Түбір өзектерін обтурациялауға арналған материалдар Түбір өзектерін

Түбір өзектерін обтурациялауға арналған материалдар

Түбір өзектерін обтурациялауда қолданатын материалдар : • 1. Пластикалық қатпайтын пасталар – уақытша обтурацияға арналған материалдар • 2. Пластикалық қатқыш материалдар: • - фенол-формалин негізіндегі • - мырыш оксиді және эвгенол негізіндегі • - кальций гидроксиді негізіндегі • - полимерлер мен қара май (смола) негізіндегі - шыныиономерлі цементтер

Түбір өзектерін обтурациялауда қолданатын материалдар : • 3. Қатты толтырғыштар (филлерлер) • - альфа- и бетта – фазасындағы гуттаперчалар • - күміс штифттер • - титан штифттер • - акрил штифттер • - шыныталшықты штифттер

Пластикалық қатқыш материалдар • түбір өзектерін өз бетінше толтыру үшін қолданылуы мүмкін • Филлермен (штифт) түбір өзегінің қабырғалары арасындағы бос орынды толтыратын герметик (силер) рөлін орындайды.

Штифтсіз пасталарды қолдану бірқатар кемшіліктерге ие: • түбір өзегін тығыз үш өлшемді толтырудың қиындығы; • түбір өзектің ұшынан пломбылық материалдың шығып кету қаупі; • енгізілген өлшемге пропорционалды материалдың семуі; • материал қатқанға дейін және кейін сорылудың және шайылудың болу мүмкіндігі.

Пластикалық қатқыш материалдар. Талаптары: • Түбір өзегінің қабырғаларына жабысуы керек; ; • Түбір өзегіне енгізу жеңіл болу керек; • макро- және микроөзекшелер жүйесінің жеткілікті герметикалығын қамтамасыз етуі; • Кеңістік тұрақтылық; • рентгеноконтрасттылық; • Қатқан соң семудің болмауы; • Толтырғыш бөлшектер кіші өлшемді болу керек.

Пластикалық қатқыш материалдар. Талаптары: Қатты тіс тіндерін боямау керек; Бактериостатикалық қасиеті болу керек; Баяу қату керек; Ауыз суйықтығында ерімеуі керек; Периодонт тіндеріне төзімді болу керек; Өзектен шығарып алып тастау үшін белгілі бір реактивтерде еріуі өажет; • Иммундық жауапты шақыра алмауы керек; • Мутагенді және тератогенді қасиеттінің болмауы. • • •

Фенол-формалин негізіндегі материалдар • 1874 г. – Witzel тіс ұлпасына әсер ету үшін трикрезол-формалинді қолданды; • 1904 г. – Buckley өлеттенген ұлпасы бар тістерді емдеу үшін трикрезол мен формалиннің бірдей мөлшерлерін қолдануды ұсынды; • 1912 г. – Альбрехт резорцин-формалді әдісті ұсынды (түбір өзектерін импрегнациялау).

80 жылдардағы эксперименттерде дәлелденді: Формокрезол мен формальдегидтің: • Цитотоксикалығы; • Мутагенділігі; • канцерогенділігі; • Организмде жүйелік бөлінудің мүмкіншілігі (периодонт, лимфа түйіндері, бауыр, бүйрек және т. б).

Басқа да жағымсыз жақтары: • аллергиялық реакциялардың жиі болуы; • Формальдегидпен фиксирленген өзіндік тінге жасушалық иммунды жауаптың дамуы; • Тістің қатты тіндерінің күлгін түске тұрақты боялуы. • Бірқатар елдерде резорцин-формалинді әдіске тиым салынған!!!

Өкілдері: • • • Spad Endoform Forfenan Resoplast Резодент Крезопаста – Формальдегидтің жағымсыз әсерлерін азайту үшін құрамына глицерин және реактогенді параформальдегид қосылған.

Мырыш оксиді және эвгенол негізіндегі материалдар. Қасиеттері: • Жақсы иілгіштік • Рентгеноконтрасттылық • Дене температурасында тіс қуысында тез қатады • Антибактериальды және қабынуға қарсы әсерге ие • Түбір ұшына өтіп кеткен жағдайда периодонтты тітіркендірмейді

Құрамында эвгенол бар материалдардың кемшіліктері : • Кең апикальды саңылау арқылы түбір өзегінен шайылып кетуі мүмкін. • Материалдарлың құрамында болатын кортикостероидты гормондар сүйек тінінің регенерациясын тежеуі мүмкін. • Құрамындағы альдегид мутагенді және цитотоксикалық әсер етуі мүмкін.

Өкілдері: • • • Эндометазон Эндофил Эстезон Тиэдент Эодент-нормал Тублисил Шығару формасы – «ұнтақ - сұйықтық» .

Кальцийқұрамды материалдар • • Тітіркендіргіш қасиеті жоқ. Тіндік сұйықтықтарда аздап ериді. Остеогеннді эффект көрсетеді. Айқын антибактериальды және қабынуға қарсы әсерге ие.

Өкілдері: • • • Seal. Apexit Calcibiotic Root Canal Sealer Фосфадент-био Sankin Apatite Root Sealer Шығару формасы – «ұнтақ - сұйықтық» , «паста - паста» .

Полимерлер мен қара май негізіндегі (смола) материалдар • • • Келесі қара май түрлері қолданылады: - синтетикалық - эпоксидті - акрилді - полиэтиленді - поливинильді Жеткілікті биоүйлесімді, жақсы физикохимиялық қасиеттерге ие.

Өкілдері: • • Diaket AH – 26 AH Plus Top. Seal Endo-Fill Виэдент Шығару формасы – «паста - паста»

Шыныономерлі цементтер • Тістің қатты тіндеріне жақсы жабысады • Түбірлік өзекті сапалы герметизирлеуге қабілетті • Пролонгирлі жұмыс уақытына және қату уақытына ие • НО!!! • ШИЦ ті түбір өзегінен шығарып алып тастау көп жағдайда мүмкін емес.

Өкілдері: • • Ketac – Endo Endion Endo –Jen Стиодент

Түбір өзегінің обтурациясы мүмкіншілігінің критерийлері : • Ауырсынудың, ісінудің, абсцесстің болмауы; • Перкуссия аурушаң; • Өтпелі қатпар пальпациясы ауырсыну тудырмайды; • Өзекте экссудаттың (қан) болмауы; • Өзекте иістің болмауы; • Өзек қабырғаларында ағарған дентин қалдықтары.

Түбір өзеткің уақытша обтурациясы • Бұл өзекті бірнеше тәуліктен бірнеше айға дейін белгілі бір емдік қасиеттері бар, пластикалық қатпайтын материалдармен толтыру.

Қазіргі кездегі уақытша обтурациялардың негізгі мақсаттары: : • Түбір өзегі және дентин өзекшелері жүйелеріне антисептикалық әсер ету; • Периодонттағы қабыну ошағына қабынуға қарсы әсер ету; • Периодонт тінінің және альвеолярлы өсіндіні қоршап тұрған сүйек тінінің регенеративті белсенділігін стимулдеу; • Бірінші қабылдауда түбір өзегін өңдеу мүмкін емес болған жағдайда оны изоляциялау.

Уақытша обтурация жасайтын материалдарға қойылатын талаптар: • Оңай енгізе алу; • антимикробты, қабынуға қарсы әсері болу керек; • Ұзақ (пролонгирленген) терапиялық эффект; • Периодонт тініне тітіркендіргіш әсер етпеу керек.

Уақытша обтурациялауға арналған препараттар: • • Күшәлә антидоттары (йод препараттары) Кортикостероидтер Антисептиктер Антибиотиктер Кальций гидроксиді Кальций оксиді Гидроксиапатит

Кальций гидроксидінің әсер ету механизмі: • Жоғары қышқылды орта - р. Н =12, 4 – некротизирленген тіндерге антибактериалды және лизирлеуші эффект. • Кальций иондары периапикальды аймақтағы остеогенезді стимулдейді. • Ылғалмен байланысқанда материал микроканал түтіктерін бітеп, өлшемін 2, 5 есе үлкейтеді.

Кальций гидроксиді негізіндегі препараттар: • • Кальций гидроксиді Calasept Calxyl Calcicur Hy-Cal Tempcanal Құрамында 58% кальция гидроксиді бар гуттаперчалы штифттер

Кальций гидоксиді және йондоформ материалдары : • Vitapex • Апексдент • Құрамында 30% кальций гидроксиді және 40% йодоформ

Кальций оксиді негізіндегі препараттар: • • Биокалекс Фосфадент-био Биопульп Pro. Root – кезекті ауыстыруды қажет етпейді

Синтетикалық гидроксиапатит негізіндегі материалдар • Жоғары биоүйлесімділік • Иммуногенді и аллергиялық реакция болмайды • Бөтен денеге реакция болмайды • Біртіндеп ериді және сүйек тінімен ауыстырылады • Антимикробты және қабынуға қарсы әсер етеді

Синтетикалық гидроксиапатит негізіндегі материалдар • Кергап • Остим-100 • Гидроксиапол - Мырыш оксидімен, эвгенолмен және А витаминінің майлы ерітіндісімен комбинацияда қолданылуы мүмкін • HA-Biocer

Кальция құрамды материалдардықолдану методикасы • Материалды паста тәрізді консистенцияға дейін араластыру • Материалды түбірлік өзекке енгізу • Кариес қуысын дентин-пастамен немесе шыныиономерлі цеменпен пломбылау • Матриалды шығарып алып тастау және 1 айдан соң түбірлік өзекті қайта обтурациялау • Рентгенологиялық бақылау 3 -6 айдан соң