абылда ан: Исаев НҚ ғ Орында ан: Утепов

абылда ан: Исаев НҚ ғ Орында ан: Утепов Н, Куралов Б ғ Тобы: ЖМ —

Жоспар І. КІРІСПЕ. Б йрек тас ауруына ү сипаттама. ІІ. Негізгі б лім: ө 2. 1. Рентгенологиялы зерттеу дісі қ ә – жалпы шолу урографиясы. 2. 2. Экскреторлы урография. қ 2. 3. Ретроградты урография. ІІІ. ОРЫТЫНДЫ. Қ

Б йрек тас ауруы – б йрек ү ү астаушаларында конкременттерді ң (тастар) т зілуімен сипатталатын, жиі ү кездесетін ауру. Тастар бір немесе к п ө болуы м мкін, бір жа ты немесе екі ү қ жа ты болуы м мкін, рт рлі лшемді, қ ү ә ү ө формалы ж не химиялы рамы рт рлі ә қ құ ә ү болып келеді. Тасты салма ы грамм ң ғ б лшегінен 2 кг а дейін жетеді. ө ғ Б йрек тас ауруын зерттеу шін ү ү рентгенологиялы діс те тиімді болып қ ә ө табылады.

РР ентгенологиялы қ әә дістер : : Жалпы шолу урографиясы; Экскреторлы урография (контраст егу қ ар ылы); қар ылы); қ Ретроградты урография (катетер ар ылы қ контрастты несеп жолына жіберіп рентген суреті т үү сіріледі). Пневморен (б йрек айналасы клетчаскасына ү оттегі (500 мл) жіберіп б үү йрек ма ңң ын рентген суретіне т үү сіріп алу (б үү йрек жж әә не б үү йрек үү сті безіні ңң ісігін аны тау қ үү шін). ББ үү йрек артериясыны ң ң ангиографиясы — сан артериясына контрастты енгізіп рентгенге тт үү сіру).

Жалпы шолу урографиясы

Б йрек тас ауруларыны 2 -3% негізінен ү ң а уызды субстанциялардан ралады – қ құ фибрин, амилоид, цистин, ксантин ж не ә бактерия. Олар лсіз рамды с улеленеді, ә құ ә сонды тан рентгенограммада аны қ қ к рінбейді. Ал карбонатты, фосфатты ө ж не оксалатты тастар шолу ә рентгенограммасында ай ын к рінеді. қ ө

рса ты шолу Құ қ ң рентгенограммасы. О жа б йректе ң қ ү (ба даршамен ғ к рсетілген) лкен тас, ө үк рсетілген) лкен тас, ө ү астауша пішінін ал ан. ғ

Несептастарды пішіні рт рлі болады. ң ә ү К лемі лкен тастар тоста аншаны ж не ө ү ғ ң ә астаушаны к лемімен бірдей болады ң ө ж не те із маржандарына сайды ә ң ұқ ( «коралл тас» ).

К лемі кішкентай тастар домала , полигональді, ө қ овальді, б рыс пішінді болады. Несеп шы ару ұ ғ жолында тастар домала пішінді болады. Несеп қ конкременттерін бас а таби атты қ ғ петрификаттармен — т тастарымен, са ө ұ қ кисталармен, іш- рса та ы лимфа т йіндерімен құ қ ғ ү ж не та ы да бас алардан ажырата білу керек. ә ғ қ К бінесе, жамбаста орналасатын веналы ө қ тастар а (флеболит) к дік болуы м мкін. Біра ғ ү ү қ олар шарт різді, кішкентай к лемді, м лдір ж не ә ө ө ә на ты концентрациялы рамды болады; қ құ к бінесе жамбасты т менгі жиектерінде ө ң ө орналасады.

З р шы ару жолдарыны бір жа ты ә ғ ң қ обтурациясы б йрек функциясыны ү ң т мендеуімен ж не за ымдал ан айма та ө ә қ ғ қ контрастты затты сырт а б лінуіні ң қ ө ң т мендеуімен сипатталады. Несепа ар ө ғ де гейіндегі толы обтурация рентген ң қ к рінісінде з р шы ару жолдарыны т менгі ө ә ғ ң ө б лігінде контрастты затты жо ты ымен ө ң қ ғ сипатталады. ( «ампутация» ) Обтурация кезінде несепа ар, тоста аншалар мен астаушалар ғ ғ ке ейген к ріністе болады. ң ө

Экскреторлы қ урограммада несепа арды ғ ңнесепа арды ғ ң жо ар ы штен ғ ғ ү бірінде тас

Экскреторлы урография. қ Контрастты затты енгізгеннен кейін ( 30 30 минут кейін). О жа б йректе тасты ң қ ү ңО жа б йректе тасты ң қ ү ң болуы.

Экскреторлы урография. қ Контрастты затты енгізгеннен кейін ( 2 2 са ат ғ кейін). О жа б йрек ң қ ү астаушасыны несепа ар а ң ғ ғ тетін жолында ы тас. ө ғ

Ретроградты уретеропиелография. Рентген-теріс тастар а диагности ка жасау ғ шін т мен концентрациялы контраст ү ө затпен немесе газбен (оттегімен) ретроградты уретерепиелография ж ргізеді. Газды к рінісінде ү ң ө рентген-теріс тас к ле ке т рінде, ал ө ң ү с йы контраст затты к рінісінде — ұ қ ң ө толтыру дефекті т рінде аны талады. ү қ

Қорытынды Бүйрек тас ауруы — бүйрек астаушаларында конкременттердің (тастар) түзілуімен сипатталатын, жиі кездесетін ауру. Қазіргі кезде бүйрек тас ауруын зерттеу үшін рентгенологиялық әдіс өте тиімді болып табылады. Рентгенологиялық әдістерге : : жалпы шолу урография сысы , экскреторлық урография, ретроградты урография, пневморен және бүйрек артериясының ангиографиялық түрлері жатады. Осы рентгенологиялық әдістер зәр шығару жолындағы әртүрлі тастардың анықталуына мүмкіндік береді.

1. М. . к. , доцент Алимбекова Л. Т. “Электронды лекция ғ жина ы”. ғ 2. Линденбратен Л. Д. , Королюк И. П. “Медицинская радиология и рентгенология”. Москва “Медицина” 1993. 304 -305 беттер. 3. Ройтберг Г. Е. , Струтынский А. В. “Лабораторная и инструментальная диагностика заболеваний внутренних органов”. Москва 1993. 582 -583 беттер. 4. Алшынбаев М. К. “Урология” Астана 1999. 323 -324 беттер.