Ауыз _уысыны_ анатомиясы, физиологиясы каз яз.pptx
- Количество слайдов: 39
Ауыз қуысының анатомиясы, физиологиясы. Кілегей қабатының құрылымы. Сілекей. Ауыз қуысының сұйықтығы. Құрамы, қасиеттері. Физиологиялық және патологиялық процесстердегі ролі. Ауыз қуысының микрофлорасы. Құрамы. Атқаратын ролі. Дайындаған доцент КУНАНБАЕВА Т. С.
Ауыз қуысындағы ағзалар Тістер Жоғарғы және төменгі жақ сүйектер Тіл Жумсақ және қатта таңдай Кілегей қабық Сілекей бездерінің өзектері
Ауыз қуысы
Тістемнің түрлері Ортогнатиялық Физиологиялық прогения Физиологиялық прогнатия Бипрогнатия Тік тістем
Тістің анатомиясы
Тұрақты тістер Оң жақ тістердің тілдік беті
АҚҚҚ қурылысы Кілегейлі қабық ауыз қуысын ұрт жағынан және қуыс жағынан жауып, барлық бездердің тұтікшелірінің қабырғаларынтөсеп жатады. Таңдай мен қызыл иектен басқа бөлігінде кілегейлі қабық үш қабаттан тұрады, үстінгі көпкатарлы эпителий, ортанғы дәнекер тің, астынғы кілегейлі қабықасты қабаты. Қалыпты жағдайда кілегейлі қабық ақшыл қызыл түсті, жылжымалы, беті жақсы ылғалдалған, кейбір жерлерінде астындағы тіңдермен тығыз байланысқан. Кіші сілекей , майлы бездерге және серозды, аралас бездер орналасқан
АҚҚҚ қурылысы Кілегейлі қабық ауыз қуысын ұрт жағынан және қуыс жағынан жауып, барлық бездердің тұтікшелірінің қабырғаларынтөсеп жатады. Таңдай мен қызыл иектен басқа бөлігінде кілегейлі қабық үш қабаттан тұрады, үстінгі көпкатарлы эпителий, ортанғы дәнекер тің, астынғы кілегейлі қабықасты қабаты.
Қалыпты жағдайда кілегейлі қабық ақшыл қызыл түсті, жылжымалы, беті жақсы ылғалдалған, кейбір жерлерінде астындағы тіңдермен тығыз байланысқан. Кіші сілекей , майлы бездерге және серозды, аралас бездер орналасқан
АККҚ ФИЗИОЛОГИЯЛЫҚ ЕРЕКШІЛІКТЕРІ АКҚ ас қорытуға, демалуға, сөйлеге қатысыды және қорғаныс қызметіне қатнасады Қорғаныс қызметі – Микробтарды өткізбеу Эпителий өабатының түлеуі Қайта құрулүдың жоғарғы дәрежеде болуы Сілекей бөлінуі Фагозитоз Капиллярлардын өткізгіштігң Микробтық симбиоз Жиырылу Сіңіргіштік қассиетті
Сілекейдің құрамы Бейорганикалық заттары: кальций, фосфор, натрийғ, магний, темір, мыс, марганец, никель, күкірт, алюминий, цинк, хром Органикалық заттары: ақ уыз, азот, мочевина, амин қышқылдары, кретин, креатинин, несеп қышқылы, витаминдер, ферменттер, көмірсулар,
Сілекей бездері Glandula parotidea Glandula submandibularis Glandula sublingualis
Сілекейдің құрамы Бейорганикалық заттары: кальций, фосфор, натрийғ, магний, темір, мыс, марганец, никель, күкірт, алюминий, цинк, хром Органикалық заттары: ақ уыз, азот, мочевина, амин қышқылдары, кретин, креатинин, несеп қышқылы, витаминдер, ферменттер, көмірсулар,
АККҚ ФИЗИОЛОГИЯЛЫҚ ЕРЕКШІЛІКТЕРІ АКҚ ас қорытуға, демалуға, сөйлеге қатысыды және қорғаныс қызметіне қатнасады Қорғаныс қызметі – Микробтарды өткізбеу Эпителий өабатының түлеуі Қайта құрулүдың жоғарғы дәрежеде болуы Сілекей бөлінуі Фагозитоз Капиллярлардын өткізгіштігң Микробтық симбиоз Жиырылу Сіңіргіштік қассиетті
Сілекейдегі ферменттер Карбоангидразалар Эстеразалар Протеолитикалық Аралас тасымалдаушы
Сілекейдің қасиеттері Тұтқырлығы 1, 2 - 2, 4 Буферлық сиымдылығы Осмотикалық қысымы 0, 15 - 0, 30 мм рт. ст Сутек иондарының концентрациясы р. Н- 6, 5 -7, 5 нейтральді р. Н – 5, 0 орта, тісжегі , көмірсулар барады
Сілекейдің қызметтері Бактерицидтік Фибринолитикалық Плазма ұюту Минералдаушы Тазарту Қорғаныс Тазарту ж. т. б.
Стресстің әсерінен, қорққан кезде сілекейдің бөлінуі төмендейді, ал ұйқыдағы адамда сілекей мүлдем бөлінбейді Сілекейдің бөлінуі шайнағанда және тағамның иісі мен дәмі білінгенде күшейеді
АУЫЗ ҚУЫСЫНЫҢ РЕЗИДЕНТТІК МИКРОФЛОРАСЫНЫҢ НЕГІЗГІ ТОБЫ Стрептококктер Дифтероидтар Вейлонеллалар 1 мл сілекейде 4 млн 5 млрд дейін микроорганизмдер болады; 1 г тіс табақшасында — 10 -1 триллион микробтар табылған
НАШАР ГИГИЕНАДАҒЫ МИКРОБТАР
Болмашы микрофлора (второстепенные) Стафилококктер Бактероидтер Спирохеталар Лактобацилла Фузобактериялар Нейссериялар Қарапайымдылар лептоспиралар
Микроорганизмдердің санына әсер ететін факторлар Жыныс Тәулік уақыты Жыл мерзімі Организмнің жалпы жағдайы Көмірсулардың қасиеттері Ақ уыздардың сиппаттамасы Ауыз қуысының гигиенасы
Ауыз қуысында микробтардың сақталу себебтері Тұрақты температура Сулекейдің полимері муцин микробтарды тістерге, шырышты қабыққа жабысуын қамтамасыз етеді Микробтардың бөлетін полимерлер гликан, декстран, леван аффинитет
ҚЫЗМЕТІНЕ ҚАРАЙ МИКРОБТАРДЫҢ Т ҮРЛЕРІ Хромотогендік Ацидогендік (стрептококк, лактобацилла, дрожжи) Протеолитикалық протеолитикалық энзимдер бөліп тұрады
Ауыз қуысындағы микробтардың кездесетін аймақтары Кілегей қабық Қызыл иек сайы Тістің беттері Ауыз қуысының сұйықтығы
Streptococcus mutans
Staphylococcus aureus
Нокардиялар
Lactobacillus
Actinobacillus actinomycetemcomitans
Вирустар
Микробтардын ауыз қуысында патологиялық үрдістердегі ролі Тісжегі Кариес зубов Одонтогентік үрдістер Пародонтиттер Аккқ аурулары , гингивитер мен стоматиттер
Ауыз қуысынын микрофлораның қабыну үрдістердегі ролі Серозды қабыну - кезде жасыл жіне гемолитикалық емес стрептококктар, Д топтары , энтерококктар Ірінді қабыну - кезде алтын стафилококктар, R- cтрептококктар Шири қабыну - кезде микробтар протеолитикалық ферментері жоғары қассиеттері бар, пептострептококктар, вейллонелалар, бактероидтар, протей таяқшалары, кейбір клострийдилер
Ауыз қуысынын иммунологиясы Соңғы кездерде клиникалық иммунология өте жоғары дамыған Ауыз қуысынын көп аурулары, қабыну үрдістерінде, пародонтиттерде, . тісжегілерінде ауыз қуысынын иммунитетінен жалпы және жергілікті факторлардан байланысты болып келеді
Стоматолог тиісті білі керек Өмір бойы адамға физикалық және химиялық факторлар эсер етеді 1. Онкологиялық аурулар кезінде ренген саулелемен емдеу 2. УЖЖ терапиясы қабыну үрдістерде 3. Төмен температуралардын әсерлері криодиструкция 4. Жоғары температура әсерлері, куйдіру 5. Жарақат әсерлері, операциялар 6. Ионизирующая радиация дейміз
ЖАЛҒАСЫ 7. Протездердің механикалық әсерлері 8. Жергілікті және жалпы дәрі дәрмектерді қолдану 9. Пломбалық материалдар , протездерді жасайтын материалдар 10. Өндірістерлердегі химиялық заттар
Ауыз _уысыны_ анатомиясы, физиологиясы каз яз.pptx