Скачать презентацию SYSTEM PRAWA Co to jest System System Скачать презентацию SYSTEM PRAWA Co to jest System System

System i tworzenia prawa.pptx

  • Количество слайдов: 27

SYSTEM PRAWA SYSTEM PRAWA

Co to jest System? System (z gr. sustema - łączyć z czymś) jest to Co to jest System? System (z gr. sustema - łączyć z czymś) jest to calość złożona z powiązanych ze sobą uporządkowanych według pewnych zasad elementów i mająca określoną strukturę. Wewnętrzne powiązanie elementów systemu powoduje zwykle wzajemny wpływ jednej cząstki systemu na inne, to znaczy funkcjonowanie jednego elementu sprawia że inny element funkcjonuje w określony sposób. Zmiana, uszkodzenie lub usunięcie jednego elementu wywołuje zmiany innych elementów.

Powyższa najogólniejsza charakterystyka odnosi się do różnego rodzaju systemów, nie tylko do systemu prawnego. Powyższa najogólniejsza charakterystyka odnosi się do różnego rodzaju systemów, nie tylko do systemu prawnego. System prawny jest więc jednym z bardzo wielu systemów w otaczającej nas rzeczywistości.

Systemy możemy podzielić ze względu na rozmaite kryteria. Ze względu na genezę rozróżniamy systemy Systemy możemy podzielić ze względu na rozmaite kryteria. Ze względu na genezę rozróżniamy systemy naturalne i sztuczne.

System naturalne powstają bez ingerencji człowieka, siłami samej natury. Wśród niezliczonej ilości tego rodzaju System naturalne powstają bez ingerencji człowieka, siłami samej natury. Wśród niezliczonej ilości tego rodzaju systemów przykładowo wymienić można - układ planetarny, żywy organizm, ekosystem leżny itp.

Z kolei system sztuczne są dziełem człowieka. Powstają najczęściej według z góry przyjętego planu, Z kolei system sztuczne są dziełem człowieka. Powstają najczęściej według z góry przyjętego planu, dla osiągnięcia zamierzonych przez projektodawcę celów. Przy tworzeniu tego rodzaju systemów wykorzystywane są nieraz elementy o przyrodniczym pochodzeniu, a siły przyrody zaprzęga się do nadania im zamierzonej dynamiki. Systemami takimi są np. Wszelkiego rodzaju urządzenia techniczne.

Inne kryterium podziału systemów cechy elementów skłądających się na dany system (ich status ontologiczny) Inne kryterium podziału systemów cechy elementów skłądających się na dany system (ich status ontologiczny) i więzi, które elementy te łączą ze sobą w całość. W ramach tego podziału rozróżnić możemy systemu realne oraz nominalne.

Te pirwsze składają się z realnie (materialnie) istniejących obiektów. Takim systemem jest np. las, Te pirwsze składają się z realnie (materialnie) istniejących obiektów. Takim systemem jest np. las, gdzie poszczególne egzemplarze flory, fauny oraz struktur geograficznych i geologicznych są materialnie istniejącymi przedmiotami. Innym przykładem systemu realnego jest samochód albo zegarek.

Systemy pojęciowe (nominalne) zbudowane są z kolei z tworów kulturowych: wartości, norm, pojęc abstrakcyjnych. Systemy pojęciowe (nominalne) zbudowane są z kolei z tworów kulturowych: wartości, norm, pojęc abstrakcyjnych.

Jeszcze innym sposobem dzielenia systemów, przydatnym również w odniesieniu do systemu prawa, jest podział Jeszcze innym sposobem dzielenia systemów, przydatnym również w odniesieniu do systemu prawa, jest podział na system statyczne i dynamiczne.

System statyczny jest w pewien sposób niezmienny w czasie, system dynamiczny zaś to taki, System statyczny jest w pewien sposób niezmienny w czasie, system dynamiczny zaś to taki, w którym zmiana w jednej części wpływa na pozostałe, największy dynamiczny system fizyczny to Wszechświat.

Przedstawione powyżej rodzaje systemów mogą się krzyżować. Istnieją zatem systemy naturalne, a zarazem realne Przedstawione powyżej rodzaje systemów mogą się krzyżować. Istnieją zatem systemy naturalne, a zarazem realne (np. Ekosystemy przyrodnicze), sztuczne i realne (np. Produkty techniki i wynalazczości ludzkiej), sztuczne i nominalne (np. Regulamin gry sportowej). Zarówno system realny, jak i nominalny może być statyczny lub dynamiczny.

System prawny to zbiór w pewien sposób powiązanych i uporządkowanych generalnych i abstrakcyjnych norm System prawny to zbiór w pewien sposób powiązanych i uporządkowanych generalnych i abstrakcyjnych norm wysłowionych w tekstach aktów normatywnych

W systemach prawa stanowionego zauważa się występowanie związków: Treściowych Formalnych Hierarchicznych W systemach prawa stanowionego zauważa się występowanie związków: Treściowych Formalnych Hierarchicznych

Więź treściwa polega na istnieniu wspólnej podstawy aksjologicznej norm należących do systemu. Normy prawa Więź treściwa polega na istnieniu wspólnej podstawy aksjologicznej norm należących do systemu. Normy prawa kierują się w dużym stopniu wartościami moralnymi, czy politycznymi. Czynnikiem sprzyjającym występowaniu tego typu związków są zasady prawa. Zasady te jako generalne wzory uregulowań mogą obejmować stały system (np. zasada prawnej równości obywateli) lub jego część (np. zasada równości stron w prawie cywilnym).

Więź treściwa przejawia się również w jednolitości pojęć języka prawnego (np. pojęcia: „powód”, „pozwany”, Więź treściwa przejawia się również w jednolitości pojęć języka prawnego (np. pojęcia: „powód”, „pozwany”, „osoba prawna”, „osoba fizyczna” oznaczają w ramach prawa w każdym przypadku to samo). Ponadto, poszczególne przepisy zawierać mogą terminy, czy nazwy instytucji prawnych, których znaczenie na gruncie danego języka prawnego ustalić można dopiero w kontekście innych przepisów lub ich zespołów. W ten sposób tworzy się sieć odesłań między przepisami należącymi często do różnych aktów prawnych i różnych gałęzi prawa. Przykładem może być art. 203 § 1 k. k. . Mówi on, że ten kto zabiera w celu przywłaszczenia cudze mienie ruchome podlega określonej odpowiedzialności. Przepisy kodeksu karnego nie formułują jednak znaczenia zwrotu „mienie ruchome”. Zrozumienie tego pojęcia możliwe jest w kontekście przepisów kodeksu cywilnego (głównie art. 46 § 1 k. c. ).

Związki treściowe oparte być mogą na delegacjach ustawowych. Delegacje takie zawierają zwykle wskazówki co Związki treściowe oparte być mogą na delegacjach ustawowych. Delegacje takie zawierają zwykle wskazówki co do treści przepisów stanowionych na ich podstawie. Przepisy te mają rozwijać postanowienia aktu prawnego zawierającego delegacje. Istnienie różnego rodzaju związków treściowych między normami prawnymi ma doniosłe znaczenie dla wewnętrznej organizacji i zachowania jedności systemu prawa.

Więź formalna polega na tym, że tworzenie norm realizuje się w ramach prawnie określonych Więź formalna polega na tym, że tworzenie norm realizuje się w ramach prawnie określonych kompetencji procedur, czyli z uwzględnieniem wymogów formalnych. Stanowienie jednych norm odbywa się zgodnie z rozstrzygnięciami innych norm, hierarchicznie wyższych. Norma wyższa określa warunki uznania normy niższej za obowiązującą, należącą do konkretnego systemu prawa.

Związki hierarchiczne wynikające z hierarchii norm – jak łatwo zauważyć – noszą z jednej Związki hierarchiczne wynikające z hierarchii norm – jak łatwo zauważyć – noszą z jednej strony cechy właściwe związkom formalnym (norma wyższa jest podstawą obowiązywania normy niższej), z drugiej zaś związkom treściwym (wymóg niesprzeczności).

Nauka i praktyka prawa wypracowały w związku z tym zestaw reguł (reguł kolizyjnych) pozwalających Nauka i praktyka prawa wypracowały w związku z tym zestaw reguł (reguł kolizyjnych) pozwalających na radzenie sobie z tym problemem. Reguł kolizyjne podzielić można na trzy radzaje: Reguła kolizyjna porządku hierarchicznego Reguła kolizyjna porządku czasowego Reguła porządku treściowego

 • Reguła kolizyjna porządku hierarchicznego – norma wyżej usytuowana w hierarchii norm (norma • Reguła kolizyjna porządku hierarchicznego – norma wyżej usytuowana w hierarchii norm (norma wyższego rzędu) uchyla normę niższego rzędu (lex superior derogat legi inferiori). Tak np. norma zawarta w przepisach ustawy uchyla sprzeczną z nią normę zawartą w przepisach rozporządzenia Rady Ministrów;

 • Reguła kolizyjna porządku czasowego – norma późniejsza uchyla normę wcześniejszą (pod warunkiem, • Reguła kolizyjna porządku czasowego – norma późniejsza uchyla normę wcześniejszą (pod warunkiem, że norma późniejsza nie jest normą niższego rzędu – lex posterior derogat legi priori). Tak np. późniejsza norma zawarta w przepisach ustawy uchywa wcześniejszą, sprzeczną z nią normę ustawową. Jednakże późniejsza norma zawarta w przepisach rozporządenia RM nie uchywa wcześniejszej normy ustawowej; prioritet nadal zachowuje norma ustawy;

 • Reguła porządku treścowego – norma szczególna uchyla ogólną (pod warunkiem, że nie • Reguła porządku treścowego – norma szczególna uchyla ogólną (pod warunkiem, że nie jest normą niższego rzędu – lex specialis derogat legi generali). Późniejsze wprowadzenie normy ogólnej nie oznacza uchylenia normy szczególnej (lex posterior generalis non derogat legi priori speciali).

Cechy systemu prawnego System prawny powinien być: Spójny Zupełny Cechy systemu prawnego System prawny powinien być: Spójny Zupełny

Spójność systemu prawa: • Nie mogą występować normy ze sobą niezgodne. • Normy są Spójność systemu prawa: • Nie mogą występować normy ze sobą niezgodne. • Normy są ze sobą powiązane (między normami istnieją więzi)

Zupełność systemu oznacza ma w nim luk. Rozróżnia się dwa rodzaje luk w systemie Zupełność systemu oznacza ma w nim luk. Rozróżnia się dwa rodzaje luk w systemie prawnym: • Luka aksjologiczna – pewne zachowania jest nieregularne, a sądzimy że w tym zakresie powinien być ustanowiony, nakaz albo zakaz. Istnieje rozdźwięk między prawem a oczekiwaniem społecznym. • Luka konstrukcyjna – system przewiduje dokonywanie w pewnych sytuacjach czynności prawnych ale nie konstruje zasad na jakich ma opiewać się ta czynność prawna.

Dziękuję za uwagę Dziękuję za uwagę