Иммунология Жоспар : : Кіріспе:

Иммунология

Жоспар : : Кіріспе: 1. Имунология, мақсаты мен міндеттері Негізгі бөлім: 1. Адам агзасының имундық жүйесі 2 2. Имунокомплементті жасушалар 3 3. Имуногенездің жасуша аралық кооцперациясына түсінік Қорытынды. Пайдаланылган әдебиеттер.

► Иммунология, максаты міндеттері. Иммунология (лат. immunis-еркін, еш нәрсеге ұшырамаган, logos-ілім) деген мағына білдіреді, организмнің әртүрлі антигендерге қарсы пайда болатын спецификалы және бейспецификалы молекулалық, клеткалық және физиологиялық реакцияларын зерттейтін медициналық биологиялық ғылым. Имунология антигендерді, антиденелерді, имунитетке қатысы бар жасушаларды зерттейді. имундық реакциялардың қалыпты және паталогиялық жағдайлар дамуына әсері бар генетикалық және физиологиялық факторларды тексереді. Иммундық реакциялардың ағымына сыртқы қоршаған ортаның да әсері бар. ► Миллиондаган жылдар бойы қалыптасқан және организмнің ішкі тұрақтылығын сақтауға бейімделген иммундық реакциялар бөгде антигендерден сақтануға бағытталады.

► Антигендер дегеніміз –микробтар мен әр түрлі өсімдіктерден, жануардан шыққан заттар. ► Организмнің өзінде өзгеріске ұшыраған, кейде өзгермеген клеткалар мен тін антигендерінде иммундық реакция туындаса, аутоиммундық аурулар дамиды. ► Иммунологияның даму тарихы. Бұдан көптеген ғасырлар бұрын жұқпалы аурулардан адамдар көп өлген, ал егер тірі қалса сол арумен екінші рет ауырмайтыны белгілі болған. Обамен, шешекпен ауырғандарға күтім жасау үшін, аталған аурумен бұрын ауырғандар ғана жіберілетін болған. Ел арасында жасанды ауру қоздыру үшін әртүрлі әрекеттер жасалған. Қытайда (ХІғасыр) шешек бөртпесінің қабыршақтарын мұрынға сепкен, Индияда теріге жағып ысқылаған, Грузияда шешек бөрпесінің іріңін сау адам терісіне инемен егіп жұқтырған. ► Э. Дженнер 1798 жылы сиыр шешегімен ауырған сауыншылар кейін адам шешегімен ауырмайтындығын байқап, балаға (1796 жылы Дженсу Финансу)әлгі сиыр шешегін терісіне жұқтырып, 1, 5 ай өткен соң сол балаға адам шешегін жұқтырғанда бала ауырмаған. Өйткені сиыр шешегі адам

Ж ма алиева Бану Алмасбек ызы ұ ғ қ А т бе алалы № 41 жалпы білім қ ө қ қ беретін орта мектебіні ң информатика п ні м алімі ә ұғ ► шешегіне де қарсы иммунитет берген. Екі жыл ішінде осы әдіспен 100 мың адам егіліп нәтижесінде кейін барі шешекпен ауырмаған. Осылай шешекке қарсы вакцина егу әдісі ашылган. ► ХІХ ғасырдың басында Луй Пастердің зерттеулері иммунологияның іргетасын қалады. Пастер әртүрлі ашытқыларда микробтардың бар екенін анықтады. Мысалы, Пастер остеомиелитті, іріңді аурларды, тауық тырысқағын зерттеу арқылы көптеген микробтардын түрін анықтады. ► Пастер 1881 жылы профилактикалық егудің де маңызын ашты. Ол вируленттілігі төмендетілген микробтарды сол аурулардын алдын алу үшін адамдарға егу керек екендігі дәлелденді. Сөйтіп, вируленттілігі төмен организмге енгізу арқылы әртүрлі ауруларға қарсы иммунитетті қалыптастыру жолы табылды. ► Эмиль Ру және Александр Йерсен дифтерия қоздырғышының токсинін бөліп алып, оның экспериментте дифтерияның клиникалық көріністерін дамытуға маңызды екенін дәлелдеді. Сөйтіп аурудың кейде бактериялар токсинімен дамитыны белгілі болды. ►

Ж ма алиева Бану Алмасбек ызы ұ ғ қ А т бе алалы № 41 жалпы білім қ ө қ қ беретін орта мектебіні ң информатика п ні м алімі ә ұғ

Ж ма алиева Бану Алмасбек ызы ұ ғ қ А т бе алалы № 41 жалпы білім қ ө қ қ беретін орта мектебіні ң информатика п ні м алімі ә ұғ ► ХХ ғасырдың басында Пауль Эрлих гуморальдық иммунитеттің теориясын ұсынып, оның антиденелерге байланысты екенін дәлелдеді. Қатерлі ісікте антигендік қасиет барын тауып, организмдегі ісік жасушаларын генетикалық бөгде жасушалар болып табылатындығы анықталды. ► Грубер мен Дерхем бактериялардың кейін Жюль- Борде эритроциттердің агглютинациясын ашты. Крауз антидене және антиген арасында болатын преципитация реакциясын көрсетті. Соның нәтижесінде бұл реакцияларды in-vitro-да қойып, тәжрибелік бақылаудың мүмкіндік туындады. ► Адам ағзасының иммундық жүйесі. Иммундық жүйе организмнің генетикалық дамуында қалыптасқан клеткалық және гуморалдық иммунитет құрамының тұрақтылығын сапалы қадағалайтын жүйе. Иммундық жүйе мына компоненттнрден тұрады (Е. П. Шувалова) ► 11. Биологиялық белсенді макромолекулалар: ► — Интерлейкиндер; ► — ісік некроз факторы; ► — лимфотоксин; ► — эктодермальдық өсу факторы; ► — фибробластардың өсу факторы; ► 22. Иммунды қабілетті клеткалар(иммунокомпонетті) ► а)Та)Т — және В — лимфоциттері; ► б)цитотокцикалық клеткалар; ► в)иммунды қабілеті бар клетакалар шығаратын цитокиндер

Ж ма алиева Бану Алмасбек ызы ұ ғ қ А т бе алалы № 41 жалпы білім қ ө қ қ беретін орта мектебіні ң информатика п ні м алімі ә ұғ ► Иммундық жүйе мақсаты: ► -бөгде клеткалардың организмге кіруінен және генетикалық өзгерген клеткалардың пайда болуынан қорғайды; ► -ескірген ақаулы өз клеткаларын және дәл сол сәттегі организм ерекшелігіне сай келмейтін бұзылған клеткаларды жояды; ► -генотипі бөтен жоғары молекулалы биологиялық заттарды бейтараптайды; ► Иммундық жүйе көпкомпонентті, бірақ барлығы тұтас жұмыс жасайтын кешен. Иммундық жүйенің негізгі клеткасы лейкоцит, оның әр түрлі популияциясы және субпопулияциясы бар. ► Имундық жүйенің мүшелеріне: айырша без, фабрициус қалтасы (құстарда), сүйек миы, пейер табақшалары(ішектегі лимфатикалық клеткалардың жиынтығы), көкбауыр, лимфа бездері, бадамша бездері т. б жатады.

Ж ма алиева Бану Алмасбек ызы ұ ғ қ А т бе алалы № 41 жалпы білім қ ө қ қ беретін орта мектебіні ң информатика п ні м алімі ә ұғ ► Орталық мүшелерде лимфалық клеткалар пайда болады, жетіліп макрофагтарга, лимфоциттерге, нейтрофильдерге айналады, организмді иммунды клеткалармен қамтамасыз етеді, гуморальды факторлардың әсерімен тін клеткалары Т- , В- лимфоциттерді, нейтрофильді, эозинофил, базофил, макрофаг, эритроциттерді шығарып тұрады. Тін клеткаларынан түзілген Т клетаклар алі жетілмеген. Олар айырша безде одан арі дамиды, гистосәйкестігін айыратын иммунды қабілеті Т лимфоциттер клеткаларына айналады. Бұл клеткалардың барлығы антиген айыра алатын рецепторлар алады. Айырша безде барлық лимфоциттердің 70 % ғана дамудан өтеді, ал антигенді айыра алатын 5 -7 %. айырша безден шыққан клеткалар лимфа бездерінінің милы аймағында орналасқан. ► Айырша бездің қыртысты қабатында лимфоциттер тез өседі, көбейіп отырады, соның салдарынан кортикалдық Т лимфоциттердің көлемі әр түрлі болады.

Ж ма алиева Бану Алмасбек ызы ұ ғ қ А т бе алалы № 41 жалпы білім қ ө қ қ беретін орта мектебіні ң информатика п ні м алімі ә ұғ

Ж ма алиева Бану ұ ғ Алмасбек ызы А т бе қ қ ө алалы № 41 жалпы білім қ қ беретін орта мектебіні ң информатика п ні ә м алімі ұғБ л клеткалар рентген с улесіне ж не кортизон серіне сезімтал. Кіші ұ ә ә ә лимфоциттерді 20% за уа ыт мір с реді, олар лимфа ң ұ қ қ ө ү бездеріне, кокбауырда орналасады, айырша безге ба ынышты айма тар ғ қ райды. құ С йек миы ан элементерін шы аратын иммунды ж йені ү қ ғ ү ң орталы м шесі болып есептеледі. С йек миы ызыл, спры қ ү ү қ болып б лінеді, йткені эритроциттер мен лимфоциттерден ө ө т рады. Лимфоидты клеткалар саны 0 -20% ұ қ плазмациттер, -0, 4%. С йек миында ы тін клеткаларынан анны клеткалары ү ғ қ ң Эритроциттер, лимфоциттер, тромбоциттер Т, В лимфоциттері т зіледі. В лимфоциттерді беткейінде иммуноглобулин ү ң рецепторлары бар, олар генетикалы код ар ылы серленеді қ қ ә ж не иммунды жауап беруге, иммунды ж йе ж мысына ә қ қ ү ұ атысатындай асиет береді. қ қ К к бауырды кейінгі кезде иммунды ж йені орталы ө ү ң қ м шесіне жат ызып ж р. К к бауырда эритроциттерден бас а ү қ ү ө қ Т, В лимфоциттер, плазмалы клеткалар ж не ретикулярлы қ ә фагоциттер бар. Лимфоиды клеткалар жетілетін згерістерге ө т сіп, кіші, орта ж не лкен лимфоциттер ү ә ү , лимфобласттар, плазмобласттар пайда болады.

Жұмағалиева Бану Алмасбекқызы Ақтөбе қалалық № 41 жалпы білім беретін орта мектебінің информатика пәні мұғалімі

Ж ма алиева Бану ұ ғ Алмасбек ызы А т бе қ қ ө алалы № 41 жалпы қ қ білім беретін орта мектебіні ңмектебіні ң информатика п ні ә м алімі ұғм аліміұғ К к бауырды лимфоциттеріні 20 -40%-ы Т лимфоциттер ; 40 -60%-ы В лимфоциттер. ө ң ң Лимфа бездері лимфа тамырларыны бойында орналасады, ыртысты ж не милы абаттары ң қ ә қ бар, лимфоидты клеткалар макрофагтар негізінде ыртысты абатта орналасады. Осы абатта лимфоиты қ қ қ клеткаларды к бейетін жері фолликулалар бар. Фолликулалар біріншілік ж не екіншілік болып ң ө ә б лінеді: Біршілік фолликулалар эмбрионда дамуды ая ында пайда болады. ө ң ғ Екіншілік фолликулалар н ресте ту аннан кейін 1 -2 ай ткенде пайда болады. Милы абат пен ыртысты ә ғ ө қ қ абатты арасында айырша безден келген кіші лимфоциттер орналас ан. қ ң қ Лимфа бездерінде де Т, В лимфоциттерді арым атынасымен клеткалы гуморалды иммунды ң қ қ қ қ реакциялар ж реді. ү Пейер таба шалары ащы ішекті шырышты абатында орналас ан лимфа бездері: стінгі абатында В қ ң қ қ ү қ лимфоциттері, Т хелперлерлері, макрофагтар ал эпителий клеткаларыны астында Т лимфоциттері ң орналасады. Орта ж не лкен лимфа бездерінде лимфоциттер к бейеді, ортасында ретикулярлы ә ү ө қорналасады. Орта ж не лкен лимфа бездерінде лимфоциттер к бейеді, ортасында ретикулярлы ә ү ө қ клеткалар макрофагтар плазмалы клеткалар бар. Лимфа бездерінде плазмалы клеткалар- 30%; кіші қ қ лимфоциттер-40%; орташа к лемді лимфоциттер- 20%; макрофагтар- 10%. ө Та дай лимфа бездері ж т ынша та орналасып, микробтардын тыныс алу жолдарына туін ң ұ қ қ ө б гейді. Бездерде біріншілік ж не екіншілік фолликулалар бар. Біріншілік фолликулалар кіші, орта, лкен ө ә ү лимфоциттерден ретикулярлы клеткалардан т рады. Екіншілік фолликулалар к п ядролы клеткалар ұ ө жиынты ы. ғ Аппендикс абыр асында лимфоидты клеткалар лимфоциттер бар. қ ғ қ

Ж ма алиева Бану Алмасбек ызы ұ ғ қ А т бе алалы № 41 жалпы білім қ ө қ қ беретін орта мектебіні ң информатика п ні м алімі ә ұғ Назар қойып тыңдағандарыңызға рахмет!!!!!

Ж ма алиева Бану Алмасбек ызы ұ ғ қ А т бе алалы № 41 жалпы білім қ ө қ қ беретін орта мектебіні ң информатика п ні м алімі ә ұғ Орындағандар : : Қыпшақпай Г, Есіркепова А, Сейткарім Х. Артукметова Д Қабылдаған : : Кувандыкова Фатима