.

Скачать презентацию . Скачать презентацию .

Қauіptі_әserlі_himiyalyқ_ulanu.Әrtүrlі_ulanularda_alғashқy_medicinalyқ_kөmek_kөrsetu.ppt

  • Размер: 1.4 Мб
  • Автор: Белгісіз Адам
  • Количество слайдов: 27

Описание презентации . по слайдам

  . А. ЯСАУИАТЫНДА ЫХАЛЫ АРАЛЫ Қ Ғ Қ Қ АЗА -Т РІКУНИВЕРСИТЕТІ . А. ЯСАУИАТЫНДА ЫХАЛЫ АРАЛЫ Қ Ғ Қ Қ АЗА -Т РІКУНИВЕРСИТЕТІ Қ Қ ҮАЗА -Т РІКУНИВЕРСИТЕТІҚ Қ Ү МЕДИЦИНАФАКУЛЬТЕТІ ЗЕРТХАНАЛЫ Қ П НДЕРКАФЕДРАСЫӘ ҚАБЫЛДАҒАН: Жунусова Ж. ОРЫНДАН: Ташматова Ілияс А Тобы: ЖМ-412 Т ркістан-2015 ж ү

Жоспары. 1. Кіріспе.  Улану дегеніміз не? 2. Негізгі бөлім. *Барынша сақ болатын кеңЖоспары. 1. Кіріспе. Улану дегеніміз не? 2. Негізгі бөлім. *Барынша сақ болатын кең таралған улар *Уланудың жіктелуі. *Удың түсу жолдары *Улардың ағзаға сіңірілуі мен таралуы. *Улану түрлері және алғашқы медициналық көмек 3. Қорытынды. 4. Пайдаланылған әдебиеттер.

 Улану аза стан Республикасында барлы  ай ылы Қ қ қ қ ғ Улану аза стан Республикасында барлы ай ылы Қ қ қ қ ғ жа дайларды арасында т ртінші орындарда болады. Тек ана ғ ң ө қ жара аттар, к йіктер, су а кетулер алдында болады. қ ү ғ Улану — б л улы асиет ие болатын на тылы химия затыны ұ қ қ ң организмына эсерінен дамитын патологиялар ауру т рі. ү Улы заттарды ішіп ойып, уланып лу жа дайлары қ ө ғ балаларды арасында к п кездеседі. Балалары ызды м ндай ң ө ң ұ асіреттен алдын-ала са тандыру шін мынандай ауіпсіздік қ қ ү қ шараларын жаса ыздар: Керосин, бензин ж не бас а да у ң ә қ атаулыны барлы ын ж не улы с йы заттарды ешуа ытта ң ғ ә ұ қ қ кока- коладан, алкоголсіз ішімдіктерден боса ан шишалар а ғ ғ йып са таушы болма ыз. Себебі оны балалар сусын шы ар құ қ ң ғ деп ішіп оюы м мкін. қ ү

Қауіпті химиялық заттардан улану Күшті әсерлі улы заттармен улану (КӘУЗ) жағдайлары жиі кездеседі, оларҚауіпті химиялық заттардан улану Күшті әсерлі улы заттармен улану (КӘУЗ) жағдайлары жиі кездеседі, олар жаппай уланудың себепкері болуы мүмкіндігімен қауіпті. Улардың бұл тобына өндірісте (химиялық, мұнайгазөңдеу, металлургия, фармацевтика), ауыл шаруашылығында (улы хмикаттар) мен басқа салаларда пайдаланылатын түрлі токсинді заттар жатады.

 К шті серлі улы зат (К УЗ) деп детте шо ырлану ү ә К шті серлі улы зат (К УЗ) деп детте шо ырлану ү ә Ә ә ғ м мкіндік шегі (ШМШ) асып кеткен жа дайда, белгілі ү ғ м лшерде адамдар а, ауыл шаруашылы ы малдарына, ө ғ ғ сімдіктерге зиян келтіріп, олар а т рлі де гейде за ым ө ғ ү ң қ келтіретін химиялы осындыларды атайды. ндірісті қ қ Ө ң т рлі саласында б гінгі к ні К УЗ-ді 100 -ден астам ү ү ү Ә ң атауы пайдаланылады. Хлор, аммиак, фосген сия ты қ К УЗ-ді пайдаланатын немесе ндіретін химиялы Ә ө қ нерк сіптер, апатты жа дай а шыра анда ж мыскерлер ө ә қ ғ ғ ұ мен ызметкерлерге, ал ірі апат жа дайында т р ындар а қ ғ ұ ғ ғ да ауіп т ндіреді. қ ө

  Клиникалы а ымыны ерекшеліктеріқ ғ ң бойыншаб лінеді: ө  1. Жедел Клиникалы а ымыны ерекшеліктеріқ ғ ң бойыншаб лінеді: ө 1. Жедел улану – а за а уды жо ары дозасыны н тижесінде ғ ғ ң ә дамиды. Жылдам дамитын симптомдарымен бай алады ж не қ ә бірнеше минут, са ат немесе т улік аралы ында лімге келімен ғ ә ғ ө ә ая талуы м мкін, мысалы, синил ыш ылы ж не оны т здары). қ ү қ қ ә ң ұ К птеген жа дайларда м ндай улану кездейсо болады, біра дейі ө ғ ұ қ қ ә (криминалды ), суицидтік, зін зі емдеу н тижесіндегі, мед. қ ө ө ә персоналды ателігінен болатын жа дайлары да кездеседі. ң қ ғ 2. Созылмалы улану – а заны андай да бір ызметін за ымдау ғ ң қ қ қ шін жеткілікті, а зада за уа ыт аз дозада айталап абылда анда ү ғ ұ қ қ ғ кумуляцияланатын улы заттарды айта абылда анда дамуы қ қ ғ м мкін. Баяу а ымдаумен ж не ай ын бай алмайтын ү ғ ә қ қ симтомдарымен сипатталады. Уланудың жіктелуі.

 1. К сіп ойлы улануә қ қ – улы заттарды ндіретін немесе ө 1. К сіп ойлы улануә қ қ – улы заттарды ндіретін немесе ө пайдаланатын к сіпорындар мен зертханаларда кездеседі. ә Техника ауіпсіздігіні ережесіні б зылуы созылмалы қ ң ң ұ улануды себебі болып табылады, ал аварияларда жедел ң улану болуы м мкін. ү 2. Т рмысты улану ұ қ – й ж не шарушылы ү ә қ жа дайларында улы заттарды д рыс са тамау немесе ғ ұ қ д рыс олданбау н тижесінде дамиды, кездейсо ты а ұ қ ә қ ққ жат ызылады. Себебі, т рмыс пен медициналы ма сатта қ ұ қ қ пайдаланылатын затты улылы ы туралыт сінікті толы ң ғ ү қ білмейді, кей жа дайда ішімдікпен мас болуы ғ н тижесінде дамиды. Т рмысты улану а алкоголизм мен ә ұ қ ғ наша орлы та жат ызылады. қ қ қ Туындаужа дайынабайланыстыб лінеді: ғ ө

Улы химиялық заттар, өзінің пайдалануына байланысты төмендегідей болып жіктеледі:  • өнеркәсіп улы —Улы химиялық заттар, өзінің пайдалануына байланысты төмендегідей болып жіктеледі: • өнеркәсіп улы — өндірісте қолданылатын заттар; • улы химикаттар – ауыл шаруашылығында қолданылатын заттар; • дәрі-дәрмектер; • тұрмыс химикаты; • өсімдіктер және жануарларда, саңырауқұлақтарда, құрт-құмырсқаларда болатын заттар; • әскери улаушы заттектер.

Адам организміне әсер ету сипаты бойынша улы заттар төмендегідей болып бөлінеді:  • жалпыламаАдам организміне әсер ету сипаты бойынша улы заттар төмендегідей болып бөлінеді: • жалпылама улылар – организмді жалпы улайтын, жеке органдарды ауру етіп, істен шығаратын улы заттар; • қоздырғыштар – тыныс жолдарының шырышты (слизистый) қабатын, көзді, өкпені, теріні ауру ететін заттар; • аллергия тудыратын заттар; • мутагендер – генетикалық кодты бұзатын заттар; • канцерогендер – қауіпті ісіктер тудыратын заттар; • бала жасау қызметін жоятындар – қорғасын, сынап, стирол, радиоактивті басқа да заттар.

   Удың түсу жолдары: пероральді (уланудың басым бөлігі,  тағам немесе жекеленген Удың түсу жолдары: пероральді (уланудың басым бөлігі, тағам немесе жекеленген жағдайларда), ингаляциялық жолмен, перкутандық жолмен, шырышты қабықша арқылы, парентеральді жолмен, плацента арқылы, қынап арқылы, тоқ ішек арқылы. 1. Пероральді улану жолы. Улар ауыз қуысында, асқазанда, ащы ішектесіңіріле алады. У ауыз қуысынан сіңірілгенде бауырға түспейді, бірден жалпы қан айналысына өтеді (бұл жолмен негізнен келесі заттар түседі – цианидтер, никотин, фенол, нитроглицерин, спирт, кейбір заттардың спирттік ерітінділері және т. б. ). Удың асқазан және ащы ішек арқылы сіңірілу жылдамдығы удың физика-химиялық қасиеттеріне, р. Н-қа, асқазан мен ішектің құрамына тәуелді болады. Қышқылдар және қышқылдық сипаттағы заттар (барбитураттар) асқазанның төмен р. Н-да диссоциацияланбайды және диссоциацияланбаған күйде сіңіріледі. Сілтілер мен сілтілік сипаттағы заттар (алкалоидтар және олардың аналогтары, аминдер) асқазанда сіңірілмейді, себебі диссоциацияланатын болғандықтан, олар ащы ішекте диссоциацияланбаған күйде сіңіріледі. АІТ-де көптеген липофильді және диссоциацияланбайтын заттар сіңріледі.

 2. Ингаляциялы жолменулану. қ Улар газ, бу, ж не ша дар ә ң 2. Ингаляциялы жолменулану. қ Улар газ, бу, ж не ша дар ә ң к йлерінде т седі. Мысалы, к мірсутектерді хлорлы ү ү ө ң туындылары, спирттер, к кірт, азот, фосфор, мышьякты ү ң ш ыш осылыстары, к кіртті к міртек, синиль ыш ылы, ұ қ қ ү ө қ қ ацетон, бензин, диэтиль эфирі, формальдегид, иіс газы ж не ә т. б. . У ан а альвеоланы лкен ауданы болуына, оларды қ ғ ң ү ң мембранасыны ж а болуына ж не анны кпеге ң ұқ ә қ ң ө интенсивті т суіне байланысты жылдам теді. ү ө 3. Перкутанды жолменулану. қ Липофильдік улар дамытады. Мысалы, никотин, аконитин, тетраэтил ор асын, к мірсутектерді хлорлы туындылары, қ ғ ө ң хлор рамды улыхимикаттар, ароматты аминдер, майлар құ қ атарында ы к мірсутектер (С қ ғ ө 6 -С 10 ), таллий, сынап ж не ә т. б. металлдар т здарыны ша дары. Теріні механикалы ұ ң ң ң қ ж не термиялы за ымдалуы о ан уды туін к шейтеді. ә қ қ ғ ң ө ү

Улардың ағзаға сіңірілуі мен таралуы.  Удың ағзаға тарлуы жолдарын білу ХТА-ны жүргізу үшінУлардың ағзаға сіңірілуі мен таралуы. Удың ағзаға тарлуы жолдарын білу ХТА-ны жүргізу үшін өте маңызды: себебі, зеттеу үшін удың максималді концентрациясы болатын мүшелерді алу қажет. Удың таралу жолына ықпал ететін факторлар : олар қан-, және лимфоайналымдарының жылдамдықтары, қан мен мүшелердің белоктарымен байланысу, мүшелер мен ұлпалардың құрамдары мен қызметтік ерекшеліктері, липидтердегі ерігіштігі, иондану дәрежесі, улану сипаты (жедел, созылмалы) және т. б. факторлар.

 . Бірінші түрі тек иондарды, бейтарап, липофильдік және кіші молекулалы заттарды, өткізетін мембрана . Бірінші түрі тек иондарды, бейтарап, липофильдік және кіші молекулалы заттарды, өткізетін мембрана түрі. Мысалы, этанол, ацетон, фенол және оның туындыларын, бензол, толуол, нитробензол, ароматтық аминдер, хлороформ, дихлорэтан, төртхлорлы көміртек, синиль қышқылы, күкірті көміртек, хлор, күкірт, азот, фосфор, мышьяк құрамды газтәрізді қосылыстар. У жасушаға диффуздық жолмен түседі. Мембрананың екінші түрінде оның белоктары түскен умен комплекс түзеді. Бұл удың жасуша ішіне өтуіне ықпал етеді. Тасымалданудың үшінші түрі – бұл спецификалық тасымалдаушылар арқылы өтетін активті тасымалдану. Мембрананың төртінші түрі оның құрлысының мозайкалық құрылыста болуымен ерекшелінеді, ол липидтік цилиндрлер мен белоктық ұяшықтардан тұрады. Бұл мембраналар арқылы су, аниондар, электролит еместердің кіші молекулалары өте алады. Дәрілер мен улардың жасуша мембранасы арқылы тасымалдануының бірнеше механизмдері белгілі

Барынша сақ болатын кең таралған улар • Егеуқұйрыққа қарсы қолданылатын у;  • ДДТБарынша сақ болатын кең таралған улар • Егеуқұйрыққа қарсы қолданылатын у; • ДДТ уы, линдан, қойды тоғытуда қолданылатын ерітінділер және басқа да инсектицидтер мен өсімдік улары; • Дәрілердің көп дозасын қабылдау да қауіпті, әсіресе құрамында темір қосындысы бар дәрілер; • Йод езіндісі; • Хлорлы әк ; • Сигареттер ; • Каучуктен немесе агаштан алынатын спирт; • Улы жапырақтар, тұқымдар, жидектер мен саңырауқұлақтар; • Үпілмәлік (касторка) дәнектері • Сіріңке ; • Керосин ; • Бояуларды ерітетін сұйықтар ; • Бензин , газолин , тұтатқыш қоспалар; • Сілтілі немесе каустикапық сода • Көп мөлшердегі тұз да жас балалар мен нәрестелер өмірі үшін қауіпті • Бұзылған тағам

 Хлор –тыныстарылтқыш өзіндік күшті иісі бар сарғыш-жасыл газ, ауадан 2, 5 есе ауыр, Хлор –тыныстарылтқыш өзіндік күшті иісі бар сарғыш-жасыл газ, ауадан 2, 5 есе ауыр, суда, спиртте, эфирде жақсы ериді. Хлор өндірістің түрлі салаларында кеңінен қолданылады. Оны маталарды ағарту үшін пайдаланады, целлюлоза мен қағаз өндірісінде, каучук (резеңке) түрлерін жасауда, суқұбырлары стансасында залалсыздандырғыш құрал ретінде суды зарарсыздандыру үшін пайдаланады. Зақымдалған құбырлардан атмосфераға шыққан кезде түтіндейді. Буға айналу барысында және ауада су буымен қосылу барысында жер бетіне жасылтым-ақ түсті тұман ретінде төселеді, төменгі қабаттарға жер асты қоймаларына кіруі мүмкін. Хлор буы тыныс алу ағзаларына, көз бен теріге қатты әсер етеді. Хлор ағзаға негізінен тыныс алу жолдары арқылы енеді. Хлормен улану белгілері: кеуденің қатты ауыруы, құрғақ жөтел, құсу, қозғалыс координациясының бұзылуы, демікпе, көздің ашуы, жас ағу. Жоғары концентрациямен дем алған жағдайда өлімге әкелу мүмкіндігі бар. Хлормен уланған жағдайдағы көмек. Хлормен уланған адамға «В» немесе «М» маркалы өндірістік газтұтқышын, ГП-5 азаматтық газтұтқышын кигізу қажет, жоғары концентрация жағдайында – айырғыш газтұтқышын кигізіп, жедел умен ластанбаған жерге шығарып, қысатын киімдерден босату қажет. Дем алысы нашарласа немесе тоқтаса «ауыздан ауызға» әдісімен қолдан дем алдыру қажет. Көз, ауыз, мұрынжұтқыншақты кішкене 2 -5 %-дық ас сода ерітіндісі қосылған таза сумен шаю керек. Уланған адамға көп сұйық ішкізу қажет: жылы сүт, шай, кофе. Суық мерзімде оны жылыту қажет және толық тыныштықты қамтамасыз ету керек.

 Аммияк – мүсәтір иісті түссіз газ, ауадан жеңілірек. Ол тоңазытқыш қондырғыларында хладогент ретінде, Аммияк – мүсәтір иісті түссіз газ, ауадан жеңілірек. Ол тоңазытқыш қондырғыларында хладогент ретінде, тыңайтқыштар және басқа химиялық өнімдерді жасауда қолданылады. Құрғақ түрі ауамен 1: 3 қатынаста араласқан кезде жарылыс әкеледі. Суда жақсы ериді. Зақымданған құбырлардан шыққан кезде түтіндейді. Демге тартқан жағдайда қауіпті. Аммияк буы дем алу ағзаларын, көз бен теріні қатты тітіркендіреді. Аммиякпен улану белгілері: жүрексоғуының жиіленуі, тамыр соғуының бұзылуы, жөтел, мұрын бітелу, көздің ашуы мен жасаурауы, дем алудың қиындауы, қатты уланған жағдайда – жүрек айнып, қозғалыс координациясының бұзылуы, сандырақтау. Аммиякпен уланған жағдайдағы көмек. Аммиякпен уланған адамға «КД» немесе «М» маркалы өндірістік газтұтқышын, жоғары концентрация жағдайында – айырғыш газтұтқышын кигізіп, жедел умен ластанған жерден таза ауаға шығару қажет. Ластанбаған жерде уланған адамға су буымен дем алдырады. Дем алысы нашарласа немесе тоқтаса «ауыздан ауызға» әдісімен қолдан дем алдыру қажет. Аммияк асқазанға енген жағдайда бір стақан суға бір шай қасық сіркесуы қосылған бірнеше стақан су ішкізіп құстыру қажет. Аммияк көзді зақымдаған кезде, мол сумен шаю қажет.

  Иісті газбен улану. Иісті газ мүлдем иіссіз болып келеді, иісті газбен улану Иісті газбен улану. Иісті газ мүлдем иіссіз болып келеді, иісті газбен улану үрдісін адам мүлдем сезбей де қалуы мүмкін, ал ол жану әрекеті болған жерлердің бәрінде, тіпті духовкада да пайда болуы мүмкін. Адамның жұтып отырған ауасының құрамында 0, 08% СО болған жағдайда адам бас ауруы мен тұншығуды сезінеді. СО концентрациясының 0, 32% дейін көбеюі салдарынан сал болып қалу, есінен тану жағдайларыны әкеліп соқтырады (30 минуттан кейін адам өледі).

 Иістігазды адам а серетумеханизмі, оны адама засынат скенненң ғ ә ң ғ ү Иістігазды адам а серетумеханизмі, оны адама засынат скенненң ғ ә ң ғ ү кейін ан аеніп, онда ыгемоглобинжасушаларынбайланыстырып қ ғ ғ тастайтынды ынанегізделеді. Б лжа дайдагемоглобин зіні оттегі ғ ұ ғ ө ң тасымалдау ызметінентолы айырылады. Адамиістігазбенк пм лшерде қ қ ө ө демал ансайын, оны анында ыгемоглобиндерді ж мыс а ғ ң қ ғ ң ұ қ жарамдылы ыт мендейбереді, ж неадама засыоттегініазм лшерде ана ғ ө ә ғ ө ғ алаалады. Адамт ншы абастайды, басауруыпайдаболады, есінен ұ ғ айрылады. Егерадамдыдеркезіндетазаауа ашы армаса, (немесеесінен ғ ғ таныпжат андатазаауа аалыпшы паса), адам а лім аупітуындайды. қ ғ ө қ Иістігазбенуланужа дайындагемоглобинжасушаларыны иістігаздан ғ ң толы тазаланып, зіні ж мыс алпынакелуі шінк пуа ыткетеді. Ауа қ ө ң ұ қ ү ө қ рамында ы. СОконцентрациясыне рлымжо арыла ансайын, анда ы құ ғ ғ қ ғ мірге ауіптікарбоксигемоглобинконцентрациясык бейебереді. Мысалы, ө қ ө егерауада ыиістігазконцентрациясы0, 02 -0, 03% райтынболса, м ндай ғ құ ұ ауаны5 -6 са атбойыж тукезінде 25 -30%карбоксигемоглобин ғ ұ концентрациясыт зіледі, егерауада ы. СОконцентрациясы0, 3 -0, 5%болса, ү ғ ондакарбоксигемоглобинні 65 -75%де гейдегі лімге келіпсо атын ң ң ө ә ғ концентрациясыиістігазортасынаадамтапбол аннанкейін 20 -30 ғ минутты ішінде-а зіні межесінежетеді. ң қ ө ң

Иісті газбен улану белгілері:  -бұлшық ет әлсіздігі пайда болады -бас айналады -құлақта шуИісті газбен улану белгілері: -бұлшық ет әлсіздігі пайда болады -бас айналады -құлақта шу естіледі -жүрек айниды -лоқсу пайда болады -кей жағдайларда ұйқы келеді, кейде керісінше қысқа мерзімдік қозғалыс, қозғалыстың бұзылуы пайда болады -адам сандырақтайды -галлюцинация пайда болады -естен танады -діріл, сіңір тартылу байқалады -кома және тыныс алу орталығының жансыздануынан болған өлім. Жүрек тыныс алу тоқтағаннан кейін шамалы уақыт соғуы мүмкін.

- иісті газбен улан ан жа дайда иісті адамны иісті газбен ғ ғ ң— иісті газбен улан ан жа дайда иісті адамны иісті газбен ғ ғ ң демалуына жол бермеу ажет қ — зардап шегушіні таза ауа а алып шы у керек ғ ғ — егер зардап шегуші есін білсе, оны жат ызып, оны тынышты ы қ ң ғ мен таза ауамен тыныстауын амтамасыз ету ажет (газетпен қ қ желпу, желдеткіш немесе кондиционер осу) қ — егер зардап шегуші есінен танып алса, жедел ж рдем келгенше қ ә немесе есін жи анша ж регіне жабы массаж ж не жасанды ғ ү қ ә тыныстандыру рекетін жасау ажет ә қ — Естері ізде болсын, зардап шегуші адамды иісті газ ң концентрациясы бар жерден алып шы у кезінде уланып алмас ғ қ шін алдымен зі ізді ауіпсіздендіріп алы ыз. Б л шін тез ү ө ң қ ң ұ ү рекет ету ажет ж не ол орамал немесе марля ар ылы тыныс ә қ қ ал ан ж н. ғ ө Иісті газбен улан анда к рсетілетін ал аш ы ғ ө ғ қ к мек. ө

 Тағамнан улану стрептококк,  стафилокок, салмонелла, ботулизм бактериясы сияқты ауру тудыратын микроорганизмдерден пайда Тағамнан улану стрептококк, стафилокок, салмонелла, ботулизм бактериясы сияқты ауру тудыратын микроорганизмдерден пайда болады. Олар сапасыз тамақта көбейіп, улануға жол беретін токсиндерді тудырады. Сапасыз тамақ ішіп жегеннен кейін, оған түскен микробтарға байланысты уланудың бірінші белгілері ас қабылданғандығынан кейін бір-екі сағат ішінде, ал кейбір жағдайда қоздырғышқа байланысты кейінірек 12 сағаттан және одан да көп уақыт өткеннен кейін пайда болады. Уланған адамның жүрегі айнып, құсып, іші ауырып, дәреті жиі және сұйық болады. Адамның денсаулық жағдайы нашарлайды: артериялық қысымы төмендейді, тамыр соғуы жиіленеді, дене қызуы көтеріледі, кейде типті құрысқақ пайда болып, адам естен тануы мүмкін.

 Біріншіден, жедел медициналы к мек к рсететін ызметті қ ө ө қ ша Біріншіден, жедел медициналы к мек к рсететін ызметті қ ө ө қ ша ыру ажет, одан со адам неден улан аны тау а қ қ ң ғ қ ғ тырысы ыз. Егер, сіз оны жа а ана к ріп т рса ыз, жан-жа ын ң ң ғ ө ұ ң ғ ара ыз: зардап шеккенні асында д рі-д рмекті бос ыдысы болуы қ ң ң қ ә ә ң м мкін, кейде сы немесе н жіс т рін бай ап, улы затты ү құ қ ә ү қ аны тау а болады. М ны, адам есінен танып жатса немесе қ ғ ұ айналасында не болып жат анын т сінбей жатса бай ау ажет. қ ү қ қ Егерде улан ан адамны жа дайы м ндай жаман болмаса, е ғ ң ғ ұ ң бастысы, о ан ас азанын шаю а к мектесу. Ол шін улан ан адам а ғ қ ғ ө ү ғ ғ 1 -1, 5 л су ішкізіп, одан со тіл т бірін басып с ызу ажет. ң ү құ қ қ Д рігер келгенше осы циклді та ы да бір-екі рет жасап т ры ыз. ә ғ ұ ң Осы кезде су берген с ттен бастап суды арасында ы уа ытты ә құ ң ғ қ за а созбау ажет, егерде ас азан а к п су сі ірсе, нау асты ұ ққ қ қ ғ ө ң қ ң жа дайы нашарлап, ол сумен уланып алады. Нау ас ас азанын ғ қ қ қ шай аннан кейін, о ан 100 мл су а 10 -20 г есебімен белсендірген к мір ғ ғ ғ ө салып, бір стакан су бері із. ң Егерде улан ан адам есінен танып жатса, о ан ешуа ытта су ғ ғ қ ішкізуге болмайды, т ншы ып алуы м мкін. с анда м ндайды ұ ғ қ ү Құ қ ұ болдырмау шін, басын бір жа ына аратып, «жедел к мекті» ү ғ қ ө ша ыры ыз. қ ң

 Саңырауқұлақтан улану. Улану асқа саңырауқұлақтарды,  мысалы оның бозғылт поганка, қызыл мухомор, жалған Саңырауқұлақтан улану. Улану асқа саңырауқұлақтарды, мысалы оның бозғылт поганка, қызыл мухомор, жалған опенок және жалған сморчок деген түрлерін қолданғанда, сонымен қатар жеуге жарайтын сморчок, строчка, қабанқұлақ саңырауқұлақ, қызғылт саңырауқұлақ сияқтыларды аспаздық тұрғыдан дұрыс өндемеген жағдайда туындайды. Уланудың шапшаңдығы саңырауқұлақтардың түрлеріне байланысты. Мысалы, бозғылт поганкамен уланғанда ондағы барлық у ағзаға сіңіп болғаннан кейін, яғни 2 -3 тәуліктен соң білінеді. Сондықтан саңырауқұлақтарды асқа пайдаланғанда немесе жинағанда жеуге жарайтын-жарамайтындығын анық білу керек. Әсіресе оның бозғылт саңырауқұлақ деген түрін шампиньоннан, шатыр тәрізді саңырауқұлақтан және басқа да жалпақ саңырауқұлақтардан ажырата білген жөн. Саңырауқұлақтардан уланған кезде адам құсады, содан кейін улану белгілері, мысалы, елестеулер, сананың жоғалуы, қатты масаю байқала бастайды. Бауыр зақымданады және басқа да өзгерістер білінеді. Бозғылт поганка адамды өлімге әкеп соқтыруы мүмкін. Кейбір жеуге жарайтын саңырауқұлақтар көгеріп кетсе, сондай-ақ жылы жерде тұрса, ондағы ақуыздардың ыдырауынан улы заттар пайда болуы мүмкін.

 Ал аш ы ж рдем Са ырау ла жегеннен кейін кез келген ғ Ал аш ы ж рдем Са ырау ла жегеннен кейін кез келген ғ қ ә ң құ қ жа ымсыз жа дайда немесе улан анына к діктенгенде, ғ ғ ғ ү нау асты кідірместен д рігерге аралуы керек немесе қ ң ә қ аурухана а жеткізілуге тиіс. Д рігер келіп ем ғ ә та айында анша, ас азанды мол сумен немесе ғ ғ қ марганцовканы лсіз ерітіндісімен не т зды ерітіндімен ң ә ұ (стакан су а жарты асы т з салып) шаю керек. М ны 5 -6 ғ қ қ ұ ұ рет айталап, нау асты т секке жат ызады. қ қ ө қ Белсенділендірілген к мір немесе іш айда ыш д рі ретінде ө ғ ә к кірт ыш ыл магнезия ерітіндісін (35 г магний сульфатын ү қ қ жарты стакан су а ерітіп) абылдау керек. Толы тазарту ғ қ қ шін клизма жаса ан д рыс. Адам айта сып немесе іші ү ғ ұ қ құ тіп, а задан к п с йы ты ты жо алтады, сонды тан суды ө ғ ө ұ қ қ ғ қ құ б се дететін азда ан т зды су ж не ою шай ішуі керек. ә ң ғ ұ ә қ Кейбіреулер м ндайда алкоголь ішуге рекет етуі м мкін, ұ ә ү б л д рыс емес. йткені ол са ырау ла уыны а за а ұ ұ Ө ң құ қ ң ғ ғ сі уін к шейтіп жібереді. ң ү

Пайдаланылған әдебиеттер: 1. Кемелова. М. М Асылбекова А. Ж.  Жеделж рдемнегіздеріә  2.Пайдаланылған әдебиеттер: 1. Кемелова. М. М Асылбекова А. Ж. 2. www. google. ru