4 — Д РІС Ә лшеу ж йелерін

Скачать презентацию 4 — Д РІС Ә лшеу ж йелерін Скачать презентацию 4 — Д РІС Ә лшеу ж йелерін

ssghm_4kaz.ppt

  • Размер: 57.5 Кб
  • Автор: Адемиш Абдуллаева
  • Количество слайдов: 22

Описание презентации 4 — Д РІС Ә лшеу ж йелерін по слайдам

4 - Д РІС Ә лшеу ж йелерін Ө ү метрологиялы  амтамасыз ету4 — Д РІС Ә лшеу ж йелерін Ө ү метрологиялы амтамасыз ету қ қ

Негізгі арастырылатын м селелерқ ә 1.  Метрологиялы  амтамасыз қ қ етуді маНегізгі арастырылатын м селелерқ ә 1. Метрологиялы амтамасыз қ қ етуді ма саттары ң қ 2. лшеу ралын салыстырып Ө құ тексеру (калибрлеу) дістері ә 3. Салыстырып тексеру с лбалары. ұ

 Метрологиялы  амтамасыз етуқ қ – та айындал ан лшеу д лдігін ж Метрологиялы амтамасыз етуқ қ – та айындал ан лшеу д лдігін ж не ғ ғ ө ә ә біры айлы ын амтамасыз ету ңғ ғ қ ма сатымен техникалы аспаптарды , қ қ ң нормаларды ж не стандарттарды ң ә ң ылыми-техникалы ж не ғ қ ә йымдастырушылы негіздерін ұ қ пайдалану ж не бекіту ә

Метрологиялы  амтамасыз етуқ қ  ма саттары қ 1) німні жо ары сапасынаМетрологиялы амтамасыз етуқ қ ма саттары қ 1) німні жо ары сапасына ол жеткізу; ө ң ғ қ 2) есептеу ж йесін тиімділігін амтамасыз ү қ ету; 3) болжау ж не емдеуді алдын алу ә ң шараларын амтамасыз ету; қ 4) ндірісті тиімді бас аруды амтамасыз ө қ қ ету; 5) ылыми ж мыстар ж не ғ ұ ә эксперимент — терді тиімділігіні жо ары ң ң ғ де гейін амтамасыз ету; ң қ

Метрологиялы  амтамасыз етуқ қ  ма саттары қ 6) к лікті бас аруМетрологиялы амтамасыз етуқ қ ма саттары қ 6) к лікті бас ару саласын автоматтандыру ө қ — ды ң жо ары де гейін амтамасыз ету; ғ ң қ 7) е бек ж не т рмыс жа дайын тексеру мен ң ә ұ ғ нормалау ж йелеріні тиімді ж мыс жасауын ү ң ұ амтамасыз ету; қ 8) экологиялы ба ылау сапасын к теру; қ қ ө 9) байланысты сенімділігі мен сапасын ң жа сарту; қ 10) т рлі таби и ресурстарды ба алауды тиімді ү ғ ғ ң ж йесін амтамасыз ету. ү қ

 Техникалық құрылғыларды метрологиялық тұрғыдан қамтамасыз ету – бұл өлшеудің талап етілген дәлдігі мен Техникалық құрылғыларды метрологиялық тұрғыдан қамтамасыз ету – бұл өлшеудің талап етілген дәлдігі мен бірыңғайлығына, сонымен қатар техникалық аспаптардың бекітілген сипаттамаларына қол жеткізу мақсатымен, ғылыми-техникалық құралдардың, ұйымдастырушылық іс-шаралар және сәйкес кәсіпорындар жасайтын іс-шаралар жиынтығы.

 Өлшеу жүйесі – анықталған кеңістіктің әр бөлігінде орналасқан және берілген кеңістікте физикалық шамалардың Өлшеу жүйесі – анықталған кеңістіктің әр бөлігінде орналасқан және берілген кеңістікте физикалық шамалардың анықталған санын өлшеуге арналған және осынған ұқсас қызмет атқаратын мөлшерлегіш, өлшегіш аспаптардан тұратын өлшеу құралы.

лшегіштер ж йелері мыналар Ө ү шін пайдаланылады: ү 1) уақыт аралығында динамикалық өзгеріплшегіштер ж йелері мыналар Ө ү шін пайдаланылады: ү 1) уақыт аралығында динамикалық өзгеріп отыратын және шама кеңістігінде таратылып берілген өлшеуді түрлендіру арқылы алатын өлшеу объектісінің техникалық сипаттамасы үшін; 2) өлшеу нәтижелерін автоматтандырылған өңдеуде; 3) алынған өлшеу нәтижелерін және олардың автоматтандырылған өңдеу нәтижелерін тіркеуде; 4) берілген мәліметтерді жүйенің шығу белгілеріне аудару үшін.

лшеу ралын та дауӨ құ ң  1. Нормативтік жатта берілген лшеуді  құлшеу ралын та дауӨ құ ң 1. Нормативтік жатта берілген лшеуді құ ө ң р сат етілген ателік м ні ескеріледі ұқ қ ә 2. лшеуді шекті р сат етілген ателігі Ө ң ұқ қ б йымны техникалы жаттамасымен ұ ң қ құ регламенттеледі 3. Р сат етілген ауыт улар, лшеу ж ргізу ұқ қ ө ү дісі ж не ба ылау т сілдері ескеріледі ә ә қ ә

лшеу ралын та дауӨ құ ң ӨҚ тиімді таңдау үшін келесі бастапқы мәліметтерге: лшеу ралын та дауӨ құ ң ӨҚ тиімді таңдау үшін келесі бастапқы мәліметтерге: 1) өлшенетін шаманың номиналды мәніне; 2) нормативтік құжатпен реттелген, өлшенетін шаманың максималды және минималды мәндерінің айырмасы шамасына; 3) өлшеу жүргізу жағдайы мәліметтеріне ие болу қажет.

лшеу ралын та дауӨ құ ң ӨҚ дәлдік критерийіне байланысты таңдалса, мына талаптар ескерілуілшеу ралын та дауӨ құ ң ӨҚ дәлдік критерийіне байланысты таңдалса, мына талаптар ескерілуі қажет: 1) өлшеу процесіне әсер етуші шамалардың жұмыс аймағының мәндері; 2) өлшеу құралдарының габариті; 3) өлшеу құралының салмағы; 4) өлшеу құралының конструкциясы.

лшеу ралдарын салыстырып Ө құ тексеру ж не калибрлеу ә  ӨҚ калибрлеу –лшеу ралдарын салыстырып Ө құ тексеру ж не калибрлеу ә ӨҚ калибрлеу – мемлекеттік метрологиялық бақылауға түспеген ӨҚ жарамдылығы және метрологиялық сипаттамалардың нақты мәндерін анықтайтын және растайтын іс-әрекеттер мен операциялар кешені ӨҚ жарамдылығы – ӨҚ метрологиялық сипаттамаларының (нормативтік құжаттармен немесе тапсырыс берушімен) бекітілген техникалық талаптарға сәйкестігімен анықталатын сипаттамасы.

лшеу ралын салыстырып Ө құ тексеру(калибрлеу) дістері ә 1) эталонмен тікелей салыстыру дісі; әлшеу ралын салыстырып Ө құ тексеру(калибрлеу) дістері ә 1) эталонмен тікелей салыстыру дісі; ә 2) компьютерді к мегімен ң ө салыстыру дісі; ә 3) шаманы тура лшеу дісі; ө ә 4) шаманы жанама лшеу дісі. ө ә

Эталонмен тікелей салыстыру дісіә Калибрленетін (салыстырып тексерілетін) аспап және эталондық аспап бір физикалық шаманыЭталонмен тікелей салыстыру дісіә Калибрленетін (салыстырып тексерілетін) аспап және эталондық аспап бір физикалық шаманы бір уақытта өлшеуге негізделген Калибрленетін аспаптың қателігі калибрленетін аспаппен эталондық аспап көрсетілімдерінің айырмасы түрінде есептелінеді (эталондық аспаптың көрсетілімі өлшенетін физикалық шаманың нақты мәні түрінде алынады). Эталонмен тікелей салыстыру әдісіні артықшылығы: 1) қарапайымдылық; 2) көрнекілігі; 3) автоматты калибрлеу мүмкіндігі; 4) калибрлеуді саны шектеулі аспаптар және құрылғылар көмегімен жүргізу мүмкіндігі.

Компьютерді к мегімен ң ө салыстыру дісі ә Компараторды қолдану қажеттілігі,  бірдей физикалықКомпьютерді к мегімен ң ө салыстыру дісі ә Компараторды қолдану қажеттілігі, бірдей физикалық шаманы өлшейтін өлшеу құралдарының көрсетілімдерін тікелей салыстыру мүмкіндігі болмағандығымен шартталады. Эталондық ӨҚ және калибрленетін (салыстырып тексерілетін) аспаптың шығу белгісін бірдей қабылдайтын өлшеу құралы компаратор бола алады. Бұл әдістің басымдылығы шамаларды уақыты бойынша салыстырудың бірізділігінде

Шаманы тура лшеу дісіө ә Тағайындалған өлшеу шектерінде калибрленетін ӨҚ мен эталондық ӨҚ салыстырудыШаманы тура лшеу дісіө ә Тағайындалған өлшеу шектерінде калибрленетін ӨҚ мен эталондық ӨҚ салыстыруды жүргізу мүмкіндігі болған жағдайда қолданылады Тура өлшеу әдісі де тікелей салыстыру принципіне негізделеді Әдістің айырмашылығы, салыстыру әрбір диапазонның барлық сандық белгілерінде жүзеге асады

Шаманы жанама лшеу дісіө ә Өлшенетін ФШ нақты мәнін тура өлшеу әдісімен алуға болмағанда,Шаманы жанама лшеу дісіө ә Өлшенетін ФШ нақты мәнін тура өлшеу әдісімен алуға болмағанда, немесе жанама өлшеу дәлдігі тура өлшеу дәлдігінен жоғары болған жағдайда қолданылады Әдісті қолдануда табуға қажет мәнді алу үшін алдымен іздеген шамамен функциялық тәуелділіктегі белгілі шама мәнін іздейміз Сонан соң іздеген мәнді осы тәуелділік негізінде есептеу арқылы табамыз. Жанама өлшеу әдісі әдетте автоматтандырылған калибрлеу құрылғыларында қолданылады.

Салыстырып тексеру с лбаларыұ  Өлшеу бірліктерінің размерін эталоннан жұмыс ӨҚ беру процесіне қатысушыСалыстырып тексеру с лбаларыұ Өлшеу бірліктерінің размерін эталоннан жұмыс ӨҚ беру процесіне қатысушы ӨҚ анықталған әдістері және қателіктері көрсетіліп, бағынуы бекітілген НҚ Салыстырып тексеру сұлбалары мемлекеттік, разрядтық эталондардың және ӨҚ метрологиялық бағынуын бекітеді. Салыстырып тексеру сұлбалары бөлінеді: 1) мемлекеттік салыстырып тексеру сұлбалары; 2) ведомствалық салыстырып тексеру сұлбалары; 3) жергілікті салыстырып тексеру сұлбалары.

Салыстырып тексеру с лбаларыұ Мемлекеттік салыстырып тексеру сұлбалары мемлекет шегінде қолданылатын ӨҚ нақты бірСалыстырып тексеру с лбаларыұ Мемлекеттік салыстырып тексеру сұлбалары мемлекет шегінде қолданылатын ӨҚ нақты бір түрінің барлығы үшін бекітіледі және әрекет етеді. Ведомствалық салыстырып тексеру сұлбалары ведомоствалық салыстырып тексеруге жататын, берілген физикалық шаманы ӨҚ бекітіледі және әрекет етеді

Салыстырып тексеру с лбаларыұ Жергілікті салыстырып тексеру сұлбаларын министірліктердің метрологиялық қызметтері пайдаланады және оларғаСалыстырып тексеру с лбаларыұ Жергілікті салыстырып тексеру сұлбаларын министірліктердің метрологиялық қызметтері пайдаланады және оларға бағынатын кәсіпорындар ӨҚ үшін де қолдануға болады Жергілікті салыстырып тексеру сұлбалары мемлекеттік салыстырып тексеру сұлбаларына міндетті түрде бағыну талаптарына жауап беруі керек

Салыстырып тексеру с лбаларыұ Мемлекеттік салыстырып тексеру сұлбаларымен ҚР Мемстандарты айналысады және тағайындалады. Салыстырып тексеру с лбаларыұ Мемлекеттік салыстырып тексеру сұлбаларымен ҚР Мемстандарты айналысады және тағайындалады. Ведомствалық салыстырып тексеру сұлбалары және жергілікті салыстырып тексеру сұлбалары сызба түрінде көрсетіледі – метрологиялық қызметпен немесе кәсіпорын басшыларымен тағайындалады

Салыстырып тексеру с лбаларыұ Салыстырып тексеру сұлбалары көрсетілген сызбада:  1) өлшеу құралының атауы;Салыстырып тексеру с лбаларыұ Салыстырып тексеру сұлбалары көрсетілген сызбада: 1) өлшеу құралының атауы; 2) салыстырып тексеру әдістерінің атауы; 3) физикалық шамалардың номиналды мәндері; 4) физикалық шамалардың номиналды мәндерінің диапазоны; 5) өлшеу құралдарының қателіктерінің рұқсат етілген мәндері; 6) салыстырып тексеру әдістері қателіктерінің рұқсат етілген мәндері болуы тиіс.