дісі: Ә Т жірибені ж ргізу шін студенттер

дісі: Ә Т жірибені ж ргізу шін студенттер бірнеше ж мыс ә ү ү ұ тобына б лінеді. ө рбір топта 4 адамнан кем болмауы керек: Ә — 1 -тексерілетін адам — 2 -артериялы ысымны де гейін аны таушы студент қ қ ң ң қ — 3 -тексерілетін адамда тамыр со уыны жиілігін ғ ң аны таушы студент қ — 4 -алын ан деректерді д птерге тіркеуші. ғ ә Тексерілетін адамны ауру алды жа дайды аны тау ң ғ қ ма сатында дене ж ктемесіне (Мартине сынауы), қ ү ж рек-тамыр ж йесіні серленісін зерттеу ү ү ң ә

Тексерілетін адамда отыр ан жа дайда артериялы ысым ғ ғ қ қ (А ) лшенеді, екінші олыны тамырын стау ар ылы ж рек Қ ө қ ң ұ қ ү со уыны жиілігі аны талады. Ол шін тамыр со уыны ғ ң қ ү ғ ң жиілігін 10 сек. ішінде 6 м рте аны тайды, алын ан ә қ ғ н тижелерді осады да 6 — а б леді, орта арифметикалы ә қ ғ ө қ шаманы есептейді. Ары карай, тексерілетін адам арынан қ байламаны (менжетка) алмай, 30 сек. ішінде 20 м рте ә отырып-т рады. Осындай ж ктемеден со дереу А ж не ұ ү ң Қ ә ж рек со уыны 10 сек. жиілігі аны талады. Содан со , тамыр ү ғ ң қ ң со уыны жиілігі (пульс) ж не А ж ктемеден кейін рбір 1 ғ ң ә Қ ү ә минут сайын (бірнеше м рте) к рсеткіштерді бастап ы ә ө ң қ шаманы алпыпа келгенінше аны талады. ң қ қ Алын ан деректер кестеге енгізіледі: ғ

Сынауды ба алауды нышандары: ғ ң Ж рек со уы жиілігін талдау. ү ғ 1. Ж ктемеден со тамыр со уыны жиілігі 3 -4 мин. ү ң ғ ң со алпына келуге тиіс. ң қ 2. Ж ктемеден со тамыр со уыны жиілігі ү ң ғ ң 50 -70%- а артуы тиіс. Ол мынадай рнекпен ғ ө есептеледі: (Ж ктемеден со ы — бастап ы тамыр со уыны ү ңғ қ ғ ң жиілігі) х 100 А згеруін талдау. Қ ө

Зерттелетін к рсеткіштерө Ж ктемеге ү дейін Ж ктеме-дү ен со ң дереу Ж ктемеден ү со р минут ң ә сайын 1 2 3 4 5 А Қ систолалы қ диастолалы қ пульстік

* Дене ж ктемеснен со систолалы ысым детте 10 -20 мм. с. б. ү ң қ қ ә артады, диастолалы ысым 10 -20 мм с. б. т мендейді, пульстік қ қ ө ысым 20 -40 мм с. б. артады. қ * А ж ктемеден кейін 4 -5 минуттан со алпына Қ ү ң қ келеді. А -ны ас ын ан т рлері де кездеседі: Қ ң қ ғ ү * Гипертониялы серленіс қ ә Б л кезде систолалы ысым атты жо арылайды — 180 -200 мм с. б. ұ қ қ қ ғ дейін, диастолалы кысым — згермейді немесе жо арылайды. қ ө ғ Тамыр со уы жиілігіні артуы жо ары, оны ж не А бастап ы ғ ң ә Қ қ алпына келуі, нормамен салыстыр анда, ж ктемеден со за а қ ғ ү ң ұ ққ созылады. Б л серленіс (серпіліс) А жо ары, ан тамырларыны ұ ә Қ ғ қ ң атеросклерозды згерістері бар кісілерде, спортшыларда — қ ө шыны у ж ктемесі жо ары кезе інде байкалады. ғ ү ғ ң

* 2. Дистониялы серленісқ ә Систолалы ысым ж ктемеден со те атты к теріледі, кейде қ қ ү ң ө қ ө 225 мм с. б. ж не одан да жо ары, ал диастолалы ысым нольге ә ғ қ қ дейін т мендейді — «шексіз» дыбыс феномені. ө * 3. Астениялы серленіс. қ ә Ж ректі ызметтік жа дайы нашарла анда бай алады. Б л кезде ү ң қ ғ ғ қ ұ систолалы ысым ж ктемеден со т мендейді. Тамыр со уы қ қ ү ң ө ғ жиілігіні артуы пайыз бойынша жо ары. Ж рек со уыны жиілігі ң ғ ү ғ ң ж не А де гейіні алыпты жа дай а келуі кешігеді. ә Қ ң ң қ ғ ғ * Алын ан деректер бойынша орытынды жасалады. ғ қ