Т ркістан — 2014ү Факультеті: Жалпы медицина

Т ркістан — 2014ү Факультеті: Жалпы медицина Кафедрасы: Зертханалы п ндер қ ә Та ырыбы: Бауырды биохимиясы қ ң абылда ан: Шалхарова Ж. Н Қ ғ Орында ан: Рустамов Д. А ғ Тобы: ЖМ-017. А. Ясауи атында ы Халы аралы Қ ғ қ қ аза – т рік университеті қ қ ү

Жоспар Кіріспе Негізігі б лімө — Бауырды анатомо-физиологиясы ң — Бауырда ж ретін биохимиялы процесстер ж не ү қ ә оны адам организмінде алатын ма ызы ң ң Бауыр биохимиясы К мірсу алмасуында бауырды ат аратын ызметі ө ң қ қ орытынды б лім Қ ө

Бауыр(Hepar)- рса уысыны о жа ында, құ қ қ ң ң ғ к кет к мбезіні астында т менгі абыр алар а ө ү ң ө қ ғ ғ таяу жататын м ше. Т сі ыз ылт о ыр, ү ү қ ғ қ ң консистенциясы ж мса. К п б лігі о жа ұ қ ө ө ң қ абыр алар астында, кішкене б лігі сол жа рса қ ғ ө қ құ қ астында орналас ан. Бауыр к п ырлы призма қ ө қ т різді майда б лшектерден рал ан. Салма ы ә ө құ ғ ғ 1, 5 кг. Орташа есеппен ересек адам салма ыны ғ ң 2 -3% райды. құ Бауырды анатомиясы ң

Кв. 1; 64%Кв. 2; 22% Кв. 3; 11% Кв. 4; 4%Бауырдын рамықұ

1. Ас орыту – е ірі ас орыту безі болып табылады. қ ң қ Онда т, т ыш ылдары (12%), фосфатидилхолин (4%), ө ө қ қ холестерол (0, 7%), тура билирубин, а уыздар, стероидты қ гормондар ыдырауыны німдері, электролиттер, д рілік ң ө ә препараттарды метаболиттері т зіледі. т та ам ң ү Ө ғ майларыны эмульгирленуін ж не орытылуын амтамасыз ң ә қ қ етеді. 2. Экскреторлы ызметі – тті рамында билирубин, қ ө ң құ креатинин, мочевина, ксенобиотиктер ж не оларды ә ң залалсыздандырылу німдері, холестерол шы арылады. ө ғ 3. Секреторлы –альбумин ж не бас а белоктар ә қ фракциясыны , ан ю ж йесі белоктарыны , ң қ ұ ү ң липопротеиндерді , глюкозаны , кетон денелеріні , ң ң ң кретинні синтезі ж не ан а б лінуі ң ә қ ғ ө Бауыр биохимиясы

Бауыр глюкостатикалы ызмет қ қ ат арады. Бауырда гликогенез, қ глюконеогенез, гликогенолиз процесстері ж реді. Бауыр осы процестерге байланысты ү анны рамында ы глюкозаны алыпты қ ң құ ғ ң қ м лшерін т ра ты етіп стап т рады. ан ө ұ қ ұ ұ Қ рамында глюкозаны алыпты м лшері құ ң қ ө 3, 4 — 5, 6 ммоль. л К мірсу алмасуында бауырды ө ң ат аратын ызметі қ қ

Гликогенез Гликогенолиз

Ішектен ан а т скен глюкоза бауыр а қ ғ ү ғ тасымалданып, онда гликоген синтездейді. Бауыр гликогені резервті, я ни к мірсуларды арты ғ ө ң қ орыны жиналуы болып табылады. Та амда қ ң ғ к мірсуларды толы болмауы кезінде олар ө ң қ организмде майлар мен белоктарды ыдырауынан ң т зіледі. анда глюкоза м лшеріні азаюына ү Қ ө ң байланысты бауырда гликогенні ыдырауы ж ріп, ң ү ан а глюкозаны шы уы ж реді. Осы ан қ ғ ң ғ ү ғ байланысты анда ы глюкозаны салыстырмалы қ ғ ң т ра тылы ы са талып т рады. Жануарларды ұ қ ғ қ ұ ң организмінде к мірсуларды ыдырауы оттексіз с т ө ң ү ыш ылына дейін ыдырау жолымен (анаэробты қ қ қ гликолиз) ж не к мірсуларды ыдырау німдеріні ә ө ң к мір ыш ыл газы мен су а дейін тоты уы ө қ қ ғ ғ жолымен ж реді. ү

Холестерин синтезі Липопротейдтердің түзілуі Қимыл-координациялық Липогенез Липидтер алмасуында бауырды ат аратын ң қ ролі Липолиз. БМҚ синтезделеді тотығу прцесіне ұшырайды Кетон денелерінің синтезделуіЛипонеогенез Глицерин тотығуы

◦ ТАГ ні синтезі фосфатидті жолмен ң ж реді. Алдымен глицерин активтенеді АТФ ү пен рекеттесіп, глицерофосфат т зеді, ал ә ү со ы нім екі активті БМ осып, ТАГ ңғ ө Қ қ т зеді. Б л реакция азотты негіздер к п ү ұ ө болса шамалы ж реді, себебі, фосфатид ү ыш ылы ФЛ т зу шін ж мсалады. қ қ ү ү ұ Липогенез

ТАГ к мірсулардан ө синтезделеді. Б л реакцияны ұ ң м ні: к мірсулар энергия к зі ә ө ө ретінде пайдасы шамалы осылыстар, сонды тан да қ қ олар липидтерге айналып тоты анда к п энергия береді. ққ ө Липонеогенез

ЛП-тер дегеніміз белокпен байланыс ан р т рлі липидтер. қ ә ү ызметі липидтерді Қ тасымалдау а атысады. ХМ ғ қ сас. ЛП ты ызды ы те ұқ ғ ғ ө т мен, жо ары т рлеріне ө ө ғ ү ажыратылады. Бауырда липопротейдтер т зіледі ү

Биохимияда тамактануды резорбция жане пострезорбция фазаларына агзанын босау кундери (постты сактау кезинде) ягни толык ашыкканда боледи. Бул еки фазалардын озара алмасуында макроэргиялык байланыс концентрациясъ кан плазмасында аныкталады жане гормондар мен вегетативти нерв жуйесимен реттеледи

Бауырда тускен субстраттардан гликоген жане майлар синтезделеди. Гликоген бауырда деполанады (жиналады), майлар тыгыздыгы оте томен липопротеин (ТОТЛ) туринде канга туседи. Булшыкет тиндеринде глюкозадан гликоген коры толыктырылады, ал аминкышкылдан акуыздар синтезделеди. Май тиндерине майлар бауыр жане асказан ишек жолдарынан туседи, сосын май тамшылары ретинде деполанады. Журек жане жуйке тиндери глюкозаны энергия кози ретинде пайдаланады. Журек булшыкет клеткалары барлыгымен коректенгиш ретинде танылады, ойткени ол баскада субстраттардан энергия алады.

Мочевина синтезіГлутамин ж не аспарагин ыш ылы синтезіә қ қІшекте т зілген улы німдерді усызданү ө

Бауыр — организмні биохимиясың орытынды Қ

Гуанидиацетат + Метилоноин —-> (Креатин) + Гомоцистеин. Креатин синтезі

Пайдаланыл ан дебиеттерғ ә 1. Шалхарова. Ж. Н. , Шырынбекова. Б. Ж «Биологиялы химия п нінен лекциялар қ ә жина ы» Т ркістан 2008, 90 бет ғ ү 2. Тапбергенов «Клиникалы биохимия» қ 3. www. medicinform. net