Дисперсиялы талдауды қ ң бір факторлы емес састы

Дисперсиялы талдауды қ ң бір факторлы емес састы ы критерий- ұқ ғ Крускал Уоллис критерийі

Жоспары:

Дисперсия бұл әртүрлі факторлардың әсерінен туындайтын белгінің өзгергіштігі. Бұндай факторлар жануар немесе өсімдік ағзасына біріне тәуелсіз және әртүрлі күштермен, ал кейде тіпті әртүрлі бағытта да әсер етеді. Нәтижесінде осындай әсер етуден өзгермелі белгі қандай-да бір белгілі өзгергіштік шамасын тауып алады.

Белгілер, рт рлі себептерді серінен згергендіктен, результативті деп ә ү ң ә ө аталады, ал себептерді, результативті белгіні немесе белгілеріні згеру ң ң ө шамасын тудыр анды тан – факторлар деп аталады. рбір реттелетін ғ қ Ә фактор сериялы т рде сыналады, я ни бірнеше топтарды бірінен ү ғ ң жекеленген т рінде болуы градация деп аталады. Факторлар латын ү алфавитіні А, В, С, … бас ріптерімен, ал ескерілетін белгілер — Х, У, Z, ң ә …ар ылы белгіленеді. Градацияларды да факторларды белгілеген қ ріптермен белгілейміз. ә Мысалы, А факторыны градациясы А ң 1 , А 2 , А 3 ар ылы ж не т. с. с. қ ә белгіленеді. Сол немесе бас а факторды градация саны т жірибе шартымен қ ң ә аны талады. Результативті белгілер де жеке градациялар а б лінеді, я ни қ ғ ө ғ реттелген факторларды серімен сыналады. ң ә

Біруа ытта сер ететін барлы факторларды салдарынан болатын қ ә қ ң згергіштікті, белгіні жалпы дисперсиясы деп атаймыз. ө ң Жалпы дисперсия (С у ) жіктелуі м мкін: ү рт рлі ескерілген факторларды серінен бол ан, факториалды (С ә ү ң ә ғ х ) деп аталатын дисперсия а ғ рт рлі кездейсо (ескерілмеген) алды (С ә ү қ қ қ z ) деп аталатын факторларды серінен болатын дисперсия. ң ә

Краскел-Уоллиса критерийі бірнеше таңдамалылардың медиандарын тексеруге арналған. Уилкоксона — Манна — Уитни критерийінің көпқырлы жадпыланған түрі деп те қарастырылып келеді. Краскел-Уоллиса критерийі рангілеуді жүзеге асырады. Басқаша атаулары: Краскела — Уоллистің H-критерийі, Краскел-Уоллистің біржақты дисперсиялық талдауы (англ. Kruskal — Wallis one-way analysis of variance), тест Крускала — Уоллиса (англ. Kruskal — Wallis test). Краскел-Уоллиса критерийі параметрлік емес талдау әдісі болып табылады.

• Крускала Уоллис критерийі -бір уа ытта екі, ш, т рт иа дауларды арасында ы қ ү ө ң ң ғ айырмашылы тарды ба алайды. қ ғ