Аурухана а дейінгі сатыда ғ жара аттар мен

Аурухана а дейінгі сатыда ғ жара аттар мен кездейсо қ қаттар мен кездейсо қ қ жа дайларды клиникалы ғ ң қжа дайларды клиникалы ғ ң қ к рінісі, диагностикасы, өк рінісі, диагностикасы, ө жедел ж рдем әжедел ж рдемә ЖМЖБ кафедрасыны ассистенті ң Сармалаев Айдын Сабыргалиевич

БДД м ліметтері бойынша, д ние ж зіні Ұ ә ү ү ң ндірістік елдерінде жара аттану 45 жастан ө қ кіші адамдары арасында лімшілдікті е ке ө ң ң ңкіші адамдары арасында лімшілдікті е ке ө ң ң ң жайыл ан себеі болып табыладжастан кіші ғ адамдары арасында лімшілдікті е ке ө ң ң ңадамдары арасында лімшілдікті е ке ө ң ң ң жайыл ан себебі болып табылады ғжайыл ан себебі болып табыладығ. . 11 995 -1997 жж. ТТ МД елдерінде, оны іші ңМД елдерінде, оны ішің нн де де аза станда Қ қаза стандаҚ қ кездейсо жа дайлар мен қ ғ уланулар, жара аттанулардан екінші орынды қ алады, бірінші орында анайналым аурулары. қ Жергілікті халы ты арасында жалпы қ ң аурушылды ты ішінде жара аттар мен қ ң қ уланулар бесінші орында (7, 8%), имыл тірек қ аппаратыны ңаппаратыны ң патологиясы, тыныс алу ж йесі ү ауруларынан кейін, екінші орында (13, 8%).

Біріншілік медициналы к мек ба ыты қ ө ғ келесі басты элементтерден т рады: ұ 1. 1. Жалпы жа дайын ба алау, бірініші кезекте ғ ғ – – есі, тынысы ж не ан айналымы. ә қ 2. 2. Анатомиялы за ымданулар орналасуын қ қ жекелемей аны тау қ – бас , кеуде, жамбас, іш, омырт а, ая пен олдар. қ қ қ 3. 3. Кейбір ай ын ауыр анатомиялы қ қКейбір ай ын ауыр анатомиялы қ қ за ымдануларды сипатын аны тау қ ң қ –ж лынулар (отрывы), жаншылу, сыны тар, ұ қ–ж лынулар (отрывы), жаншылу, сыны тар, ұ қ жара ж не т. б. Б л м ліметтер біріншілік ә ұ ә к мек к рсетуді к лемін аны тау а толы ө ө ң ө қ ғ қк мек к рсетуді к лемін аны тау а толы ө ө ң ө қ ғ қ м мкіндік береді. ү

Ж мса тіндерді со ылуыұ қ ң ғ Со ылу (Ушиб) – ғСо ылу (Ушиб) –ғ т т ері б тіндігіні б зылуынсыз м шелер мен ү ң ұ ү тіндерді за ымдалуы. Со ылу тікелей со ыдан, я ни ң қ ғ ққ ғ ла аннан, андай да бір до құ ғ қла аннан, андай да бір доқұ ғ қ ғғ ал затпен р аннан дамиды. ұ ғ Клиникалы к рінісінде қ ө жара ат бол ан айма та ауыру сезімі, қ ғ қ ісіну, айналасында ы тіндерге ан йылу болады. Жа ын ғ қ құ қ жат ан антамыры за ымдалса ан айналасында ы тіндерге қ қ қ қ ғ жайылып, фасциальды атпарлар а жиналады ж не гематома қ ғ ә т зіледі, кейін ол демелі т рде ісініп, флюктуация пайда ү ү ү болады. Жаншылулар, к п ан кетулерде, созылу а келмейтін ө қ ғ тіндер за ымдал анда ауыру сезімі ай ын болады ж не қ ғ қ ә за ымдал ан м шені ызметін шектейді, қ ғ ү ң қза ымдал ан м шені ызметін шектейді, қ ғ ү ң қ Жедел ж рдем. әЖедел ж рдем. ә Гематоманы жайылуына кедергі болатынң ққ ысып т ратын та ыш салу, суы ұ ңғ қысып т ратын та ыш салу, суы ұ ңғ қ (( м зұ ) немесе суы су а қ ғ малын ан орамалмен басу. За ымдал ан м шеге тынышты ғ қ ғ ү қмалын ан орамалмен басу. За ымдал ан м шеге тынышты ғ қ ғ ү қ жасау, ауыру сезімі к шті бола анальгетиктер салу. Зардап ү шегушіні травматологиялы б лімшеге тасымалдау. қ ө

Жара атты шы уларқ қ ғ Буын беттеріні жанасуыны толы немесе жартылай ң ң қ б зылуымен, буын байламы мен капсуласыны ұ ңб зылуымен, буын байламы мен капсуласыны ұ ң жыртылуымен ж ретін, с йектерді буынды ая тарыны ү ү ң қ қ ңжыртылуымен ж ретін, с йектерді буынды ая тарыны ү ү ң қ қ ң бір –біріне атысты т ра ты ы ысуы. қ ұ қ ғ Клиникасы: Анамнезінде механикалы жара атты болуы. қ қ ңАнамнезінде механикалы жара атты болуы. қ қ ң Пальпацияда ж не оз алт анда к шейетін ай ын ауру ә қ ғ қ ү қ сезімі. Ая – олды еріксіз алпы, буынны ай ын қ қ ң қ ң қ деформациясы, кейде сезімталды ты ж не сауса ты қ ң ә қ ңдеформациясы, кейде сезімталды ты ж не сауса ты қ ң ә қ ң белсенді оз алыстарыны болмауы бай алады. Е д рыс қ ғ ң қ ң ұ белгісі – буында ы белсенді ж не белсенді емес ғ ә оз алыстарды болмауы қ ғ ң Ш ыл к мек: ұғ өШ ыл к мек: ұғ ө ауру сезімін басу анальгетиктерді немесе наркотиктерді антигистаминді препараттармен оса енгізу қ ар ылы ж зеге асырады. Шы улар кезінде за ымдал ан қ ү ғ қ ғ буынды иммобилизация жасап, ая – олды фиксациялап қ қ транспортты иммобилизация жасалады. Нау асты қ қ хирургиялы б лімшеге тасымалдайды. қ өхирургиялы б лімшеге тасымалдайды. қ ө

а а с йектеріні сынуыҚ ңқ ү ң Сыны – с йек б тіндігіні жартылай немесе толы қ ү ү ң қСыны – с йек б тіндігіні жартылай немесе толы қ ү ү ң қ анатомиялы б зылысы. қ ұанатомиялы б зылысы. қ ұ Жіктелуі: 1. 1. Ашы ж не жабы қ ә қАшы ж не жабық ә қ 2. 2. Жартылай ж не толы ә қЖартылай ж не толыә қ 3. 3. Сынуды орналасуына арай ң қ эпифизарлы, эпиметафизарлы, диафизарлы; буынішілік ж не ә буынды емес қбуынды емесқ 4. 4. С йек за ымдануыны к леміне арай – жекелеген ү қ ң ө қ ж не к птік сынулар ә өж не к птік сынуларә ө 5. 5. Ы ыс ан ж не ы ыспа ан ғ қ ә ғ ғ 6. 6. С йкес ас ынуларына арай: ас ынусыз, жара атты ә қ қ қС йкес ас ынуларына арай: ас ынусыз, жара атты ә қ қ қ шокпен ас ын ан, антамырлар мен ж йкелер қ ғ қ ү за ымдануымен ас ын ан. қ қ ғ

Емдік шаралар сыны т ріне байланысты қ ү ж ргізіледі, біра немі ауыру сезімін басу ж не ү қ ү ә транспортты иммобилизация жасалады. қ зы уысты с йектерді сыны ында анестезия Ұ қ қ ү ң ғ дісі арапайым. Пальпация ар ылы сын ан ә қ қ ғ айма та ы гематоманы не рлым қ ғ ң ғұ флюктуациясы ай ын жерін тауып алады. қфлюктуациясы ай ын жерін тауып алады. қ Терісін йод немесе спиртпен зарарсыздандыр аннан кейін, сол жерде ішінде ғ 0, 5 % новокаин ерітіндісі бар шиприцті ң 0, 5 % новокаин ерітіндісі бар шиприцті ң инесімен пункция жасайды, 1 мл/кг есебімен. Инені д рыс салуды н тижесі болып шприцтегі ұ ң ә с йы ты ты ыз ылттануы саналады. ұ қ қ ң қ ғс йы ты ты ыз ылттануы саналады. ұ қ қ ң қ ғ

Бас –ми жара аты: қ а) бас миыны со ңа) бас миыны соң ылуғ ы; ы; б) бас миыны шай алуы; ң қб) бас миыны шай алуы; ң қ в) тесілген жара ат немесе жара атты қ қ қв) тесілген жара ат немесе жара атты қ қ қ миішілік гематома; г) субдуральді гематома; д) эпидуральді гематома.

Жамбас с йектеріні сыны ы ү ң ғ Жара атты сипаты бойынша сыны тарды былай б леді: қ ң қ өЖара атты сипаты бойынша сыны тарды былай б леді: қ ң қ ө — Шеттік (краевые) — Жамбас са инасыны зіксіздігіні б зылунсыз (б қ ң ү ң ұЖамбас са инасыны зіксіздігіні б зылунсыз (бқ ң ү ң ұ ез нарушения непрерывности тазового кольца) — Жамбас са инасыны зіксіздігіні б зылуымен болатын сыны тар. қ ң ү ң ұ қ Атал ан сыны тар кезінде клиникалы к рініс келесі симптомдар т рінде ғ қ қ ө ү бай алады: нау ас ар асында жатыр, ая ы шамалы тізе ж не жамбас қ қ қ ғ ә буынындарында б гілген, екі жа а жайыл ан. аса а с йекті ү ққ ғ Қ ғ ү ңбуынындарында б гілген, екі жа а жайыл ан. аса а с йекті ү ққ ғ Қ ғ ү ң горизонтальді б та ы сын анда «жабыс ан кше» (прилипшей пятки) ұ ғ ғ қ өгоризонтальді б та ы сын анда «жабыс ан кше» (прилипшей пятки) ұ ғ ғ қ ө симптомы болады, я ни нау ас т сек бетінен кшесін к термей, ая тарын ғ қ ө ө ө қ ішіне арай тарта алмайды. Жамбас са инасыны зіксіздігіні қ қ ң ү ң б зылуымен болатын сыны тар аса ауыр болып саналады, ол ас ынумен ұ қ қ болуы м мкін, я ни уы ты жыртылуы, уретраны за ымдануы сия ты. ү ғ қ қ ң ң қ қ Емдік т сілдік шаралар: әЕмдік т сілдік шаралар: ә — Зардап шегушіні жалпы жа дайын ба алау ң ғ ғ — Шокты аны тау қ — Кеткен ан м лшерін аны тау. қ ө қ

Ж ректі жара атыү ң қ Ж ректі жара аты кезінде жедел к п м лшердегі ан ү ң қ ө ө қ кету немесе ж рек тампонадасы т ріндегі клиникалы ү ү қкету немесе ж рек тампонадасы т ріндегі клиникалы ү ү қ к рініс болады. өк рініс болады. ө Ж рек тампонадасы ү тескіш заттармен за ымдан анда дамиды, перикад лкен болып қ ғ ү кесілмейді, сонымен атар арыншалар қ қ жара аттан анда ан перикард уысына тез жиналып қ ғ қ қ осындай к рініс береді. өосындай к рініс береді. ө Ж рек тампонадасыны клиникалы ерекшелігі: ү ң қ — ай ын бозару, жиі беті мен мойыны к геруімен бірге қ ө ж реді; ү — мойын к ктамырларыны ісінуі; ө ң — ж рек ндері т йы тал ан немесе естілмейді; ү ү ұ қ ғ — брадикардия, аритмия; — Біржа ты қ қБіржа ты қ қ гемопневмоторакс симптомдары к рінуі ө м мкін. үм мкін. ү

Жедел ж рдем: ә — Бір не екі перифериялы немесе орталы қ қБір не екі перифериялы немесе орталы қ қ к ктамырды катетеризациясы; ө ң — Инфузионды емді ш ыл т рде бастау; ұғ ү — Жара а окклюзионды та ыш салу; ғ қ ңғ — Зембілге жат ызу ж не о и а бол ан жерде қ ә қ ғ ғ инфузиялы емді бастап, содан кейін тасымалдау қ ажет; қ — Допамин ерітіндісіні инфузиясы (200 мг/ 400 мл 0, 9 ңДопамин ерітіндісіні инфузиясы (200 мг/ 400 мл 0, 9ң %% натрий хлорид ерітіндісінде), систолалы ан ысымын қ қ қ 70 мм с. б. дейін ана к тереді, одан жо арылату а ғ ө ғ ғ болмайды. — Дереу аурухана а тасымалдау; ғДереу аурухана а тасымалдау; ғ — Егер сер болмаса – перикардты пункциясы мен ә ң дренажын жасау, ан к п йыл анда — реинфузия. қ ө құ ғ

Ішті жара атың қ рса уысыны а залары ж не рса Құ қ қ ң ғ ә құ қрса уысыны а залары ж не рса Құ қ қ ң ғ ә құ қ уысы артында ы а заларды за ымданулары. қ ғ ғ ң қ Ашы жара аттар қ қ Аурухана а дейінгі сатыда ғ оларды біріншілік диагностикасы иынды ң қ қоларды біріншілік диагностикасы иынды ң қ қ ту ызбайды ж не т сіл немі бірдей- жара ат ғ ә ә ү қ алушыны хирургиялы б лімшеге жеткізу. қ өалушыны хирургиялы б лімшеге жеткізу. қ ө рса уысы а заларыны жабы Құ қ қ ғ ң қрса уысы а заларыны жабы Құ қ қ ғ ң қ жара аттары. қжара аттары. қ Олар нау астарды міріне ауіп қ ң ө қ т ндіргендіктен ауыр болып табылады. Б ндай ө ұ за ымдануларды себебі – аса жо ары биіктен қ ң ғ лау 2 метр, авто-к лік апаты, жаншылу, сирек құ ө ар асынан немесе ішіне ру. Жара атты т рі қ ұ қ ң ү ж не ауырлы ы к шті механизміне ж не тиген ә ғ ү ң ә жеріне байланысты.

Т жірибелік травмотологияда жекеленген, к птік ә ө ж не біріккен за ымдануларды ажыратады. ә қж не біріккен за ымдануларды ажыратады. ә қ Бір а заны жал ыз немесе бірнеше рет ғ ң ғ за ымдалуы қ жекеленген деп аталады. К птік жара аттар ө қК птік жара аттарө қ – б л бір анатомиялы ұ қ айма ты за ымданулары: с йектерді к птік қ ң қ ү ң ө сыны тары, рса уысыны паренхиматозды қ құ қ қ ң ж не уысты а заларыны жара аттары. ә қ ғ ң қ Біріккен жара аттар қБіріккен жара аттарқ деп р-т рлі анатомиялы ә ү қ айма тарды екі не одан к п а заларды бір қ ң ө ғ ң мезетте за ымдануын айтамыз. Мысалы: іш қ уысыны ж не кеуде а заларыны тірек- имыл қ ң ә ғ ң қ аппараттарымен, бас с йегіні жара аттары. ү ң қаппараттарымен, бас с йегіні жара аттары. ү ң қ за ымдануларды е ауыры к птік ж не біріккен қ ң ң ө ә жара аттары ауруханда ж не аурухана а дейінгі қ ә ғ кезе де лім себебіні негізгісі болып табылады. ң ө ң

Емдік-т әә сілдік шаралар: 1. 1. Ішке ққ ан кету синдромы кезінде: тасымалдау барысында инголяциялы ққ т т үү рде аурусыздандыру (оттегісі бар азот тоты ғғ ы, триленмен аутоанальгезия). Наркотикалы ққ анальгетиктер ққ олдану ққ арсы к өө рсетілген себебі ауруханада диагноз ққ ою ма ққ сатында. 2. 2. АА ҚҚҚҚ – толтыру үү шін инфузионды ем жасалады (полиглюкин 20 мл/кг, желатиноль, альбумин 10 мл/кг) 3. 3. Тасымалдау зембілмен нау ққ асты ңң ая ая ғғ ын 10 -15% жожо ғғ ары к өө терген к үү йінде ж үү ргізіледі. Ішке м ұұ з з ққ ояды. Тасымалдау кезінде нау ққ асас ққ а оксигенотерапия ж үү ргізеді. ҚұҚұ рсарса қ қ уысы а ғғ заларыны ңң жекешеленген жара ққ аттануларында аурусыздандыру жасалмайды. ҚҚ осарлан ғғ ан жара ққ аттарда оттегісі бар азот тоты ғғ ы ы ққ олданылады.

Жара ққ атты ққ шок Жара ққ ат ал ғғ аннан болатын шок. Б ұұ л л ққ анайналымны ңң , тыныс алуды ңң , зат алмасуды ңң , эндокринді бездерді ң ң ққ ызметіні ңң тере ңң б б ұұ зылыстарына әә келетін, а ғғ заны ңң ж ж үү йкелі- рефлекторлы ж әә не не ққ антамырлы ққ реакциясымен сипатталатын жара ққ ат ат ауруыны ң ң ауыр т үү рі болып табылады.

ЖАРА АТТЫ ШОКТЫ ДАМУ МЕХАНИЗМІҚ Қ Ң 1. АУЫРУ СЕЗІМДІК Ж НЕ ШЕКТЕН ТЫС ӘАУЫРУ СЕЗІМДІК Ж НЕ ШЕКТЕН ТЫС Ә (АФФЕРЕНТТІ) ИМПУЛЬСАЦИЯ. 2. К П М ЛШЕРДЕ ЖЕДЕЛ АН ЖО АЛТУ Ө Ө Қ Ғ 3. МІРГЕ МА ЫЗДЫ М ШЕЛЕРДІ ЖАРА АТТАНУЫ Ө Ң Ү Ң Қ 4. ПСИХИКАЛЫ СО Ы Қ ҚҚ ШОК ДАМУЫНА Ы ПАЛЫН ТИГІЗЕТІН Қ ФАКТОРЛАР 1. ЖАЛПЫ ТО У НЕМЕСЕ ЫЗЫНУ Ң Қ 1. ЖАЛПЫ ТО У НЕМЕСЕ ЫЗЫНУҢ Қ 2. АШЫ У, АВИТАМИНОЗ, АЛИМЕНТАРЛЫ Ж ДЕУ Ғ Ү 2. АШЫ У, АВИТАМИНОЗ, АЛИМЕНТАРЛЫ Ж ДЕУҒ Ү 3. ПСИХИКАЛЫ Ж КТЕМЕ, ЭМОЦИОНАЛЬДІ Қ Ү К ЙЗЕЛІС. Ү 4. ЖЕДЕЛ Ж НЕ СОЗЫЛМАЛЫ АУРУЛАР Ә 4. ЖЕДЕЛ Ж НЕ СОЗЫЛМАЛЫ АУРУЛАРӘ

Жара атты шокты стемелі емі аурухана а қ қ ң ү ғ дейінгі сатыда мынадай к лемде ж не кезекте ө ә емдік шаралар ж ргізіледі: ү СЫРТ Ы ( Ж НЕ ІШКІ) АН КЕТУДІ ТО ТАТУ Қ Ә Қ ҚСЫРТ Ы ( Ж НЕ ІШКІ) АН КЕТУДІ ТО ТАТУҚ Ә Қ Қ ЖТЖ К РЕСУ Ү АЙНАЛЫМДА Ы АН К ЛЕМІН ТОЛТЫРУ Ғ Қ Ө АУЫРУ СЕЗІМІН БАСУ ИММОБИЛИЗАЦИЯ. АУРУХАНА А ЖАТ ЫЗУ Ғ Қ

Су а бату ғ Су а батуды 3 т рін ажыратады: ғ ң үСу а батуды 3 т рін ажыратады: ғ ң ү 1. 1. Біріншілік (шынайы или ыл алды) ғБіріншілік (шынайы или ыл алды)ғ 2. 2. Асфиксиялы ( « р а » ) қ құ ғ қАсфиксиялы ( « р а » )қ құ ғ қ 3. 3. Екіншілік (су а батумен болма ан, я ни ғ ғ ғ жара атты , жедел ми анайналымыны жедел қ ң қ ң б зылысы ж не т. б. салдарынан суда лім болуы ұ ә ө м мкін) үм мкін)ү Біріншілік су а батуда ғ тыныс жолдарыны , кпені сумен аспирациясы ң ө ң болады. . Гипоксияны даму механизмі те із ң ң суына бат анда ж не т щы су а бат анда қ ә ұ ғ қ р-т рлі болады. Те із суы гипертониялы ә ү ң қр-т рлі болады. Те із суы гипертониялы ә ү ң қ асиетке ие, су кпеге т сіп тінаралы қ ө ү қасиетке ие, су кпеге т сіп тінаралы қ ө ү қ с йы ты ты альвеола а шы уын тудырады, ұ қ қ ң ғ ғс йы ты ты альвеола а шы уын тудырады, ұ қ қ ң ғ ғ ол альвеола ателектазына, кпе ішілік ө шунттау а алып келеді, гипоксемия дамиды. ғшунттау а алып келеді, гипоксемия дамиды. ғ

Асфиксиялы су а бату рефлекторлы ларингоспазмқ ғ кезінде дамиды, б л кезде су кпеге енбейді. ұ ө Екіншілік су а бату, ол суы су а т скенде суды м рын ғ қ ғ ү ң ұ уысына, орта ы ла а немесе жо ар ы тыныс қ ңғ құ ққ ғ ғ жолдарына енуіне реакция ретінде ж ректі ү ңжолдарына енуіне реакция ретінде ж ректі ү ң рефлекторлы то тауы дамиды. Екіншілік су а бату а қ ғ ғ перифериялы антамырларды тарылуы т н, кпені қ қ ң ә ө ңперифериялы антамырларды тарылуы т н, кпені қ қ ң ә ө ң ісінуі ж не ателектазы болмайды. әісінуі ж не ателектазы болмайды. ә Клиникасы: су а батуды т ріне, суды ғ ң ү ңКлиникасы: су а батуды т ріне, суды ғ ң ү ң температурасына, су астында анша уа ыт болуына қ қ байланысты. Же іл д режесінде ң ә есі са талуы м мкін, біра озу қ ү қ қ болады, дірілдейді, басы айналады, тырысу болады. Т щы суда шынайы су а бат ан кезде ал аш ы екі ұ ғ қ ғ қ са атта гематурия болып, жедел б йрек жетіспеушілігі ғ ү болуы м мкін. үболуы м мкін. ү Екіншілік су а батуда тері жабындысыны тез бозаруы, ғ ңЕкіншілік су а батуда тері жабындысыны тез бозаруы, ғ ң арашы ы ке ейген, тынысы жиі, ыс ыры ты, осымша қ ғ ң қ қ қ б лшы ет атысуымен, те із суына бат анда кпе ісінуі ұ қ қ ң қ ө болады, ай ын тахикардия, кейде экстрасистолия қ болады.

ЖЕДЕЛ Ж РДЕМӘ — Ас азанды ауа мен судан босату: ол шін нау асты б йіріне қ ү қ ү жат ызады, сосын эпигастрий айма ын олмен басады. қ ғ қжат ызады, сосын эпигастрий айма ын олмен басады. қ ғ қ — Геймлих дісін олданады ә қГеймлих дісін олданадыә қ — Денесін ысып т ратын киімін шешу қ ұДенесін ысып т ратын киімін шешуқ ұ — ЖТЖ шырышпен б где заттардан босату өЖТЖ шырышпен б где заттардан босатуө — 1010 %% м с тір спирті буымен тыныс алдыру. ү ә Тынысы то та ан жа дайда жасау ажет: қ ғ ғ қТынысы то та ан жа дайда жасау ажет: қ ғ ғ қ — Экспираторлы діспен ЖЖ ә ӨЭкспираторлы діспен ЖЖә Ө — Тіл т біріні б лшы етіне немесе тіл астына ү ң ұ қ 0, 1 %% атропин, 0, 5 %% седуксен ерітінділерін салу — Интубация жасап, сосын тыныс шы ару кезінде о ысымды 100 ғ ң қ %% оттегімен ЖЖ к шіру Ө өЖЖ к шіруӨ ө — кпе ісінуі болса– 50 Өкпе ісінуі болса– 50Ө %% спиртпен немесе антифомсиланмен оттегі еміемі — Тыныс жолдарын немі тазалап т ру ү ұ — Т щы су а бат анда з р айда ыштар енгізу, ал те із суына ұ ғ қ ә ғ ң бат анда – айналымда ы ан к лемін толтыру. қ ғ қ өбат анда – айналымда ы ан к лемін толтыру. қ ғ қ ө — Су а батуды барлы т рінде нау асты аурухананы реанимация ғ ң қ ү қ ң б лімшесіне жат ызу. ө қ

Электрожара атқ Электрожара ат кезінде витальді ауіпті негізгі қ қ ң себебі – ж рек арыншаларыны ү қ ңсебебі – ж рек арыншаларыны ү қ ң фибрилляциясы Клиникалы к рінісі: қ ө 1 д режесі – есі са тал ан, тежелу немесе озу, ә қ ғ қ б лшы еттерді тоникалы тартылуы, А ұ қ ң қ ҚҚб лшы еттерді тоникалы тартылуы, А ұ қ ң қ ҚҚ жо ары. ғжо ары. ғ 2 д режесі – есін жо алт ан, тері м рм р т різді, ә ғ қ ә ә ә 2 д режесі – есін жо алт ан, тері м рм р т різді, ә ғ қ ә ә ә ауыру сезімі, А т мен. ҚҚ өауыру сезімі, А т мен. ҚҚ ө 3 д режесі – кома, тыныс жетіспеушілігі, аритмия, ә 3 д режесі – кома, тыныс жетіспеушілігі, аритмия, ә А т мен, ауыру сезімі, шок. ҚҚ ө 4 д режесі – клиникалы лім, ж рек ә қ ө ү арыншаларыны фибрилляциясына байланысты қ ң анайналымыны то тауы. қ ң қ

Емдік шаралар Оттегімен емдеу Седативті заттар (валериан т нбасы, ұ седуксен) Ауыру сезімін басатын заттар 3, 4 д режесінде – ЖЖ, к ктамыр ә Ө ө пункциясы ж не катетеризациясы, әпункциясы ж не катетеризациясы, ә аналмастыр ыш енгізу қ ғаналмастыр ыш енгізуқ ғ Ж ректі жабы массажы ж не ү ң қ ә дефибрилляция.

То уң (замерзание) б л дене температурасыны мір с руге ұ ң ө ү с йкессіз денгейге дейін т мендеуі немесе ә ө мірге ажетті ызметтерді жедел ө қ қ ң б зылысына алып келуі. ұ То уды 3 сатысы: ң ң 1)1) Адинамиялы –дене температурасы 30 -32 градус, қАдинамиялы –дене температурасы 30 -32 градус, қ й ышылды , есте са тауды ж не назарыны ұ қ қ қ ң ә ңй ышылды , есте са тауды ж не назарыны ұ қ қ қ ң ә ң нашарлауы, тері бозаруы, б лшы еттерді дірілі, ұ қ ңнашарлауы, тері бозаруы, б лшы еттерді дірілі, ұ қ ң тахикардия, А т мендеген ҚҚ өтахикардия, А т мендегенҚҚ ө 2)2) Ступорозды – дене температурасы 28 -30 градус, есі б зыл ан, имылы бойк йезді(скованность), ұ ғ қ үесі б зыл ан, имылы бойк йезді(скованность), ұ ғ қ ү дизартрия, аритмия, диспноэ, олигоурия, б лшы ұ қдизартрия, аритмия, диспноэ, олигоурия, б лшы ұ қ еттері сірескен, нейрогуморальді ж деуі үеттері сірескен, нейрогуморальді ж деуіү 3)3) Тырысулы – дене температурасы 26 -28 градус, қТырысулы – дене температурасы 26 -28 градус, қ тырысу, тризм, А аны талмайды, диспноэ ҚҚ қ немесе апноэ, анурия, ж рек то тауы. ү қнемесе апноэ, анурия, ж рек то тауы. ү қ

Жедел ж рдем: ә р а , жылы киім кигізіп, стін ымтап жабу Құ ғ қ ү қр а , жылы киім кигізіп, стін ымтап жабуҚұ ғ қ ү қ Преднизолон 3 -5 мг/кг к/т немесе б/е Нейровегетативті блокада (пипольфен + но-шпа) 37 -38 градус а дейін жылытыл ан қ ғ реополиглюкин к/т тамшылатып, глюкоза 5 -10 %% к/т При брадикардии атропин 0, 1 %% 0, 05 мл/г Оттегі 100 %% Тырысу сатысында интубация ж не ЖЖ ә Ө К рсеткіші бойынша реанимациялы ө қК рсеткіші бойынша реанимациялы ө қ шараларды дене температурасын 35 -36 градус а дейін к теріп отырып жасау ажет. қ ө қ

сікҮ сік– за уа ыт суы ты серінен дамы ан, Ү ұ қ қ қ ң ә ғсік– за уа ыт суы ты серінен дамы ан, Ү ұ қ қ қ ң ә ғ анайналымы мен трофиканы б зылысын қ ң ұ ша ыратын, тіндерді локальді за ымдалуы. қ ң қша ыратын, тіндерді локальді за ымдалуы. қ ң қ Клиникасы: 1)1) Теріні бозаруы, сезімталды ты жо алуы, жылын анда ң қ ң ғ ғ к йдіру сезіміні болуы, ауыру сезімі, тінні ызаруы ү ң ң қ мен ісінуі. 2)2) Ісінген теріде боз ылт-к кшіл т рдегі к лдіреуіктер ғ ө ү ү пайда болады, гемаррагиялы ре і болады, ішінде қ ң с й ыты ы бар, ауыру ж не тактильді сезімталды ұ қ ғ ә қс й ыты ы бар, ауыру ж не тактильді сезімталды ұ қ ғ ә қ болмайды. 3)3) Тері некрозы, терісі с о –боз ылттау, геморрагиялы ұ ғ қТері некрозы, терісі с о –боз ылттау, геморрагиялы ұ ғ қ с йы ты ы бар к лдіреуік ұ қ ғ ү 4)4) С йек пен ж мса тіндерді некрозы ү ұ қ ң

Жедел ж рдемә Бетіне жылуды стап т ратын та ыш та у ұ ұ ңғ ң За ымдал ан ая пен олды артериясына қ ғ қ қ ңЗа ымдал ан ая пен олды артериясына қ ғ қ қ ң 0, 5 %% новокаин 5, 0 мл + 2 %% папаверин 2, 0 мл + 1 %% никотин ыш ылын 1, 0 мл енгізу қ қ никотин ыш ылын 1, 0 мл енгізуқ қ к/т/ дроперидол 0, 25 %% 2, 0 мл к/т тамшылатып реополиглюкин 10 мл/кг + 0, 25 %% новокаин 1, 0 мл/кг + гепарин 3000 БІР 400 мл оспада енгізу қ 400 мл оспада енгізуқ к/т эуфиллин 2, 4 %% 10, 0 -20, 0 мл

Медицина катастроф. Понятие, задачи, принципы МК Медицина катастроф (МК) – направление медицины, которые занимается вопросами профилактики, организации и содержания работ по быстрому и надежному устранению медико-санитарных последствий различного вида чрезвычайных ситуаций (ЧС) мирного времени. Служба медицины катастроф является неотъемлемой составной частью здравоохранения РК со своим руководством, органами управления, силами и средствами оказания медико –санитарной помощи населению в ЧС.

Первой и основной силой оказания экстренной помощи пострадавшим в очаге катастрофы или аварии является служба скорой медицинской помощи, которая по своей сути должна относиться к силам быстрого реагирования службы медицины катастроф.

Основными задачами службы медицины катастроф являются: прогнозирование и оценка медико-санитарных последствий ЧС; организация и осуществление медико-санитарного обеспечения населения при ликвидации ЧС; Обеспечение готовности органов управления, систем связи и оповещения формирований и учреждений службы медицины катастроф (СМК)

Сбор, обработка, обмен и представление информации медико-санитарного характера по защите населения и территории в ЧС; Участие в осуществлении государственной экспертизы, надзоре и контроля по защите населения и территории в ЧС; Создание и рациональны использование резервов финансовых, медицинских и материально- технических ресурсов для обеспечения работы СМК; Участие в обучении населения и спасателей правилам оказания первой медицинской помощи в ЧС; научно исследовательская работа по развитию и совершенствованию структуры и деятельности СМК;

В основе деятельности службы медицины катастроф лежат следующие принципы: 1. 1. СМК носит государственный и приоритетный характер; она декларирует: спасение, защиту и оказание экстренной медицинской помощи населению в ЧС, является важнейшей государственной задачей. На всех уровнях силы и средства СМК создаются на базе медицинских учреждений и других ведомств местного здравоохранения, расположенных на административной территории.

2. Существует двухэтапная система организации СМК экстренной медицинской помощи пострадавшим в ЧС. На первом этапе оказывается первая врачебная помощь с элементами квалифицированной медицинской помощи, направленной на поддержание витальных функций организма и на организацию медицинской эвакуации по назначению; на втором этапе учреждения здравоохранения расположенные за пределами очага катастрофы, осуществляют массовый прием и оказание экстренной квалифицированной медицинской помощи пострадавшим и лечение их до окончательного исхода.

3. Медицинская сортировка является одним из важнейших принципов СМК, т. к. позволяет своевременно обеспечить оказание медицинской помощи большому количеству пострадавших при дефиците средств и сил местного здравоохранения. 4. Своевременность, непрерывность и эффективность оказания ЭМП, что предусматривает спасание жизни и сохранение здоровья большому количеству пострадавших, сокращение инвалидности и уменьшение летальности от полученных повреждений или поражений. 5. подготовка населения, а так же лиц с профессиями повышенного риска к действиям и оказанию первой медицинской помощи пострадавшим в ЧС:

В перечень медицинских формирований СМК, предназначенных для оказания экстренной медицинской помощи пострадавшим, входят: бригады скорой медицинской помощи (линейные, БИТ); врачебно-фельдшерские бригады ЭМП; отряды ЭМП, состоящие из врачебно – постоянной готовности; противоэпидемические бригады; бригады санитарно-профилактической помощи; санитарно-эпидемиологический отряд; специализированные медицинские бригады постоянной готовности; медицинские формирования, созданные на базе других министерств и ведомств (МО, МВД, МЧС, Красный крест)