Презентация Жрек артериялар мен веналар рылысы жаса сай ерекшеліктері

— Кіріспе. ан тамырлар ж йесіне жалпы сипаттамаҚ ү -Негізгі б лім. Ж рек, оны рылысы мен дамуы ө ү ң құ ан тамырлары. Оларды жіктелуі, жалпы сипаттамасы Қ ң -Артериялар ж не оларды т рлері: ә ң ү -Веналар ж не оларды т рлері; ә ң ү — Микроциркуляциялы арна тамырлары; қ — Жас а сай ерекшеліктері; қ — орытынды Қ

Ал аш ы ан тамырлары эмбриогенезді екінші аптасында сары ғ қ қ ң уыз апшы ыны абыр асында ы мезинхимадан пайда болады. қ ғ ң қ ғ ғ Сонымен атар хорионны рамында ы ан аралшы тары деп қ ң құ ғ ұ қ аталатын б лігінде де дамиды. Аралшы та орналас ан мезенхима ө қ қ жасушаларыны біразынан ал аш ы ан тамырларыны эндотелийі ң ғ қ қ ң т зіледі. Ал аралшы ты орта б лігіндегі жасушалары д гелек ү қ ң ө өң пішінге айналып, ал аш ы ан жасушалары тузіледі. ғ қ қ рса та ы дамуды шінші аптасында рса тамырлары Құ қ ғ ң ү құ қ рса тан тыс тамырлармен байланысады. ан тамырларыны одан құ қ Қ ң рі дамуы к рделеніп, денедегі гемодинамикалы да дайлар ә ү қ ғ тамырлар абыр асыны арнайы ерекшеліктеріні пайда болуына қ ғ ң ң сер етеді. ә

Т рт б лігіө ө l- сол жа ж рекше қ ү ll- сол жа арынша қ қ lll- о жа ж рекше ң қ ү l. V- о жа арыншы ң қ қ ш абаты Ү қ Ішкі-эндокард Ортан ы-б лшы етті, миокард ғ ұ қ Сырт ы-серозды, эпикард қ

Ішкі абатық 1. Эндотелий базальды мембранада орналас ан, жазы қ қ жасушалар 2. Эндотелий асты абаты қ А)Борпылда д некер тін қ ә Б) лкен веналарда миоциттер болады Ү 3. Арнайы эластикалы рылымдар қ құ Орта ы абаты ңғ қ 1. Негізгі компоненттері миоциттер, жасушааралы затқ 2. Миоцит шо ырлары циркулярлы ба ыттал ан ғ ғ ғ 3Миоциттер жасушааралы затты синтездеуге атысады қ қ Сырт ы абаты қ қ 1. Борпылда д некер тін; қ ә 2. Тамыр тамырлары; 3. Миоцит шума тары; қ 4. Лимфа капиллярлары мен нерв ба андары ғ

Классификациясы : Эластикалы : кпе сабауы ж не аорта. Оларда қ ө ә эластикалы элементтер к п. қ ө Б лшы етті: й ы, б анаасты, сан артериялары ү қ ұғ жатады. Б лшы етті эластикалы : орташа ж не кіші ұ қ қ ә калибрлі артериялар жатады

I. Ішкі абатық 1. ш абаттан т рады: ү қ ұ 1. эндотелий 2. эндотелий асты борпылда д некер тін; ұ ә 3. эластикалы элементтер қ Эндотелий асты абаты алын болады; атеросклероз кезінде холестерин қ қ осы абатта жиналады. қ II. Ортан ы абаты ғ қ 1. 60-70 дейін эластикалы мембраналар орналасады, қ Б л мембраналар концентрлі орналасады ж не бір-бірімен жеке ұ ә талшы тарымен байланысады. Миоциттері аз болады , олар қ элатикалы мембраналарды арасында орналасады. қ ң Оларды ң шума тары циркулярлы-спиральды ба ыттал ан қ ғ ғ IIIСырт ы абаты қ қ 1. Борпылда д некер тіннен рал ан, онда қ ә құ ғ тамырларды тамырлары ң ( vasa vasorum ) бар.

Ішкі абатық Эндотелий асты абатында ішкі эластикалы мембрана орналас ан қ қ қ Ортан ы абаты ғ қ Миоциттер ж не эластикалы элементтері бірдей м лшерде ә қ ө Сырт ы абаты қ қ Миоцит шо ыры ғ Тамыларды тамырлары ң Борпылда д некер тіні қ ә адипоцид

I. Ішкі абатқ 1. Беткейі эндотелиймен жабыл ан, препаратта атпар т рінде к рінеді. ғ қ ү ө 2. Эндотелий асты абаты жі ішке қ ң 3. Ішкі эластикалы мембрана, иректелген таба ша т рінде қ қ ү II. Ортан ы абаты ғ қ 1. К п б лігін жазы б лшы еттерді циркулярлы шума тары алып ө ө қ ұ қ ң қ жатады. М нда эластикалы ж не коллаген талшы тары болады. ұ қ ә қ Сырт ы эластикалы мембранамен аптал ан. қ қ қ ғ III. Сырт ы абаты. қ қ Борпылда д некер тіні. қ ә Миоцит жо , . қ

1. Б лшы етті: ұ қ Нашар дамы ан ғ Орташа дамы ан ғ Жа сы дамы ан қ ғ 2. Б лшы етсіз ұ қ 3. Талшы ты қ

Локализация 1. Б л веналар а жатады: ұ ғ Ми абы тары қ қ С йек ү К кбауыр ө Плацента сетчеткасы 2. М ндай веналар орналас ан м шемен жа сы ұ қ ү қ жал ас ан ғ қ абы шалар Қ қ 1. Ішкі абаты базальды мемранада орналас ан қ қ эндотелий; 2. Сырт ы абаты ж а борпылда д некер қ қ ұқ қ ә лпасы; ұ 3. Орта ы абаты болмайды ңғ қ

Локализация Жо ар ы уысты венағ ғ қ а па шалар Қ қ қ Осы типке жататын веналарды ая ы ң ққ б лімдерінде а па шалар болады ө қ қ қ абы шалар Қ қ Ішкі абаты эндотелий ж не субэндотелийден қ ә т рады. ұ Орта ы абаты б лшы ет талшы тары аз ңғ қ ұ қ қ болады. Сырт ы абаты алы болады, тек ана қ қ қ ң қ борпылда д неке тіннен т рады қ ә ұ

1. t. intima (I) эндотелием (1. А) эндотелий асты(1. Б). 2. В t. media (II) – циркуляторлы орналас ан жазы миоциттерқ қ 3. t. externa (III). Борпылда д некер лпасынан қ ә ұ т рады. ұ 4. кардиомиоцит (2),

Локализация Иы венасы ж не ая ты орташа веналарық ә қ ң абы шалар Қ қ Ішкі абаты: эндотелий ж не субэндотелийден қ ә т рады. ұ Орта ы абаты: миоциттерден т рады. ңғ қ ұ Сырт ы абаты: борпылда д некер тіні мен қ қ қ ә б лшы ет элементтері ұ қ

Локализация Сан венасы, т менгі уысты вена, шап венасыө қ абы шалар Қ қ 1. Б лшы етті элементтері барлы абы шаларда ұ қ қ бар 2. Ішкі абаты эндотелийасты абатында қ қ орналас ан қ Клапандар Сан венасында бар, ал т менгі уысты венада ө қ жо қ

T. intima (1): эндотелий асты (1. А) – миоцит абаты (1. Б), қ T. media (2): б лшы ет шо ыры ұ қ ғ T. externa (3): бойлай орналас ан қ миоциттер а па шалар(4) : Қ қ қ эндотелиймен аптал ан(4. А), қ ғ Борпылда д некетіні(4. Б), қ ә Жазы миоциттер (4. В). қ

Артериолалар; Венулалар; Капиллярлар; Артерио — венулалы анастомоздарқ

Ішкі абаты: эндотелийқ ішкі эластикалы мембрана қ Ортан ы: 1-2 абат миоцит ғ қ Сырт ы: борпылда д некер тіні қ қ ә

Артериола са ылауы(1); ң эндотелиальды жасуша: ядро (2), цитоплазма (3), пиноцитозды к піршік (4) ө митохондрия (5); базальды мембрана (6) Оны ішінде — перфорация (6. А); ң екі жазы б лшы етті клетка(7 қ ұ қ ). ядро (8).

Жай типті капиллярлар(А) здіксіз эндотелий ж неү ә базальды мембрана Фенестрленген тип (Б) – фенестрленген эндотелиймен ж не здіксіз базальды ә ү мембрана, капилляры перфорированного (синусоидты) типа (В).

Жай типті Эндотелиальды клетка, перициттер, контакт, базальды мембрана, адвентициальды клетка. Капиллярларды ткізгіштігі базальды ң ө мембрана а ж не жасушааралы зат а ғ ә қ қ байланысты. Фенестрленген Орналасуы: б йрек шума тарында, ішек ү қ талшы тарында, ішкі секреция бездерінде қ Перфорирленген Са ылаулар, капиллярлар алы ды ы ң қ ң ғ 20-30 нм, олар ызыл кемікте, к кбауырда қ ө

Капилляр са ылауың Эндотелильды клетка здіксіз базальды мембрана Ү

Посткапиллярлы венулалар (30 мкм дейін) Перициттер к п боладыө Жина ыш венулалар(50 мкм ғ дейін) Жеке миоциттер пайда болады Б лшы етті венулалар ұ қ (100мкм дейін) Орта ы абаты ңғ қ 1-2 миоцит, сырт ы абаты қ қ д некер тіні ә

Венула ( I ) Эндотелиоцит (1) Борпылда д некерқ ә тіні (2)

Капиллярлар (II) Венула ( I )

Артериола ( I ) Эндотелиоцит (1) Борпылда д некер қ ә тін (2)

Адам міріні н бойында тамырлар рылысы здіксіз згеріп ө ң ө құ ү ө отырады. ан тамырларыны негізгі функциональды алыпты Қ ң қ ызметі даму м лшерімен отыз жаста то тайды. Одан рі арай қ ө қ ә қ артериялар абыр асында абы тарыны алы дауына келіп қ ғ қ қ ң ә со атын д некер тініні суі бай алады. Эластин типті артерияларда ғ ә ң ө қ б л процесс к штірек к рінеді. Ішкі ж не орта ы абы тарды ұ ү ө ә ңғ қ қ ң рамында сульфаттал ан ГАГдар жиналады. құ ғ 60-70 жастан кейін барлы артерияларды ішкі абы тарында коллаген қ ң қ қ талшы тарыны сіп алы дауы бай алады. Эластинді қ ң ө қ ң қ мембраналар жас л ай ан сайын біртіндеп жі ішкере ыдырайды. ұ ғ ғ ң арт адамдарда ішкі ж не орта ы абы тары сіп, онда известтік Қ ә ңғ қ қ ө орлар мен липидтерді пайда болуы да бай алады. Сырт ы абы қ ң қ қ рамында ы ет жасушаларыны шо ырлары пайда құ ғ ң ғ болады. Веналарда ы згерістер артерияларымен сас. ғ ө ұқ

Интернет желісі: google. com Гистология Ю. И. Афанасьева Цитология, эмбриология, гистология Ж. О. Аяпова О. В. Волкова, М. И. Пекарский Эмбриогенез и возрастная гистология внутренних органов человека 1976ж Заварзин А. А. , Румянцев А. А. Гистология курсы. 1946г