ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ КАСПИЙ ҚОҒАМДЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ ӘДІЛЕТ КОЛЛЕДЖІ Тақырыб: «Қабатқа қышқыл ерітінділерін айдау техналогиясы» Орындаған: НК-12 тобының студенті Оразбеков Абай Серікханұлы Алматы, 2016
1. Кенкияк кен орынның географиялық орналасуы Кенкияқ кен орны Қазақстан Республикасының Ақтөбе облысының Темір ауданының аумағында орналасқан. Орографиялық жағынан қарағанда жұмыстар алаңы Орал асты үстіртінде орналасқан және өзімен сайлы мен жыралар бар төбелі жазық түрінде көрініс береді. Бедердің абсалютті белгілері 170 - 220 м шамаларында өзгереді. Минималды белгілер Темір өзенінің аңғарында байқауға болады. Ауданның оңтүстік – шығыс бөлігіне Көкжиде массивінің шағыл құмдары қосылады. Ауданның гидрографиялық көзі болып Ембі өзенінің оң жағасы – Темір өзені саналады. Өзен ауданның оңтүстік – шығыс бағытында, яғни ортаңғы бөлігін кесіп өтеді. Өзендердің қосылу жері жұмыстар алаңынан оңтүстік – шығысқа қарай 12 км жерде орналасқан. Темір өзені жақсы өңделгенаңғарға, орташа тереңдігі 0, 7 м бар ирелеңген арнаға ие. Су тұщы, ауыз суға және техникалық мақсаттарға жарамды.
2 ТЕХНИКА- ТЕХНАЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМ Қабатқа қышқыл ерітінділерін айдау техналогиясы Қабатқа қышқыл айдау суға қарағанда біршама үлкен масштабта орындалады. Қышқыл айдау үшін қозғалмалы және станционарлы бу генераторы және котелді құрылғылар қолданады. 6 -сурет УН 1 -630 х700 А сорап қондырғысы 1 -Кр. АЗ-57 Б 1 А автошасиі; 2 -бақылау посты; 3 -силовой агрегат; 4 -коробка передач; 5 -қырқаяқты муфта; 6 -4 р700 сорабы; 7 -айдау құбырөткізгіш; 8 -қосымша құбырөткізгіш; 9 -жұмыс орнын жарықпен қамтамасыз ету фарасы; 10 -тоқ көзі аккумулятор: Әрбір жабдықта мұнай-газдығ ауданын дайындау және айдау жүйелері қарастырылған, сонымен бірге керекті автоматика және буды дайындауға автоматты, жартылай автоматты бақылау-өлшегіш аппараттары орнатылады
Ұңғыны қышқылмен өңдеу жабдығы: Қышқылмен өңдеу жұмыстарында агрегат «Азинмаш -30» қолданылады. Агрегат автомашина шамасында орнатылған. Цестерна ішінен екіге бөлінген және онда попловок өлшегіш ретінде қойылған. Көп көлемде айдау үшін агрегат қосымша 6 м 3 көлемді цестернамен прицеп арқылы жабдықталады. Айдау үшін агрегатта сорап бар, ол автомабиль кабинасының артында орналасқан және қозғалысқа двигатель қозғалысымен іске асады. 2 НК-500 сорап маркасы – үшплунжерлі, горизонтальды бірдей бағытта жұмыс жасайды, ең жоғарғы қысымы 50 МПа және ең көп шығарғыштағы 12, 2 л/сек. Қышқылды айдау үшін сонымен бірге цементтегіш агрегат ЦА-300, ЦА-320 М, ЗЦА-400, және сорапты агрегат АН-500 және 2 АН-500, АН-700 қолданылады. Қышқылды тасымалдау үшін 4 ЦР немесе ЦР-200 автоцестерналар қолданылады. Қышқыл дайындау үшін ұңғы қасында металды қозғалмалы көлемі 14 м 3 іші толығымен қорғағыш қабатпен жабылған мерниктер болады.
3. ЕҢБЕК ҚОРҒАУ, ОРТАҒА ҚАРСЫ КҮРЕС ЖӘНЕ ҰҢҒЫМАҒА ҚЫШҚЫЛ ЕРІТІНДІЛЕРІН АЙДАУ КЕЗІНДЕГІ ҚАУІПСІЗДІК ШАРАЛАРЫ Коммуникацияны жөндеу қажет болған кезде, қышқылды айдауды тоқтатып, қысымды атмосфералық қысымға дейін төмендетіп, коммуникацияны сумен жуу керек. Қышқылмен жұмыс жасау орнында судың қоры болу керек. Қышқылды желдің күші 12 м/сек жоғары болғанда, тұманда және түнгі мезгілде айдауға болмайды. Бу жіберушіде сақтандыру клапаны бар. Сақтандыру клапанынан жетекті қондырғының астынан шығару керек. БҚҚ (ППУ) ұңғы сағасынан 25 м қашықтықта орналасу керек. БҚҚ (ППУ) двигателінен шығару құбыры искрасителі бар. Глушительмен жабдықталып, одан шыққан газ жоғарыға кету керек. Лақтыру желісін буландыру кезінде ұңғының сағасындағы және желінің маңында адамдар болмау керек. Лақтыру желісінде жылу изоляциясы болу керек. Сорапты-кампрессор құбырларына бу беру үшін шлангілер арнайы ұшпен жабдықталу керек. Ұңғының сағасында температурадан сорапты кампрессорлы құбырлар тізбегінің ұзаруын компенсацияланатын жабдық орнату керек. Карбонатты жыныстарда түп маңы аймағы мен түпті өңдеуде ұңғыны қышқылмен өңдеу әдісі тиімді болып есептеледі. Ізбесті жыныстарды ерітетін болғандықтан, ұңғыларды қышқылмен өңдеген кезде тұз қышқылын қолданады. Ұңғыны қышқылмен өңдеген кезде жоғарғы қысымды жұмыс жасап тұрған жабдықтар үшін және тұз қышқылын қолдануына байланысты қауіптіліктер туады. Сондықтан жоғары қысымды дамытатын сораппен жұмыс жасаған кезде барлық сақтандыру шараларын ұстау керек.
4. ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМ Кеңқияқ кен орнында қышқыл айдау қондырғысы 1997 жылдардан бастап қолданылуда. Ісшараны жүргізу барысында орта тәуліктік шығым 83 %-ға артты. Ұңғыны пайдалану коэффициенті 0, 94 -тен 0, 96 -ға дейін өсті. Есепті әрі қарай жалғастыру үшін төмендегі 2. 1 кестеге назар аудару керек, бұл кестеде алғашқы берілген мәліметтер бар. 2. 1 кесте – Алғашқы берілгендер Ұңғы қоры, Nұңғ дана. 10 Ұңғы шығымының өсуі п, % 83 Орта тәуліктік шығым, т/тәу. 6 Жөндеу жүргізу уақытының қысқаруы Тж, сағ. 700 Айдалатын су көлеміQсу, т 1500 ОТЭС-қа жұмсалатын шығындар Рм , т • МЭ А Материалдардың құны Цм, тг/т Мұнайдың меншікті өзіндік құны С 1, тг/т 2, 5 1200000 12500
ҚОРЫТЫНДЫ Мұнай кен орынын пайдалану процесінде жекелеген скважиналардың жұмыс жағдайы өзгереді. өнім суланады, қабат қысымы төмендейді, газ ағыны көбейеді, скважина дебиті төмендейді. Скважина дебитінің төмендеуінің ең негізгі себептерінің бірі скважина түбі зонасының өткізгіштігінің төмендеуі. Ол скважинаны гидродинамикалық зерттеу қортындыларынан көрініп тұрады. Скважинаның түбі зонасының өткізгіштігін арттыру үшін қабатты гидроайыру және тұзды қышқылды өңдеу ұсынылады.
Скачать презентацию ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ КАСПИЙ ҚОҒАМДЫҚ
Оразбеков Абай НК-12 Microsoft PowerPoint.pptx