Шортаев С лтанмахм тұ ұАналы та ша қ

Шортаев С лтанмахм тұ ұАналы та ша қ қ

Аналы та ша қ қ Ол-дербес компьютерді е лкен ң ң ү та шасы. қ Онда процессор мен оперативті жадты байланыстыратын а паратты ке арна қ қ ң – шина орналасады.

Шина Компьютер рыл ылары арасында ы электрлік сигналдарды құ ғ ғ бас аратын ж не солар ар ылы м ліметтер жеткізуді ж зеге қ ә ү асыратын жал астыру арналары ғ шина деп аталады. М ліметтер ә шинасы Адрестік шина Командалы шинақШина

М ліметтер шинасы (Шина данных; data bus) — м ліметтерді ә ә ң екілік разрядтарын компьютер рыл ыларыны арасында құ ғ ң параллель жеткізуге арнал ан жалпы шинаны б лігі ғ ң ө Адрестік шина (Адресная шина; address bus) — жад адресін жеткізуге б лінген жалпы шинаны б лігі немесе енгізу-шы ару ө ң ө ғ порты. Командалы шина. Процессорда орындал ан командалар осы қ ғ шиналар мен оперативтік жадыдан келеді. Командалар байттар т рінде к рсетіледі. арапайым командалар 1 байт а сыйады, ү ө Қ қ біра 2 немесе одан да к п байтты сыйымдылы ты ажет ететін қ ө қ қ командалар да болады.

Чип Аналы та шада орналас ан компьютерді негізгі қ қ қ ң рыл ыларыны бірі BIOS болып саналады. Ж а кремнийлік құ ғ ң ұқ та тайша негізінде жасал ан микросхемаларды қ ғ к бінесе ө чип деп атайды. BIOS микросхемасы ж йе ү параметрлерін орнату а арнал ан. Енгізу-шы аруды базалы ғ ғ ғ ң қ ж йесі BIOS мынадай ызметтер ат арады: ү қ қ — Компьютерді іске ос анда автоматты тестілеуді (POST) қ қ орындайды; — Аппаратты ралдарды параметрлерін баптайды; қ құ ң — Операциялы ж йені дискіден орнатады; қ ү — Ж йелік, аппаратты зілулерді ызметін амтамасыз етеді. ү қ ү ң қ қ

Чипсет (Chipset) – сас міндет ат аратын ұқ қ микросхемалар жиыны. Орталы процессорды шал ай қ ң ғ рыл ылармен м ліметтер алмастыру ж мысын құ ғ ә ұ жаса тайтын, аналы та шада орналас ан қ қ микросхемалар жиынты ы ғ чипсет деп аталады. Процессор дегеніміз к птеген жартылай ткізгішті элементтерден т ратын ж не ө ө ұ ә компьютерде барлы есептеулер мен а парат деу ж мыстарын ж ргізетін электронды қ қ өң ұ ү қ микросхема. Жартылай ткізгішті кристалл те таза кремнийден жасалады. Оны жасауда ө ө вакуумды б рку, оспаларды ионды т рде енгізу, фотолитография ж не т. б. жо ары қ ү қ қ ү ә ғ сапалы технологиялар олданылады. қ Бір кристалл к лемінде ж з мы нан астам зара байланыс ан электронды ө ү ң ө қ қ молекулалар орналасып, к рделі а паратты т рлендіру ж мыстарын орындайды. ү қ ү ұ Процессор разрядтылы ы оны бір тактіде з регистрлерінде анша деректер битін ғ ң ө қ абылдап, дейтінін к рсетеді. Процессорды е арапайым элементар ішкі қ өң ө ң ң қ операцияларыны орындалуы тактілік жиілікпен лшенеді. Жиілікті лшем бірлігі – ң ө Герц.

Микропроцессор — барлы арифметикалы ж не логикалы операцияларды қ қ ә қ орындау а, а паратты деуге ж не машинаны барлы блоктарыны ж мыс істеуін ғ қ өң ә ң қ ң ұ программа ар ылы бас ару а арнал ан рыл ы. Ол бір немесе бірнеше лкен қ қ ғ ғ құ ғ ү интегралды схема негізінде растырылады. қ құ

Сопроцессор – негізгі процессорды ызметтік м мкіндігін толы тыратын ң қ ү қ мамандандырыл ан арнайы процессор. Сопроцессорды з программасы ғ ң ө болмайды, ол негізгі процессор командалары ж йесі мен регистрлерін ке ітіп, ү ң сонымен бірігіп ж мыс ат арады. Ол ж йені бас армайды, тек орталы ұ қ ү қ қ процессордан команда к теді. Арифметикалы операцияларды орындалу ү қ ң уа ытын 80% ж не одан да жо ары ыс арту а м мкіндік береді, бейнесызбалы қ ә ғ қ қ ғ ү қ кескіндерді деу де тездетіледі. өң

процессорлар Процессорды т рлері: Intel 8088, 80286, 80386, 80486, Pentium, ң ү Pentium Pro, Pentium MMX, Pentium III, Pentium IV, Pentium D, Celeron, Intel Core Duo, AMD ж не т. б. ә

Жедел жады Жедел жады микросхемалары дегеніміз компьютер ж мыс ұ істеп т р ан уа ытта м ліметтерді са тай алатын электронды ұ ғ қ ә қ яшы тар жиыны. Компьютерді ос анда операциялы ж йе ұ қ қ ү алдымен жедел жады а ж ктеледі. ғ ү

Жедел жады (RAM) арифметикалы ж не логикалы операцияларды орындау қ ә қ кезінде командаларды, бастап ы м ліметтерді, аралы ж не а ыр ы н тижелерді қ ә қ ғ ә уа ытша са тау а арнал ан. Жедел жадыны жылдамды ы процессорды қ қ ғ ғ ң жылдамды ымен шамалас. Стандартты жады сыйымдылы ы 640 Кбайт. Бір ғ ғ мегабайтты шекарадан жо ары орналас ан ж не тек ор ал ан режимде ана қ ғ қ ә қ ғ ғ ғ адрестелетін жедел жадыны айма ы ң ғ ке ейтілген жадың деп аталады. осымша Қ жады компьютерді жедел жадысыны к лемін арттыру шін осымша жал анады. ң ң ө ү қ ғ Процессорды те жылдам істейтін ша ын к лемді ң ө ғ ө жадысы кэш-жады (б ркеме жады) деп аталады. Ол жедел жады а ү ғ ажетті, жиі с ратылатын а паратты са тау а арнал ан. қ ұ қ қ ғ ғ

Слот – компьютерді аналы та шасында ы ке ейтуді ң қ қ ғ ң ң алып- осу ойы ы. Слот графикалы адаптерді, тізбекті ж не қ ғ қ ә параллель интерфейстерді, дыбыс карталарын, ж не т. б. ә шинамен байланыстыру шін олданылады. ү қ

Назарлары ыз а рахмет!ң ғ