ПОПУЛЯЦИЯ Популяция n Экологияда популяция дегеніміз

ПОПУЛЯЦИЯ

Популяция n Экологияда популяция дегеніміз – бірімен өзара қарым-қатынаста болатын және үлкен территорияда бірігіп тіршілік ететін бір түрге жататын даралар тобы n С. С. Шварцтың берген анықтамасы бойынша: популяция – бұл қоршаған ортаның үнемі өзгеріп отыратын жағдайында санын тұрақты ұстап тұруға қажетті жағдайлармен қамтамасыз етілген белгілі бір түрдің ағзаларының элементарлықтобы С. С Шварц (1919 -1976) Кеңестік зоолог және эколог , СССР академигі , популяциялық және эволюциялық экологияның негізін салушы

Популяцияның негізгі қасиеттері n n n n Даралардың кеңестікте таралуы Популяцияның саны Популяцияның тығыздығы Туылуы Өлім Популяцияның өсімі Жыныстық және жастық құрылымы Популяция санының динамикасы

Популяциялардың жыныстық және жастық құрылымы n Жыныстық құрылым популяциядағы жыныстардың қатынасын көрсетеді. Бұл көрсеткіштің негізінен жыныстық көбеюі басым түрлер үшін маңызы зор. Аталақтар мен аналықтардыың жасы және жыныстық жетілу жағдайлары популяция санын ұстап тұруға әсер етеді. n Популяцияның жастық құрылымы тек жасы мен әр түрлі топтардың қатынасын ғана емес, бұл қатынастың жыл маусымындағы биогеоценоздардың ауысуы кезіндегі өзгерісін, популяцияның жаңару жылдамдығын, жастық топтардың қоршаған ортамен өзара әсерін көрсетеді 1. жаңадан туылған 2. ересек 3. қартайган

Популяцияның кеңстікте таралуы n n n Кездейсоқ – бірігіп тіршілік ету байқалмайтын түрлерде кездеседі Біркелкі таралуы табиғатта сирек кездеседі. Ол көбінесе әр түрлі даралар арасында бәсекелестікке байланысты болады Топтық - кеңестікте таралудың ең кең тараған түрі. Бұл ерекшелік ағаштардың таралуынан жақсы байқалады

Популяциядағы мінез-құлықтық байланыстар n n n Қауым – отырықшы жануардардың топтық орналасуы. Олар ұзақ уақыт немесе шағала сияқты құстардың көбею кезеңінде ғана болады Тобыр – биологиялық пайдалы ұйымдасқан іс-әрекеті байқалатын жануарлардың уақытша бірігуі Үйір – тобырға қарағанда жануырлардың ұзағырақ және тұрақты бірлеу

Популяцияның тығыздығы популяция алып жатқан аудан немесе көлем бірлігіне шаққандағы даралар санымен анықталады. Мысалы , ағаштың 150 түбінің 1 гектарды өсуі осы популяцияның тығыздығын сипаттайды