Қ. А. Ясауи атындағы халықаралық қазақ – түрік

Қ. А. Ясауи атындағы халықаралық қазақ – түрік универитеті Онихомикоздар Орындаған: Жанай С. ЖМ – 517 Қабылдаған: Сейтова Г. Түркістан

Жоспар Кіріспе Негізгі бөлім: • Онихомикоздар анықтамасы • Жіктелуі • Емі Қорытынды Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе азіргі та да са ырау ла ауруларыны Қ ң ң құ қ ң арасында к біне кездесетіні табанны ө ң са ырау ла ты за ымдануы кездесіп ң құ қ қ қ (табан микозы), тырна пластиналарыны қ ң за ымдануы (онихомикоз) 18% ден 40% қ райды. Онихомикозды к бінесе жан я құ ө ұ ішінде бір – біріне ж ып таралады. ұғ

Онихомикоз – дерматифиттермен ша ырылатын ая тырна тарыны қ қ қ ң са ырау ла ты за ымдануы болып ң құ қ қ табылады. Ол к бінесе Trichophyton ө rubrum , Trichophyton interdigitale , Trichophyton tonsurans ж не ә т. б. Сонымен атар қ Epidermophyton floccosum ж не микроспория (Microsporum ә canis) ша ырылады. қ

Жіктелуі Онихомикоздарды негізгі 3 т рі бар: ң ү • Нормотрофиялы — тырна т сі згереді, қ қ ү ө сызы шалар пайда болады, біра жылтырлы ы қ қ ғ мен алы ды ы алыпты болады. қ ң ғ қ • гипертрофиялы —тырна т сі згереді, қ қ ү ө жылтырлы ын жо алтады, алы дап, ғ ғ қ ң деформацияланады. • онихолитикалы — тырна ты за ымдал ан қ қ ң қ ғ б лігі атрофияланады. ө

Локализациясына арай онхомикозды келесі т рлері ажыратылады: қ ң ү · дисталды нысаны – оша тырна жиектері айма ында қ қ ғ орналасады, пластинка м лдірлігін жо алтып, а шыл немесе сары ө ғ қ т сті болады, тырна астында ы аса абырша тану (гиперкератоз) ү қ ғ қ қ орын алады. · беткейлік нысаны – тек ана тырна ты дорсалды беті қ қ ң за ымданады, а , кейін сары т сті да тар мен жола тар пайда қ қ ү қ қ болады, тырна пластинкасы кедір-б дыр ж не борпылда болады; қ ұ ә қ · проксималды нысаны – тырна до асы (жартыай) қ ғ айма ынан біртіндеп жиегіне арай жылжитын, а т сті да тар ғ қ қ ү қ пайда болады, онихолизис болуы м мкін; ү · жаппай дистрофиялы нысаны – тырна пластинкасы қ сар ыш-с р т сті, сті гі беті тегіс емес, ай ын к рінетін тырна ғ ұ ү ү ң қ ө қ астында ы аса абырша тану (гиперкератоз). ғ қ қ

Нау асты ша ымдары: қ ң ғ • ышу қ • тырна пластинкасыны згеруі; қ ң ө • Тырна ты деформациялануы қ ң • Жылтырлы ыны жо алуы ғ ң ғ • Тырна ты атрофиялануы қ ң Ауруды анамнезі: ң · нау ас адаммен жанасу; қ · нау ас жануармен жанасу; қ · о амды монша, сауналар а барумен; қ ғ · жеке бас гигиенасыны а идаларын ң қ ғ са тамау ( зге ая киімді кию). қ ө қ

Нау асты физикалы зерттеп арау кезінде қ қ қ келесі згерістерді бай ау а болады: ө қ ғ · эритема; · кебек т різді немесе н т різді т леу; ә ұ ә ү · м йізгекті абатты баздануы ү қ ң (мацерациясы); · жала жаралар (эрозия); қ · беткейлік немесе тере тілінулер; ң · к піршіктер немесе к біктер; ө ө · тырна пластинкасыны қ ң за ымдануы. қ

Науқасты тексеру әдістері Зертханалы зерттеулер: қ Тырна ырындыларын, тегіс терідегі оша тардан алын ан абырша тарды қ қ қ ғ қ қ микроскопиялы зерттеу: қ · са ырау ла шалы талшы (мицелий) жіптерін, зе спораларын табу. ң құ қ қ қ ң Тырна ырындыларын, тегіс терідегі оша тардан алын ан абырша тарды қ қ қ ғ қ қ бактериологиялы зерттеу: қ · патогендік зе дер шо ырыны сімі. ң ғ ң ө Аспапты зерттеулер: қ Вуд люминесценттік шамымен тексеріп- арау: қ люминесценттік жар ырауды қ ң болуы. Мамандарды консультациясы шін к рсетімдер ң ү ө (ілеспелі патология бол ан ғ кезінде) · терапевт/ЖТД/педиатр консультациясы (ас орыту а заларыны ілеспелі қ ғ ң патологиясы бол ан кезінде). ғ

Критерийлер Тырна қ дерматофитиялары Тырна те ге отыры қ ң қ (псориазы) Тырна экземасық Клиникалы нысаны қ Дисталды; Проксималды; Беткейлік; Жаппай дистрофиялы. Дисталды Проксималды Тырна пластинкасыны т сі қ ң ү Сар ыш, ашы сары, с р ғ қ ұ да тар мен жола тар қ қ Сарыдан ара а дейінқ ғ С р айұ қ Айналасында ы тері ғ Кандидозды онихомикоздан қ бас а, за ымданбайды. қ қ Артропатиялы те ге отырдан қ ң қ (псориаз) бас а, қ за ымданбайды. қ ршу кезе інде тырна ма ы Ө ң қ ң буындар ан кернеуі (гиперемия) қ к піршіктер, жала жаралар ө қ (эрозия), абырша тар, қ қ абы шалар т рінде қ қ ү за ымданады. қ А ымы ғ К п жыл ы т ра ты, ө ғ ұ қ кандидозды онихомикоз кезінде қ – тол ын т різдес қ ә Созылмалы, рецидивтер мен ремиссиялар кезе деріменң Этиологиялы фактор қ Дерматофиттер Болмайды

Емдеу тактикасы Емдеу ма саттары: қ — оздыр ышты шы арып тастау (элиминация) қ ғ ғ Емдеу тактикасы. Д рі-д рмексіз емдеу: ә ә № 1 режим (жалпы). № 15 стол (жалпы). Тырна дерматофитиялары: қ — тербинафин ішкізу ар ылы (тама тан кейін): қ қ ересектер мен дене салма ы > 40 кг балалар а 250 мг/т улігіне; ғ ғ ә дене салма а 20 -нан 40 кг дейінгі балалар а т улгіне 125 мг; ғ ғ ә дене салма ы < 20 кг балалар а т улігіне 62, 5 мг; ғ ғ ә Емдеу курсыны за ты ы: ң ұ қ ғ ол басыны онихомикозы кезінде – 2 -3 ай; қ ң ая басыны онихомикозы кезінде – 3 -4 ай. қ ң — итраконазол (ересектер) ішкізу ар ылы (тама тан кейін) мына сызбан с а қ қ ұ қ бойынша: 1 тамыр со уы: ғ 3 апталы зіліспен 7 к н бойына т улігіне 2 рет 200 мг-нан. қ ү ү ә

Тамыр со уыны айталау реттілігі (еселігі): ғ ң қ ол басыны онихомикозы кезінде 3 -4 тамыр со уы; қ ң ғ ая басыны онихомикозы кезінде – 4 -5 тамыр со уы; қ ң ғ — флуконазол ішкізу ар ылы (тама тан кейін): қ қ ересектерге аптасына 1 рет 150 мг; балалар а аптасына 1 рет дене салма ыны килограммына 3 -5 мг. ғ ғ ң Емдеу курсыны за ты ы: ң ұ қ ғ сау пластинка толы сіп шы ан а дейін (6 -12 ай); қ ө ққ ғ — кетоконазол (ересектер) ішкізу ар ылы (тама тан кейін), қ қ мына сызбан с а бойынша т улігіне 1 рет: ұ қ ә бірінші к ні 400 мг; ү одан рі сау тырна тар толы сіп шы ан а дейін 200 мг-нан. ә қ қ ө ққ ғ Емдеу курсыны за ты ы: ң ұ қ ғ ол басыны онихомикозы кезінде 4 -6 ай; қ ң ая басыны онихомикозы кезінде – 12 -18 ай. қ ң

Есте сақтаңыз! • Ая киім, соны ішнде й ая киімі , рбір адамны киімі жеке болу керек. қ ң ү қ ә ң з туыстары ыз а ж не она тары ыз а м ият болы ыздар: Олар сізді Ө ң ғ ә қ қ ң ғ ұқ ң ң ая киімі ізді кимесін ж не сіз оларды ая киімдерін кименіз. Егер сізді қ ң ә ң қ она а ша ырса, з ш рке ізді алы ыз. Спортты ая киімді киерде қ ққ қ ө ә ң ң қ қ міндетті т рде ішінен ш л ы киі із. рбір жан яны з жеке гигиенасы ү ұ ғ ң Ә ұ ң ө болсын(орамалы, маникюрлы ж не бас а да ралдары). қ ә қ құ • М ият ая киімді та да ыз. Жазда ашы ая киім киі із. Себебі: тері ұқ қ ң ң қ қ ң демалуы ажет. Та да анда был ары ая киімді алы ыз, демалатын қ ң ғ ғ қ ң материалдан (был ары тері, текстиль). Жабы ая киімде за ж рме із. ғ қ қ ұ қ ү ң • Бассейн, душ , монша спортты залда, она йде ж не бас а жерлерде, қ қ қү ә қ о амды орындарда жала ая ж рме іздер. қ ғ қ ң қ ү ң • Сіз табаны ызды р а бол анын ба ыла ыз. Монша, душтан кейін ң ң құ ғ қ ң м ият ая арасын д рыстап с рті із, сіресе ба ай арасын ая а ұқ қ ұ ү ң ә қ ққ арнал ан жеке с лгі олда ы ыз. з уа ытында жо арылатыл ан ғ ү қ ң ң Ө қ ғ ғ табанны терше дігін емде із. Демалатын ма талы ш л ы киі із. ң ң ң қ ұ ғ ң

ЕСТЕ САҚТАҢЫЗ! Сізде қандай да бір жағдай болса, сіз өзіңіздің басыңыз қатерге төнді деп ойласаңыз, микоз табанын алдын алу үшін, кез-келген 2 пайыздық йод немесе құрамында спирті бар сұйықтықты, саңырауқұлаққа қарсы майды қолданыңыз.

Табан микозын ж не тырна са ырау ла шаларын – зімізде немесе ә қ ң құ қ ө ту ан –туыс андарымызда андай белгілерден бай ау а болады? ғ қ қ қ ғ Са ырау ла шалар бол ан жа дайда ая тілімдері ң құ қ ғ ғ қ м лдірлігін жо алтады, онда са сары, а шыл ө ғ ұ қ қ немесе с р т сті да тар пайда болады. Сонымен ұ ү қ атар сауса тар арасында баздану, ызару, ісіну қ қ қ пайда болады. Табанны ішкі иірімдерінде ң к піршіктер, абырша тану, ал табанна зінде ө қ қ ң ө алы дау с йелдер, кейде жыры тар жиі пайда қ ң ү қ болып, ая жиі ышитын болады. Со ы сатыда қ қ ңғ ая ты т сі сар аяды ж не гіле бастайды. қ ң ү ғ ә ү

Қорытынды: Уа ытында диагнозды аны тауда иынды ту ызатын, қ қ ғ нау астарды зін- зі емдеуде р т рлі гармоналды қ ң ө ө ә ү ж не са ырау ла а арсы ерітінділер мен ә ң құ ққ қ майларды жа уларында. Рационалды емес оларды ғ қ олдануда клиникалы картиналарын лтіреді біра қ қ ө қ за антипидты емге келіп со тырады. Табан ұ қ қ ә қ микозы ж не онихомикоз ауруын д рігер дерматолог ә ә емдейді, ол ішке олданатын са ырау ла а арсы қ ң құ ққ қ жалпы д рі-д рмектерді беріп тырна пластиналарын ә ә қ ж не май т різді са ырау ла еміне жа атын, ә ә ң құ қ ғ ертінді, лак т. б жою шін сынады. ү ұ

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі: • Е. И. Касихина А. Б. Яковлев, Дерматовенерология #05/12 — «Онихомикозы» • МЕСТНАЯ И КОМБИНИРОВАННАЯ ТЕРАПИЯ ОНИХОМИКОЗОВ • Онихомикозы: современные представления об этиологии, эпидемиологии, методах терапии • Jargin SV. Prevention of tinea pedis and onychomycosis.