Қазақстанның мәдени өмірі 1998 жыл – халық бірлігі

Қазақстанның мәдени өмірі 1998 жыл – халық бірлігі мен ұлттық тарих жылы қорқыт ата кітабының 1300 жылдығы Сәулет құрылыс факультеті Геодезия және картография кафедрасы ГК-11 тобы Жасаған: Амренов Жасулан

Президент шешімімен 1998 жыл Қазақстан халқының бірлігі мен ұлттық тарих жылы болып жарияланды. Зиялы қауым ел халқын осы екі маңызды рухани салаларға назар аударуға шақырды. Кеңестік тоталитарлық жүйедегі интернационалдық тәрбие, кеңестік патриотизм мен отаршылдық тарихи сана күн тәртібінен түсірілді. Тәуелсіздіктің рухани факторларын нығайтудың маңызы артты. Әсіресе, қазақ ұлтының өз тарихындағы нақты орнын ел халқына түсіндіру керек болды.

1998 жыл – халық бірлігі мен ұлттық тарих жылы 1998 жылы Астананың тұсаукесер рәсімі өтті. Алыс және жақын шетелдерден келген қонақтар Евразия континентінің кіндігінде пайда болған жаңа Астанаға ерекше қызығушылық танытты. 1998 жылғы қарашада «Ақ жол» қоғамдық қозғалысы құрылып саяси үрдістерге либералдық идеологияның тереңдей түсуіне ықпал ете бастады. Осы жылы шетелдерде тұрып жатқан этникалық қазақтардың Қазақстанға қайтып келуі мәселесі Үкіметтік деңгейде талқыланды. Оралман қазақтарды қабылдау, оларға жаңа жағдайға үйренуге көмектесу, жұмысқа орналастыру, баспанамен қамтамасыз ету мәселелері қарастырылды. Үкіметте отандақ тауар өндірушілерді қолдау мәселелері талқыланды. Бұл жұ¬мыстың Қазақстанның индустриалдық келбетін қалыптастыруда шешуші маңызға ие болатындығы ескерілді.

Қорқыт ата кітабы ҚОРҚЫТ АТА КІТАБЫ (“Китаб-и дәдем Коркут ғали лисан таифа оғузан”) – қаһармандық эпос үлгісі, оғыз-қыпшақ дәуірінің жазба мұрасы. ғылымда оның он екі нұсқасы мәлім: Дрезденде (12 нұсқа) және Ватиканда (6 нұсқа) сақталған. 19 ғ-да бұл жазба ескерткішті зерттеп, аудару ісімен акад. В. В. Бартольд айналысып, жеке тармақтарын жариялады. Кейін бұл аударма “Деде Горгуд” (Баку, 1950), “Книга моего деда Коркута” (М. –Л. , 1962) деген атпен жарық көрді. Ә. Қоңыратбаевтың аударуымен қазақ тілінде 1986 ж. тұңғыш рет басылды. Әдеби әрі тарихи этник. мұра ретіндегі “Қорқыт Атаның кітабында” қазақ эпосына тән көркемдік кестелермен қатар қазақ тарихы мен мәдениетіне қосатын деректер де мол. Сондай-ақ жазбада оғыз тайпаларының этник. тегі, этнографиясысы, мекені, әлеуметтік жағдайы, т. б. мәліметтер көп сақталған. Осы деректерден оғыздардың бірде Сыр бойындағы қыпшақтармен, бірде Кавказ шегіндегі гәуірлермен жауласқаны көрінеді. Жырдағы ерлік сарындары аса елеулі. Қара Бодақ бірде қыпшақ ханына қан құстырған қара күш иесі (3 -жыр), енді бірде Хамид, Мардин қамалдарын қиратқан батыр.

Қорқыт ата кітабы. Әзірбайжан Маркасы

Жазулары

Назарларыңызға рахмет!