Микроорганизмдер экологиясы зертханасы . А. Ясауи атында

Микроорганизмдер экологиясы зертханасы

. А. Ясауи атында ы Халы аралы аза -т рік Қ ғ қ қ ү университеті Факультет: № 1 медицина Кафедра: Теориялы п ндер қ ә Та ырыбы: қ Микроорганизмдерді ң экологиясы. Адам а засыны алыпты ғ ң қ микрофлорасы. Санитарлы микробиология негіздері. Т ркістан-2011 ү

Т а ырыбы: қ Микроорганизмдерді экологиясы. Адам а засыны ң ғ ң алыпты микрофлорасы. Санитарлы микробиология негіздері қ. Та ырыпты актуальды ы: қ ң ғ Адам денесіні алыпты ң қ микрофлорасын, оны жасты ерекшелігін дисбактериозды ң қ ң ма ызын білу, адам организімін д рыс тусініп, микробиологиялы ң ұ қ диагностикасында ж не микроорганизмдерді экологиясын ж не ә ң ә оны санитарлы негіздерін я ни корша ан ортаны ң қ ғ ғ ң микрофлорасын зерттеу санитарлы -эпидемиологиялы ма ызы қ қ ң зор. Саба ты ма саты: қ ң қ Адам организімінін алыпты микрофлорасын қ ж не ауа, су, топыра тын санитарлы-бактериологиялы зерттеу ә қ қ дістерін игеру. Дисбактериоз кезіндегі препаратгарды ә ң олдануымен танысу. қ

Симбиоз — екі т рге жататын ү микроорганиздерді бірге мір суру н тижесіне ң ө ә екі популяцияны суіне, к беюіне зиян ң ө ө келмейді. Метабиоз-микрорганиздерді бір-бірімен ң арым- атынасы, бір микроорганизм ѳмір с ру қ қ ү шін, екінші микрорганизнен орек алып ү қ отырады. Мутуализм — зара пайдалы рт рлі ө ә ү организмдерді зара арым- атынасы. ң ө қ қ Комменсализм — р т рлі особтардын бір-біріне ә ү зиян келтірмей, біреуіні одан пайда к ріп бірге ң ө мір с руін айтамыз. ө ү

Саттелизм — микроорганизмні ң бір т ріні сіп шы уыны ү ң ө ғ ң к шеюі. Антагониз ү — бір популяцияны мір с руі екіншісі ң ө ү н тижесінде басылуы. ә Микробты контабинация қ (ластануы).

1. Адам организміне потенциалды кауіпті микроорганизмдерді ң коршаган ортада а заттар а, азык-т лікке, к нделікті олданатын ғ ғ ү ү қ заттар а медициналы рал ғ қ құ — жабды тар а т сіп, ол заттар қ ғ ү ар ылы бас а адамдар а ауру таралады. Контаминді обьектілерден қ қ ғ микрорганизмдер детте к беймейді ж не уа ытша емір с реді. ә ө ә қ ү Обьектіні деконтаминациясын стерилизация ж не дезинфекция ң ә дістеріні кемегімен ж ргізеді. ә ң ү орша ан ортада ы микробтардын таза да ылдар а, оректік Қ ғ ғ қ орталар а, зерттелетін материалдар а микробтарды т суі, ол кате ғ ғ ң ү диагноз а себепкер болады. Контаминацияны б л т рін ғ ң ұ ү алдын-алу шін микробиологиялы процедура кезінде асептиканы ү қ сактай білу ажет. қ Паразитизм — бір популяция (паразит) ѳзіне пайда келтіріп отыр ан ғ бас а популяция а (кожайын) зиян келтіріп т рлердін т раралы қ ғ ү ұ қ арым- атынасы қ қ

2. Топыра микрофлорасыны рамы оны т ріне, ыл алды ына, қ ң құ ң ү ғ ғ температурасына байланысты к былмалы келеді. ұ Микрофлора ты ызды ы 10 -20 см. тере дікте жо ары болып келеді. Топыра ғ ғ ң ғ қ микрорганизімі зат ж не энергия алмасуыны барлы процесіне ә ң қ атысады: биомасса синтезі мен энергия аккумуляция, қ нитрификация, дезинтрификация, к кірт трансформациясы т. б. ү Топыра қ та к птеген патогенді микрорганизмдер ө ә рт рлі уа ыт ү қ ұ за ты ында са қ ғ қ талуы м мкін. Микробтар судан, ауадан, ү жануарлардан, ө сімдіктерден т седі. Топыра ү қ та ѳзі тазарту процесі ж реді. Н тижесінде органикалы заттар гумус а айта ке деледі. ү ә қ қ қ ү Вирустар топыра та бірнеше к н ж не ай са қ ү ә қ талады. Ал спор т зуші ботулизм, сіреспе, анаэробты жара ат оздырушылар ү қ қ бірнеше жылдар бойы са қ талады. Ботулизм актиномикоз, тере ң микоздар мен микотоникоз оздырушылары шін қ ү қ алыпты мір ө с ру (меншікті) орны болып табылады. ү

Адамны ң алыпты микрофлорасы қ қ ор ғ аныс ызқ меті (т ері жабы ндысыны кілдері ң ө , патогенді микроорганизмдер антогоистер) зат алмасу ғ а қ атысуы ызметін т. о. ат қ қ арад ы. Дисбактериоз (эубиоз) дегеніміз адамны алыпты микрофлорасыны санды ң қ сапалы згеруі. Эубиоз жа дайы (организмдегі микрофлораны қ ө ғ ң динамикалы тепе-те дігін) корша ан орта факторларыны қ ң ғ ң серінен немесе стрестік жа дайдан, кен ж не ба ылаусыз ә ғ ә қ антибиотик олдан аннан сауле ж не химиотерапиядан б зылуы қ ғ ә ұ м мкін. Б 9 ны н тижесінде колонияны резистенттілігі б зылады. ү ң ә ң ұ Микроорганизмдер токсикалы нім б ліп шы арады. қ ө ө ғ Микрофлораны алыпты функциясыны н тижесінде туылатын ң қ ң ә жа дайды дисбактериоз деп атайды. алыпты микрофлораны ғ Қ толы тыру шін эубиотиктер олданылады. Ішекті қ ү қ ң алыпты қ микрофлорасынын кілдері-лиофильді келтірілген тірі ө бактериялар-бифидумбактериялар, колибактериялар, лактобактериялар.

Микроорганизмдер

Микроорганизмдер

Микробты жасушақ • Микробты жасуша – т ым уалаушылы ж не жа а делулерді негізі қ ұқ қ қ ә ң өң ң ретінде. Тіршілік иесіні жасушалы ж не жасушалы емес формасыны ң қ ә қ ң йымдасуы. Ядро рылысы, оны т ым уалаушылы та ат аратын ұ құ ң ұқ қ ызметі. Плазмидтер мен бактериалды хромасомаларды йымдасуыны қ ң ұ ң молекулярлы негіздері. Хромасомдардан тыс генетикалы қ қ детерминантаны сипаттамасы, оларды т рлері ж не асиеттері. Т ым ң ң ү ә қ ұқ уалаушылы ж не згергіштік туралы т сінік. Генотип ж не фенотип, қ қ ә ө ү ә геном туралы тусінік. Жасушалы метоболизмде гистондар ж не ДН , РН қ ә Қ Қ ат аратын ызметі. Мутация ж не рекомбинация (коньюгации, трансдукция қ қ ә и трансформация). Гендік ауыт ушылы ты молекулярлы механизмі, қ қ ң қ генетикалы ада алау. Мутагендер, оларды сер ету механизмдеріні қ қ ғ ң ә ң ерекшеліктеріні пайда болу классификациясы. Гендік инженерия. ң Селекция, генитикалы негіздері. Селекция. Эволюцияны генетикалы қ ң қ негіздері ж не популяция генетикасы, с рыптау, згергіштік, реттілік. ә ұ ө Микроорганизмдерді оректенуі. оректену механизмі мен т рлері, ң қ Қ ү оректену элементтері, биосинтез процесіне кеткен шы ын мен қ ғ жетіспеушілігіні ма ызы. Гетеро- ж не автотрофтар, ауксо- ж не ң ң ә ә прототрофтар; су факторлары (д румендер, амино ыш ылдары, ө ә қ қ нуклеопротеидтер, майлар ж не т. б. ). оректік орталар: арапайым ж не ә Қ қ ә к рделі, оректік орта рамы, оларды олдану. ү қ құ қ

Эволюцияны генетикалы негіздері ж не ң қ ә популяция генетикасы • . Эволюцияны генетикалы негіздері ж не популяция генетикасы, ң қ ә с рыптау, згергіштік, реттілік. Микроорганизмдерді оректенуі. ұ ө ң қ оректену механизмі мен т рлері, оректену элементтері, биосинтез Қ ү қ процесіне кеткен шы ын мен жетіспеушілігіні ма ызы. Гетеро- ж не ғ ң ң ә автотрофтар, ауксо- ж не прототрофтар; су факторлары (д румендер, ә ө ә амино ыш ылдары, нуклеопротеидтер, майлар ж не т. б. ). оректік қ қ ә Қ орталар: арапайым ж не к рделі, оректік орта рамы, оларды қ ә ү қ құ олдану. рамы, белгіленуі, консистенциясы бойынша оректік орта қ Құ қ классификациясы. Ажыратып-балау орталары, негізгі ж не элективтік. ә оректік орта а ойылатын талаптар. Стерильдеу дістері: физикалы Қ ғ қ ә қ факторларды сер етуі, ультра к лгін с улелері, радиациялы с уле ң ә ү ә қ ә шы ару, автоклавтау. Микроорганизмдерді тыныс алуы, тыныс алу ғ ң т рлері. Аэробты ж не анаэробты тыныс алу жолдары. Энергетикалы ү ә қ алмасуды физиологиясы: энергияберуші рдістерді жасушалармен ң ү олдануы, оларды тиімділігі ж не орта шарттарына т уелділігі. қ ң ә ә Субстрат ассимиляциясыны негізгі жолдары: а уыздар, майлар, ң қ к мірсулар, амин ыш ылдары, к мірсутектер, спирттер, органикалы ө қ қ ө қ ыш ылдар, минералды компоненттер. Гликолиз ж не ашу. қ қ қ ә

Микроорганизмдерді ң экологиясы. • Микроорганизмдерді экологиясы. ң Экож йелер, экологиялы уыстар. ү қ қ Популяция, биотоп, микробиоценоз. Симбиотикалы бірігулер ретіндегі қ микроорганизмдер: мутуализм, комменсализм, паразитизм, антагонизм. Топыра , ауа, су қ микрофлорасы. Адам организміні ң алыпты микрофлорасыны негізгі қ ң б лімі ретінде — т ра ты (т уліктік) ө ұ қ ә ж не кездейсо (транзиторлы ) ә қ қ микрофлора болып табылады. Топыра , су, ауа а қ ғ микроорганизмдерді санитарлы ң қ к рсеткіштері; биологиялы ө қ асиеттері, аны тау дістері. С т қ қ ә ү ж не с т німдеріні микрофлорасы; ә ү ө ң ет ж не ш жы німдеріні ә ұ қ ө ң микрофлорасы; сусындар мен шырынны микрофлора. ң

Вибрионды бактериялар. қ

Зиянды Бактериялар.

Микробиологияны дамуыны ң ң негізгі кезе дері. ң • Микробиологияны дамуыны негізгі кезе дері. Микроб лемін тануды ң ң ң ә ң физиологиялы ж не морфологиялы кезе дері, микроорганизмдерді қ ә қ ң ң ашылуы. Биология ж не медицина ылымыны б лігі ретінде ә ғ ң ө микробиологияны азіргі заман ы даму кезе дері; жетістіктері ж не оны ң қ ғ ң ә ң рі арай дамуыны негізгі ба ыттары. Микроорганизмдерді ә қ ң ғ ң классификациясы ж не ж йелілігі туралы т сінік. Прокариоттар лемі, ә ү ү ә номенклатуралы сипаттамасы. Т р-микроорганизмдерді ж йелігіні қ ү ң негізгі бірлігі ретінде. Штамдар, таза сінді, клондар туралы т сінік. ө ү Микроорганизмдерді негізгі морфологиялы формалары: кокктар, ң қ тая шалар, исы варианттар; оларды сипаттамалары. Бактериалды қ қ қ ң қ жасуша рылысы, оны негізгі рылымды элементтері. Жасуша ішілік құ ң құ қ пайда болуларды , цитоплазмалы мембраналарды ж не жасуша ң қ ң ә абыр асыны химиялы рамы мен рылысы. Бактериалды қ ғ ң қ құ құ қ жасушаны т ра ты ж не т ра ты емес рылымды компоненттері ң ұ қ ә ұ қ құ қ (капсула, споралар, жіпшелер, осындылар). Сферопластар, протопластар. қ Цитоплазманы йымдасуы. Капсула, оны химиялы рамы, бояу ң ұ ң қ құ дістері, ат аратын ызметі. Споралар, оларды физиологиялы р лі, ә қ қ ң қ ө химиялы рамы, бояу дістері, роль в жизнедеятельности микробтарды қ құ ә ң мірс руіндегі ызметі. Бактериалды осындылар сипаттамасы, ө ү қ қ қ волютиндік д ндер, оларды физиологиялы р лі. ә ң қ ө

Бактериялар.

Микробтар.

Бактериялы қ дизентерияларыны алдын алу. ң • Бактериялы дизентерияларыны алдын алуда қ ң гигиеналы ж не санитарлы коммуналды қ ә қ қ шараларды шешуші ма ызы бар. Сонды тан б л ң ң қ ұ ауруды алдын алу а тиісті азаматтар, я ни ң ғ ғ базарларды , та ам нерк сібі к сіпорындарын, ң ғ ө ә ә о амды тама тандыру орындарын, сауда қ ғ қ қ д кендерін, балалар мекемелерін ж не су к здеріні ү ә ө ң тазалы ын, санитарлы жа дайыны талап а сай ғ қ ғ ң қ болуын ада алайтындар ерекше м н беруі керек. қ ғ ә Соны ішінде елді мекендердегі, алада ы быр ң қ ғ құ ж йелері ркез назарда т руы тиіс. ү ә ұ

Микроорганизмдерді к рінісің ө Грамм дісі ә

Рахмет