МАМОНТТ АР Домен: Эукариоттар Патшалық:

МАМОНТТ АР

Домен: Эукариоттар Патшалық: Жануарлар Тип: Хордалылар Класс: Сүтқоректіле р Отряд; Хоботтылар Тұқымдас: Пілдер Мамонт

Мамонттың ең көп тараған түрі-түкті мамонт (лат. Mammuthus primigenius). Ол осыдан 200 -300 мың жыл бұрын Сібір аумағынан тарады, кейін осы жерден Европа мен Солтүстік Америкаға тараған болатын. Суретте Түкті мамонт

Түкті мамонт-ең мұз дәуірінің ең экзотикалық жануары және символы болып есептелді. Ең ірілері 3, 5 метрге дейін жетіп, салмағы 4 -6 тоннаға жетті. Мамонттард ың қалың әрі ұзын түктері оларды аяздан қорғануда үлкен рөл атқарды. 12 -13 мың жыл бұрын мамонттар Солт. Евразияда және Солт. Американың кейбір жерлерінде мекен етті. Ғаламдық жылынудың кесірінен олардың тіршілік ету орталары тарылды. Сонғы мамонттар Врангеля аралында өмір сүріп, кейін 3500 жыл бұрын сол жерде қырылып қалған болатын.

Мамонт қаңқасы бойынша қазір өмір сүріп жатқан үнді пілдерімен елеулі ұқсастық табылады. Үп-үлкен азу, ұзындығы 4 метрге дейін, салмағы 100 кг дейін, алдыға қарай шығыңқы және жоғары қарай майысқан болып келеді. Мамонт пен мастодонт-жоғалып кеткен сүтқоректілердің брі болып табылады. Бір қызығы мамонттардың тістері, қазіргі пілдердікіндей ауысып тұрған. Бұл мамонт өмірінде 6 рет болуы мүмкін. Мамонттың үсті жаппай қалың түк басқан, ал тісі ұзын иілген болды. Бұл оларға қалың қардың астынан азығын табуға көмектесті. Мамонт қаңқасы:

Мамонттардың сүйектері. . .

Колумбиядағы мамонт қаңқасы

Музейдегі мамонт мүсіні(макет)

Мамонттардың биіктігі 5, 5 метр және салмағы 10 -12 тоннаға жетті. Осылайша , осы алыптар қазіргі заманғы ірі жер сүтқоректілерде н екі есе ауыр болды.

Мамонт, қазіргі заманғы піл және адам. Айырмашылығы дал осындай. . .

Мамонттар негізінен шөппен қоректенді. Мысал ы: шөпті өсімдіктер, шағын бұталар (ергежейлі қайың, тал), ағаштар мен мүк өскіндер. Әрбір мамонт күніне өсімдіктердің 200 — 300 кг жеді, яғни, ол 18 -20 сағат қоректену қажет болды. Олар әр уақыт өздеріне жаңа жайылым іздеумен жылжып отырды. Бұл суретте мамонттың тісімен қалың қардың арасынан азығын алуы көрсетілген. . .

Кейбір сарапшылар климаттың өзгеруін және адамдардың бұған тікелей мамонттар мен басқа да солтүстік алыптардың өлтірілуімен тікелей байланысты екенін жоққа шығармайды. Метанның көп мөлшерде өндіретін ірі сүтқоректілердің жоғалуына, атмосферадағы бұл парниктік газдың деңгейі шамамен 200 бірлікке түсу керек болатын. Бұл шамамен 14 мың жыл бұрын үшін 9 -12 ° С температурада салқындату әкелді. Мамонттар мұз дәуірі кезінде шамамен 10 мың жыл бұрын жоғалып болды

Мамонттардың жойылуына әсер еткен бірден-бір фактор сол кездегі неандертальда р болатын. . .

Неандертальда рдың аңшылығы

Тағы бір көрініс. . .

Мамонтарға арналған тасмүсін. . .

«Мамонт табиғатынан — нәзік, бейбітшілі к сүйгіш және халыққа нәзік жануар. Адамдар мен кездескенде мамонт шабуыл жасаудың орнына адамдарға еркелейді. . . (Тобол өлкетанушысы П. Городцованың күнделігінен, ХІХ ғасырдың жазбаларынан) Мамонт мүсіні

Назарларыңызға және ден қойып тыңдағандарыңызға рахмет!!!

Орындаған: Хамитов Көшен Тексерген: Мустапаева Сезім