С. Ж. АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА
С. Ж. АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ ФАРМАКОЛОГИЯ КАФЕДРАСЫ Дәріс тақырыбы: «Ми қабықтарының қабыну ауруларын этиопатогенетикалық және симптоматикалық емдеудің негізгі бағыттары” Жалпы медицина фак. , 3 курс Дайындаған: м. ғ. к. , доцент Сламжанова С. Б. 2012 -2013 оқу жылы
ОЖЖ инфекциясы өз алдына кездесетін ауру болуы немесе басқа бактериялық инфекциялардың салдарынан дамуы мүмкін және науқастың өміріне қауіп - қатер төндіреді.
Менингит – мидың және жұлын қабықтарының қабынуы Арахноидит – мидың торлы қабығының қабынуы.
Менингиттің этиологиясы БАКТЕРИЯЛЫҚ ВИРУСТЫҚ Менингококк Пневмококк Герпес Стрептокок Тұмау Көкірің таяқшасы Іш сүзегі қоздырғышы
Менингиттің этиологиясы САҢЫРАУҚҰЛАҚТАР ҚАРАПАЙЫМДЫЛАР Candida Токсоплазмоз (серозды немесе Амеба іріңді) (серозды немесе іріңді)
Даму ерекшелігіне және ағымына қарай КЕНЕТТЕН ДАМЫҒАН ЖЕДЕЛ ЖЕДЕЛДЕУ СОЗЫЛМАЛЫ
Ми қабығындағы қабыну үрдісінің сипатына және ми-жұлын сұйықтығындағы өзгерістерге қарай Серозды – (туберкулездік, Іріңді мерез, микоплазмалық)
Клиникасына қарай Біріншілік – бұрын Екіншілік – болып өткен жалпы (мидың қатерлі ісігі, инфекциясыз коллагеноз)
Балаларда менингит ересектерге қарағанда жиі кездеседі. Бұл балаларда гематоэнцефалды тосқауылдың өткізгіштігінің жоғары болуына және иммунологиялық реактивтіліктің ерекшелігіне байланысты.
ОЖЖ инфекциясын емдеу бағыттары Этиотропты Патогенетика- Симптоматика- лық
Этиотропты ем (микробқа қарсы) • Микробтың антибиотиктерге сезімталдығын ескере отырып, жұлын сұйықтығына (гематоэнцефалдық тосқауылдан) жақсы енетін дәрілік препараттарды таңдау
Антибактериялық емнің тиімділігі мидың жұмсақ қабығы мен ми тіндерінде микроциркуляцияны және қанның реологиялық қасиетін жақсартатын препараттармен жұптастырғанда артады.
СТАРТТЫҚ ЕМ ЦЕФАЛОСПОРИН- Гепарин Эуфиллин МЕРОПЕНЕМ ДЕР III-IV ҰРП. Фуросемид Пентоксифиллин
Едәуір мөлшерде ми сұйықтығына жақсы енетіндер • Пенициллин тобы • Ванкомицин • Цефалоспориндер • Эритромицин • Карбапенемдер • Метронидазол • Фторхинолондар • Диоксидин
Пенициллин тобы Бензилпенициллин натрий тұзы (тәулігіне 42 млн ӘБ – 4 сағ. 7 млн. ӘБ) Ампициллин+ Сульбактам – «Уназин» (12 жастан жоғары 2 г-нан 6 сағ. сайын) Карбенициллин (жанама әсері - тромбоцитопения)
Цефалоспориндер III-IV ұрпақтары Цефотаксим Цефтриаксон Цефтазидим- - ересектерде (грамтеріс t/12= 8 сағ, менингитте) жаңа туған Цефепим нәрестеде 16 сағ, тәулігіне 2 рет
Карбапенемдер Имипенем + Циластатин - “Тиенам” Меропенем (бактериялық патогеннің 98% сезімтал)
КАРБАПЕНЕМДЕРДІҢ АРТЫҚШЫЛЫҚТАРЫ 1. Гистогематикалық тосқауылдан жақсы өтеді 2. Биожеткіліктігі жоғары 3. Үлкен дозада ағза жақсы көтереді 4. бета-лактамазалар әсеріне тұрақты 5. Антибиотикке резистенттілік біршама төмен 6. Аэробтарға, грамтеріс микробтарға, пенициллиназаны өндіретін стафилококтарға, көкірің таяқшасына әсер етеді
Меропенемнің артықшылығы (тиенаммен салыстырғанда): 1. Нефротоксикалық әсері жоқ 2. Эпилептогенді белсенділігі жоқ 3. Грамтеріс микроорганизмдерге белсенділігі өте жоғары
Аминогликозидтер Хлорамфеникол (гентамицин, (левомицетин) тобрамицин) . бета-лактамды антибиотиктермен жақсы сіңеді, синергистер сияқты барлық өзара әсерлеседі. тосқауылдардан Жанама әсерлері: жақсы өтеді ототоксикалық, нефротоксикалық әсерлер.
Фторхинолондар – ципрофлоксацин, пефлоксацин Әсер ету спектрі кең: грамоң, грамтеріс аэробтар, стрептококктардан басқа полирезистентті қоздырғыштарға әсер етеді Биожеткіліктігі жоғары Уыттығы төмен
Фторхинолондар Ципрофлоксацин – Офлоксацин – монотерапия үшін, стафилококк, көкірің таяқшасына стрептококқа қарсы белсенділігі қарсы өте жоғары өте белсенді Пефлоксацин – стафилококқа қарсы өте белсенді
Метронидазол Ванкомицин анаэробтарға грамоң «проблемалық» қарсы микроорганизмдерге қарсы; препарат жанама әсері: нефро -, ототоксикалық, нейтропения, аллергиялық реакциялар
Дәрілік заттарды енгізу жолдары • Бұлшықетке • Көктамырға • Жұлын сұйықтығына (эндолюмбальды, субокципитальды) Регионарлық енгізу • Самай артериясына ұзақ уақыт бойы инфузия арқылы • Қолқа ішіне пенициллинді енгізу
№ Антибиотиктер, микробқа Химиятерапиялық заттың қан р/с қарсы әртүрлі химиялық сарысуымен салыстырғанда құрылысты синтетикалық ликвордағы концентрациясы, заттар % деңгейі 1 Ампициллин + сульбактам 35 (уназин) 2 Бензилпенициллин үлкен 35 дозада 3 Цефуроксим 3 -5 4 Цефтазидим 6 -88 5 Цефотаксим 20 -40 6 Цефтриаксон 6 -27 7 Азтреонам 4 -16 8 Тиенам 8 -40 9 Меропенем 10 -40
№ Антибиотиктер, микробқа Химиятерапиялық заттың қан р/с қарсы әртүрлі химиялық сарысуымен салыстырғанда құрылысты ликвордағы концентрациясы, синтетикалық заттар % 10 Аминогликозидтер 2 -52 11 Офлоксацин 10 -20 12 Пефлоксацин 30 -50 13 Ципрофлоксацин 50 -60 14 Ванкомицин үлкен 5 -37 дозада 15 Метронидазол 1 -53 16 Левомицетин 3 -100 17 Диоксидин 25
Этиотропты Патогенетикалық ем үшін 1. Интерферондар 2. Интерфероногендер 1. Кортикостероидтар 3. Ацикловир, 2. Инфузиялық терапия ганцикловир (герпестік менингитте)
Дезинтоксикациялық Дегидратациялық ем Реологиялық бұзылыстарды 1. Маннит түзету және 2. Фуросемид микроциркуляцияны 3. Глицерин қалыпқа келтіру 4. Кортикостероидтар 1. Реополиглюкин (гематоэнцефалдық 2. Гепарин тосқауылдың 3. Контрикал тұрақтандырғыштары 4. Пентоксифиллин
Ми тіндерін метаболиттік және нейровегетативті қорғау 1. Е, С витаминдерінің препараттары 2. Никотин қышқылы 3. Унитиол 4. В тобы витаминдерінің препараттары (В 2) 5. Қанның реологиялық қасиетін және қанайналымын жақсарту үшін: Кавинтон, Пентоксифиллин, Актовегин
Иммунокоррекциялаушы ем Иммуномодуляторлар 1. Интерферон препараттары 2. Интерферон индукторлары Ацидозды жою 4% натрий бикарбонаты ерітіндісі Гипокалиемияны жою Панангин, Аспаркам ЖҚТЖ қызметін реттеу Сәйкес препараттарды енгізу
Қолданылған әдебиеттер 1. Фармакология (Харкевич Д. А. ) оқулығының мемлекеттік тілдегі аудармасы. Алматы, 2009. – 608 б. 2. Харкевич Д. А. Фармакология: Учебник. – 10 -е изд. , перераб. , доп. и испр. –М. : ГЭОТАР-Медиа, 2008 - 750 б. 3. Харкевич Д. А. Фармакология: Учебник. – 8 -е изд. , перераб. , доп. и испр. –М. : ГЭОТАР-Медиа, 2005 – 724 б. 4. Аляутдин Р. Н. Фармакология. Учебник. Москва. изд. Дом «ГЭОТАР- МЕД» . 2004. -591 б. 5. Маркова И. В. , Неженцев М. В. Фармакология. С-Петербург. 2001. – С 201 -206, 300 б. 6. И. Б. Михайлов. Основы фармакотерапии детей и взрослых: руководство для врачей/ -М. : АСТ; СПб. : Сова, 2005. 798 б.
Лекция._Менингит каз.12-13 ppt.ppt
- Количество слайдов: 31