2. ас қорыту процесіндегі органикалық заттар мен тиісті ферменттердің арасында байланысты орната алады. 3. Ферменттердің белсенділігіне әр түрлі жағдайлардың (температура, р. Н) әсерін зерттей алады. Кейбір оқушылар: Оқушылар белсенді орталықты көрсетіп, ферменттің моделін құрастырады немесе суретін салады. Белсенді орталықтың пішіні өзгерсе не болатындығын талқылап, мұны ферменттің пішіні температура немесе p. H-тың себебінен өзгере алатындығы туралы пікірмен байланыстырыңыз, осы себептен фермент оңтайлы температура мен p. H-қа ие.
• Ферменттер- Ферменттер лат. fermentum - ашытқы (энзимдер – enzyme - ашытқылар) – тірі ағзаның биохимиялық реакциясын тездететін (катализдеу), ақуыз молекулаларынан (протеиндерден), РНҚ немесе олардың комплексті қосылыстарынан тұратын биологиялық активті органикалық заттар. *Реакция соңында еш өзгеріссіз қалады
Жасушада 10 мыңдаған ферментативтік реакциялар өтеді. Барлық биохимиялық процесс ферменттер көмегімен жүреді. Бір ферменттің жұмысының тежелуі ағзаны өлімге әкеледі М: 1. . Кесек етті ыдырату үшін химикке 3 -4 атмосферада 4 тәулік 100 градустан жоғары температурада қыздыру керек ал, ас қорыту жолында 4 -5 сағатта ыдырап кетеді
Ферменттердің қасиеттері: ФЕРМЕНТЫ ПРОТЕИндер Белокты бөлігі (апрофермент) ПРОТЕИДтер Белоксыз бөлігі (кофермент)
Нәруызды бөлігі – субстраттың бекінуін қамтамасыз етеді. Коферменттер – нәруызды емес бөлігі, катализды жүзеге асырады.
Ферменттердің құрылысы Әр ферментте бірегей үш құрылым болады Әр ферменттің өз белсенді орталығы бар Фермент тек бір реакцияны катализдейді Э. Фишердің “құлып және кілт” теориясы Фермент әсер ететін зат субстрат Фермент молекуласының катализдік белсенділігі бар бөлігі белсенді орталық
Субстрат Фермент-субстраттық кешен Фермент Өнім
Ферменттің жұмыс істеу принципі “кілт-құлып” механизмі фермент Субстрат “ферментсубстрат ” комплексі Фермент өнім
Ферменттердің әсер ету механизмі
Ферменттердің жұмыс жасайтын ортасы Қалыпты температурада Қалыпты қысымда Әлсіз қышқылдық ортада Әлсіз негіздік ортада жұмыс істейді. Әр ферменттің р. Н көрсеткіші өзіне тән болады.
11 Кейбір ферменттер үшін р. Н оптималды жағдайлары Фермент Оптимум р. Н Пепсин 1, 5 Трипсин 7, 7 Катал аза 7, 6 Аргиназа 9, 7 Фумараза 7, 8 Рибонуклеаза 7, 8
р. Н ортасының әсерінен органикалық заттардың өзгерісі.
Температураның әсерінен органикалық заттардың өзгерісі.
Қалыптастырушы бағалау тапсырмасы Оқушылар белсенді үлескілерді көрсете отырып, ферменттің моделін құрастырады немесе суретін салады. Соңынан олар белсенді үлескілер қабылдай алатын субстраты құрастырады немесе суретін салады. Бұл модельді ферменттердің бір реакцияға ғана тән екенін талдауға қолданады. Белсенді үлескінің қызметін жазбаша түсіндіреді, бұны ферменттің пішіні температураның немесе p. H тың әсерінен өзгеруі мүмкін, осы себептен фермент оптималды температураға және p. H қа ие деген оймен байланыстыру қажет.
Скачать презентацию Тақырыбы Фермент туралы түсінік қалыптастыру Ферменттердің құрылымы мен
фермент.pptx